بنیاد آرمان شهر نهادی است که ۱۷ سال پیش از امروز در زمان جنگ داخلی تاجیکستان تأسیس شد. واحد انتشارات این بنیاد در واقع از سال ۱۳۸۲ خورشیدی با چاپ اولین کتاب خود یعنی “کاروان هزار و یک شعر برای افغانستان” به فعالیت آغاز کرد و در همین سال کتاب هایی مانند “کاروان شعر برای صلح و دموکراسی در افغانستان”، “کاروان مهر (ویژه جوانان)” و “کاروران شعر برای صلح” در تاجیکستان را به خط سیریلیک منتشر کرد.
پس از شروع فعالیت بنیاد آرمان شهر در افغانستان انتشارات این بنیاد نیز به صورتی جدی تر وارد عرصه چاپ و نشر کتاب شد.
انتشارات آرمان شهر در سال های نخست فعالیت در افغانستان دست به انتشار جزوه هایی زد که بیشتر آن ها متن نوشته ها و سخنرانی های جلسات گفتگویی بود که به ابتکار بنیاد آرمان شهر راه اندازی شد و “احمد شاملو وجدان آگاه شعر جهان” اولین جزوه ای بود که در این سری منتشر شد.
پس از آن جزوه هایی با مفاهیم شهروندی، عدالت اجتماعی در اسلام، حقیقت یابی و عدالت جویی، آزادی بیان، دموکراسی، جامعه مدنی و تجارب بین المللی، تهاجم فرهنگی، دانشگاه های افغانستان و ظرفیت نخبه پروری، جهانی شدن، فمینیسم و… منتشر شد.
انتشارات آرمان شهر پس از این دوره در حدود سال ۸۸ در کار چاپ و نشر کتاب با رویکردی تازه تر اقدام به چاپ کتاب هایی جدی تر در زمینه های حقوق بشر، هنر و ادبیات، عدالت انتقالی، زنان و کودک و نوجوان کرد.
این کتاب ها در چندین سری با عناوین “سکوت را بشکنیم“، “زنان“، “سیمرغ“، “گفتگو“، “کودک و نوجوان” و “سیاست نامه” دسته بندی شده است.
این انتشارات تا کنون کتاب هایی را از نویسندگانی مانند ادوارد سعید، سیمون دوبوار، ویرجینیا وولف، هانس کریستین اندرسن، هانا آرنت، جورج ارول، ری داگلاس بردبری، آلبر کامو و… را منتشر کرده است.
سکوت را بشکنیم
“سکوت را بشکنیم” بخشی از کتاب های انتشارات آرمان شهر را در بر می گیرد که مرتبط با موضوعاتی مانند عدالت و حقوق بشر است.
انتشارات آرمان شهر تا کنون در این بخش کتاب هایی مانند “افغانستان در جستجوی حقیقت و عدالت”، “علیه فراموشی، تجربه کمیسیونهای حقیقت و دادخواهی”، “گذشته چراغ راه آینده است، چند روایت از قربانیان جنگ همراه چند مصاحبه با شخصیت ها”، “برای ثبت در تاریخ، روایت قربانیان یک دهه”، “نقش روشنفکر”، “توتالیتاریسم”، “اطلس حقوق بشر” و… را منتشر کرده است.
زنان
همان گونه که از نام این سری بر می آید کتاب هایی مرتبط با موضوع زنان و جنسیت در این بخش منتشر شده است. کتاب هایی که به کندوکاو پیرامون مسأله جنسیت در افغانستان، منطقه و جهان پرداخته اند. با توجه به این که در مورد مسأله زنان و جنسیت منابع کمی در افغانستان منتشر شده است انتشارات آرمان شهر در سال های اخیر قسمت مهمی از انرژی خود را صرف انتشار کتاب هایی در این زمینه می کند تا بتواند حداقل مباحث پایه در مورد این مسأله را در اختیار علاقه مندان قرار دهد و در طولانی مدت منبعی شود برای دانشگاه هایی که علاقه مند به ایجاد واحد مطالعات زنان در موسسه های تحصیلاتی خود هستند.
این انتشارات تا کنون کتاب های مهمی مانند “جنس دوم”، “فرودستی جنسیت در علوم اجتماعی”، ” مباحث نظری فمینیسم”، “فرهنگ نقد فمینیستی”، “جنسیت و ملت”، “جنبش های اجتماعی زنان”، “خانواده و جایگاه زن از منظر شریعت قانون و عرف در افغانستان”، “خانواده و قانون: دورنمای اصلاح قانون خانواده در افغانستان”، “اتاقی از آن خود” و… را در این سری منتشر کرده است.
سیمرغ
سری سیمرغ انتشارات آرمان شهر اختصاص دارد به کتاب هایی در حوزه ادبیات و هنر. این انتشارات قایل به وجود رابطه ای مستحکم بین ایجاد تغییرات مثبت اجتماعی و تحکیم پایه های عدالت و حقوق بشر با هنر و ادبیات است. از همین رو بنیاد آرمان شهر یکی از مهم ترین بخش های انتشارات خود را به چاپ و نشر کتاب هایی در این زمینه اختصاص داده است و تا کنون کتاب هایی از شاعران و نویسندگان افغانستان و جهان را به دست نشر سپرده است.
در این بخش کتاب هایی مانند “طاعون”، “نوروزنامه”، “کاکائو”، “رمان ۱۹۸۴″، “قلعه حیوانالت”، “فارانهایت ۴۵۱″، “پایان کار سه رویین تن”، “در خواب هام کودک غمگینی ست”، “مرقع عشق”، “زیر و بم” و… را منتشر کرده است.
گفتگو
همان طور که در بالا نیز توضیح داده شد تعدادی از کتاب های این انتشارات مرتبط به جلسه های گفتگویی است که از سال ۱۳۸۵ به این سو تا کنون ۱۴۶ جلسه آن در ولایت هایی مانند کابل، هرات، بلخ و بدخشان برگزار شده است و در واقع متن سخنرانی ها یا نوشته هاییست که در این جلسه ها ارایه شده است. این جزوه ها در سری گفتگوی بنیاد آرمان شهر چاپ و نشر شده است و در اختیار مخاطبین قرار گرفته است.
کودک و نوجوان
یکی از حوزه هایی که بنیاد آرمان شهر بر روی آن متمرکز شده است توجه به نسلی است که آینده جهان را به دست خواهند گرفت. در تاریخ افغانستان کتاب های کمی برای کودکان و نوجوانان منتشر شده است بر همین اساس انتشارات آرمان شهر تصمیم گرفته در این زمینه نیز قدم هایی را بردارد و کتاب هایی را در سری “کودک و نوجوان” منتشر کرده است که عناوین تعدادی از آن ها بدین قرار است: “مسافر کوچولو”، “اعلامیه جهانی حقوق بشر برای کودکان و نوجوانان”، “لباس جدید امپراطور”، “مجموعه نه جلدی قصه های شاهنامه” و…
سیاست نامه
تعدادی از کتاب های آرمان شهر در سری “سیاست نامه” منتشر شده است. مجموعه کتاب های این سری تقریبا با طرح جلد واحدی نشر شده و اکثر آن ها مجموعه مقاله هاییست که از زبان های دیگر به فارسی برگردان شده است.
تعدادی از سیاست نامه هایی که تا کنون در این سری منتشر شده است از این قراراند “نقض حقوق بشر و سیاست امریکا”، “ناتو، استثنا بر دموکراسی و افول امپراتوریها”، “تبعیض و مشارکت سیاسی زنان: نقش آموزش و پرورش”، “صلاحیت قضایی جهانی: راه کار هایی برای پیگرد ناقضان حقوق بشر”، “الف تا ی، فرهنگ نامه عدالت در گذار”، “فدرالیسم و دموکراسی”، “رهنمودهای اتحادیهی اروپا در باره حقوق بشر و حقوق بین‌المللی بشردوستانه” و…
انتشار حدود ۲۰۰ هزار جلد کتاب در طول ۱۱ سال گذشته محصول فعالیت این انتشارات است که برای ترویج به کتاب خوانی در بیشتر مورارد به صورت رایگان در اختیار دانشجویان، فرهنگیان، فعالان مدنی و علاقه مندان به کتاب قرار گرفته است. فایل پی دی اف تعدادی از کتاب های انتشارات آرمان شهر از طریق وبسایت این بنیاد نیز قابل دریافت است.
