منبع: وال استریت ژورنال – نوشته: نادرنادری – برگردان: یحیا سرپلی- برگرفته از صفحه روزنامه ۸ صبح- کابل
افغان‌ها آماده خون‌ریزی بیشتر پس از مرگبارترین حملاتی می‌شوند که بسیاری به خاطر دارند از جمله حملات ۷ اگست که بیشتر از ۳۵۰ تن تلفات را به بار آورد که همه غیرنظامی‌بودند. این بلندترین رقم تلفاتی است که نمایندگی ملل متحد در یک روز ثبت کرده است.
تقریبا همه کسانی که با آن‌ها صحبت می‌کنم به نحوی از این خشونت متاثر شده‌اند: بچه‌کاکایم در نزدیک محل انفجار عظیم موتر باربری در کابل که کم از کم ۱۵ نفر را کشت و صدها تن را در آن روز زخمی کرد، زندگی می‌کند. شیشه‌های خانه‌اش خرد شده و کودکان خوابیده‌اش را صدمه زده است.
بسیاری بر این گمان‌اند که این خشونت، نمایش قدرتی از سوی رهبر جدید طالبان، ملا منصور و تلاشی برای سرپوش نهادن بر منازعه داخلی بر سر رهبری این گروه است. اما یک چنین حملات پیچیده و هماهنگی نمی‌توانند به حیث تقویت‌کننده روابط عمومی‌درخوری، کلید زده شوند. این حملات در عوض همراستا با افزایش چشمگیر حملات طالبان هستند که قبلا شروع شده بودند. ارقام جدید سازمان ملل که در ۵ اگست منتشر شده‌اند، ۷۸ درصد افزایش را در شش ماه- در مقایسه با همین دوره در سال گذشته از لحاظ تلفات غیرنظامیان در اثرحملات انتحاری و حملات پیچیده‌ای مثل بمب‌گذاری‌های اخیر در کابل نشان می‌دهد.
آنچه که این تغییر رهبری معنی بخشد، مرگِ امیدهای اخیر برای یک روند صلح است. پیام ملا منصور در نخستین بیانیه‌اش به حیث رهبر رسمی طالبان، ساده بود: «ما باید متحدانه تا زمانی بجنگیم که پیروز شویم.» خروج نیروهای بین‌المللی در ختم سال آینده، صلح را هر چه بیشتر دست‌نیافتنی‌تر و توان و نفوذ طالبان را تقویت می‌کند.
نیروهای امنیتی افغان تا حد مناسبی خوب مقاومت کرده‌اند و حمایت عمومی از آن‌ها قابل رویت است، ولی آن‌ها تلفات سنگینی را متحمل شده‌اند. در همین حال حضور داعش در افغانستان در حال افزایش است. هفته گذشته داعش ویدیویی ترسناک منتشر کرد که گفته می‌شد اعدام ده افغان را نشان می‌دهد که زانو زده بودند و مواد انفجاری که در زیر پای‌شان قرار داده شده بود، منفجر می‌شود.
آخرین باری که رییس‌جمهور اوباما سطح نیروهای امریکایی در افغانستان را مورد بازبینی قرار داد، در آخرین لحظه تصمیم به کاستن از تعداد آن‌ها گرفت- گویی درخواست پنتاگون برای حفظ حضور نظامی بزرگ ایالات متحده در افغانستان را برای یک مدت طولانی‌تر با بی‌میلی پاسخ می‌داد «البته، شما می‌توانید تعدادی سرباز نگه دارید، ولی تنها برای یک سال دیگر.» این امر نشان‌دهنده دودلی ایالات متحده است نه تعهد.
جدول زمانی فعلی برای آن است تا ایالات متحده به‌شکل موثری به حضور نظامی‌خود در افغانستان تا ختم سال ۲۰۱۶ به جز از حفظ نیروی محافظتی معمولی جهت امنیت سفارتش، پایان دهد. در شرایطی که خشونت طالبان، حضور فزاینده داعش و بی‌ثباتی سیاسی در حال افزایش است، این تصمیم کم از کم سه پیامد خواهد داشت:
• طالبان و حامیان‌شان در دستگاه استخبارات و ارتش پاکستان، یک دلیل متقاعدکننده برای مقاومت پیدا می‌کنند تا معدود رهبران غیرنظامی که در حکومت پاکستان گفتگوهای صلح را موفق می‌یابند، تخریب کنند و فرصت را از رییس‌جمهور افغانستان اشرف‌غنی که برای صلح مبارزه می‌کند، بگیرند.
• خروج قبل از وقت نیروهای امریکایی، اراضی را به طالبان واگذار خواهد کرد؛ به‌ویژه با توجه به این‌که نیروهای امنیتی افغان فاقد منابع حیاتی از جمله حمایت هوایی هستند.
• وفاداری اخیر گروه‌های سیاسی مختلف به حکومت افغانستان تضعیف خواهد شد چرا که آن‌ها دنبال ایتلاف‌های جایگزین از جمله ایتلاف‌هایی با قدرت‌های خارجی برخواهند آمد. این چندپارچگی سبب رشد داعش و دیگر گروه‌های تندرو خواهد شد.
چه کارهایی نیاز است تا انجام شود؟
رهبران افغان باید پیام‌های قوی‌تری را به بیرون بفرستند. مشاجره روی پُست‌های حکومت وحدت ملی که جامعه جهانی تشکیل آن را بعد از یک پیروزی جنجالی انتخاباتی برای یک نامزد، تشویق کرد، مردم ما را نومید ساخته است. ما در بدترین حالت آن روند دردناک روانیم ولی حکومت وحدت ملی، متحد نبوده است تا به چالش‌های عمده حکومتداری و اقتصادی توجه کند. جناح‌های گذشته هنوز هم مسلح و بی‌آرام و قرار در حال رشد‌اند.
حکومت برای ایجاد اعتماد و ثبات باید انتصابات رسمی و اداری را در سطوح کشوری و ولایتی تکمیل کند. هم‌چنین باید در سال نخست، ارزیابی صادقانه‌ای از عملکرد این مقام‌ها داشته باشد.
ایالات متحده و دیگر شرکای بین‌المللی باید مجموعا بر پاکستان فشار بیاورند تا به‌حیث متولی طالبان عمل نکرده و تلاش‌های اخیرش را برای متحد کردن این گروه تحت رهبری ملا منصور متوقف کند. طالبان تقسیم شده، فرصت یگانه‌ای را برای گفتگوهای صلح فراهم می‌کند.
رییس‌جمهور اوباما و وزیر امور خارجه جان کری، رییس‌جمهور غنی را تشویق کرده‌اند تا به پیگیری گفتگوهای صلح ادامه دهد. اما نزدیکی خروج نیروهای امریکایی، حکومت افغانستان را از نیرو و فشار حیاتی بر علیه طالبان تهی می‌کند.
ضرور است تا تصامیم نظامی آقای اوباما، اهداف اولیه یک توافق سیاسی موفق را حمایت کند توافقی که دست‌آوردهای ۱۵ سال گذشته را چنان که در قانون اساسی افغانستان و آزادی‌های ارج نهاده شده در آن انعکاس یافته، محفاظت کند. حضور نظامی سطح پایین ولی درازمدت امریکا، بایسته است. یک پیام قوی از تعهد امریکا به اندازه تعداد واقعی خود سربازان، مهم است.
اشاره: آقای نادری، واحد پژوهش و ارزیابی افغانستان، یک اندیشکده مستقل در کابل را مدیریت می‌کند و به حیث عضو کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان کار کرده است.
