شماره ۴۵ – ۱۵ تیر/ سرطان ۱۳۹۳ – ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۴
سیاستمداران تاجیکستان و روسیه پس از امضا ی پیمان صلح در شهر مسکو ۲۷ جون سال ۱۹۹۷ منبع عکس
سیاست
کبیری: جای را خالی کنید ..
۲۴ ژوئن، آرمان محی الدین کبیری رئیس حزب نهضت اسلامی ضمن تجلیل از هفدهمین سالگرد وحدت ملی در روز ۲۴ ژوئن عرض کرد که حزب نهضت آماده است مسئولیت اداره کشور را به عهده بگیرد. وی از قول مؤسس و رهبر سابق این حزب سعید عبدالله نوری خطاب به حکومت جمهوری تاجیکستان اظهار داشت که «اگر حکومت توانست دولت را اداره کند و تاجیکستان را به یک ملت پیشرفته، سربلند و آزاد تبدیل کند، وظیفه نهضت آن است که در این امر او را یاری دهد. اگر ببنیم که مشکلی وجود دارد، تلاش می کنیم که آن را اصلاح کنیم. ولی اگر دولت نمی تواند اقتصاد و سیاست را اداره کند، جای را خالی کند!». بعد از پنج سال تنش مسلحانه بین حکومت و اتحاد نیروهای مخالف تاجیکستان که هزاران کشته و زخمی بر جای گذاشت روز ۲۷ ژوئن سال ۱۹۹۷ میان دو طرف در شهر مسکو سازشنامه صلح به امضاء رسید و جنگ پنج ساله پایان یافت. گالری عکس: ۹۰ عکس از جنگ داخلی تاجیکستان
بحث بازرسی حوادث خاروغ در ملاقات با سلیم زاده و رحیم زاده
۳ ژوئیه، رادیو آزادی دادستان کل و وزیر کشور تاجیکستان در شهر خاروغ با نمایندگان سازمان های جمعیتی و سابقه داران جریان بازرسی حوادث اخیر ماه می را از سوی کمیسیون مشترک مورد بررسی قرار دادند. موضوع اصلی این ملاقات مربوط به فعالیت کمیسیون مشترک در مورد تحقیق حادثه ماه می خاروغ بوده است. ظاهراَ مردم بدخشان از نتایج کار این کمیسیون رضایت ندارند و لذا از رئیس جمهور تاجیکستان خواستار دخالت به تحقیق در مورد رخدادهای اخیر خاروغ شده اند. استان خودمختار بدخشان با ۲۲۰ هزار جمعیت از حلقه های ضعیف زنجیر امنیتی تاجیکستان محسوب می شود. در تابستان سال ۲۰۱۲ در پی قتل رئیس اداره امنیت این استان ژنرال عبدالله نظراف با نیروهای دولتی در خاروغ عملیات ویژه ای را علیه گروه مسلح خودسر به راه انداختند که منجر به کشته شدن ۷۰ نفر شد.
قلب پر درد تاجیکستان و شکنندگی فضای سیاسی
۲۸ ژوئن، بی بی سی باامضای پیمان صلح، جنگ ویرانگر تاجیکستان بعد از پنج سال پایان یافت. پیمان صلح تاجیکان در آن زمان با میانجی گری سازمان ملل متحد، کشورهای اروپایی، ایران و همچنین روسیه بین جبهه مردمی که خود را پیروز جنگ می‌خواند و مخالفان وی، حزب نهضت اسلامی به امضاء رسید. به نظر می‌رسد محی الدین کبیری رئیس حزب نهضت اسلامی که با نفوذترین گروه مخالف دولت است امروز به نا امیدی رسیده است. وی در پیام خود به مناسبت هفدهمین سالگرد امضای پیمان صلح گفته که در این روزها در تاجیکستان «جای مکالمه را تهمت و تحقیر و جای سازش را فشار و تهدید گرفته است». بدون شک تاجیکستان در این هفده سال تحت ریاست امامعلی رحمان به یک ثبات نسبی سیاسی و اجتماعی رسیده است و سازمان های نظامی سیاسی و اقتصادی آن نسبتا مستحکم شده اند. شکست صلح ۱۷ سال پیش می‌تواند در چنین شرایطی بار دیگر نیروهای افراطی را که حالا پشتیبانی قویتری دارند و سازمان یافته تر هستند، فعال کند.
خاطرات تلخ جنگ داخلی و میوه‌های شیرین باغ فردوس
۲۷ ژوئن، بی بی سی به گفته منابع مختلف تعداد ۱۰۰ تا ۱۵۷ هزار نفر در جنگ داخلی تاجیکستان کشته شدند. هفده سال از پایان جنگ داخلی و امضای سازشنامه صلح در تاجیکستان گذشت اما خاطرات تلخ جنگ هنوز اذهان عمومی به ویژه کسانی که فرزندان و خویشاوندان خودرا از دست داده‌اند باقی مانده اند. پس از پایان جنگ، بسیاری از آواره ها به منازل خود برگشتند، زخمی ها سلامتی خود را بازیافتند، خانه‌های سوخته دوباره آباد شدند، ولی کسانی که نزدیکان خود را از دست دادند همچنان زجر این را می‌کشند که برای همیشه از دیدار آنها محرومند.
کبیری در باره صادق اف و اسلامی نشدن تاجیکستان
۳ ژوئیه، تاج نیوز محی الدین کبیری بازداشت صادق اف را توسط مقامات امنیتی تاجیکستان که به جاسوسی متهم شد شرح داده گفت: «بعضی ها فراموش کرده‌اند که اصول سال‌های ۳۰ دیگر مؤثر نیست». رئیس حزب نهضت اسلامی تاجیکستان همچنین گفت که بازداشت صادق اف برای تاجیکستان مشکلات زیادی به وجود خواهد آورد. محی الدین کبیری در پیام خود در شبکه اجتماعی فیس بوک یادآوری کرده که کاملاَ مخالف تبدیل تاجیکستان به یک دولت اسلامی است.
جامعه
۸۶٪ روس ها مخالف شامل شدن تاجیکستان در اتحاد ارواسیا هستند
۴ ژوئیه، آسیا پلوس ۱۴٪ مردم روسیه از عضویت تاجیکستان در اتحاد اوراسیا (روسیه، قزاقستان و بلاروس) طرفداری کرده اند. طبق نتایج نظرسنجی مرکز مطالعه افکارعمومی روسیه، برای شامل شدن ارمنستان ۴۴٪، آذربایجان، قرغیزستان و ملداوی متناسباَ ۲۳، ۲۰ و ۲۰٪، ازبکستان ۱۷٪ تاجیکستان و گرجستان ۱۴٪ و اوکراین ۱۰٪ به اتحادیه اظهار نظر کردند. در همین حال، ۷۰٪ از شهروندان روسیه تاسیس اتحاد اروآسیا را قابل قبول دانسته از شهرهای یکاترین برگ (۳۴٪) و آستانه (۱۶)٪ همچو مرکز فرماندهی طرفداری کردند. بیشتر بخوانید: دویچه وله: آیا ارزش دارد که تاجیکستان به اتحادیه اوراسیایی بپیوندد؟
پژوهش: تاجیکان در روسیه ۲۰ مشکل اساسی دارند
۳ ژوئیه، آزادگان شهروندان تاجیکستان در روسیه برای دریافت شغل تقریباَ با ۲۰ مشکل جدی مواجه می شوند. سازمان اجتماعی مرکز حقوق بشر به همراه بنیاد پژوهشی زیرکالو هنگام معرفی گزارش در مورد “حمایت حقوقی مهاجران کاری جمهوری تاجیکستان در فدراسیون روسیه” ارائه کرد. در گزارش آمده است: بنابر شدیدتر شدن قانون گذاری فدراسیون روسیه طی دو سال اخیر نسبت به اقامت شهروندان خارجی و تعداد زیاد مهاجران تاجیک که ممنوع الخروج شده‌اند مسأله وضع حقوقی آنها باعث نگرانی است.
امتیاز شهردار دوشنبه به تجار مواد غذایی
۴ ژوئیه، خاور شهردار دوشنبه جهت کاهش قیمت های مواد غذایی به تاجران امتیازات مالیاتی مقرر کرده است. آقای عبیدالله یف تاجران این مواد غذایی را (گوشت و محصولات لبنی) از پرداخت پول یکروزه در بازارها صلب کرده است. همچنین شهردار دوشنبه از مسئولین ذیدخل خواسته است که قیمت این مواد غذایی را در بازارهای شهر دوشنبه تحت نظارت شدید قرار دهند. شهردار دوشنبه از پیشنهاد رهبران کارخانه دولتی گوشت شهر در مورد توزیع گوشت رایگان به عده‌ای از ساکنان فقیر شهر حمایت کرده است.
تاسیس مکان های صدور گذرنامه در روسیه
۴ ژوئیه، خاور سفارت تاجیکستان در شهر مسکو برای مهاجران تاجیک ۵ الی ۶ مکان صدور گذرنامه تاسیس کرده است. این تصمیم در پی قرار حکومت روسیه در مورد منع استفاده شناسنامه داخلی تاجیکستان در محدوده روسیه گرفته شد. شهروندان یک کشور مستقل به کشور دیگر باید با شناسنامه سفر کنند. سفر با شناسنامه به معنی جاری شدن روادید نیست. سفیر تاجیکستان در روسیه آقای امام الدین ستاراف میگوید: “این مسأله جهت ساده کردن ورود شهروندان تاجیکستان به روسیه مطرح شده است”. تصمیم دولت روسیه در مورد منع استفاده شناسنامه داخلی تاجیکستان در محدوده ملی روسیه از اول ژانویه سال ۲۰۱۵ جاری خواهد شد.
از آسیای مرکزی به مسکو، سفری در رشوه اکسپرس
آلبوم عکس از سفر زمینی مهاجران آسیای مرکزی به روسیه، سفری که از رشوه تهی نیست… آلبوم عکس: افغانستان – تاجیکستان: قصه ی یک شهر در دو کشور
زنان
زنان مهاجر سازمان خودرا تاسیس می کنند
۵ ژوئیه، فرج گروه زنان مهاجر تاجیک مقیم روسیه تصمیم دارند با تاسیس سازمان زنان مهاجر، حقوق خود را تحت هر شرایطی حمایت کنند. اخیراَ مهاجرت زنان تنهای تاجیک به روسیه افزایش یافته است و مشاهده شده است که آنها به دلیل عدم آگاهی از قانون، مقررات و شرایط کار در روسیه با مشکلات متعددی مواجه می شوند. برای فعالیت چنین سازمانی، داشتن سرمایه ای ضروریست تا آنها برای خود مکانی را اجاره کنند. در تاسیس سازمان زنان، شهروندان تاجیک مقیم روسیه نیز می‌توانند کمک کنند. از سوی دیگر زنان فعال می‌توانند با طرح های خود به سازمان های بین‌المللی مراجعه نمایند و از آنها نیز کمک‌های مالی و مشورت درخواست کنند.
اقتصاد
تبادل کالا بین تاجیکستان و قزاقستان به بیش از ۷۰۰ میلیون دلار رسید
۳ ژوئیه، تودیی ک.ز تاجیکستان و قزاقستان قصد دارند تبادل کالای بین دو کشور را تا یک میلیارد دلار افزایش دهند. وزیر مختار سفارت قزاقستان در تاجیکستان آقای آیداشف در همایش تجار دو کشور که روز ۳ ژوئیه در شهر دوشنبه برگزار شد، اظهار داشت: “قزاقستان دومین شریک اقتصادی تاجیکستان پس از روسیه می باشد. هدف ما افزایش تبادل کالا تا ۱ میلیارد دلار است”.
روابط بین الملل
توافق بین تاجیکستان و قرغیزستان بر سر ساختن راه های بحث برنگیز در اسفره و بادکند
۰۴ ژوئیه ، بی بی سی مقام های تاجیکستان و قرقیزستان در مورد ساخت راه های ماشین گذر و دو پل ارتباطی در مناطق مرزی مورد بحث در اسفره و بادکند به توافق رسیدند. روز گذشته در شهر بیشکک قرقیزستان در این زمینه توافق نامه ای به امضا رسید. تاجیکستان ضمن تعیین مرز با استفاده از نقشه مرزبندی میان کشورهای آسیای مرکزی در سال ۱۹۲۴ پافشاری می کند، اما جانب قرقیزستان در این زمینه به نقشه سال ۱۹۸۹ رجوع می‌کند. به دلیل این اختلاف نظرها، روند تعیین خطوط مرز تقریبا به بن‌بست رسیده است.
شیرعلی میرزا: مسئله پایگاه روسیه را به طور مثبت حل کردیم
۵ جولای، آزادگان شیرعلی میرزا وزیر دفاع تاجیکستان با همتای روس خود سرگی شایگو ملاقات داشته و مسائل مربوط به پایگاه نظامی ۲۰۱ روسیه در تاجیکستان را مورد بررسی قرار داده است. این دیدار وزیر دفاع تاجیکستان در حاشیه نشست شورای وزیران دفاع کشورهای عضو اتحاد دولت های مستقل صورت گرفته که در آن شیرعلی میرزا مسأله تقویت ارتش تاجیکستان را نیز مطرح کرده است. وزیر دفاع روسیه گفته است: “روسیه برای بررسی مسائل مربوط به همکاری و تقویت نیروهای مسلح تاجیکستان آماده است”.
جلسه کمیسیون بین حکومتی تاجیکستان و چین
۴ ژوئیه، خاور روز ۳ ژوئیه در شهر دوشنبه ششمین جلسه همکاری‌های اقتصادی و تجاری بین جمهوری تاجیکستان و جمهوری خلق چین جهت رشد روابط دوجانبه برگزار شد. طرفین از جمله درباره بهره برداری پروژه های مشترک، همکاری‌های فنی و اقتصادی، افزایش سرمایه‌گذاری، رشد مناطق آزاد اقتصادی و همچنین تاسیس کارخانه های مشترک و نمایندگی آنها در محدوده های دو کشور گفتگو کردند.
گزارش همایش بین‌المللی: رشد منطقه ای: نظری از داخل
۲۴ ژوئن، cso-central.asia همایش بین‌المللی “رشد منطقه ای: نگاهی از داخل” روزهای ۳ الی ۵ ژوئن در شهر آلماتی قزاقستان برگزار شد. در این همایش نمایندگان نهادهای جامعه ی مدنی، کارشناسان سازمان های رسانه ای و مقامات دولتی کشور های آسیای مرکزی شرکت کردند. این همایش به منظور بالا بردن کیفیت فعالیت های سازمان های جامعه ی مدنی در کشورهای آسیای مرکزی توسط انتقال دانش و تجربه در زمینه اجتماعی برگزار شد.
علم و فرهنگ
ضیاء عبدالله: از سه طرف لگد خورده ام!
۴ ژوئیه، فرج مصاحبه خبرنگار رسانه فرج با شاعر سرشناس تاجیک ضیاء عبدالله به مناسبت بزرگداشت وحدت ملی در تاجیکستان. شاعر می گوید: نه تنها دین بلکه هیچ ادبیات، هنر و یا اندیشه بزرگی نمی تواند زیبا و سازنده باشد اگر در دلش پندار نیک نباشد، شعر زاده مهر است، اگر ما چراغ گوهر نگریستن خود را روشن کنیم، آنها را می‌بینیم.
معرفی کتاب “دهه را خواب می بینم”
۴ ژوئیه، خاور اثر جدید نویسنده مردمی تاجیکستان کرامت الله میرزا تحت عنوان «دهه را خواب می بینم» در انتشارات بلاغت منتشر گردید. کتاب شامل داستان ستاره های پشت ابر و چند داستان دیگر از روزگار نابسامان مردم تاجیک در سال‌های گوناگون حکایت می کند.
در تاجیکستان نظارت کیهانی راه اندازی می‌شود
۳ جولای، آزادگان متخصصین دانشگاه دولتی تومسک روسیه در تاجیکستان نظام نظارت کیهانی را راه اندازی می کنند. به گزارش این دانشگاه، نظام مذکور برای کشف ذخیره های سنگ‌های گران قیمت کوه‌های بدخشان، ارزیابی وضع زمین‌های کشاورزی و نظارت و اداره مناطق مرزی استفاده خواهد شد. همچنین نظام نظارت کیهانی را می‌توان برای شناسایی و برخورد با موارد اضطراری استفاده کرد.
آرمان شهر
صفحه‌ی تاجیکستان در سایت آرمان‌شهر
تارنمای آرمان‌شهر مطالب مربوط به جغرافیای تاجیکستان را در این صفحه گردهم می‌آورد. برای بارور کردن آن ما را یاری دهید.
کتاب‌خانه آنلاین حقوق بشر آرمان‌شهر/ زنان
آرمان‌شهر صفحه‌‌ای از کتاب‌خانه آنلاین حقوق بشر خود را به زنان اختصاص داده است. هدف از راه‌اندازی «کتاب‌خانه آنلاین حقوق بشر» ایجاد جامع‌‌ترین پایگاه اطلاعاتی در این زمینه است.
منابع این شماره:
Asia-Plus, Avesta, BBC (Persian, Tajik, English), CSO-Central.Asia, Deutsche Welle Eurasianet. Org, Faraj.tj, Khovar.tj, Ormon.tj, Ozodagon, Radio Ozodi, Today.kz, Tojnews.tj
