DSC_0536
احمد بهزاد: «شکنجه تنها در زندان نیست»
معاون بخش حقوق بشر وزارت امور داخله: «در سرتاسر کشور ناامنی بیداد می‏کند»
در پیوند با نشر گزارش سال ۲۰۱۲ دیده بان حقوق بشر زیر عنوان «افغانستان: حقوقی که با فرا رسیدن زمان کاهش حضور نظامی در معرض خطر قرار دارند» و همچنین چاپ سه عنوان کتاب جدید آرمان شهربه نام‌های : «حقوق بشر بر سر دو راهی: گزارش مشترک فدراسیون بین‏المللی حقوق بشر و بنیاد آرمان شهر»، «زندان، زندانی و حقوق بشر: سیاست نامه ۱۲و ۱۳»، «شهر و جنگ: سیاست نامه ۱۴ و ۱۵»، صد و سومین برنامه‏ی گفتگو پلی میان نخبگان و شهروندان بنیادآرمان‏شهر پیرامون «یک قدم تا سقوط؟ بن بست حقوق بشر در افغانستان» روز پنجشنبه (۱۹ دلو۱۳۹۱/۷ فبروری ۲۰۱۲) در تالار انستیتوت فرانسه، در افغانستان و با حضور برخی از فعالان حقوق بشر، مقام‏های دولتی، دانشجویان و تعدادی از رسانه‏ها برگزار شد.
در این نشست خانم هیدربار (پژوهشگر دیده بان حقوق بشر HRWدر افغانستان)، آقای احمد بهزاد (نماینده‏ی مردم در مجلس نمایندگان)، آقای سید عمر صبور (معاون ریاست جندر، حقوق بشر و اطفال وزارت امور داخله) و آقای آذریون متین (رییس سازمان تمرکز به حقوق بشر و عضو گروه هماهنگی عدالت انتقالی) حضور داشته و به بحث پرداختند.
سازمان بین‏المللی «دیده‏بان حقوق بشر» گزارشی منتشر کرده که در آن گفته شده پس از کاهش حضور نیروهای نظامی خارجی، حقوق بشر در افغانستان در معرض خطرهای جدی قرار خواهد گرفت.
در این گزارش آمده است: «حکومت افغانستان به زعامت رییس جمهوری کرزی، همچنان به جنگ سالاران ناقض حقوق بشر و مقام های آلوده به فساد اجازه داده است تا با معافیت کامل در ساحات و مناطق تحت کنترول حکومت به فعالیت خویش ادامه دهند. وضعیت حقوق زنان و دختران افغان که پیش از سال ۲۰۱۱ به شکل قابل ملاحظه‏ای بهبود یافته بود امادر سال ۲۰۱۲ به دلیل وخامت شرایط امنیتی در مناطق مختلف کشور، بدتر و وخیم‏ترگردیده است. طالبان و سایر گروه‏های شورشی به حملات غیرقانونی شان علیه افراد ملکی بدون تفکیک قایل شدن میان آنان با نظامیان، ادامه دادند.»
به باور مسئولان این سازمان «آینده حمایت از حقوق بشر در افغانستان به طور آشکار مورد تردید قرار دارد. فساد، ضعف حاکمیت قانون، ضعف حکومت داری، و همچنین سیاست‏گذاری‏ها و عملکردهای مبتنی بر سوء‏استفاده از صلاحیت‏های وظیفه‏ای باعث محروم شدن قشرهای آسیب پذیر جامعه از حقوق قانونی‏شان می‏گردند.»
خانم هیدربار گفت: «در این گزارش از عملیات طالبان در سال ۲۰۱۲ انتقاد کردیم که آن‏ها بر مردم عادی حمله می‏کردند و افراد ملکی را از بین می‏بردند. آن‏ها از کودکان برای استفاده در عملیات انتحاری استفاده می‏کنند. بخش دیگر تخطی‏های آن ها مربوط به زنان بود. آن ها یک زن را در ولایت پروان اعدام کردند. در حملات شبانه‏ی نیروهای آیساف و سربازهای امریکایی نیز مردم ملکی کشته می‏شوند. سربازهای امریکایی در بگرام رفتار بدی با زندانیان داشتند. پولیس محلی افغانستان نیز مرتکب تخطی‏هایی شده است.»
آقای سید عمر صبور (معاون بخش حقوق بشر، جنسیت و کودکان) وزارت امور داخله گفت: «طی سی سال جنگ، شهرهای ما ویران شد و تهداب کشور از بین رفت.»
او در ادامه افزود: «طی چهل سال، کشور خراب شده است و در ده سال نمی توان آن را ساخت. افغانستان به کودک ده ساله‏ای می‏ماند که هنوز نیازمند کمک است. جنگ افغانستان جنگ تحمیلی است. دنیا آرام زندگی می کند ولی مردم افغانستان قربانی می شوند.»
سید عمر صبور ضمن اشاره به «ناامنی» موجود در کشور، یادآور شد: «در سرتاسر کشور نا امنی بیداد می کند. چرا کسی که عملیات انتحاری انجام می دهد به محاکمه ی بین‏المللی کشانیده نمی شود؟»
او درباره ی فعالیت‏های پولیس برای تطبیق حقوق بشر در صفوف خودگفت: «تعداد ۵۰۰ فعال حقوق بشر در صفوف پولیس فعالیت می کنند. نه تنها پولیس خود را، بلکه همه کسانی که دستگیر شده‏اند به پنجه‏ی قانون می سپرد.»
وی به تعداد افرادی که به اتهام “نقض حقوق بشر” در صفوف پولیس بازداشت شده‏اند،اشاره ای نکرد. از نظر عمر صبور نبود قانون منع شکنجه یکی دیگر از مشکلات برای جلوگیری از شکنجه زندانیان است.
به باور صبور، دلایل افزایش خشونت‏ها اقتصاد پایین خانواده‏ها، عدم حاکمیت قانون، بی‏کاری، عدم استفاده از معادن، زراعت و صنایع کشور است.
احمد بهزاد نماینده‏ی مردم هرات در مجلس نمایندگان، سخنران دیگر این برنامه بود. او ضمن اشاره به وجود دست آوردهای ده ساله، با نگرانی سوال خود را مطرح کرد: «چگونه همین دست آوردها را می توانیم نگهداریم؟»
بهزادگفت: «افغانستان کشوری است که مردم آن بیشترین گرایش را برای ترک کشور دارند». به باور او مجرمان، تحت تعقیب قرار نمی گیرند و تنها بیست نفر از هر صد موردبازداشت می شود. از این بیست مورد، ۲ نفر بازپرسی می شوند که آن ها هم افراد بی دفاع هستند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: «اگر مقام های دولتی، دادستان‏ها و محاکم، به قانون پایبند نباشند، مردم عادی چگونه به قانون پایبند خواهند بود؟ وقتی صدای مردم را کسی نشنود، آنها با ابزار دیگری اقدام می‏کنند.»
بهزاد در انتقادات خود از مردم، دولت و کشورهای خارجی گفت: «جامعه‏ی ما سالم نیست. حقوق بشر در جامعه‏ی سالم تطبیق می‏شود، در جامعه‏ی مریض، همه آلوده می‏شوند. ما جامعه‏ای استبداد زده هستیم و برای انسانیت حرمت قایل نیستم، اگر انتقاد کنیم تکفیر می شویم. سالانه چند جلد کتاب در باره “انسان” در افغانستان چاپ می شود؟»
نماینده مردم در مجلس در سخنان خود اشاره کرد: «دولت ما تکلیف محور است. هنوز ما رعیت هستیم، مردم در چشم دولت، شهروند نیستند و صرف مکلف هستند. شکنجه صرف در زندان نیست. در قرن بیست و یکم حکومت، مردم را وادار به غار نشینی می‏کند. حکومتی که مردم را وادار به غار نشینی ‏کند، شکنجه‏گر است. خارجی‏ها کمک‏های زیادی به افغانستان کردند اما سیاست توزیع کاملاً آلوده بود. در هر جایی که جنگ بیشتر بود پول بیشتری خرج شد.»
آذریون متین (فعال حقوق بشر) ضمن اشاره به «نادیده گرفتن حقوق قربانیان» گفت: «اگر حقوق قربانیان نادیده گرفته شود به سوی دموکراسی نخواهیم رفت. مصالحه بین جنایت کاران به صلح نمی انجامد بلکه تنها مصالحه جنایت کاران با قربانیان است که به صلح می انجامد. باید قربانیان در محور پروسه صلح قرار گیرند.»
او در ادامه توضیح داد: «در کنفرانس بن اول، گذار سیاسی با یک موافقت صلح صورت نگرفت. بلکه بن اول، روی یک ائتلاف نو برای جنگ شکل گرفت. از این موافقت نامه کسانی استفاده کردند که متهم به جرایم جنگی بودند. در آن سال هزاران طالب در حالی که معلوم نشد کجا رفتند، ناپدید گشتند. گم شدگی به آن ها زمینه داد تا استراتژی جنگی جدید برای خود بسازند».
به باور آقای متین: «ما با فراموش کردن قربانیان، آن ها را دو برابر کسانی که با تفنگ، آدمها را کشتند،قربانی می‏کنیم.»