نامه سرگشاده گروه هماهنگی عدالت انتقالی به ریاست جمهوری اسلامی افغانستان
صلح فقط قطع جنگ نیست، اعاده حیثیت و جبران خساره به میلیون ها قربانی است
۲۶ می ۲۰۱۶/ ۶ جوزا ۱۳۹۵
کابل- افغانستان
آقای رییس جمهور محمد اشرف غنی!
این روزها بیشتر از هر زمانی صدای مذاکره با مخالفان مسلح به گوش می رسد. اخیرا اعلام کرده اید که سند توافق با حزب اسلامی افغانستان در حال امضا شدن است.
گروه هماهنگی عدالت انتقالی به عنوان گروهی که به نمایندگی از میلیون ها قربانی جنگ در یک دهه گذشته صدای آنان را به گوش مسئولین دولت و جهانیان رسانیده ایم، دو باره تاکید می کنیم که صلح تنها آتش بس نیست. با مصئوونیت دادن به کسانی که در کشتار، آزار و پایمال کردن ابتدایی ترین حقوق مسلم مردم نقش داشته اند و به طبل جنگ کوبیده اند و تا اکنون راه کار دیگری را به مردم افغانستان پیشکش نکرده اند، صلح به دست نمی آید. صلح تنها یک روند سیاسی نیست. کشورما از طریق معاهده های بین المللی مانند قرار داد روم که پایه گذار دادگاه بین المللی جزایی است، تعهد دارد که با افراد و گروه های که مظنون به نقض فاحش حقوق بشر هستند، از طریق میکانیزم های قضایی برخورد کند.
صلح معامله با سرنوشت مردمی که در چند دوره انتخابات به روشنی خواستار پایان دادن به جنگ و باز شدن صفحه جدید در سرنوشت خود، با اتمام حجت با جنگ جویان بوده اند، نیست. صلح امتیاز دادن به مظنونین نقض فاحش حقوق بشری مردم رنج دیده که ضامن مشروعیت شما هستند، نیست .
صلح قطع جنگ نیست، بلکه صلح اعاده حیثیت و جبران خساره به میلیون ها قربانی است که جان، مال و زندگی شان در جنگ نابود شده اند ، خانواده هایشان ناپدید شده اند، مهاجر شده اند، از آموزش و پرورش باز مانده اند است. صلح ایجاد امنیت جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی برای مردم و قربانیان چند میلیونی جنگ است، نه تامین امتیازهای گسترده سیاسی و اعاده حیثیت به کسانی که مرتکب نقض گسترده حقوق بشر شده اند.
یاد تان باشد، «آَشتینامه»ای که در غیاب مردم افغانستان و قربانیان جنگ امضا شود، همان نتیجه ای را خواهد داد که از سال ۱۳۵۷ تا اکنون بارها در توافقنامه ها نوشته شده، نه تنها در عمل پیاده نشده بلکه آتش جنگ را روز به روز شعله ور تر کرده است.
آقای رییس جمهور!
پرسش اساسی مردم این است که چه تضمینی وجود دارد گروه هایی که در غیاب مردم افغانستان با آن ها مصالحه می کنید و با استفاده از امکاناتی که فعلا در اختیار شان قرار می دهید، فردا با نام دیگر و زیر پرچم دیگر دست به کشتار مردم، نقض گسترده حقوق بشر، جنایت جنگی، جنایت علیه بشریت و تجاوز به مردم افغانستان نزنند؟ و دست آوردهای مردم افغانستان را به باد فنا ندهند؟
در کجای قوانین افغانستان به دولت اجازه داده شده است که اموال و دارای های مردم را در اختیار یک گروه یا یک حزب متخاصمی که تا همین امروز متهم به نقض گسترده حقوق بشر است قرار دهد؟
آیا فکر نمی کنید که این امتیاز بخشی های بی رویه، مشوق قوماندان های دیگر باشد تا با طغیان علیه دولت و ایجاد فتنه، از مردم افغانستان همین امتیازها را بطلبند؟ چنان که مردم افغانستان در گذشته شاهد این رویه شوم بوده اند.
گروه هماهنگی عدالت انتقالی به این باور است که، راه رسیدن به صلح نه از طریق اعطای مصئوونیت قضایی، نه از طریق حراج زمین و اموال دولتی، نه از طریق دادن اموال مردم به زورمندان و تقسیم قدرت سیاسی و دادن پست و مقام به آن ها است، بلکه از طریق شفافیت، تطبیق عدالت انتقالی با تمام مولفه های آن، اعاده حیثیت به قربانیان، نظام دموکراتیک و گرامی داشتن حقوق تمامی شهروندان کشور است.
بنابراین، از شما می خواهیم که:
· همانگونه ای که در زمان کمپاین های انتخاباتی تان وعده سپرده اید، باید تطبیق برنامه عدالت انتقالی و صلح با مردم را دو باره آغاز کنید؛
· واحد هماهنگی عدالت انتقالی را به منظور پاسخگویی، ارتباط و هماهنگی با مردم و جامعه مدنی در دستگاه دولت ایجاد کنید؛
· برنامهی عمل قربانیمحور «صلح، مصالحه و عدالت» را که ابتدا در سال ۲۰۰۵ تهیه شد، احیا، تکمیل و اجرا کنید؛
· زمینه نشر گزارش ترسیم منازعه را که یک سند تاریخی است فراهم نمایید تا پرده از جنایات هولناک جند دهه گذشته برداشته شود و زمینه رسیدگی به موارد نققض گسترده حقوق بشر مهیا شود.
· مسأله عدالت و اعاده حیثیت برای قربانیان یکی از شروط مذاکرات تمام گروه های متخاصم مخالف دولت که خواستار مصالحه هستند مطرح کنید؛
· قانون «عفو عمومی، مصالحه ملی و ثبات ملی» مصوب سال ۲۰۰۸را ملغا کنید، زیرا این قانون، قانون اساسی افغانستان و تعهدات بینالمللی این کشور را نقض میکند و مانعی بر سر راه صلح عادلانه و پایدار است؛
· افغانستان عضو «اساس نامه روم» است و اخیرا محکمه بین المللی جزایی (ICC) اقدامات لازم را برای تحقیق در افغانستان را آغاز کرده است، دولت شما باید امکانات، زمینه ها و تسهیلات لازم را در اختیار این دادگاه قرار دهد؛
· رنج قربانیان دیروز و امروز را به رسمیت شناخته و تمام کوشش خود را از طریق نهادهای دولتی برای اعاده حیثیت و جبران خسارت انجام دهید و وظیفهی خود در تضمین امنیت قربانیان را به طور روشن عملی سازبد.
· مکانیزم های نظارت بر عملکرد مجموعه نیروهای نظامی و امنیتی در موارد نقض حقوق بشر و دادرسی از قربانیان را ایجاد کنید و مجرمین و تخطی کنندگان را مورد پیگرد قانونی قرار دهید.
· حضور نمایندگان واقعی جامعه مدنی، قربانیان و فعالین عدالت انتقالی و به خصوص زنان را در مذاکرات صلح را تضمین نمایید.
با احترام
گروه هماهنگی عدالت انتقالی