به مناسبت هفته‌ی زنان روستایی:عکس از کارولین درک/ منبع: نیو یورک تایمز
سیاسی اجتماعی
ویژه انتخابات ریاست جمهوری
آغاز ماموریت نظارت بر انتخابات توسط سازمان امنیت و همکاری اروپا
۲ اکتبر، رادیو آزاد اروپا دفتر مساعدت دموکراتیک و حقوق بشر سازمان امنیت و همکاری اروپا (ODHIR) در تاجیکستان ماموریت خود را در ارتباط با نظارت انتخابات ریاست جمهوری تاجیکستان که روز ۶ نوامبر سال جاری صورت می‌گیرد، آغاز کرده است. مدیر این ماموریت خانم پاراشیبو بادسکو به خبرنگاران اعلام کرد که ۱۳ کارشناس بین‌المللی، ۱۶ ناظر بلند مدت از ۲۲ کشور جهان از طرف سازمان حضور خواهند داشت. در روز انتخابات حضور بیش از ۱۵۰ ناظر بین‌المللی پیش‌بینی می‌شود. به گفته سازمان امنیت و همکاری اروپا تا به حال هیچ انتخاباتی در تاجیکستان با معیارهای بین‌المللی مطابقت نکرده است.
جمع آوری بیش از ۱۸۰ هزار امضا برای طرفداری از بابانظروا
۹ اکتبر، آسیا پلوس تاکنون کاندیدای اپوزیسیون، بابانظروا بیش از ۱۸۱ هزار امضا جمع‌آوری کرده که برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری جمع‌آوری ۲۱۰ هزار امضا لازم است. محی‌الدین کبیری، رییس حزب نهضت اسلامی تاجیکستان شخصا برای جمع‌آوری امضاها به مناطق مختلف شهر دوشنبه رفته است.
عبدالله دولت‌اف رییس اتحادیه تاجیکستانیان روسیه: «دولت حقوق انتخاباتی مهاجران را نادیده می گیرد»
۸ اکتبر، بی‌بی‌سی مهاجران تاجیک که در روسیه بسر می‌برند، از حق جمع آوری امضا برای نامزدهای مورد نظرشان محروم شدند. طی چند هفته گذشته تعداد تاجیکانی که به سازمان‌ها و اتحادیه‌ها برای دفاع از حقوق انتخاباتی خود مراجعه می‌کنند، افزایش یافته است. در گذشته مهاجران تاجیک فقط برای مشکلاتی مثل پیدا کردن کار به این موسسات مراجعه می کردند.
تمدید مهلت جمع آوری امضا ها برای انتخابات ریاست جمهوری
۷ اکتبر، آسیا پلوس کمیسیون مرکزی انتخابات و رای پرسی تاجیکستان در جلسه‌ای که روز ۷ اکتبر صورت گرفت به این نتیجه رسید که مهلت جمع آوری امضاها را تا روز ۱۰ اکتبر تمدید می‌کند. برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری تاجیکستان کاندیدها باید ۲۱۰ هزار امضا جمع‌آوری کنند.
نامزدی امام‌علی رحمان برای دوره چهارم
۴ اکتبر، رادیو آزاد اروپا حزب خلقی دموکرات تاجیکستان در حالی در کنگره خود امام‌علی رحمان را نامزد اعلام کرد که شخص رییس‌جمهور در کنگره حضور نداشت و نظر خود را در این مورد بیان نکرد. کمیسیون مرکزی انتخابات، لیست نهایی کاندیدهارا روز ۷ اکتبر اعلام کرد. امام‌علی رحمان در انتخابات سال ۲۰۰۶ با ۷۰ درصد آرا پیروز شد. سازمان امنیت و همکاری اروپا انتخابات پیشین را خالی از رقابت واقعی دانست. قوانین انتخاباتی تاجیکستان / حزب نهضت اسلامی در مجلس نمایندگان خواهان ترمیم قانون اساسی در ارتباط با انتخابات ریاست جمهوری شدند
زنان
بررسی وضعیت زنان تاجیک در سازمان ملل متحد
۹ اکتبر، رادیو آزادی در یک نشست کمیته حقوق بشر سازمان ملل متحد مساله محو خشونت علیه زنان در تاجیکستان مورد بررسی قرار گرفت. در این نشست یک هیات از تاجیکستان حضور داشت که اکثر آن را زنان تشکیل می‌دادند. تاجیکستان کنوانسیون رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان را تصویب کرده است و موظف است به کمیته حقوق بشر سازمان ملل متحد در مورد وضعیت زنان تاجیک گزارش دهد.
اقتصادی
شست‌و‌شوی پول نفت ایران در تاجیکستان
۵ اکتبر، یوراسیانت در ادامه مقاله‌ای که در ماه اوت سال جاری در مورد شست‌و‌شوی پول نفت ایران توسط تاجران ایرانی منتشر شد، جزئیات بیشتر در این‌باره در اختیار خوانندگان قرار گرفت. تاجران ایرانی تحت فشار تحریم‌های اقتصادی، با کمک روابطی که با منصب‌داران بالارتبه‌ی تاجیکستان دارند، توانستند از طریق تاجیکستان مبلغ‌های هنگفتی پول‌شویی کنند و ارز خارجی را در اختیار مقامات جمهوری اسلامی قرار دهند. مقامات غربی در مورد تبدیل شدن تاجیکسان به مکان شست‌و شوی پول از طریق فروش نفت، اظهار نگرانی می‌کنند.
قرقیزستان و تاجیکستان در بین کشورهای دریافت‌کننده پول مهاجران (طبق درصد تولید ناخالص داخلی)
۶ اکتبر، تایمس آف سنترال آسیا برای کشوری چون تاجیکستان پول فرستاده شده توسط مهاجران، نصف تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهد. در سال ۲۰۱۲ تاجیکستان با ۴۸ درصد، قرقیزستان با ۳۱ درصد، نپال و لیسوتو با ۲۵ درصد در اول فهرست کشورهای دریافت‌کننده بودند.
کوشش تاجیکستان برای افزایش صادرات محصولات کشاورزی
۴ اکتبر،سنترال آسیا آنلاین کشاورزان تاجیک با استفاده از فرصت پیش‌آمده، تولیدات خود را افزایش می‌دهند. با به دست آوردن تجهیزات جدید و برقراری تعاونی‌های کشاورزی، کشاورزان شمال تاجیکستان از طریق فروش محصولات کشاورزی، در‌آمد خودرا به دست می‌آورند و لازم نمی‌دانند که برای کار به روسیه مهاجرت کنند.
کمک بانک جهانی به تاجیکستان برای مدیریت بهتر منابع طبیعی
۴ اکتبر، بانک جهانی دولت تاجیکستان و بانک جهانی پروژه‌هایی را با هدف حمایت از مدیریت پایدار منابع طبیعی و افزایش انعطاف‌پذیری جوامع در مقابل چالش‌های تغییرات آب و هوایی راه‌اندازی کردند. بودجه این پروژه مبلغ بیش از ۱۶.۸۸ میلیون دلار را تشکیل می‌دهد.
بانک جهانی: تخلیه اطلاعات در مورد راغون و توصیه تعمیرات
۲ اکتبر، یوراسیا نت بانک جهانی خلاصه دو مطالعه که در مورد نیروگاه برق آبی راغون انجام شده بود، را منتشر کرد. توصیه‌های فنی که شامل این گزارش‌ها است، مقامات تاجیک را بر تصمیم‌گیری درست مهندسی هدایت می‌کند. پروژه سد راغون که در سال ۱۹۷۶ در زمان اتحاد جماهیر شوروی آغاز شد، بعد از استقلال تاجیکستان ادامه پیدا کرد. مقامات تاجیکستان ساختار سد راغون را افتخار ملی می‌دانند. ازبکستان مخالفت خود را در این مورد ابراز کرده است و رییس‌جمهور ازبکستان، اسلام کریم‌اف اعلام کرد که این پروژه می‌تواند باعث جنگ میان این دو کشور شود.
روابط بین‌المللی
آغاز گفت‌وگوها بین تاجیکستان و روسیه در مورد پایگاه نظامی هوایی «عینی»
۷ اکتبر، یوراسیا نت روسیه پس از تمدید حضور نظامی خود در تاجیکستان تا سال ۲۰۴۳، مایل به گسترش نیرو در تاجیکستان است. یک گروه از نمایندگان پارلومان روسیه برای مذاکره با مقامات تاجیک در تاجیکستان به‌سر می‌برند. پایگاه هوایی «عینی» حضور نیروهای زمینی روسیه در تاجیکستان را کامل می‌کند. به گفته روزنامه «نزویسیمایا گزیتا» در نشست پیمان امنیت جمعی که در شهر ساچی روسیه در ماه گذشته برگزار شد. رییس‌جمهور روسیه ولادیمیر پوتین، قول «پشتیبانی» در انتخابات ریاست جمهوری را به امام‌علی رحمان داد.
پایان ماموریت علی‌اصغر شعردوست به عنوان سفیر ایران در تاجیکستان
۹ اکتبر، اوستا محمد سعید عبیدالله‌یف شهردار دوشنبه روز ۹ اکتبر با علی اصغر شعردوست به علت به پایان رسیدن ماموریت‌اش در تاجیکستان دیدار داشت. پس از این دیدار آقای عبیدالله‌یف اعلام کرد که در زمان ماموریت او، همکاری‌ها بین دو کشور توسعه پیدا کردند.
جامعه
کار اجباری در تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان ممنوع است
۵ اکتبر، تایمز آو سنترل‌اسیا به گفته اشیا‌پلس، آژانس خبری تاجیکستان، کارمندان دولتی و کارگران کارخانه‌های ناحیه سغد تاجیکستان مجبور شده‌اند که به فعالیت‌های کشاورزی به‌خصوص چیدن پنبه بپردازند. مقامات دولتی در این مورد اعلام کرده‌اند که چیدن پنبه فقط داوطلبانه انجام می‌شود. اما مدافعان حقوق بشر و ساکنان این منطقه به قانون‌شکنی اشاره می‌کنند. استفاده از نیروی کاری کودکان در مزارع پنبه رایج بود اما در حال حاضر این روند در حال کاهش است. برای کار کردن در مزارع پنبه مقامات دولتی محلی ساکنان منطقه را مجبور به کار کرده و تهدید می‌کنند که در غیر این صورت از حقوق آن‌ها کم خواهد شد.
سخنرانی دانش‌آموزان مدرسه‌های مذهبی از بعضی از منصب‌داران بهتر است
۵ اکتبر رادیو آزادی روز شنبه ۵ اکتبر در همایشی به مناسبت روز زبان دولتی که در وزارت معارف جمهوری تاجیکستان برگزار شد، گفته شد که با این‌که در ۱۱ سال اخیر در برنامه‌های مدرسه‌ها، آموزش زبان تاجیکی به بیش از هزاران ساعت افزایش یافته اما پس از فارغ‌التحصیلی دانش‌آموزان نمی‌توانند به راحتی مطلب خود را به زبان تاجیکی بیان کنند. حامیان زبان تاجیکی از سطح دانش زبان تاجیکی دانش‌آموزان و بعضی از منصب‌داران اظهار نگرانی کرده‌اند.
چگونه الفبای لنین جای خط پارسی را در ورارود گرفت؟
۸ اکتبر، بی‌بی‌سی در سال‌های ۱۹۲۰ میلادی قرن گذشته یک گروه از روشن‌فکران تاجیک مساله‌ی تبدیل الفبای فارسی به خط لاتین را مورد بررسی قرار دادند. در طول ۳-۴ سال، ده‌ها مقاله در رسانه‌ها در این‌باره منتشر شد.
زنده به سر بردن ۵ شهروند آمریکایی مفقود شده طی کایاک‌سواری در تاجیکستان
۳ اکتبر، ریو نووستی ۵ شهروند آمریکایی که طی کایاک سواری در تاجیکستان ناپدید شده بودند، پیدا شدند. این پنج جهان‌گرد آمریکایی پس از سیبیرا و قرقیزستان، تاجیکستان را برای سیاحت انتخاب کرده بودند.
برگزاری مسابقات بین‌المللی شطرنج در تاجیکستان برای اولین بار طی ۱۵ سال اخیر
۹ اکتبر آسیا پلوس از ۱۱ تا ۲۱ اکتبر مسابقات شطرنج برای دریافت جام آسیای میانه در شهر دوشنبه برگزار خواهد شد.
فرهنگ
آلبوم عکس: زندگی کودکان در روستاهای سرحصار
۳ اکتبر، بی بی سی کودکان منطقه سرحصار ناحیه بلجوان، دنیا را از روستای خود فراتر نمی‌بینند. اکثر آن‌ها درباره زندگی هم سن و سال خود در شهر هیچ تصوری ندارند.
نمایش دن کیشوت در تئاتر «عینی»
۳ اکتبر، خاور در هفته اول ماه اکتبر سال جاری در تئاتر دولتی تاجیکستان (تئاتر صدرالدین عینی) نمایش دن‌کیشوت توسط هنرمندان تاجیک اجرا شد.
اجرای نمایش «آشوب خیام» توسط تئاتر اهارون
۵ اکتبر، بی‌بی‌سی تاجیک روز شنبه ۵ اکتبر در تئاتر به نام محمدجان قاسم‌اف نمایش‌نامه جدید تحت عنوان «آشوب خیام» به صحنه رفت. نمایش‌نامه منظوم کاملا بر اساس رباعیات عمر خیام شاعر و متفکر بزرگ فارسی‌زبان، آفریده شده است. کارگردان این نمایش‌نامه غنی‌جان عالم‌اف می‌گوید که چند سال آثار گرا‌ن‌مایه عمر خیام را آموخته و در این نمایش‌نامه تلاش کرده است تا دنیای این متفکر مشرق زمین را به بیننده تئاتر نشان دهد.
نگاهی به تئاتر پست مدرن «بی‌سرپرستان» از کشور تاجیکستان، گفت‌وگو با دلیر امام‌علی
۲۵ سپتامبر، رادیو زمانه در برنامه این هفته «با همسایگان» با یک گروه تئاتر جدید در تاجیکستان آشنا خواهیم شد که به تازگی فعالیت خود را آغاز کرده است. دلیر امام‌علی، یکی از گردانندگان این تئاتر در گفت‌وگو با رادیو زمانه از این تئاتر نوظهور سخن گفت و از آن به عنوان اولین تئاتر پست مدرن در تاجیکستان نام برد. این تئاتر با نام «بی‌سرپرستان» اولین نمایش خود را در تئاتر تابستانه «پدیده» برگزار خواهد کرد. بنا به گزارش‌های رسیده، تئاتر تابستانه «پدیده» مدت‌ها به خرابه تبدیل شده بود اما با ایده این گروه هنری جوان، انتظار می‌رود که دوباره پر از تماشاگر شود.
معرفی کتاب
۸ اکتبر، وارلد پرس «تاجیکستان، تاریخچه سیاسی و اجتماعی» نوشته کیریل نورجان‌اف و کرییتان بلیر از دانشگاه ملی استرولیا.
آرمان‌شهر
صفحه‌ی تاجیکستان در سایت آرمان‌شهر
تارنمای آرمان‌شهر مطالب مربوط به جغرافیای تاجیکستان را در این صفحه گردهم می‌آورد. برای بارور کردن آن ما را یاری دهید.
کتاب‌خانه آنلاین حقوق بشر آرمان‌شهر/ زنان
آرمان‌شهر صفحه‌‌ای از کتاب‌خانه آنلاین حقوق بشر خود را به زنان اختصاص داده است. هدف از راه‌اندازی «کتاب‌خانه آنلاین حقوق بشر» ایجاد جامع‌‌ترین پایگاه اطلاعاتی در این زمینه است.
دیگر بولتن‌های آرمان‌شهر
هفت روز نامه حقوق بشر بین المللی
هفت روزنامه حقوق بشر افغانستان
منابع
Asia Plus, Avesta, BBC (English, Farsi and Tajik), Khovar, Radio Ozodi, The Times of Central Asia, Institute for Peace and War Reporting, Voice of Russia, Ria Novosti Agency, Radio Free Europe, Central Asia Online, The World Bank, Radio Zamaneh.
