کمیته محو تبعیض علیه زنان در ۵ نوامبر ۲۰۱۴ مجموعه ای از راهنمایی های عملی و قابل اجرا در خصوص چالش های پیش روی زنان در پناهندگی و بی تابعیتی و حقوق آنها در این وضعیت ها را به عنوان توصیه کلی شماره ۳۲ تنظیم و صادر کرد.
مطابق این سند، یکی از دلایلی که زنان مجبور به ترک کشور خود و پناهندگی به سایر کشورها می شوند، تبعیض های شدید در مورد آنهاست که منجر به آزار آنها می گردد. آوارگی ناشی از مخاصمه مسلحانه، آزار جنسی و سایر موارد نقض جدی حقوق بشر که به زنان آسیب شدید می زند، چالش هایی برای محو تبعیض نسبت به زنان هستند.
به گفته یکی از اعضای کمیته، سیمونویچ، تجربه آوارگی، پناهندگی و بازگشت به محل قبلی، معمولاً با نقض حقوق بشرِ همگان به ویژه زنان و دختران همراه است. این موارد نقض، شامل آن دسته از روش های اعطای پناهندگی هم می شود که موقعیت و نیازهای خاص زنان را نادیده می گیرد. به عنوان مثال، مسئولان اعطای پناهندگی تنها با مرد خانواده مصاحبه می کنند و محیط امنی برای زنان وجود ندارد تا خواسته های خود را با آنها مطرح کنند.
توصیه کلی شماره ۳۲، با پیشنهاد راهکارهایی برای رعایت حقوق زنان، از دولت ها می خواهد تا از امکان درخواست پناهندگی برای زنان به صورت مستقل، اطمینان حاصل کنند. کمیته حتی دولتها را ترغیب می کند تا قاچاق را به عنوان آزار جنسی شناسایی نمایند. از سویی دیگر، قربانیان قاچاق باید از حقوق خود برای درخواست پناهندگی آگاه باشند و بدون تبعیض به این امکانات دست یابند. به علاوه به دولتهای عضو کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان یادآوری می کند که تعهد دارند تا زنان را در برابر خطر واقعی، شخصی و قابل پیش بینی هرگونه تبعیض – همانند تبعیض های ناشی از جنسیت- محافظت کنند. از نظر کمیته چنین تعهدی به مرزهای هر دولت محدود نمی شود.
سیمونویچ همچنین بیان کرد که خشونت های ناشی از جنسیت افراد و آزار، زمینه های مشروعی برای اقدام به حمایت بین المللی از زنان است. این گونه خشونت و آزارها، شامل تهدید به نقص عضو، ازدواج زودهنگام یا اجباری، تهدید به خشونت و یا جرایم ناموسی (honour crimes)، قاچاق زنان، حمله با اسید، تجاوز و سایر آزارهای جنسی، خشونت خانگی، وضع حکم اعدام یا دیگر مجازات های بدنی در سیستم قضایی تبعیض آمیز، سترون سازی اجباری و آزار سیاسی یا مذهبی برای داشتن عقاید فمینیستی است.
از نظر کمیته، تابعیت از دیگر موضوعاتی است که سبب تبعیض میان مردان و زنان است. زنان در مقایسه با مردان تمایل بیشتری به تغییر تابعیت پس از ازدواج با زوج خارجی دارند و اگر در مقررات مربوط به تابعیت از این جهت نقیصه ای وجود داشته باشد در معرض خطر بی تابعیتی قرار می گیرند.
کمیته اشاره می کند که شروط تابعیت نیز ممکن است تبعیض آمیز باشند، زیرا زنان در تأمین این شروط مثل خودکفایی اقتصادی و یا مالکیت با مشکل بیشتری مواجه هستند. در این راستا، کمیته از دولتها می خواهد تا در قوانین تابعیت خود تجدیدنظر نمایند تا زنان قادر بر انتقال تابعیت خود به فرزندان و همسر خارجی خود باشند و به علاوه امکان داشتن تابعیت دوگانه برای زنان را فراهم آورند.
در میان موارد متعدد توصیه شده، کمیته از دولتها می خواهد تا شرط های خود نسبت به ماده ۹ کنوانسیون رفع هر گونه تبعیض علیه زنان ( مربوط به حق کسب، تغییر یا حفظ تابعیت ) را مورد بازنگری و انصراف قرار دهند چرا که با هدف کنوانسیون در تضاد است. همچنان که کمیته از دولتها می خواهد تا با همکاری کمیساریای عالی پناهندگان، برای کاستن و پیشگیری از بی تابعیتی زنان بکوشند
