وحید پیکان
بی‌بی‌سی
عکس هایی از کوچ پرندگان
در گذشته افغانستان مسیر مناسبی برای پرندگان مهاجر در منطقه بود، اما حالا اداره حفظ محیط زیست افغانستان می‌گوید که عوامل طبیعی و بشری سبب شده تا برخی از پرندگان مهاجر مسیر رفت و آمدشان را تغییر دهند.
عبدالولی مدقق معاون اداره حفظ محیط زیست افغانستان به بی‌بی‌سی گفت: “شرایط برای زیست پرنده‌ها حالا مساعد نیست. به دو دلیل؛ اول به دلیل جنگ‌ها، بیشتر پرنده ها لانه و کاشانه خود را از دست دادند و دوم تداوم خشکسالی‌ها تاثیر بدی روی محیط زیست و فضای سبز افغانستان گذاشت. افغانستان حالا مکان مناسبی برای پرنده‌های مهاجر نیست.”
اداره محیط زیست افغانستان می‌گوید با وجود آن که رئیس جمهوری فرمان منع شکار را صادر کرده اما هنوز شکار پرندگان در افغانستان بصورت گسترده ای ادامه دارد.
مسئولان اداره محیط زیست می‌گویند، شکار حدود ۱۳۸ نوع حیوان در افغانستان ممنوع است.
با وجود ممنوعیت شکار پرنده‌ها در افغانستان، شکار هنوز از سرگرمی‌های پرطرفدار در این کشور است و همه روزه هزاران پرنده صید شکارچی‌ها می‌شوند.
امروز روز جهانی پرندگان مهاجر است. در افغانستان برای حفاظت از این پرندگان کار در مورد مسوده قانون تنظیم شکار جریان دارد.
مسئولان در اداره محیط زیست افغانستان می گویند در این کشور حدود ۵۰۰ نوع پرنده شناسایی شده است.
افغانستان مسیر مهاجرت شمار زیادی از پرندگان بود
بودنه، مرغابی، لک لک، کبک دری، کبک، قناری، گل سر، هدهد، فاخته، قمری، بلبل، سی سی و کلنگ از معروف ترین پرنده‌ها در افغانستان هستند.
شکار؛ منبع درآمد خوب
ولایت‌های پروان و کاپیسا در شمال کابل به دلیل داشتن محیط مناسب در فصلهای بهار و خزان زیستگاه خوبی برای بعضی از پرنده‌های مهاجر است.
فصل بهار، فصل آمد آمد پرنده‌های کوچی از کشورهای همسایه و برخی کشورهای آسیای میانه به افغانستان است.
کشتزارهای گندم، کناره‌های جویبارها و رودخانه‌ها و باغ‌ها در منطقه “شمالی” در حدود پنجاه کیلومتری شمال کابل بهترین توقفگاه برای پرندگان است بی خبر از اینکه صید شکارچی‌ها می‌شوند.
شکارچی‌ها در روستای “عشق آباد” در ولسوالی جبل السراج در ولایت پروان، دام های خود را برای شکار پرندگان آماده می کنند. صبح زود و پیش از طلوع آفتاب بهترین زمان برای شکار است.
شیوه‌های مختلفی برای شکار پرنده‌ها وجود دارد؛ جال/تور انداختن یا دام‌نشانی، شکار توسط پرنده‌های شکارچی مانند باشه و عقاب، تفنگ‌های شکاری و در مواردی هم اسلحه کلاشنکوف و تفنگچه/کمری.
شکار این پرنده‌ها منبع خوب درآمد برای شماری از باشنده های منطقه شمالی است.
قصه شکار از زبان شکارچی کهنه کار
“در جنگ، بیشتر پرنده ها لانه و کاشانه خود را از دست دادند و خشکسالی‌ها تاثیر بدی روی محیط زیست و فضای سبز افغانستان گذاشت. افغانستان حالا مکان مناسبی برای زیست پرنده‌ها نیست.”
عبدالولی مدقق معاون اداره محیط زیست افغانستان
سخی داد هفتاد ساله یکی از روستائیان می‌گوید از جوانی به شکار روی آورده و تاکنون هزاران پرنده را شکار کرده است.
اما او می‌گوید سال به سال شمار پرندگان در آسمان روستایش کم می‌شوند.
به گفته سخی داد، در سه دهه گذشته، شمار این پرندگان حدود ۹۰ درصد کاهش یافته است.
این پیرمرد کهنه کار کم کم می‌فهمد که پرنده‌های مهاجر دیگر با آسمان روستایش خداحافظی کرده‌اند و برای ادامه زندگی و نسل گیری سرزمینی دیگری را برگزیده‌اند.
اهالی محل می‌دانند که شکار پرندگان ممنوع است اما عملا شکارچیان به این ممنوعیت قانونی توجهی ندارند.
محمد رفیق، بزرگ این روستا می‌گوید: “می‌دانم شکار پرندگان چقدر ضرر دارد اما من به تنهایی کاری نمی‌توانم انجام دهم.”
او از مسئولان می‌خواهد تا تدابیر لازم را برای جلوگیری از شکار روی دست گیرند.
