اصول اساسی رفتار با زندانیان در تاریخ ۱۴ دسامبر ۱۹۹۰ توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد تصویب و اعلام شد
هشتمین کنگره سازمان ملل برای پیشگیری از جرایم و رفتار با مجرمین توصیه می نماید به مجمع عمومی جهت تصویب پیش نویس قطعنامه زیر:
مجمع عمومی
با عنایت به توجه مداوم و طولانی سازمان ملل به انسانی کردن عدالت جزایی و حمایت از حقوق بشر،
همچنین با عنایت به این که خط مشی های صحیح جهت پیشگیری از جرایم و کنترل آنها در برنامه ریزی پویای توسعه اقتصادی و اجتماعی ضروری است،
با شناخت این که قواعد حداقل استاندارد رفتار با زندانیان مصوب اولین کنگره سازمان ملل برای پیشگیری از جرایم و رفتار با مجرمین دارای اهمیت زیاد و نفوذ قابل توجهی در توسعه سیاستها و خط مشی های کیفری است،
با توّجه به عنایت کنگره های قبلی به موانع مختلف در راه اجرای کامل قواعد مزبور
با اعتقاد به این که اجرای کامل قواعد مزبور با تهیه اصول اساسی تهسیل خواهد شد،
با یاد آوری قطعنامه شماره ۱۰ درباره وضعیت زندانیان و قطعنامه شماره ۱۷ درباره حقوق بشر زندانیان مصوب هفتمین کنگره سازمان ملل برای پیشگیری از جرایم و رفتار با مجرمین،
همچنین با یادآوری بیانیه ارائه شده به دهمین اجلاس کمیته پیشگیری و کنترل جرایم توسط انجمن بین المللی کمک به زندانیان، سازمان کاریتاس اینترنشنالیس، کمیسیون کلیساها برای امور بین المللی از شورای جهانی کلیساها، انجمی بین المللی آموزگاران صلح جهانی، شورای جهانی آموزش بزرگ سالان، فدراسیون بین المللی حقوق بشر، اتحادیه بین المللی دانشجویان، اتحادیه جهانی انجمی های مسیحیان جوان و شورای جهانی اقوام بومی که همگی سازمانهای غیر دولتی هستند و دارای وضعیت مشورتی در شورای اقتصادی و اجتماعی، از نوع طبقه بندی شماره ۲ هستند،
بازهم با یادآوری توصیه های ذی ربط مندرج در گزارش جلسه مقدماتی بین المنطقه ای برای هشتمین کنگره سازمان ملل برای پیشگیری از جرایم و رفتار با مجرمین در خصوص خط مشی های عدالت جزائی در باره مسأله زندان و سایر راههای کیفری و راه حلهای جانشین،
با آگاهی ازاین که هشتمین کنگره همزمان است با سال بین المللی مبارزه با بیسوادی که طی قطعنامه ۱۰۴/۴۲ مجمع عمومی مورخ ۷ دسامبر ۱۹۹۷ اعلام شده است،
با علاقه به پیگیری تصمیمات کنگره هفتم در باره نقش نظام عدالت جزائی در کمک به صیانت از ارزشهای اساسی و قواعد موجود در جوامع،
با شناخت مطلوب تهیه پیش نویس اعلامیه حقوق بشری زندانیان،
با تأیید بیانیه اصول اساسی رفتار با زندانیان، منضم به قطعنامه حاضر، از دبیر کل درخواست می نماید که توجه دول عضو را بدان جلب نماید.
ضمیمه
بیانیه اصول اساسی رفتار با زندانیان
۱) رفتار با کلیه زندانیان همراه با احترام مقتضی به حیثیت ذاتی و ارزش آنها به عنوان افراد بشر خواهد بود.
۲) هیچ گونه تبعیضی بر اساس نژاد، رنگ، جنس، زبان، مذهب، عقاید سیاسی و غیره، ریشه های ملی و اجتماعی، اموال، تولد و سایر وضعیتها وجود نخواهد داشت.
۳) احترام به معتقدات مذهبی و احکام فرهنگی گروهی که زندانیان بدان تعلق دارند در مواردی که شرایط محلی مقرر نماید مطلوب است.
۴) مسؤولیت زندانها برای نگهداری زندانیان و حمایت از جامعه در مقابل جرایم باید با رعایت اهداف اجتماعی دیگر هر دولت و مسؤولیتهای اساسی آن برای ترویج رفاه و توسعه همه افراد جامعه به اجرا گزاشته شود.
۵) صرف نظر از محدودیتهای ناشی از مسأله بازداشت، کلیه زندانیان از حقوق بشر و آزادیهای اساسی مندرج در اعلامیه جهانی حقوق بشر، میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و پروتکلهای اختیاری آن و حقوق دیگر مندرج در اسناد ملل متحد برخوردار خواهند بود.
۶) کلیه زندانیان باید حق شرکت در فعالیتهای فرهنگی و آموزشی که هدفش توسعه کامل شخصیت انسان است داشته باشد.
۷) تلاشهایی برای الغای حبس انفرادی به عنوان مجازات یا محدودیت استفاده از آن باید صورت بگیرد و تشویق شود.
۸) شرایط بایستی ایجاد شود که زندانیان بتوانند کار معنی داری انجام بدهند که باعث تسهیل ادغام آنها در بازار کار کشور و ایجاد امکان کمک به تأمین مالی خودشان و خانواده آنها شود.
۹) زندانیان باید به خدمات بهداشتی که در مملکت وجود دارد بدون تبعیض به خاطر وضعیت حقوقی خود، دسترسی داشته باشند.
۱۰) با مشارکت و کمک جامعه و مؤسسات اجتماعی و با عنایت به منافع قربانیان، شرایط مساعدی برای ادغام زندانیان سابق در جامعه با بهترین حالات باید ایجاد شود.
۱۱) اصول فوق الذکر باید به طور بی طرفانه اعمال شود.
منبع: http://www.unic-ir.org/hr/hr28.pdf
