عدالت در گذار و صلح

محمدظاهر عظیمی، سخنگوی وزارت دفاع ملی افغانستان و فرمانده پیشین جهادی، تعصب را بدترین مرض جامعه می‌داند. او که عقیده دارد «در جامعه‌ی کنونی دیگر سانسور راه حل نیست، آگهی راه حل است» می‌‌گوید: سی‌ سال جنگ بیشترین تأثیرات خود را بالای خانم‌ها گذاشته و متأسفانه هنوز هم ادامه دارد. هزاران موضوع خشونت را هم در گوشه و کنار افغانستان به‌چشم سر دیدیم. چندی پیش شاهد حادثه‌ی وحشتناک فرخنده بودیم. در جنگ همیشه مردها برخورد فزیکی می‌کنند، اما خشونت‌ها بیشتر بالای زنان تحمیل می‌شود.

صاعق عصیان، مدرس دانشگاه و نویسنده‌ی فعال در منطقه‌ی بلخ می‌گوید که بیشتر کارهایی انجام شده در افغانستان حالت پروژه‌ای داشته‌اند و کاری پایه‌ای به‌حساب نمی‌آیند. او که دلبسته‌ی فعالیت‌های مقطعی نیست، با ابراز نگرانی از احتمال بازگشت ناامنی و کم‌اعتنایی مردم به مقوله‌ی انتخابات می‌گوید: امیدوارم بین مردم و دولت هماهنگی به‌وجود بیاید.

شینکی کروخیل»، نماینده مردم کابل در مجلس نمایندگان، که معتقد است از همه بهتر، انتخاب مردم نقش بازی می‌کند، امیدوار است کسانی که به سبب حضور در پارلمان ثروت هنگفت گردآورده‌اند، نتوانند موفق به جلب آرای مردم شوند. او مسؤولانه برخورد نکردن مردم را بدترین جفا علیه مملکت می‌داند.

‌گفت‌وگو با آصف آشنا، معاون سخن‌گوی ریاست اجراییه جمهوری اسلامی افغانستان و دانش‌آموخته علوم سیاسی در ادامه کمپین «افغانستان به روایت دیگر» منتشر شده است.

بنیاد آرمان‌شهر با همکاری فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر در آستانه سومین دور از انتخابات ریاست جمهوری افغانستان و در تاریخ ۱۴ دلو ۱۳۹۲/ ۳ فبروری ۲۰۱۴ کمپین ”افغانستان به روایت دیگر“ را راه‌اندازی کرد که طی سه سال در آن با ۱۳۰ نفر از نخبه‌گان اعم از نویسندگان، فعالان حقوق بشر و جامعه مدنی و سیاست‌مداران کشور در مورد وضعیت حقوق بشر و به ویژه وضعیت زنان در افغانستان و نگرانی‌ها و امیدها گفت‌وگو شده است. برگزار کنندگان این کمپاین می خواهند از این طریق برگی از تاریخ افغانستان را با صدای نخبگان این کشور به گوش مردم، دولت و جامعه بین المللی برسانند .

سمیع مهدی، فعال رسانه‌ای که سابقه‌ی کار در شبکه‌‌‌هایی تلویزیونی «یک» و «خورشید» و همکاری جدی در تأسیس مرکز ژورنالیزم تحقیقی افغانستان را در کارنامه‌ی خود دارد، معتقد است افغانستان هنوز صاحب نهادهای مردمسالار نشده است. او که قومیتی بودن فرهنگ کشور را یکی از آفت‌های توسعه‌ می‌داند، می‌گوید: «دموکراسی یعنی حکومت نهادها. وقتی نهادها آماده‌ی ارائه‌ی خدمات برای برپایی نظام مردمسالار نباشند، دموکراسی نمی‌تواند پای بگیرد و قوام پیدا بکند که این مسأله متأسفانه یکی از کلان‌ترین خطرها به دموکراسی افغانستان است.»

ذوفنون حسام ناطق، رئیس امور زنان ولایت بدخشان، همکاری دولت و مردم را شرط موفقیت دولت می‌داند و می‌گوید: « پیام من به همه‌ی مردم این است که با دولت همکاری کنند، تا دولت آرامش و صلح را به مردم بیاورد.»

شیوای شرق، شاعر، پژوهشگر، فعال مدنی و روزنامه‌نگار، از دانشکده‌ی ادبیات دانشگاه کابل مدرک کارشناسی ارشد گرفته است. او وفاق ملی را لازمه‌ی توسعه و دولت‌سازی می‌داند و می‌گوید: «تا اکنون ساختاری که بتواند افغانستان را به وفاق ملی و توسعه برساند، به‌وجود نیامده و تجربه نشده است. به نظر من باید مبتنی بر تجربه‌ی کشورهای مشابه ما که چندقومی هستند و معضل‌های تاریخی‌ای مثل ما دارند، حرکت کنیم. باید از نظر سیاسی به مدل و گزینه‌‌ای دست یابیم که قدرت به گونه‌ی افقی به‌صورت عادلانه در اختیار همه قرار بگیرد. ساختار فعلی افغانستان یک ساختار غیرملی و ناعادلانه است.»

خداداد بشارت: ترس من از گسترش افراط‌گرایی در افغانستان است‌ که متاسفانه امروز بیش‌تر از گذشته شده است. افراط‌گرایان با برداشت‌های غلط و ناقص‌که از دین دارند، در میان مردم نفوذ نموده و سربازگیری می‌کنند که این باعث نگرانی برای آینده کشور است. به همین دلیل است که امروز تلفات ملکی در کشور خیلی افزایش یافته است. متاسفانه شماری از مراکز دینی در افغانستان وجود دارد که به‌صورت غیر قانونی و خودسرانه فعالیت نموده و آماده‌ی هیچ نوع پاسخ‌گویی به‌حکومت نیستند و این مرکزهای غیر قانونی به تولید بنیادگرایی و افراطیت کمک می کنند.

صدیق طرزی، نویسنده، روزنامه‌نگار و مترجم افغانستانی ساکن آلمان، چندقومی بودن را یکی از امتیازهای افغانستان دانسته می‌گوید: «وحدت ملی عملی ضامن بزرگی برای ثبات سیاسی کشور محسوب می‌شود. آنچه روشن، این است که حضور این اقوام بدون دموکراسی و مردمسالاری امکان‌پذیر نبوده و نمی‌تواند ادامه یابد… باید همه اقوام بتوانند به خودآگهی برسند. از نگاه اجتماعی هم، در ساختار مردمسالاری است که انسان‌ها می‌توانند در کنار هم زیست مسالمت‌آمیز داشته باشند، با وجود اختلافاتی که دارند.»