امام علی رحمان و حامد کرزای، منبع عکس : سایت زیمبیو
سیاست
تنظیم‌گر مستقل دست کمیته رادیو تلویزیون را کوتاه میکند؟
۲۰ مارس، بی بی سی شرکت‌کنندگان یک همایش در شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، خواستار انجام اصلاحاتی گسترده در بخش ارتباطات و ایجاد مکانیسم های شفاف برای تنظیم بازار رسانه و مخابرات در تاجیکستان شدند. این مکانیسم ها از جمله شامل تأسیس نهاد مستقلی برای تنظیم فعالیت رسانه‌ها، صدور مجوز برای پخش برنامه‌های رادیو تلویزیونی و رفع مناقشات رسانه‌ای می‌شود. همایش «خدمات ارتباطی، پخش برنامه‌های رادیو و تلویزیون و تعهدات تاجیکستان بعد از پیوستن به سازمان تجارت جهانی» که روزهای ۱۸ و ۱۹ مارس در هتل «هایات ریجنسی» در دوشنبه دایر شد، شماری از کارشناسان داخلی و خارجی، نمایندگان دولت و جامعه مدنی و مسئولان سازمان های بین‌المللی را گردهم آورد. در این همایش که به ابتکار سازمان امنیت و همکاری اروپا و وزارت اقتصاد و تجارت تاجیکستان دایر شد، راه های اجرای تعهدات این کشور به سازمان تجارت جهانی در زمینه ایجاد فضای آزاد برای گسترش بازار رسانه و مخابرات بررسی شد.
جامعه
در تاجیکستان در تعطیلات نوروزی ۲۴ کیلو مواد مخدر مصادره شده است
۲۴ مارس، روس بالت مامورین وزارت کشور تاجیکستان در تعطیلات نوروزی با انجام چهار عملیات ۲۴ کیلو مواد مخدر شامل حدود ۱۴ کیلو هرویین مصادره کردند. به گزارش سایت وزارت کشور تاجیکستان «در طول عملیات که در ناحیه واسع استان ختلان صورت گرفت (در ۱۸۰ کیلومتری شهر دوشنبه) دو نفر شهروند تاجیکستان با حدود ۱۴ کیلو هرویین بازداشت شدند».
بانوان ونج صاحب شغل می‌شوند
۲۹ مارس، خاور به ابتکار یک تاجر ناحیه ونج آقای کلان دمداراف در روزهای جشن نوروز باستانی ساخت کارخانه خیاطی برای بانوان ناحیه ونج آغاز شد. آقای دمداراف در حدود ۴۰۰ دستگاه خیاطی را به زنان خانه دار استان تقدیم کرد.
زنان
«اگر زنان امور تجارت را به دست بگیرند اسلحه خریداری نخواهند کرد»
۲۹ مارس، آرمان عده‌ای از زنان تجار آسیای مرکزی و افغانستان که به بهانه همایشی در شهر دوشنبه جمع آمده بودند خواهان «امکانات برابر با مردان در تجارت» شدند. این همایش تحت عنوان بزنس سمپازیوم زنان تجار آسیای مرکزی و افعانستان روزهای ۲۷ و ۲۸ مارس در کتابخانه ملی تاجیکستان برگزار گردید، با نمایش محصولات کارخانه هایی که زنان راه اندازی کرده‌اند به پایان رسید، ضمن این همایش زنان افغانستان از عدم شرایط و امکانات تجارت برای زنان شکایت کردند. به قول نمایندگان تجاری این کشور در افغانستان تمام امور تجارت در دست مردان است. مبتکران این همایش حکومت تاجیکستان، انجمن ملی زنان تاجر تاجیکستان در همکاری با سازمان بین‌المللی UNDP می‌باشند که هدف اصلی آن برقراری روابط کاری بین تجار کشورهای آسیای مرکزی و افغانستان عنوان شده است. در این همایش بیش از ۲۵۰ نفر زنان تجار از تاجیکستان و کشورهای همسایه، قزاقستان، قرغیزستان، ازبکستان و افغانستان شرکت داشتند.
روابط بین الملل
امپراطوری
۲۶ مارس، فرج مقاله تحلیلی خورشید عطاالله در مورد حوادث اکراین. نقش روسیه در سیاست جهانی به اندازه‌ای بزرگ شده است که دیگر جامعه جهانی حتی نمی‌تواند نه مشکل برنامه هسته ای ایران و نه بحران سوریه را بدون نقش این کشور حل کند. کاهش سطح بیکاری در اروپا (بخصوص آلمان)، دسترسی به برق و گاز باز هم به کرملین بستگی دارد. محض با نظرداشت این حلقه های سیاست مسکو برخی کارشناسان و سیاست مداران بیم از آن دارند که کرملین تنها به کریمه قناعت نکند. ناآرامی ها و تظاهرات در شرق اکراین به خصوص در شهرهای خرکوف ادیسا و دنپروپتروسک جهت پیوستن به روسیه ادامه دارد. علاوه بر این «عصیان خفته» نزد دنستر که یک قسمت سابق ملداوی است و تلاش زیادی برای پیوستن به روسیه دارد دوباره روشن شد. در این جمهوری جمع آوری امضاء جهت پیوستن به روسیه آغاز شده است و نامه ای با چنین خواهش به دومای دولتی این کشور ارسال شده است. در تاجیکستان اگرچه دولت موقف رسمی خود را در مسایل کریمه اعلام نکرده است، افزایش تعداد مهاجرانی که شهروندی روسیه را قبول کرده‌اند می‌تواند در آینده درد سر ساز شود. بیشتر بخوانید: گزارش خبرگزاری رویترز در مورد فشار روسیه بر روی کشورهای آسیای میانه برای رای ندادن قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متعهد که همه پرسی کریمه را لقو میکند.
اسلام سیاسی در آسیای مرکزی. ترس یا خطر؟
۲۷ مارس، رادیو آزادی مقاله تحلیلی سیدقاسم قیامپور در مورد اسلام سیاسی در آسیای مرکزی. گروه تحقیق مرکز Jane’s Information Group در لندن می‌گوید تلاش‌های حکومت های آسیای مرکزی برای کنترل هرچه بیشتر اسلام پیامدهای ناگواری خواهند داشت. در گزارش اخیر این گروه آمده است که بعد از بیش از هفتاد سال حکمرانی بی خدایی در اتحاد جماهیر شوروی ساکنان قزاقستان، قرغیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان استقلال کشورهای شان را به عنوان امکان آشنایی دوباره با دین اسلام که صدها سال با فرهنگ غنی این منطقه پیوند ناگسستنی داشته است، پذیرفتند. اما طی دو ده ساله اخیر سران کشورهای آسیای مرکزی که اغلب از رهبری حزب کمونیست به قله بلند منصب رسیدند احیای اسلام را همچون تهدیدی برای قدرت شان می دانند. مولان مختاراف پژوهشگر مسایل دینی و سابق رئیس کمیته دین تاجیکستان می‌گوید مبارزه و برخورد افکار در همه جامعه ها موجود است و آسیای مرکزی نیز استثناء نیست.
امضای شش سند همکاری در دیدار رحمان با کرزی در کابل
۲۶ مارس، بی بی سی آقای رحمان ۲۶ مارس به منظور انجام دیداری رسمی و شرکت در مراسم بین‌المللی نوروز وارد کابل شد. در دیدار رسمی امامعلی رحمان و حامد کرزی، روسای جمهور تاجیکستان و افغانستان، در کابل شش سند همکاری میان مقامات دو کشور امضا شده است. به گزارش دفتر ریاست جمهوری تاجیکستان اعلامیه مشترک درباره گسترش روابط دوجانبه و موافقتنامه همکاری میان وزارت های امور داخلی دو کشور از جمله این اسناد است. حکومت های دو کشور نیز سه موافقتنامه درباره «همکاری و یاری در فعالیت گمرکی»، «تشویق و حفظ متقابل سرمایه‌گذاری» و همکاری در بخش «فرهنگ، هنر و نشریه‌های صوتی، تصویری و چاپی» به امضا رسانده‌اند. کمیته دولتی رادیو و تلویزیون این کشور نیز یادداشت تفاهمی با نهاد رادیو و تلویزیون ملی افغانستان به امضا رسانده است. مقامات عالی‌رتبه دو کشور از توسعه همکاری ها در بخش های انرژی، زیربنایی، اقتصادی و تجارتی ابراز رضایت کرده و خواستار اجرای سریع برنامه‌های بزرگ منطقه‌ای، مثل خطوط انتقال برق casa-۱۰۰۰ و راه آهن تاجیکستان-افغانستان-ترکمنستان شده‌اند. یکی از مسائل عمده در ملاقات رهبران دو کشور وضع امنیتی افغانستان و منطقه در پس منظر خروج نیروهای ناتو از این کشور در سال‌جاری بوده است.
توافق برای احداث پل جدید بین تاجیکستان و افغانستان
۲۷ مارس، بی بی سی مقامات تاجیکستان و افغانستان در مورد احداث یک پل جدید بر فراز رودخانه پنج و تاسیس بنادر و بازارهای جدید در مناطق مرزی دو کشور به توافق رسیدند. این نکته در اعلامیه مشترک تاجیکستان و افغانستان در باره تقویت روابط دوجانبه که ۲۶ مارس در جریان دیدار امامعلی رحمان با حامد کرزی در کابل امضا شد بیان شده است. یکی از نکات کلیدی این سند مسائل داد و ستد انرژی بین دو کشور و سایر دولت های منطقه مربوط می شود. مقامات دو کشور همچنین آمادگی خودرا برای تسریع روند احداث خطوط انتقال برق از تاجیکستان به افغانستان و از آن جا به ایران و پاکستان ابراز داشتند. در جریان دیدار رحمان از کابل مقامات تاجیک و افغان در کنار دیگر مسایل همچنین آمادگی خودرا برای ساختمان لوله گاز شبرغان بیشکنت اعلام کردند.
بررسی همکاری‌های علمی تاجیکستان و ترکمنستان
۲۸ مارس، خاور رئیس فرهنگستان علوم تاجیکستان با سفیر ترکمنستان در تاجیکستان ایشانگلی امانلی یف مسایل علمی دو کشور تاجیکستان و ترکمنستان را مورد بررسی قرار دادند. جانب ها در جریان ملاقات همچنین روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را خوب ارزیابی نموده برای تعمیق روابط علمی ابراز نظر کردند.
اقتصاد
کشت پسته ایرانی در درواز تاجیکستان
۲۹ مارس، خاور آقای سلطان قیران اف در منطقه درواز تاجیکستان یک و نیم هکتار باغ جدید بنیاد کرده و امسال برای نخستین بار تخم یک نوع درخت به نام پسته ایرانی را کشت کرده است. نحوه پرورش و نگهداری آن را وی از متخصصین باغداری آموخته است.
فرهنگ
مراسم تجلیل از نوروز در «نوروزگاه» دوشنبه
۲۱ مارس، بی بی سی در مراسم تجلیل از نوروز صدها نفر از ساکنان و مهمانان پایتخت شرکت کردند. برنامه فرهنگی و هنری رسمی تجلیل از نوروز بین‌المللی در تاجیکستان در «نوروزگاه»، یکی از بزرگترین ورزشگاه های این کشور، دایر شد. همچنین، صبح روز ۲۱ مارس، قبل از آغاز این برنامه آتش‌بازی در پارک غلبه شهر از شروع تجلیل رسمی از نوروز در تاجیکستان خبر داد. از صبح زود ساکنان چهار ناحیه شهر دوشنبه از پارک های پایتخت تاجیکستان راه‌پیمایی را شروع کردند و ساعت ۱۰:۰۰ به وقت محلی عازم «نوروزگاه» شدند. در چند سوی این میدان نمایش گاه های مختلف هنرهای دستی و غذاهای نوروزی به نظر می‌رسیدند. تخت جمشید که مدل آن در نوروزگاه بنیاد شده، با رمزهای نوروزی و سوزنی های ملی آرایش یافته بود و در آن جا تشت هایی با آتش گذاشته شده و جوانان با لباس های قدیمی مردمان فارسی‌زبان در نزد آتش به نظر می‌رسیدند. هزاران تن از ساکنان و مهمانان شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، روز چهارشنبه ۲۱ مارس در مراسم تجلیل از نوروز در «نوروزگاه» شرکت کردند. قبل از آغاز برنامه هنری و فرهنگی محمدسعید عبیدالله‌اف، شهردار دوشنبه، ضمن شادباش نوروزی گفت که تجلیل از نوروز امسال با تجلیل از ۹۰ مین سالگرد تاسیس شهر دوشنبه به عنوان پایتخت تاجیکستان توم بوده است. بعد از ثبت جهانی نوروز در سال ۲۰۱۲ ، از این جشن به طور گسترده در سراسر تاجیکستان تجلیل می‌شود. امروز در مراکز ولایات و نواحی مختلف نیز مراسم نوروزی دایر شده‌اند.
حکمت‌های نوروزی
۲۵ مارس، خاور نوروز از زمان های قدیم از عیدهای ملی تاجیکان بوده است. ولی در دوران شوروی طی مدت ۷۰ سال مردم از تجلیل این عید به دلایلی محروم بودند. تنها در کوهستان بعضی از عنعنه های نوروزی رعایت می شدند. خبرنگار خاور با جمال الدین نوراف سخنگوی کمیته جوانان، ورزش و جهانگردی نزد حکومت تاجیکستان مصاحبه ای انجام داده است. آقای نوراف می گوید: عنعنه ای به نام «ده نوروز» نام داشت که با خانه براری و تکاندن جهاز خانه آغاز می گردید. مردم دیوارهای منزل خودرا رنگ کرده در و پنجره ها را باز می کردند، اشیاء شکسته و خراب را دور می انداختند. همزمان به خانه خنده خورشید را با نورهای طلایی وارد می‌کردند تا این که در طول سال خانه پر از صدای خنده و رنگارنگ از نور زندگی باشد. در سال‌های پیشین عنعنه دیگری هم بود که در این ایام لباس دریده یک یتیم فقیررا با توپ دور می‌انداختند پس آنرا آتش می‌زدند تا با سوختن این لباس‌ها فقیری و ناداری دور کرده شده دارایی طلب کرده شود.
پیشنهاد احیای «سیزده به در» در تاجیکستان
۲۹ مارس، رادیو آزادی آقای عبدالقادر عبدالقهار رهبر اداره فرهنگ حکومت شهر دوشنبه پیشنهاد کرده است که تاجیکان هم مثل مردمان دیگر کشورهای فارسی زبان به این سنت نوروزی ارج گزارند و روز ۱۳ به سیر طبیعت برایند. به قول آقای عبدالقادر «سیزده به در» یکی از آیین‌های زیبای نوروزی است و مردم فارسی زبان سیزدهمین روز نوروز را خارج از منازل خود در هوای باز سپری و با این گویی از همه گونه بدی‌ها و از شماره نحس ۱۳ فرار می کنند.
انتشار شماره نوروزی «پیام آلاتو» در بیشکک
۲۸ مارس، تاج نیوز در بیشکک پایتخت قرغیزستان شماره ای از نشریه تاجیکی «پیام آلاتو» منتشر شده است که به نوروز بخشیده شده است. به اطلاع قادرشا مروت معاون رئیس جمعیتی تاجیکان قرغیزستان به نام استاد رودکی و سردبیر «پیام آلاتو» در این شماره تبریکات عالم رحیم اف – سفیر تاجیکستان در قرغیزستان و آکادمسیون میرزا ابراهیم اف رئیس انجمن مردمان قرغیزستان منتشر شده است. در صفحات این شماره راجع به ویژگی‌های سنت و عنعنه های نوروزی در کشورهای تاجیکستان، ایران و قرغیزستان گزارش و عکس‌های جالب جای داده شده است. همچنین دو غزل نوروزی بهروز ذبیح الله و آذر سلیم شاعران تازه کار تاجیکستان و تبریکات عیدانه شایسته روشن به نظر می رسد. «پیام آلاتو» تنها نشریه چاپی تاجیکی در کشور همسایه قرغیزستان محسوب می شود. تا کنون ۳۱ شماره نشریه منتشر و میان ساکنان مناطق تاجیک نشین این کشور توزیع شده است.
برزو بهترین کارگردان ۵ سال اخیر در قرغیزستان اعلام شد
۲۹ مارس، آزادگان وزارت فرهنگ و انجمن فعالان تئاتر قرغیزستان برای بهترین هنر کارگردانی در ۵ سال اخیر به برزو عبدالرزاق‌اف، کارگردان سرشناس تاجیک جایزه تقدیم کرده است. این خبر را در صحبت با «آزادگان» برزو عبدالرزاق اف تایید کرده و افزود که جایزه را برای نمایشنامه «عشق، خرد و مرگ درویش» از روی اثر همنام تیمور ذالفقار‌اف دریافت کرده است. این کارگردان سرشناس تاجیک در ماه ژانویه سال جاری تاجیکستان را به مقصد قرغیزستان ترک کرد و نزدیکان او گفتند، برزو برای کار و زندگی به شهر بیشکک رفته است.
۲۳ دانشگاه روسیه در جست‌و‌جوی دانشجو از تاجیکستان
۲۶ مارس، رادیو آزادی روسیه جهت گسترش نفوذ زبان روسی موضوع اعزام ۴۰۰ آموزگار به تاجیکستان را بررسی میکند و خواهان جلب هرچه بیشتر دانشجویان تاجیک به دانشگاه‌ها می باشد. دولت روسیه در پاسخ به دعوت حکومت تاجیکستان برای اعزام ۴۰۰ آموزگار روسی راه‌های الترناتیو حل این مشکل را پیشنهاد کرده است. سفیر روسیه در تاجیکستان در مراسم افتتاحیه نمایشگاه معرفی امکانات تحصیل در دانشگاه‌های روسیه «تحصیل در روسیه. دوشنبه – ۲۰۱۴» می گوید: «یکی از آلترناتیوها آماده کردن آموزگاران زبان روسی در همین جا در دوشنبه و برگزاری دوره های آموزشی هم در دوشنبه و هم در مسکو است. این می تواند یکی از راه‌های باثمر همکاری باشد. این مسأله در حال بررسی است. ما تلاش خواهیم کرد که زبان روسی در اینجا نه تنها موقعیتش را از دست بدهد بلکه گسترش پیدا کند…» حال در سایر کشورها بیش از ۱۰ هزار دانشجوی تاجیک مشغول به تحصیل هستند. بیش از ۷ هزار آن‌ها دانشجوی دانشگاه‌های روسیه می باشند.
آرمان شهر
صفحه‌ی تاجیکستان در سایت آرمان‌شهر
تارنمای آرمان‌شهر مطالب مربوط به جغرافیای تاجیکستان را در این صفحه گردهم می‌آورد. برای بارور کردن آن ما را یاری دهید.
کتابخانه آنلاین حقوق بشر آرمان‌شهر/ زنان
آرمان‌شهر صفحه‌‌ای از کتابخانه آنلاین حقوق بشر خود را به زنان اختصاص داده است. هدف از راه‌اندازی «کتابخانه آنلاین حقوق بشر» ایجاد جامع‌‌ترین پایگاه اطلاعاتی در این زمینه است.
دیگر بولتن‌های آرمان‌شهر:
هفت روز نامه حقوق بشر بین المللی
هفت روز نامه حقوق بشر زنان
هفت روز نامه حقوق بشر ایران
هفت روزنامه حقوق بشر افغانستان
منابع:
Asia-Plus, BBC (Persian, Tajik, English), Faraj.tj, Khovar.tj, Ormon.tj, Ozodagon, Radio Ozodi, Rosbalt.ru, Reuters, Tajnews.tj
شماره ۳۱ هفت روز نامه تاجیکستان
