شماره۳۹- ۴ خرداد / جوزا ۱۳۹۳
تصویری از اتفاقات شهر خاروغ منبع عکس
سیاست
آشفتگی اوضاع پس از تیراندازی مرگبار در خاروغ
۲۱ می، بی بی سی وقوع یک تیراندازی در شهر خاروغ، مرکز استان بدخشان، منجر به مرگ سه نفر از ساکنان محلی شده و وضعیت شهر را آشفته کرده است. تیراندازی در فاصله‌ای نزدیک به اداره پلیس محلی، اتفاق افتاده و دو کُشته و چهار زخمی برجا گذاشته است. گزارش ها همچنین حاکیست که در واکنش به این واقعه برخی از ساکنان محلی در نزدیکی ساختمان اداره پلیس جمع شده و ساختمان پلیس و دو خودرو را که احتمالا به پلیس متعلق بوده، به آتش کشیده‌اند. در قسمت های دیگر شهر خاروغ ظاهرا وضعیت آرام است، ولی مردم بشدت نگران هستند. شاهدان عینی می‌گویند صدای تیراندازی در محل همچنان شنیده می‌شود. یک منبع وزارت امور داخلی تاجیکستان گفت که صبح امروز کارمندان پلیس ویژه (آمان) در شهر خاروغ عملیات بازداشت افراد متهم به قاچاق مواد مخدر را انجام می‌دادند. به گفته او، نیروهای ویژه پلیس تلاش داشتند ماشینی را متوقف کنند، ولی خودرو به راه خود ادامه داد. در واکنش به این امر، نیروهای پلیس به سوی ماشین شلیک کردند.
عامل جنگ شهروندی: دین یا قدرت؟
۲۰ می، فرج مقاله تحلیلی در مورد جنگ‌های شهروندی. مؤلف مقاله از جمله می گوید: طوری که مشاهده ها نشان می دهند در زمان معاصر جنگ‌های شهروندی بیشتر بدون گذراندن عملیات های فعال نظامی صورت می گیرند. در این حالت مبتکران مخالفت و مبارزه های سیاسی کوشش می‌کنند با راه برگزار کردن تظاهرات های اعتراضی به اهداف خود برسند. در سال ۱۹۴۰ گاندی توانست با همین راه صلح آمیز استقلال دولتی هند را به دست آورد. فعالان اجتماعی زمان معاصر کوشش می‌کنند با راه اندازی کردن انقلاب‌های «مخملی» در کشورهای سابق شوروی حکومت را به دست گیرند. طراحان و اجراکنندگان «انقلاب های مخملی» بیشتر با پیش بردن جنگ‌های اطلاعاتی کارکرد روانی مردم، پیشنهاد کردن مبالغ پولی می‌خواهند به اهداف خود برسند ولی اغلب موارد چنین اقدام‌ها منجر به سر زدن جنگ‌های شهروندی می گردد.
قحار محکم اف در مورد حوادث فوریه
۲۳ می، تاج نیوز قحار محکم اف نخستین رئیس جمهور تاجیکستان و دبیر اول اسبق کمیته مرکزی حزب کمونیست تاجیکستان گفت در وقایع فوریه سال ۱۹۹۰ در تاجیکستان ارتش هیچ‌کس را در میدان نکشته است. وقایع ماه فوریه سال ۱۹۹۰ در تاجیکستان که در تاریخ نوین تاجیکستان به نام «بهمن ماه خونین» معروف است تا حال مورد بررسی تاریخ نگاران و جامعه روزنامه نگاران قرار دارد. گروهی از این افراد ادعا دارند که هنگام تظاهرات با دستور حکومت پیشین ارتش به طرف مردم تیر انداخت که در نتیجه این تیراندازی ۲۵ جوان کشته شدند.
سفر به روستایی در تاجیکستان که راهش از قرغیزستان عبور می‌کند
۱۹ می، بی بی سی گزارش ویدیویی خبرنگار بی بی سی سهراب ضیاء پس از بازگشایی راه به واروخ. یکی از بزرگترین روستاها در شمال تاجیکستان ولی تنها راه رسیدن به آن از خاک قرغیزستان عبور می کند، چیزی که برای بیش از ۳۰ هزار نفر جمعیت روستای وارخ درد سرساز شده است. چرا که هر بار که ننش بین تاجیکستان و قرغیزستان در مناطق مرزی شدت می گیرد، قرغیزها راه شهر اسفره به وارخ را می بندند. در پی درگیری اخیر در مرز قرغیزها راه را بار دیگر برای سه روز بستند.
دادگاه عالی حکم زید سعیداف را بدون تغییر گذاشت
۲۳ می، رادیو آزادی وکیل مدافع زید سعیداف روز ۲۳ می گفت که دادگاه عالی جلسه در بازداشتگاه کمیته امنیت ملی تاجیکستان برگزار شد و حکم ۲۶ سال زندان اورا بی تغییر گذاشت. زید سعیداف روز ۱۹ می سال ۲۰۱۳ پس از بازگشت از سفر فرانسه در فرودگاه شهر دوشنبه بازداشت و ۲۵ دسامبر سال ۲۰۱۳ از سوی دادگاه عالی به جرم های سنگینی مثل تجاوز به ناموس، چند همسری، کلاه براداری و رانت خواری به ۲۶ سال زندان محکوم کرد. قابل ذکر است که این تاجر در ماه آوریل سال ۲۰۱۳ از تاسیس حزب خبر داده بود. حزب تاجیکستان نو در اعلامیه خود که روز ششم آوریل منتشر شد آورده است: ضرورت تاسیس حزب در آن است که جامعه را ناامیدی از فردای بهتر فرا گرفته است. نیروی قابل کار و عقلانی کشور را ترک کرده ایستاده‌اند و در کل محیط کنونی کشورمان به یک پیام نو، ایده نو، روحیه نو، گام نو، ابتکار نو و شکل نو نیاز دارد. هدف آن‌ها: «ساختن تاجیکستان نو، جامعه امکانات برابر و تأمین زندگی شایسته برای مردم» بوده است
جامعه
سیاست مهاجرت در تاجیکستان: امکانات و مشکلات
۲۲ می، آسیا پلوس مقاله تحلیلی در مورد مسأله مهاجرت کاری. این مسأله در طول چندین سال است که در فضای شوروی سابق موضوع بحث داغ تمام محافل اجتماعی و سیاسی شده است. در سال ۲۰۱۳ در روسیه در زمینه مهاجرت در حدود ۳۰ قانون تهیه و به تصویب رسیده است. در سال ۲۰۱۳ معاملات کالا با روسیه ۱.۲ میلیارد دلار بوده است از این مقدار سهم روسیه ۵۰٪ سرمایه گذاری مستقیم که در اقتصاد تاجیکستان جمع شده است تشکیل می دهد. مؤلف مقاله بر این نظراست که تا امروز ارزیابی عوامل مهاجرت تاجیکها برای تاجیکستان و روسیه تنها مسأله نظری باقی‌مانده است. زمان آن رسیده است که این ارزیابی به خود جنبه عملی بگیرد و روشن شود مهاجرت کاری چه منافع اقتصادی، اجتماعی و سیاسی می‌تواند داشته باشد.
«نقش جوانان در حل مشکلات روند جهانی شدن» – همایش
۲۴ می، خاور به مناسبت روز جوانان در فرهنگستان علوم تاجیکستان همایش علمی «نقش جوانان در حل مشکلات روند جهانی شدن» برگزار شد. در این برنامه فرهاد رحیمی رئیس فرهنگستان، ملیک شاه نعمت اف رئیس کمیته جوانان و دیگر عالمان و دانشمندان، همچنین عالمان جوان شرکت داشتند. در این برنامه اظهار گردید که جوانان تاجیکستان باید نه تنها افتخار دولت خود بلکه افتخار تمام تاجیکان جهان باشند و امید پیش از همه به عالمان جوان است که آن‌ها در آینده علم تاجیک را در جهان مشهور خواهند کرد.
اقتصاد
وزیر راه و ترابری و مخابرات قرغیزستان: برای ساخت راه آهن روسیه- قزاقستان-قرغیزستان-تاجیکستان به مبلغ ۱۲ میلیارد دلار نیاز است
۲۳ می، ازادگان برای ساخت راه آهن روسیه-قزاقستان-قرغیزستان-تاجیکستان از ۶.۵ تا ۱۲ میلیارد دلار نیاز است. به گزارش رادیوی «بیرینچی رادیو» حال پروژه ساخت این راه آهن در حال بررسی نیست.
مجله فوربس: تجارت در تاجیکستان کار آسانی نیست
۲۳ می، رادیو آزادی مجله فوربس به پایتخت تاجیکستان از لحاظ شرایط تجارت در بین ۲۰ شهر شوروی سابق مقام ۱۷ را داده است. این رده بندی که روز ۲۲ می در سایت روسی این مجله منتشر شد نحوه پیشبرد تجارت را در ۲۰ کشور شوروی سابق به رشته تحلیل کشیده و دوشنبه را در ردیف سه شهری شامل کرده است که تجارت در آن مشکل است. فوربس از جمله نوشته که میانگین حقوق در دوشنبه ۲۷۱ دلار بوده ۲.۵٪ مردم در بخش صنعت مشغول به کارند که در مقایسه با سایر شهرها خیلی کم است. موقعیت تاجیکستان در رده بندی مشابه بانک جهانی نیز چندان بالا نبود. در رده بندی اخیر بانک جهانی موقعیت تاجیکستان در مقام ۱۴۳ قرار دارد.
در تاجیکستان ۱۷۴ شرکت مشترک فعالیت دارند
۲۳ می، آسیا پلوس طبق نتایج سه ماه اول سال ۲۰۱۴، در تاجیکستان ۱۷۴ شرکت مشترک فعالیت دارند. قابل ذکر است که طبق آمار سال ۱۹۹۱ تعداد چنین شرکت هایی ۴۶ عدد بود. در سال ۱۹۹۶ تعداد شرکت های مشترک به ۲۸۳ رسید. در تاجیکستان کارخانه های مشترک با سهم سرمایه‌گذاری های خارجی کشورهای مختلف فعالیت دارند، که بزرگترین آن‌ها کشور های روسیه، چین و ایران می باشند.
بررسی مسائل توریسم در تاجیکستان
۱۹ می، اوستا در شهر دوشنبه نمایندگان بخش توریسم میز گرد بررسی مسائل توریسم در تاجیکستان را دائر کردند. طبق اطلاعات نماینده بنیاد بین‌المللی توریسم تاجیکستان، تحقیقات مربوط به امکانات توریسم و سازمان های جهانگردی در تاجیکستان در چارچوب طرح بنیاد بین‌المللی توریسم با حمایت مالی دولت سوئیس انجام می‌شود. کارشناسان خارجی و محلی می گویند که در چارچوب این تحقیقات، وضعیت جاری و ظرفیت‌های گسترش جهانگردی در تاجیکستان مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند.
روابط بین الملل
کمک کمسیسون اروپایی به آسیب دیدگان سیل در تاجیکستان
۲۱ می، بی بی سی طبق گزارش ده‌ها خانواده که در استان ختلان در چادر ها بسر می برند، اداره بخش کمک‌های بشردوستانه کمیسیون اروپایی برای کمک به آسیب دیدگان حوادث طبیعی حدود ۴۰ هزار یورا اختصاص داده است. این کمک به درخواست نمایندگی فدراسیون صلیب سرخ و حلال احمر در تاجیکستان ارائه شده است. در بهار سال جاری بر اثر رانش زمین و جاری شدن سیلاب ساکنان پنج ناحیه استان ختلان، از جمله شورآباد، واسع، همدانی، قمسنگیر و کولاب خسارات سنگینی را متحمل شدند. سیلاب بناهای دبیرستان ها و بنگاه های پزشکی این مناطق را تخریب کرد. این حوادث طبعیی تلفات جانی نیز در پی داشت و ۱۷ نفر از ساکنان این نواحی که اغلب آن‌ها کودکان و نوجوانان بودند جان خودرا از دست دادند. کمیسیون اروپایی از سال ۱۹۹۳ تا به حال مبلغ ۱۸۰ میلیون یورو به تاجیکستان کمک کرده است.
فرهنگ
حافظ خوانی در کتابخانه ملی
۲۴ می، خاور در کتابخانه ملی تاجیکستان محفل حافظ خوانی برگزار شد. در این محفل اهل علم، ادب و دانشجویان و دوستداران شعر شرکت داشتند. شاعر و محقق عسکر حکیم به تحلیل اشعار شروع کرد. محفل حافظ خوانی به ابتکار کتابخانه ملی تاجیکستان ماهی دو بار برگزار می شود.
آغاز دوره های آموزشی عکاسی کانون عالم پور در دوشنبه
۱۹ می، بی بی سی در کانون بین‌المللی محی الدین عالم پور یک دوره ویژه آموزش عکاسی برای روزنامه نگاران آغاز به کار کرد. ۱۲ نفر از عکاسان تاجیک در طول این روزها از کارشناسان تاجیک و بریتانیایی شیوه‌های فوتوژورنالیسم را می آموزند. برای تدریس در این دوره ها عکاسان سرشناس زاور داختی، ناظم قلندراف، مبارکشا گلجان اف از تاجیکستان و دیوید مورتون و باقر معین از بریتانیا دعوت شده اند. هدف اصلی این دوره ها آموزش شیوه‌های عکاسی دیجیتال، کار با دوربین و تهیه گزارش های عکسی و ویدیو می باشد. تا به حال برای خبرنگاران در مورد تهیه گزارش و اخبار دوره های مختلفی برگزار شده‌اند ولی به گفته کارشناسان به عکاسی و نحوه استفاده از عکس‌ها توجه کمتر ظاهر می شود.
دل من چارکتاب عشق است
۱۲ می، خ.فردوس.ورد پرس مقاله فردوس اعظم تحت عنوان اندیشه‌ها پیرامون تاثیرپذیری فرزانه از اشعار مولانا (به افتخار پنجاهمین سالگرد شاعر مردمی تاجیکستان فرزانه) این شاعر از جمله شاعران صاحب سبک و موفق امروز است که به عنوان یک شاعر نوگرا پذیرفته شده است. نوپردازی های وی در باب تصاویر و مضامین مختلف قابل قبول است. می‌توان گفت فرزانه از آثار گران سنگ مولانا تأثیر بزرگی گرفته است، مَحبت و صمیمیت شاعر به مولانا خیلی زیاد است که براین نکته خود او تاکید دارد و می گوید : «مولوی بلخی که هیچ نمی‌توانم بزرگیش را معین کنم. به پندار من حجم روح یک انسان نابغه هم هرگز به این فراخی نیست. کلاَ من در دنیا شاعری را به این وسعت و مساحت ندیده ام…». فرزانه روح لطیف و انسان دوستانه ای مانند مولانا دارد که پیام عدل و انصاف عشق و مَحبت را به گوش انسان‌ها می رساند.
نمایشنامه «جیغ بنفش» جایزه اصلی جشنواره «نگاه نو» را کسب کرد
۲۱ می، بی بی سی نمایشنامه «جیغ بنفش» که گروه هنری «۵+۱» به کارگردانی فیض فیض الله به صحنه برده است، جایزه اصلی جشنواره تئاتری «نگاه نو» را کسب کرد. دلیر امامعلی یکی از مبتکران برگزاری این جشنواره می گوید: «جشنواره امسال «نگاه نو»را ما بدون حمایت مالی برگزار نمودیم اگرچه نتوانستیم از شهر و نواحی کشور جوانان را که علاقمند بودند به این جشنواره دعوت کنیم». این جشنواره بار سوم است که در شهر دوشنبه برگزار می شود. طی چهار روز در تئاتر محمودجان واحداف در شهر دوشنبه علاقمندان تئاتر، چهار نمایشنامه را با اجرای جوانان زیر ۳۰ سال تماشا کردند. برای دریافت جایزه اصلی این جشنواره گروه‌های هنری «اقیانوس ۵»، «احیا»، تئاتر «بی سرپرستان» و گروه «۵+۱» رقابت کردند.
آرمان شهر
صفحه‌ی تاجیکستان در سایت آرمان‌شهر
تارنمای آرمان‌شهر مطالب مربوط به جغرافیای تاجیکستان را در این صفحه گردهم می‌آورد. برای بارور کردن آن ما را یاری دهید.
کتابخانه آنلاین حقوق بشر آرمان‌شهر/ زنان
آرمان‌شهر صفحه‌‌ای از کتابخانه آنلاین حقوق بشر خود را به زنان اختصاص داده است. هدف از راه‌اندازی «کتابخانه آنلاین حقوق بشر» ایجاد جامع‌‌ترین پایگاه اطلاعاتی در این زمینه است.
دیگر بولتن های آرمان شهر:
هفت روز نامه حقوق بشر بین المللی
هفت روز نامه حقوق بشر زنان
هفت روز نامه حقوق بشر ایران
هفت روزنامه حقوق بشر افغانستان
منابع این شماره:
Asia-Plus, Avesta, BBC (Persian, Tajik, English), Faraj.tj, khfirdavs.wordpress.com Khovar.tj, Ozodagon.com, Radio Ozodi, Tojnews.tj
