عفو بین الملل
پیام رسانه ای
مجازات اعدام ۲۰۱۳: تعداد کمی از کشورها باعث افزایش اعدام ها در جهان شده اند
بنا به یافته های عفو بین الملل در گزارش سالانه مجازات اعدام در جهان، ایران و عراق باعث افزایش شدید تعداد اعدام ها در جهان در سال ۲۰۱۳ شده اند و مخالف روند جهانی حرکت به سوی الغای مجازات اعدام ایستاده اند.
شمار نگران کننده اعدام ها در گروهی منزوی از کشورها ـ در اساس دو کشور در خاورمیانه ـ باعث شد که در مقایسه با سال پیش در حدود ۱۰۰ نفر بیشتر در سراسر جهان اعدام شوند. این میزان در حدود ۱۵% افزایش نشان می دهد.
سَلیل شِتی، دبیر کل عفو بین الملل، گفت: «این کشتار لگام گسیخته در کشورهایی مثل ایران و عراق مایه شرم است. این دو کشور که به مجازات اعدام چسبیده اند در طرف اشتباه تاریخ ایستاده اند و، در حقیقت، بیش از بیش منزوی می شوند.»
«تنها شمار کمی از کشورها اکثریت بزرگی از این کشتار بی معنی دولتی را انجام داده اند. آنها نمی توانند پیشرفت عمومی را که به سوی الغای مجازات اعدام انجام شده به عقب برگردانند.»
شمار اعدام ها در ایران (۳۶۹) و عراق (۱۶۹) آنها را پس از چین که در صدر است، به مقام دوم و سوم جدول اتحادیه اعدام کنندگان رساند. شمار اعدام ها در چین از اسرار دولتی است، اما عفو بین الملل معتقد است سالانه هزاران نفر در این کشور اعدام می شوند.
عربستان سعودی (۷۹) و ایالات متحده امریکا (۳۹) در مقام های چهارم و پنجم و سومالی (۳۴) در رتبه ششم هستند.
صرفنظر از چین، انجام حداقل ۷۷۸ اعدام در سال ۲۰۱۳، در مقایسه با ۶۸۲ مورد در سال ۲۰۱۲، مشخص شده است.
اعدام ها در سال ۲۰۱۳ در ۲۲ کشور، یک کشور بیش از سال پیش، انجام شده اند. اندونزی، کویت، نیجریه و ویتنام انجام اعدام را از سر گرفتند.
با وجود پسرفت ها در سال ۲۰۱۳، در ۲۰ سال گذشته کاهش منظمی در شمار کشورهای اعدام کننده وجود داشته است و در سال گذشته نیز در تمام مناطق پیشرفت وجود داشت.
بسیاری از کشورهایی که در سال ۲۰۱۲ اعدام کردند در سال گذشته اعدام انجام ندادند، از جمله گامبیا، امارات متحده عربی و پاکستان که مسئولانشان به کارگیری مجازات اعدام را دوباره معلق کردند. بلاروس نیز از انجام اعدام پرهیز کرد و در نتیجه اروپا و آسیای مرکزی برای اولین بار از سال ۲۰۰۹ بدون اعدام بودند.
بیست سال پیش، ۳۷ کشور فعالانه مجازات اعدام را اجرا می کردند. این تعداد در سال ۲۰۰۴ به ۲۵ کشور و در سال گذشته به ۲۲ کشور رسید. در پنج سال گذشته تنها ۹ کشور جهان هر سال اعدام کرده اند.
سَلیل شِتی گفت: «این روند بلند مدت روشن است ـ مجازات اعدام مساله ای متعلق به گذشته خواهد شد. ما تمام دولت هایی را که هنوز به نام عدالت می کشند، فرا می خوانیم فوری و با هدف الغای مجازات اعدام، اجرای اعدام را معلق کنند.»
در بسیاری از کشورهای اعدام کننده، استفاده از مجازات اعدام در پنهانکاری پوشیده شده است. هیچ اطلاعی اعلام نمی شود و در بعضی موارد مسئولان اعدام را پیش از انجام آن حتا به اعضای خانواده ها، وکلا و عموم مردم اطلاع نمی دهند.
روش ها و جرایم
روش های اعدام در سال ۲۰۱۳ شامل گردن زنی، با صندلی الکتریکی، تیرباران، دار و تزریق کشنده بود. اعدام در انظار عمومی در ایران، کره شمالی، عربستان سعودی و سومالی انجام شد.
اعدام شدگان به خاطر طیفی از جرایم غیرمرگبار اعدام شدند، از جمله سرقت، جرایم مواد مخدر و جرایم اقتصادی، و نیز اعمالی که اصلا نباید جرم باشند مثل «زنای محصنه» یا «کفرگویی». بسیاری از کشورها از «جرایم» مبهم سیاسی برای کشتن مخالفان واقعی یا خیالی استفاده می کنند.
خلاصه وضعیت در مناطق
خاورمیانه و آفریقای شمالی
در عراق برای سومین سال پیاپی افزایش شدیدی در شمار اعدام ها رخ داد. دست کم ۱۶۹ تن اعدام شدند که در مقایسه با سال پیش از آن، در حدود یک سوم افزایش یافته است. اکثریت قاطع این عده بر اساس قوانین ضد تروریسم محکوم شده بودند.
در ایران، مسئولان در سال ۲۰۱۳ حداقل ۳۶۹ اعدام را به طور رسمی تایید کردند. منابع قابل اعتماد صدها اعدام دیگر را که مخفیانه انجام شد اطلاع داده اند که مجموع کل را به بیش از ۷۰۰ مورد می رساند.
عربستان سعودی به اعدام به همان میزان زیاد دو سال پیش از آن ادامه داد (۷۹ مورد در ۲۰۱۳). برای اولین بار در ظرف سه سال، عربستان سعودی با نقض حقوق بین المللی سه مجرم نوجوان را اعدام کرد.
ایران، عراق و عربستان سعودی مسئولیت حداقل ۸۰ درصد اعدام ها در جهان، بدون احتساب چین، را به عهده داشتند.
تحولات مثبت محدودی نیز در این منطقه رخ داد. برای اولین بار در سه سال، هیچ کس در امارات متحده عربی اعدام نشد و شمار اعدام ها در یمن برای دومین سال پیاپی کاهش یافت.
آفریقا
در کشورهای جنوب صحرای آفریقا، تنها پنج کشور اعدام کردند: بوتسوانا، نیجریه، سومالی، سودان جنوبی و سودان. نیجریه، سومالی و سودان در مجموع بیش از ۹۰ درصد اعدام های منطقه را انجام دادند. اعدام های گزارش شده در سومالی از شش مورد در سال ۲۰۱۲ به حداقل ۳۴ مورد در سال گذشته جهش کرد.
در نیجریه، در اولین اعدام ها در ظرف هفت سال گذشته چهار مرد به دار آویخته شدند.این اعدام ها در پی اظهارات رییس جمهوری جاناتان گودلاک رخ داد که برای از سرگیری اعدام در کشور چراغ سبز داد. در سراسر منطقه، چندین کشور، شامل بنین، غنا و سیرا لیون گام های اساسی برای پایان دادن به مجازات اعدام برداشتند، یا از طریق بازنگری در قانون اساسی یا پیشنهاد اصلاحاتی در قانون مجازات که مجازات اعدام را ملغا می کنند.
قاره امریکا
ایالات متحده امریکا یک بار دیگر تنها کشور اعدام کننده در قاره امریکا بود، گرچه در مقایسه با ۲۰۱۲، چهار تن کمتر (۳۹) اعدام شدند. ایالت تگزاس ۴۱% تمام اعدام ها را انجام داد. در عین حال، مریلند هجدهمین ایالت آمریکا شد که مجازات اعدام را ملغا کرده اند. چندین کشور منطقه کاراییب بزرگ برای اولین بار از زمانی که عفو بین‌الملل در سال ۱۹۸۰ به جمع‌آوری اطلاعات پرداخته است، اعلام کردند که اصلا محکوم به اعدام ندارند.
آسیا
ویتنام و اندونزی هر دو در سال گذشته اعدام را از سر گرفتند. اندونزی برای اولین بار در چهار سال گذشته اعدام کرد ـ پنج مرد از جمله دو تن به جرایم مواد مخدر در سال ۲۰۱۳ اعدام شدند.
چین به اعدام شمار بیشتری از مجموع کل جهان ادامه داد، و مجازات اعدام را به عنوان اسرار دولتی محسوب کرد که دریافت اطلاعات در باره آن را غیرممکن می سازد. نشانه های محدودی از پیشرفت در این کشور دیده شد؛ حمایت های حقوقی تازه در قانون مجازات گنجانده شد و دیوان عالی کشور اعلام کرد روش برداشتن اعضای بدن زندانیان اعدام شده کنار گذاشته می شود.
در سنگاپور اعدام کسی گزارش نشد و حکم اعدام چندین زندانی کاهش یافت. منطقه فرعی اقیانوسیه به طور واقعی بدون مجازات اعدام ماند، با وجود این که پاپائو گینه نو تهدید کرد اعدام را از سر می گیرد.
اروپا و آسیای مرکزی
برای اولین بار از سال ۲۰۰۹، اروپا و آسیای مرکزی بدون اعدام بوده اند. تنها کشوری که هنوز به مجازات اعدام چسبیده است بلاروس است، هر چند این کشور نیز در سال ۲۰۱۳ کسی را اعدام نکرد.
یادداشت برای سردبیران
برای درخواست نسخه ای از گزارش پیش از موعد، ترتیب دادن مصاحبه یا حضور در نشست رسانه ای در لندن در باره این گزارش در تاریخ ۲۶ مارس، با اُلاف بلومکویست، مسئول مطبوعاتی، تماس بگیرید:
Olof Blomqvist, Press Officer, olof.blomqvist@amnesty.org, +44 (0) 20 7413 5871, +44 (0) 790 4397 956
ویدیو
یک ویدیوی پویانمایی در باره آمار این گزارش را می توانید در اینجا دریافت کنید:
http://tinyurl.com/amnestydp2013
این پیوند از روز جمعه ۱۴ مارچ فعال است و در سراسر جهان رایگان است به شرط این که منبع آن به عنوان «عفو بین الملل» ذکر شود. استفاده از آن تا ساعت ۰۰:۰۰۱ به وقت گرینویچ، پنج شنبه ۲۷ مارچ ۲۰۱۴ (۷ فروردین ۱۳۹۳) ممنوع است.
سند عمومی
**************************************
برای اطلاعات بیشتر، با دفتر مطبوعاتی عفو بین الملل در لندن، بریتانیا، تماس بگیرید:
+۴۴ ۲۰ ۷۴۱۳ ۵۵۶۶
email: press@amnesty.org
twitter: @amnestypress
International Secretariat, Amnesty International, 1 Easton St., London WC1X 0DW, UK
