منبع: دویچه ویله، نویسنده: حضرت نظیمی، برگردان: حمید مهدوی
برگرفته از روزنامه اطلاعات روز
امدادگران در افغانستان یک برکت و هم چنین یک مشکل دانسته میشوند. حضور آنها همیشه در کشور استقبال نشده است. اما در ولایت قندوز که مشکلات و دشواریهای فراوان دارد، تاثیرات آن بر سازمانهای غیر دولتی ملموس تر است.
در ولسوالی امام صاحب؛ ولسوالیای در ولایت شمالی قندوز، هشدارهای امنیتی یک اتفاق معمول است. اکنون ماهها است که جنگ میان طالبان و نیروهای امنیتی افغانستان در این منطقه جریان دارد. باوجود آن، چندین سازمان توسعهای هنوز در قندوز فعالیت میکنند.
امام الدین قریشی، ولسوال این ولسوالی، گفت: «در حال حاضر ما یک تعداد پروژههای کلانی را در امام صاحب اجرا میکنیم.» وی گفت: «ما چندین ساختمان حکومتی، موسسات آموزشی و یک ذخیره گاه بزرگ یخ اعمار کرده ایم» و اضافه کرد که در حالی که جنگ ادامه خواهد یافت اما ادامهی جنگ نباید کارهای توسعهای در این ولایت را متوقف سازد.
اما قریشی میپذیرد که باوجود تمام تلاشها، در قندوز سرمایه گذاری زیادی نشده است. وی ابراز تاسف میکند که حکومت در بهبود زیرساختهای این ولسوالی توجه اندک کرده است. وی گفت که بسیاری از پروژهها بودجه ندارند و اضافه کرد: «جادهها صدمه دیده اند و باید تعمیر شوند.»
محمد اجمل، یک باشنده امام صاحب با قریشی موافق است: «سرکهای خوب برای مریضانی که باید به نزدیک ترین شفاخانه برسند، مهم اند.». وی به دویچه ویله گفت: «اگر بازسازی وجود داشته باشد، امنیت وجود دارد».
حمله بر سازمانهای غیر دولتی
امنیت برای سازمانهای غیر دولتی بین المللیای که در این ولایت کار میکنند، حیاتی است. بدون امنیت، امکان ندارد آنها پروژههای شان را اجرا بتوانند. بر سازمانهای غیر دولتی اغلب آتش گشوده میشود؛ چون این سازمانهای از طریق کمکهای خارجی تامین مالی میشوند.
در جریان چند سال گذشته، حملات بر کارمندان سازمانهای غیر دولتی در افغانستان چندین برابر افزایش یافته است. نظر به گزارش سازمان ایمینی سازمانهای غیر دولتی بین المللی، سال گذشته ۵۰ کارمند سازمانهای غیر دولتی در افغانستان کشته شدند و حدود ۱۷ تن در نیمه نخست سال ۲۰۱۵ کشته شدند. این کشتارها کار سازمانهای غیر دولتی در کشور را به شکل قابل توجهی محدود ساخته است. خطر دیگری که کارمندان سازمانهای کمکی و توسعهای با آن مواجه اند، آدم ربایی است. حدود ۱۵۰ تن از فعالان جامعه مدنی سال گذشته و ۳۹ تن دیگر تا ماه میسال جاری ربوده شده اند.
اداره کمک مواد غذایی آلمان (Welthungerhilfe)، که بیست سال است در کشور فعالیت دارد، تجربیات مشابهی را تجربه کرد و از این رو درسال ۲۰۱۰ تصمیم گرفت قندوز را ترک کند. ماتیاس ماگ، یکی از مدیران این سازمان، گفت: «رویدادهایی وجود داشتند که در آنها همکاران ما کشته شدند و ما خواستیم سیگنالی بفرستیم که این امر پیامدهایی دارد.»
این اداره هنوز در شرق و غرب افغانستان فعالیت دارد؛ اما ماگ گفت که وضع امنیتی هنوز از کارمندان این اداره تلفات میگیرد. وی گفت: «ما اکنون بسیار بیشتر روی اقدامات امنیتی و محافظت از دفاتر مان سرمایه گذاری میکنیم. کارمندان ما همیشه با دو موتر رفت و آمد میکنند و ما به شدت به کارمندان محلی تکیه میکنیم.»
در حال حاضرحدود ۲۵۰ افغان و پنج کارمند بین المللی برای اداره کمک مواد غذایی آلمان در این کشور جنوب آسیا کار میکنند. این اداره آلمانی هم چنین آخرین سازمان غیر دولتی است که قندوز را ترک میکند.
افزایش حجم کار
اما دیگر سازمانها تلاشهای کمک رسانی شان را در منطقه بیشتر کرده است. با توجه به وضعیتی که رو به وخامت میرود، موسسه پزشکی و خیریه داکتران بدون مرز فعالیتهای خود را گسترش داده است و در حال حاضر یک مرکز درمانی آن با ۹۲ بستر در قلب قندوز فعالیت دارد. لاورینت گابریل، هم آهنگ کننده پروژه داکتران بدون مرز در قندوز گفت: «حجم کار ما افزایش یافته است. به دلیل جنگ، با هجوم بیماران مواجهیم که به صورت همزمان به اینجا میرسند». بسیاری از زخمیان قربانیان بمب گذاریها اند. این سازمان با راه اندازی یک مرکز در ولسوالی چاردره به دنبال آنست که افزایش تقاضا را پاسخ بگوید.
این موسسه خیریه، برای خودداری از قرار دادن کارمندانش در موقعیتهای خطرناک، تصمیم گرفته است که به شدت به کارمندان محلی تکیه کند. حدود ۴۵۰ کارمند آن افغان اند در حالی که صرف ۲۰ تن دیگر از کشورهای دیگر اند. «بسیاری از کارمندان من صرف میان مهمانخانه و شفاخانه وقت شان را صرف میکنند و بیرون نمی روند. ما بسیار محتاطیم خودمان در معرض خطر قرار دهیم.»
کمک کنندگان بین المللی و سازمانهای غیر دولتی از سال ۲۰۰۲ بدین سو از طریق پروژههای انکشافی بی شمار در افغانستان فعالیت داشته اند. اداره توسعه بین المللی آلمان (GIZ) در حال حاضر مسئول ۶۰ پروژه در سرتاسر کشور است. این اداره هم چنین در قندوز فعالیت دارد و افغانها و خارجی را استخدام میکند.