شما ما را نمی شنوید!
۱۳ جولای ۲۰۱۰
خانم ها، آقایان
چشم پوشی از عدالت در روند ایجاد صلح نه تنها کمک به ایجاد صلح نمی کند بلکه خود عاملی برای تداوم نا امنی، جنگ و خشونت، می باشد. یکی از دلایل دهه های متمادی و پایان ناپذیر جنگ در افغانستان، بی عدالتی بوده است. ایجاد جامعه ای استوار بر ارزشها و کرامت انسانی مستلزم تعمیق و ترویج فرهنگ مسئولیت پذیری و پاسخگویی می باشد؛ در حالی که دامن زدن به فرهنگ معافیت و مصونیت و عدم پاسخگویی به جنایات فاجعه بار گذشته و حال و بی اعتنایی به خواست دادخواهانه میلیونها قربانی برجای مانده از دهه های متمادی جنگ نه تنها ما را در مسیر صلح رهنمون نخواهد کرد بلکه بیم آن می رود که شعله های جنگ را افروخته تر سازد. ما باور داریم تا زمانی که عدالت تحقق نیابد، هیچ صلحی در افغانستان پایدار نخواهد بود. تجربه چندین مصالحه حکومتی در سه دهه اخیر، به روشنی پیامدهای زیانبار رویکردهای کوته اندیشانه همچون ” صلح قبل از عدالت” را برای روند دولت – ملت سازی نشان داده است.
دولت افغانستان و هم پیمانان بین المللی اش در طول ۹ سال گذشته فرصت های زیادی را برای پایان دادن به فرهنگ معافیت و مصونیت از دست داده اند. و متاسفانه امروز همچنان شاهد ارائه طرح ها و برنامه هایی هستیم که بار بار با شکست مواجه شده اند. ملیشه سازی یا مسلح کردن افراد ملکی برای مقابله با نیروهای مخالف مسلح در حالیکه نیروهای نظامی بیش از ۴۰ کشور در کنار اردوی ملی دولت افغانستان قرار دارند هیچ توجیح منطقی ندارد مگر اینکه دوباره بخواهیم با مسلح نمودن افراد ملکی دامنه خشونت ها را گسترده تر سازیم. چرا به جای ملیشه سازی، اردوی ملی و پلیس ملی تقویت و تجهیز نمی شود؟ هدف اساسی از برنامه های DDR و دایاک (DIAG) جمع آوری سلاح از افراد غیر مسئول بوده که مصارف گزافی بالای آنها از سوی جامعه جهانی و دولت افغانستان پرداخته شده، امروز ضرورت و الزام بازتوزیع سلاح به افراد غیر مسئول چیست؟ همچنین حذف نام افراد از لست سیاه بدون بررسی عادلانه و دقیق دوسیه های متهمین و بدون ارائه پاسخ روشن به افکار عمومی در مورد علل درج این اسامی در لست و یا حذف آنان در برهه ای خاص، نه تنها نشان عدالت نیست بلکه بی پناهی ارزشی به نام “عدالت” در جامعه افغانستان را عیان می سازد که هر دم قربانی معامله های سیاسی می شود.
ما امروز می خواهیم با صدای بلند میلیون ها قربانی بگوییم که نه تنها جنایت ها و جرائم ضد بشری دوران های مختلف شاهی، کمونیستی، جنگ های داخلی و طالبان در افغانستان را فراموش نکرده ایم بلکه تنها به عنوان یک نمونه از فجایع بی شماری که گلوی این مردم را فشرده است، از کشته شدن افراد بی گناه این سرزمین در حملات انتحاری و یا در حملاتی که از سوی نیروهای بین المللی صورت می گیرد، آن هم درست در زمانی که آوازه صلح خواهی دولت افغانستان به عرش رسیده است، یادآوری می کنیم. به ما بگویید چگونه می خواهید دستانی را به همکاری بفشارید که هر روز خون مردم بی گناه از آنان می چکد.
خانم ها، آقایان
اکنون که در این کنفرانس گرد هم آمده اید و می خواهید دوباره در مورد آینده این سرزمین تصمیم بگیرید، از شما می خواهیم نگاهی به گزارش کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان ” صدای مردم برای عدالت” و گزارش دیده بان حقوق بشر ” طالبان ده دالری و حقوق زنان” بیاندازید، تا یکبار دیگر صدای عدالت خواهی قربانیان این سرزمین را که هرگز با آنان دور یک میز ننشستید را بشنوید .
ما، گروه هماهنگی عدالت انتقالی، متشکل از ۲۶ نهاد مدنی ملی و بین المللی که در راستای تحقق عدالت در افغانستان کار می کنیم، از اشتراک کننده گان در کنفرانس کابل می خواهیم که به تعهدات ملی و بین المللی خود پایبند باشند و اطمینان حاصل کنند که صدای مردم افغانستان، به ویژه قربانیان، در کنفرانس کابل شنیده شده و به طور جدی مورد توجه قرار می گیرد. ما از شما می خواهیم که تعهد کنید:
• عدالت بنیاد اصلی هر حرکتی به سوی صلح در افغانستان را تشکیل خواهد داد و دوباره حیات این ملت را در دستان ستمکاران قرار نخواهید داد.
• با اجرای عدالت، حاکمیت قانون در افغانستان را تقویت خواهید بخشید. و این مهم را از طریق تقویت نهادهای قضایی، اردوی ملی و پلیس ملی و سایر نهادهای دولتی و محلی در سراسر افغانستان انجام خواهید داد نه با ابتکاراتی چون ملیشه سازی.
• همزمان با پروسه صلح، برنامه عمل صلح ، مصالحه و عدالت را نیز مد نظر قرار خواهید داد و برای لغو قانون عفو تلاش خواهید نمود.
• حقوق و نگرانی های زنان را در تمام تصمیم گیریهای خود مد نظر قرار خواهید داد.
• اطمینان حاصل خواهید کرد که کمک های شما به دست مردم افغانستان از جمله زنان، اطفال و همه قربانیان جنگ به طور عادلانه می رسد نه به دست گروههای مسلح مخالف.

___________________________________

[۱] – گفته خانمی که پدر و برادرش در جنگ های داخلی کشته شده: “من هیچ گاهی به کسی اجازه نمی دهم که خون شهیدم را ببخشد و یا آن را معامله نماید”.

[۲] – در گزارش کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، بیش از ۴/۷۶% پاسخ دهنده گان گفته اند که اجرای عدالت در مورد جنایتکاران جنگی باعث افزایش امنیت و ثبات خواهد شد.