شاهرخ بهزادی
منبع: رادیو بین المللی فرانسه
هرات، این شهر هزارهها، پیشینهای بس دراز و درخشان دارد. هرات به شهر علم و ادب و فرهنگ شهرت یافته است؛ شهرت یافتن هرات به این نام بیشتر بخاطر شاعران، نویسند گان و هنرمندانی است که از گذشتههای دور تا کنون در این شهر زیسته و بالنده شدهاند.
این شهر که در کنار رودخانه معروف “هریرود” در غرب افغانستان و در نزدیکی مرز ایران واقع گردیده است، پس از کابل دومین شهر پرجمعیت افغانستان محسوب میشود.
هرات هم اکنون نیز مهمترین کانون فرهنگی-هنری افغانستان بهشمار میآید؛ وجود چندین انجمن ادبی، هنری و فرهنگی از جمله انجمن ادبی هرات با سابقهای بسیار طولانی موجودیت هرات را به عنوان کانون اصلی ادب و فرهنگ و هنر افغانستان ثبت کرده است و آوازه آن مرزهای افغانستان را در نوردیده است.
وجود بناها و آثار تاریخی بسیار زیادی تاریخ دیرینه این شهر را نشان میدهد؛ قلعه اختیار الدین، مسجد جامع گوهرشاد، مرقد خواجه عبدالله انصاری ، منارهای مصلی هرات و ده ها آثار تاریخی دیگر، از پیشینه غنی تاریخی این شهر حکایت دارند.
این شهر در سال ۲۰۰۹ پس از بررسی شهرهای مختلف جهان توسط سازمان یونسکو، شامل برنامه “هزار شهر و هزار زندگی” این سازمان گردیده است.
به روایت تاریخ پیدایش این شهر به هزاره دوم پیش از میلاد بر میگردد. هرویها (به زبان یونانی: آرینها)، دستهای از تیرههای آریایی بودند که در هزارهٔ دوم پیش از میلاد، زادبوم خود در آسیای میانه را رها کرده و از ناحیهٔ رودخانهٔ آمودریا (اکسوس یا جیحون) به داخل فلات ایران روی آوردند و در سرزمینی بارور، پیرامون هریرود (به لاتین: Arius) جای گرفتند. نام سرزمینشان را به نام این رودخانه، “هریوا” نامیدند که کم و بیش با “هرات” امروز همانند است.
***
میهمان برنامه رادیویی امروز “برگهایی از فرهنگ و هنر افغانستان”، دکتر محمد داوود منیر، پژوهشگر و استاد ادبیات دانشگاه هرات میباشد.
استاد “محمد داوود منیر، در باره عواملی سخن میگوید که موجب گردیدهاند تا «هرات معاصر، به عنوان کانون ادب، فرهنگ و هنر افغانستان» شناخته شود.
استاد منیر درگفتگو با ما، از فعالیت دو دهه اخیر انجمن ادبی هرات و دیگر انجمن های ادبی و فرهنگی و همچنین آثار ادبی و فرهنگی این کانون ها که در سطح گسترده ای انتشاریافته است سخن میگوید.
برای شنیدن گفتگو با دکتر محمد داوود منیر، این جا را کلیک کنید.