منبع: ۸ صبح
سالانه نزدیک به دههزار کودکی که توسط قاچاقبران با مقاصد گوناگون از افغانستان به ایران قاچاق میشوند، توسط پولیس ایران به افغانستان بازگردانده میشوند، اما هیچ آمار رسمیای از شمار کودکانیکه توسط قاچاقبران به آن کشور، انتقال داده میشوند در دست نیست. نهادهای حقوق بشری، تنها توانستهاند به آمار کودکانی دسترسی پیدا کنند که پس از بازداشت توسط نهادهای امنیتی ایران از مرز رسمی، دوباره به افغانستان بازگردانده میشوند. بیشتر این کودکان بین ۱۲ تا ۱۸ سال سن داشتهاند.
کمیسیون مستقل حقوق بشر در غرب کشور، افزایش روند قاچاق کودکان به کشورهای همسایه را نگرانکننده عنوان کرده و از حکومت میخواهد تا تدابیری را برای کاهش و یا توقف این روند روی دست بگیرد.
عبدالقادر رحیمی، رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر در غرب کشور به روزنامه ۸صبح گفته است که هر روز بین ۲۰ تا ۲۵ کودک توسط
نیروی انتظامی ایران به افغانستان رد مرز میشود.
بهگفته آقای رحیمی، از آنجاییکه قاچاق کودکان دور از چشم مقامات امنیتی و بهصورت پنهانی صورت میگیرد، هیچ آماری از کودکانی که از افغانستان به کشورهای همسایه بهویژه ایران قاچاق میشوند، وجود ندارد اما بهطور اوسط هر روز بین ۲۰ تا ۲۵ تن از این کودکان، در ایران توسط پولیس آن کشور بازداشت میشوند و دوباره از مرز رسمی به هرات رد مرز میشوند.
گفتگو با کودکان رد مرز شده، نشان میدهد که محمولههای ناشناختهای توسط قاچاقبران به کودکان سپرده میشود تا آنان این محمولهها را با خود تا خاک ایران حمل کنند. کمیسیون مستقل حقوق بشر در غرب کشور احتمال میدهد که این محمولههای ناشناخته حاوی مواد مخدر باشند.
احمد از کودکانی که به تازگی از ایران به افغانستان بازگردانده شده، در گفتگو با خبرنگار ۸صبح در هرات، از سختیهای مسیر افغانستان تا ایران بهعنوان تلخترین خاطرات زندگی خود یاد کرده و میگوید که قاچاقبران به او وعده دادند که با رفتن به ایران پول زیادی را کسب خواهد کرد.
احمد میگوید: «قاچاقبران خبر داشتند که یتیم هستم و پدر و مادرم را از دست دادهام آنها به روستای ما آمده و به من پیشنهاد سفر به ایران را دادند. با قاچاقبران به سمت ایران حرکت کردیم و دستکم بیست روز در مسیر راه بهسر بردیم.»
احمد که خودش ۱۶ سال سن دارد در مورد این سوال که آیا قاچاقبران از کودکان سو استفاده جنسی هم میکنند یا خیر؟ «سکوت میکند.» او میگوید زمانیکه به ایران میرفت ۷ تن دیگری که بهطور قاچاقی به ایران برده میشدند، نیز کودکان و نوجوانان بودند اما در مسیر راه، شماری از آنان را گم کرده و هیچگاه از سرنوشتشان خبر نشده است. بسیاری از این کودکان از خاطرات تلخ جانکندن همسفران خود در مسیر راهها خبر دادهاند و اینکه چگونه همسفران خود را پس از مرگ، زیر سنگها دفن کردهاند.
یافتههای تازه نشان میدهد که پیش از این در سالهای گذشته بیشتر این کودکان از مرز نیمروز به ایران قاچاق میشدند؛ اما امسال بیشتر این کودکان از هر جای افغانستان علاوه بر قاچاق از مناطقی در غرب کشور، عمدتا به قندهار منتقل شده از آنجا به کویته پاکستان و از کویته به شهرهای ایران قاچاق میشوند.
آماری که از کودکان رد مرز شده در کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان ثبت شده نشان میدهد که بیشتر این کودکان از ولایتهای غرب افغانستان و شماری از آنان نیز از سایر ولایتهای کشور هستند.
عبدالقادر رحیمی، رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر در غرب افغانستان میگوید که حتا کودکانی از فاریاب و بدخشان نیز در میان کودکانیاند که توسط قاچاقبران به ایران منتقل شدهاند. بهگفته آقای رحیمی، شواهد نشان میدهد که قاچاقبران، روستا به روستا در مناطقی از کشور، کودکان را به رفتن به سمت ایران تشویق میکنند.
این افراد بهگونه سازمانیافته به قریههای ولایتهای مختلف افغانستان میروند و با ترغیب خانوادهها به پول و درآمد فرزندانشان، کودکان را قاچاق میکنند. بهگفته آقای رحیمی تمامی اقداماتی که برای جذب و دلگرمی کودکان جهت انتقال آنان به بیرون از کشور در افغانستان صورت گرفته، مصداق بارز قاچاق کودکان است.
قاچاق کودکان بهطور گسترده، به خدمت گرفتن اجباری کودکان در سربازخانهها، تبادل کودکان با غذا، دارو، مایحتاج روزانه و گماردن کودکان در کارهای نامشروع، مواردی از نقض حقوق کودکان تعریف میشود.
کمیسیون مستقل حقوق بشر در غرب کشور میگوید که قاچاقبران انسان به وسیله کودکان کسب منفعت اقتصادی میکنند، احتمالا از آنها بهرهبرداری جنسی صورت میگیرد و در زمینه انجام فعالیتهای خطرناکی چون قاچاق مواد مخدر نیز سواستفاده میشود و این موارد، مصداق بارز نقض حقوق کودکان در جهان است.
این اداره از احتمال اینکه شماری از این کودکان مورد سواستفادههای جنسی قرار بگیرند، نیز ابراز نگرانی کرده است.
آقای رحیمی میگوید: «از آنجایی که این کودکان با افراد بزرگتر از خود شبها و روزها به سر میبرند، پیادهروی میکنند و تا رسیدن به خاک ایران با آنها هستند، احتمال اینکه مورد سواستفاده جنسی نیز قرار بگیرند، دور از تصور نیست.
گفتگو با این کودکان همچنان نشان میدهد که آنان علاوه بر تحمل تمامی این مشقتها، پس از بازداشت، توسط نیروی انتظامی ایران هم مورد آزار و اذیت قرار میگیرند.
سال گذشته وزارت خارجه امریکا، در مورد وضعیت قاچاق انسان در جهان و عوامل آن گزارشی منتشر کرد. در آن گزارش از افغانستان بهعنوان دومین کشوری که بیشترین میزان قاچاق کودکان را دارد نام برده شده بود.