مصوب ۱۸ دسامبر ۲۰۰۲ پنجاه و هفتمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در قطعنامه A/RES/57/199
دو ترجمه از این پروتکل در اینجا ارایه می شود
این پروتکل برای امضا، تصویب و پیوستن از ۴ فوریه ۲۰۰۳ (تاریخی که نسخه اصلی پروتکل تدوین شد) در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک در دسترس قرار دارد .
مقدمه
کشورهای طرف این پروتکل، با تایید این‌که شکنجه و سایر رفتار یا مجازات بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز ممنوع است و نقض جدی حقوق بشربه شمار می رود، با اعتقاد به این‌که برای دستیابی به هدف‌های کنوانسیون علیه شکنجه و سایر رفتار یا مجازات بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز (که پس از این با عنوان کنوانسیون به آن اشاره خواهد شد) و حمایت بیشتر از اشخاص محروم از آزادی خود علیه شکنجه و سایر رفتار یا مجازات بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز اتخاذ تدابیر بیشتری ضروری است،
با یادآوری این‌که ماده‌های ۲ و ۱۶ کنوانسیون کنونی هر کشور طرف را موظف می‌سازد برای پیشگیری ازاعمال شکنجه و سایر رفتار یا مجازات بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز در هر سرزمین تحت حاکمیت خود تدابیر موثر به عمل آورد،
با شناسایی این‌که کشورها برای اجرای آن ماده‌ها مسئولیت اصلی دارند و این‌که حمایت بیشتر از مردم محروم از آزادی و احترام کامل به حقوق بشر خود مسئولیتی مشترک است که همه در اجرای آن شریک هستند و این‌که نهادهای اجرایی بین‌المللی مسئول تکمیل و تقویت تدابیر و مقررات ملی هستند،
با یادآوری این‌که پیشگیری موثر از شکنجه و سایر رفتار یا مجازات بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز نیازمند آموزش و ترکیبی از تدابیر گوناگون قضایی، اداری، حقوقی و تدابیر دیگر است،
همچنین با یادآوری این که کنفرانس جهانی درباره حقوق بشر با قاطعیت اعلام کرد تلاش‌ها برای ریشه‌کنی شکنجه باید نخست و پیش از همه بر پیشگیری متمرکز باشد و خواهان تصویب پروتکل اختیاری برای کنوانسیون، به منظور ایجاد سازو کاری پیشگیرانه مبتنی بر دیدارهای منظم از محل‌های بازداشت شد،
با اعتقاد به این‌که می‌توان از اشخاص محروم از آزادی خود در برابر شکنجه و سایر رفتار یا مجازات بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز با ابزارهای غیرقضایی دارای ماهیت پیشگیرانه، مانند دیدارهای منظم از مکان‌های بازداشت،بیشترحمایت کرد،
درباره موارد زیر به توافق رسیده‌ایم :
بخش اول: اصول کلی
ماده ۱
هدف این پروتکل ایجاد سازوکاری برای ترتیب دیدارهای منظم هیات‌های مستقل بین‌الملی و ملی از مکان‌هایی است که افراد در آن از آزادی خود محروم هستند تا از شکنجه و سایر رفتار یا مجازات بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز پیشگیری شود .
ماده ۲
۱-یک کمیته فرعی مربوط به پیشگیری از شکنجه و سایر رفتار یا مجازات بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز از کمیته علیه شکنجه (که از این به بعد به آن به عنوان کمیته فرعی مربوط به پیشگیری اشاره خواهد شد) باید ایجاد و وظایف تعیین شده در این پروتکل را انجام دهد .
۲-کمیته فرعی مربوط به پیشگیری باید کار خود را در چارچوب منشور ملل متحد انجام دهد و راهنمای آن باید اهداف و اصول آن، و همچنین معیارهای ملل متحد در ارتباط با رفتاربا مردم محروم از آزادی خود باشد .
۳- ـ کمیته فرعی مربوط به پیشگیری همچنین باید از اصول محرمانه بودن، بی‌طرفی، غیرگزینشی بودن، همگانیت و واقع‌نگری پیروی کند .
۴ــ کمیته فرعی مربوط به پیشگیری و کشورهای طرف باید در اجرای این پروتکل همکاری کنند .
ماده ۳
هر کشور طرف باید یک یا چند هیات بازدید کننده برای پیشگیری از شکنجه و سایر رفتار یا مجازات بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز (که از این پس به عنوان سازوکار ملی پیشگیرانه به آن اشاره می‌شود) در سطح ملی تشکیل دهد، منصوب یا حفظ کند .
ماده ۴
۱-هر کشور طرف باید مطابق با این پروتکل ، با سازوکارهایی که در ماده‌های ۲ و به۳ آنها اشاره شده، دیدارها از هر مکان تحت کنترل و حاکمیت خود را که اشخاص در آنها، چه به موجب دستور صادره به وسیله نهادی عمومی یا به تحریک آن، یا با رضایت یا عدم مخالفت آن از آزادی خود محروم شده‌اند یا ممکن است محروم شوند( که از این پس به آن ها با عنوان مکان‌های بازداشت اشاره خواهد شد)، اجازه دهد. این دیدارها باید ، در صورت ضرورت، به منظور حمایت بیشتراز این اشخاص در برابر شکنجه و سایر رفتار یا مجازات بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز انجام شود .
۲-برای مقاصد این پروتکل، محرومیت از آزادی به معنی هر شکل بازداشت یا زندان یا قرار دادن شخصی در محل بازداشت عمومی یا خصوصی است که آن شخص اجازه نداشته باشد به خواست خود، با دستور نهاد قضایی، اداری یا نهاد دیگرآنحا را ترک کند .
بخش دوم: کمیته فرعی مربوط به پیشگیری
ماده ۵
۱-کمیته فرعی مربوط به پیشگیری متشکل از ده عضو خواهد بود. پس از پنجاهمین تصویب یا پیوستن به این پروتکل ، تعداد اعضای کمیته فرعی مربوط به پیشگیری باید به بیست و پنج افزایش یابد .
۲-اعضای کمیته فرعی مربوط به پیشگیری باید از میان اشخاص دارای ویژگی عالی اخلاقی، دارای تجربه حرفه‌ای ثابت شده در زمینه اعمال عدالت، به‌ویژه حقوق کیفری، اداره زندان یا پلیس، یا در زمینه‌های گوناگون مربوط به رفتار با اشخاص محروم از آزادی خود انتخاب شوند .
۳- ـ در ترکیب اعضای کمیته مربوط به پیشگیری باید به توزیع جغرافیایی عادلانه و به حضور و تناسب شکل‌های تمدن و نظام‌های قضایی کشورهای طرف گوناگون توجه لازم معطوف شود .
۴ــ در این ترکیب باید به حضور و تناسب جنسیتی متعادل بر مبنای اصول برابری و عدم تبعیض نیز توجه لازم معطوف شود .
۵ــ هیچ کشوری نباید بیش از یک عضو در کمیته فرعی مربوط به پیشگیری داشته باشد .
۶ــ اعضای کمیته فرعی مربوط به پیشگیری، با صلاحیت فردی خود خدمت می‌کنند، باید مستقل و بیطرف بوده و برای خدمت موثر در اختیار کمیته فرعی مربوط به پیشگیری باشند .
ماده ۶
۱- هر کشور طرف می‌تواند مطابق پاراگراف دو این ماده تا دو نامزد واجد شرایط و دارای ویژگی‌های تعیین شده در ماده پنج را معرفی کند و برای انجام کار باید اطلاعات مشروح درباره خصوصیات نامزدها ارائه دهد .
۲-
(الف) نامزدها باید تابعیت و ملیت یک کشور طرف این پروتکل را داشته باشند؛
(ب) حداقل یکی از دو نامزد باید تابعیت و ملیت کشور طرف نامزدکننده را داشته باشد؛
(ج) بیش از دو شهروند یک کشور طرف نباید نامزد شوند؛
(د) پیش از این‌که یک کشور طرف شهروند کشور طرف دیگری را نامزد کند، باید درصدد جلب رضایت آن کشور طرف برآید واز آن رضایت بگیرد .
۳- ـ دبیرکل سازمان ملل متحد، حداقل پنج ماه پیش از تاریخ تشکیل جلسه کشورهای طرف که در جریان آن انتخابات برگزار خواهد شد، باید در نامه‌ای به کشورهای طرف از آنها دعوت کند نامزدهای خود را طی سه ماه معرفی کنند. دبیرکل باید فهرستی، به ترتیب حروف الفبا از کلیه اشخاصی که به این ترتیب نامزد شده‌اند، که نشان‌دهنده کشورهای طرفی باشد که آنان را معرفی کرده‌اند، ارا ئه دهد .
ماده ۷
۱-اعضای کمیته فرعی مربوط به پیشگیری به شیوه زیر انتخاب می شوند :
(الف) توجه اصلی باید به اجرای مقتضیات و معیارهای ماده ۵ این پروتکل معطوف شود؛
(ب) انتخابات اولیه نباید دیرتر از شش ماه پس از رسمیت یافتن این پروتکل انجام شود؛
(ج) کشورهای طرف، اعضای کمیته فرعی مربوط به پیشگیری رابا رای مخفی انتخاب می‌کنند؛
(د) انتخابات اعضای کمیته فرعی مربوط به پیشگیری باید در اجلاس‌های دوسالانه کشورهای طرف برگزار شود که به وسیله دبیرکل سازمان ملل متحد برگزار می شود. در آن اجلاس‌ها، که حدنصاب دوسوم کشورهای طرف لازم است، اشخاص انتخاب شده برای عضویت در کمیته فرعی مربوط به پیشگیری کسانی خواهند بود که بیشترین تعداد آرا و اکثریت مطلق آرای نمایندگان کشورهای طرف حاضر و رای‌دهنده را به دست می‌آورند .
۲-اگر در جریان انتخابات، دو شهروند یک کشور طرف واجد شرایط خدمت به عنوان اعضای کمیته فرعی مربوط به پیشگیری شده با شند، نامزدی که بیشترین تعداد آرا را به دست آورده به عنوان عضو کمیته فرعی مربوط به پیشگیری خدمت خواهد کرد. اما اگر تعداد آرای کسب شده هر دو برابر باشد، روش زیر برای تعیین فرد منتخب اعمال خواهد شد :
(الف) اگر فقط یکی از آنان به وسیله کشور طرفی نامزد شده که شهروند آن است، آن شهروند به عنوان عضو کمیته فرعی مربوط به پیشگیری خدمت خواهد کرد؛
(ب) اگر هر دو نامزد به وسیله کشور طرفی نامزد شده باشند که شهروند آن هستند، انتخابات دیگری با رای مخفی برای تعیین عضو جدید انجام خواهد شد؛
(ج) اگر هیچ یک از دو نامزد شهروند کشور طرفی نباشند که به وسیله آن نامزد شده‌اند انتخابات جداگانه‌ای با رای مخفی برای تعیین عضو از بین این دو نامزد برگزار خواهد شد .
ماده ۸
اگر عضوی از کمیته فرعی مربوط به پیشگیری فوت شود یا استعفا کند، یا به هر علتی نتواند وظایفش را انجام دهد کشور طرفی که آن عضو را نامزد کرده با درنظر گرفتن نیاز به برقراری موازنه مناسب بین حوزه‌های گوناگون صلاحیت باید شخص واجد صلاحیت دیگری را که دارای ویژگی‌ها و شرایط تعیین شده در ماده ۵ باشد، نامزد کند که تا زمان اجلاس بعدی کشورهای طرف، به شرط تایید اکثر کشورهای طرف، خدمت کند. باید چنان تصور شود که نامزد فوق تایید شده است مگر این‌که نیمی یا بیشتر کشور های طرف در طول شش هفته پس از اطلاع از انتصاب پیشنهادی به وسیله دبیرکل سازمان ملل، واکنش منفی نشان دهند .
ماده ۹
اعضای کمیته فرعی مربوط به پیشگیری برای دوره چهارساله انتخاب می‌شوند. آنان در صورت نامزدی مجدد، یک بار استحقاق انتخاب مجدد خواهند داشت. دوره کار نیمی از اعضای انتخاب شده در انتخابات اول در پایان دو سال پایان خواهد یافت؛ بلافاصله پس از انتخابات اول اسامی آن اعضا باید به وسیله رئیس اجلاس با قرعه به شکلی که در ماده ۷ پاراگراف یک (د) اشاره شده، انتخاب شود .
ماده ۱۰
۱-کمیته فرعی مربوط به پیشگیری مسئولان و مقامات خود را برای دوره‌ای دو ساله انتخاب می‌کندکه می‌توانند برای بار دوم نیز انتخاب شوند .
۲-کمیته فرعی مربوط به پیشگیری آئین‌نامه داخلی خود را تدوین خواهد کرد. این آیین‌نامه ازجمله باید موارد زیر را پیش‌بینی کند :
(الف) نیمی از اعضا به اضافه یک، حد نصاب تشکیل می‌دهند؛
(ب) تصمیم‌های کمیته فرعی مربوط به پیشگیری با اکثریت آرای اعضای حاضر اخذ خواهد شد؛
(ج) کمیته فرعی مربوط به پیشگیری در اتاق خصوصی و بدون حضور مطبوعات یا مردم تشکیل جلسه خواهد داد .
۳- ـ دبیرکل سازمان ملل نخستین اجلاس کمیته فرعی مربوط به پیشگیری را تشکیل خواهد داد. کمیته فرعی مربوط به پیشگیری پس از اجلاس نخست خود به تعدادی که در آیین‌نامه آن پیش‌بینی خواهد شد، تشکیل جلسه خواهد داد. کمیته فرعی مربوط به پیشگیری و کمیته علیه شکنجه اجلاس‌های خود را در یک زمان حداقل یک بار در سال تشکیل می‌دهند .
بخش سوم: ماموریت کمیته فرعی مربوط به پیشگیری
ماده ۱۱
۱-کمیته فرعی مربوط به پیشگیری امور زیر را انجام می‌دهد :
(الف) دیدار از مکان‌هایی که در ماده ۴ به آنها اشاره شده و توصیه به کشورهای طرف درباره محافظت از اشخاص محروم از آزادی خود در برابر شکنجه و سایر رفتار یا مجازات بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز؛
(ب) در رابطه با سازو کارهای پیشگیرانه ملی :
(اول) مشاوره و کمک به کشورهای طرف، در صورت ضرورت، هنگام ایجاد سازوکارهای فوق؛
(دوم) حفظ تماس مستقیم و در صورت ضرورت محرمانه، با سازوکارهای پیشگیرانه ملی و دادن پیشنهاد آموزش و کمک فنی به منظور تقویت توانایی‌های آنها؛
(سوم) مشاوره و یاری به آنها در ارزیابی نیازها و وسایل لازم برای محافظت بیشترازاشخاص محروم از آزادی خود در برابر شکنجه و سایر رفتار یا مجازات بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز؛
(چهارم)توصیه و اظهارنظر به کشورهای طرف به منظور تقویت توانایی و ماموریت سازوکارهای پیشگیرانه ملی برای پیشگیری از شکنجه و سایر رفتار یا مجازات بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز؛
(ج) همکاری، برای پیشگیری از شکنجه، به طور کلی، با نهادها و سازوکارهای مربوطه سازمان ملل و همچنین با موسسات بین‌المللی، منطقه‌ای و ملی یا سازمان‌هایی که برای محافظت بیشتر از همه اشخاص در برابر شکنجه و سایر رفتار یا مجازات بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز فعالیت می‌کنند .
ماده ۱۲
به منظور توانمندسازی کمیته فرعی مربوط به پیشگیری برای پیگیری ماموریت خود آن گونه که در ماده ۱۱ تعیین شده، کشورهای طرف متعهد می‌شوند :
(الف) کمیته فرعی مربوط به پیشگیری را در خاک خود بپذیرند و امکان دسترسی آن را به مکان‌های بازداشت به گونه‌ای که در ماده ۴ این پروتکل تعریف شده فراهم کنند .
(ب) کلیه اطلاعات مربوطه را فراهم کنند که ممکن است کمیته فرعی مربوط به پیشگیری برای ارزیابی نیازها و تدابیری تقاضا کند که برای حمایت بیشتراز اشخاص محروم از آزادی خود در برابر شکنجه و سایر رفتار یا مجازات بیرحمانه غیرانسانی یا تحقیرآمیز لازم است؛
(ج) تماس ها بین کمیته فرعی مربوط به پیشگیری و سازو کارهای پیشگیرانه ملی را تشویق و تسهیل کنند؛
(د) توصیه‌های کمیته فرعی مربوط به پیشگیری را بررسی کنند و درباره اجرای احتمالی تدابیر با آن وارد گفتگو شوند .
ماده ۱۳
۱-کمیته فرعی مربوط به پیشگیری، برنامه دیدارهای مرتب از کشورهای طرف را، ابتدا به قید قرعه، به منظور انجام ماموریت خود آن گونه که در ماده ۱۱ تعیین شده ، تدوین کند .
۲-کمیته فرعی مربوط به پیشگیری، پس از مشورت‌ها، برنامه خود را به کشورهای طرف اطلاع خواهد داد تا آنها بتوانند، بدون تاخیر، ترتیبات عملی لازم را برای انجام دیدارها به عمل آورند .
۳- دیدارها باید به وسیله حداقل دو عضو کمیته فرعی مربوط به پیشگیری انجام شود. کارشناسان دارای دانش و تجربه حرفه‌ای اثبات شده در زمینه‌های مربوط به این پروتکل که باید از فهرست کارشناسان آماده شده بر مبنای پیشنهادهای ارائه شده به وسیله کشورهای طرف، دفتر کمیساریای عالی سازمان ملل برای حقوق بشر و مرکز سازمان ملل برای پیشگیری بین‌المللی جرایم انتخاب شوند، در صورت لزوم می‌توانند اعضای فوق را همراهی کنند. کشورهای طرف مربوطه در تهیه این فهرست بیش از پنج کارشناس ملی را پیشنهاد نخواهند کرد. کشور طرف مربوطه می‌تواند با گنجاندن و اعزام کارشناس ویژه به سفر مخالفت کند که در آن صورت کمیته فرعی مربوط به پیشگیری کارشناس دیگری پیشنهاد خواهد کرد .
۴ــ اگر کمیته فرعی مربوط به پیشگیری مناسب تشخیص دهد، می‌تواند پیشنهاد کند پس از دیدار مرتب، سفر کوتاه برای پیگیری انجام شود .
ماده ۱۴
۱-به منظور توانمندسازی کمیته فرعی مربوط به پیشگیری برای انجام ماموریت خود، کشورهای طرف این پروتکل تعهد می‌کنند امکانات زیر را برای آن فراهم سازند :
(الف)دسترسی نامحدود به همه اطلاعات مربوط به تعداد اشخاص محروم از آزادی خود در مکان‌های بازداشت آن گونه که در ماده ۴ تعریف شده و همچنین اعلام تعداد این مکان‌ها و محل و نشانی آنها؛
(ب) دسترسی بدون محدودیت به همه اطلاعات مربوط به رفتار با آن اشخاص و همچنین شرایط بازداشت آنان؛
(ج) دسترسی بدون محدودیت به همه مکان‌های بازداشت، وتاسیسات وتسهیلات آنها براساس پاراگراف دو زیر؛
(د) امکان انجام مصاحبه‌های خصوصی با اشخاص محروم از آزادی خود، بدون حضور شاهد، چه شخصا یا در صورت لزوم با حضور مترجم و همچنین با هر شخص دیگری که کمیته فرعی مربوط به پیشگیری اعتقاد دارد می‌تواند اطلاعات لازم ارائه دهد؛
(هـ) آزادی برای انتخاب مکان‌هایی که می‌خواهد از آنها دیدن و اشخاصی که می‌خواهد با آنها مصاحبه کند .
۲- اعتراض به دیدار از یک مکان بازداشت ویژه ممکن است فقط در شرایط اضطراری و ناگزیر دفاع ملی، ایمنی عمومی، بلایا و فجایع طبیعی یاوجود اختلالات جدی در مکانی که باید از آن بازدید شود، به طور موقت مانع از انجام چنین دیداری شود. وجود حالت اضطراری اعلام شده مانند موارد فوق نباید وسیله توسل و استناد کردن یک کشور طرف به عنوان دلیل اعتراض به یک دیدار شود .
ماده ۱۵
هیچ نهاد یا مقامی نباید علیه هیچ شخص یا سازمانی برای دادن هر اطلاعاتی اعم از درست یا غلط به کمیته فرعی مربوط به پیشگیری یا به اعضای آن هیچ نوع مجازات و تحریمی را دستور دهد، اعمال کند، اجازه دهد یا تحمل کند .
ماده ۱۶
۱-کمیته فرعی مربوط به پیشگیری توصیه‌ها و مشاهدات خود را محرمانه به کشور طرف و اگر مناسب باشد، به سازوکار پیشگیرانه ملی اطلاع می‌دهد .
۲-کمیته فرعی مربوط به پیشگیری، گزارش خود را همراه با هر توصیه کشور طرف مربوطه، چنانچه به وسیله آن کشور درخواست شود، منتشر خواهد کرد. اگر کشور طرف بخشی از گزارش را علنی کند، کمیته فرعی مربوط به پیشگیری می‌تواند قسمتی یا کل گزارش را منتشر کند. به هر حال هیچ اطلاعات شخصی بدون ابراز رضایت شخص مربوطه منتشر نخواهد شد .
۳- ـ کمیته فرعی مربوط به پیشگیری گزارش علنی سالانه‌ای درباره فعالیت‌های خود به کمیته ضدشکنجه ارائه خواهد داد .
۴ــ اگر کشور طرف از همکاری با کمیته فرعی مربوط به پیشگیری براساس ماده‌های ۱۲ و ۱۴ امتناع کند، یا حاضر نشود اقداماتی برای بهبود وضعیت به موجب توصیه‌های کمیته فرعی مربوط به پیشگیری انجام دهد، کمیته علیه شکنجه می‌تواند، به تقاضای کمیته فرعی مربوط به پیشگیری ، با اکثریت اعضای خود، پس از این‌که به کشور طرف فرصتی برای اعلام و ابراز نظراتش داده شده، تصمیم بگیرد اعلامیه‌ای علنی درباره موضوع منتشر کند یا گزارش کمیته فرعی مربوط به پیشگیری را منتشر نماید .
بخش چهارم:سازوکارهای پیشگیرانه ملی
ماده ۱۷
هر کشور طرف حداکثر یک سال پس از رسمیت یافتن این پروتکل یا تصویب یا پیوستن به آن، یک یاچند سازو کار پیشگیرانه ملی برای پیشگیری از شکنجه در سطح ملی حفظ، تعیین یا ایجاد کند. سازوکارهای ایجاد شده به وسیله واحدهای غیرمتمرکز به شرطی می‌توانند به عنوان سازوکارهای پیشگیرانه ملی برای مقاصد این پروتکل تعیین شوند که مطابق و براساس مفاد آن باشند .
ماده ۱۸
۱-کشورهای طرف، استقلال عمل سازوکارهای پیشگیرانه ملی و همچنین استقلال کارکنان آنها را تضمین می‌کنند .
۲-کشورهای طرف اقدامات ضروری برای تضمین این‌که کارشناسان سازوکار پیشگیرانه ملی توانایی‌ها و دانش حرفه‌ای لازم را داشته باشند؛ به عمل می‌آورند. آنها برای موازنه از نظر جنسیت و حضور کافی گروه‌های اقلیت وقومی در کشور تلاش خواهند کرد .
۳- ـ کشورهای طرف تعهد می‌کنند منابع ضروری را برای انجام وظایف سازوکارهای پیشگیرانه ملی فراهم سازند .
۴ــ کشورهای طرف هنگام ایجاد سازوکارهای پیشگیرانه ملی به اصول مربوط به وضعیت نهادهای ملی برای ترویج و حمایت از حقوق بشر توجه لازم معطوف خواهند کرد .
ماده ۱۹
به سازوکارهای پیشگیرانه ملی حداقل باید اختیارات زیر داده شود :
(الف) رفتار با اشخاص محروم از آزادی خود را در مکان‌های بازداشت مطابق تعریف ماده ۴، به منظور تقویت، در صورت لزوم، حمایت از آنان در برابر شکنجه و سایر رفتار یا مجازات بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز به طور مرتب بررسی کنند؛
(ب) به منظور بهبود شرایط و رفتار با اشخاص محروم از آزادی خود و پیشگیری از شکنجه یا سایر رفتار و مجازات بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز با در نظر گرفتن معیارهای مربوطه سازمان ملل متحد توصیه‌هایی به نهادهای مربوطه بدهند؛
(ج) پیشنهادها و نظراتی مربوط به قوانین موجود یا در حال وضع ارائه دهند .
ماده ۲۰
کشورهای طرف این پروتکل متعهد می‌شوند به منظور توانمند ساختن سازوکارهای پیشگیرانه ملی برای اجرای ماموریت خود، امکانات زیر را برای آنها به وجودآورند :
(الف) دسترسی به همه اطلاعات مربوط به تعداد اشخاص محروم از آزادی خود در مکان‌های بازداشت آن گونه که در ماده ۴ تعریف شده و همچنین تعداد مکان‌ها و محل و نشانی آنها؛
(ب) دسترسی به همه اطلاعات مربوط به رفتار با آن اشخاص و همچنین وضعیت بازداشت آنان؛
(ج) دسترسی به همه مکان‌های بازداشت و تاسیسات و تسهیلات آنها؛
(د) امکان انجام مصاحبه‌های خصوصی با اشخاص محروم از آزادی خود بدون حضور شاهدان، چه به انفرادی یا با حضور مترجم، اگر لازم باشد، و همچنین با هر شخص دیگری که سازوکار پیشگیرانه ملی معتقد است احتمال دارد اطلاعات مناسب ارائه دهد؛
(هـ) آزادی انتخاب مکان‌هایی که آنان می‌خواهند دیدن کنند و اشخاصی که می‌خواهند مصاحبه کنند؛
(و) حق برقراری تماس با کمیته فرعی مربوط به پیشگیری ، برای ارسال اطلاعات به آن و دیدار با آن .
ماده ۲۱
۱-هیچ نهاد یا مقامی نباید هیچ تحریم و مجازاتی علیه هیچ شخص یا سازمانی برای برقراری ارتباط با سازوکار پیشگیرانه ملی و دادن هر اطلاعاتی، اعم از درست یا غلط، به آن دستور دهد، اعمال کند، اجازه دهد یا تحمل کند و هیچ آزار و زیانی نیز نبابد به چنین شخص یا سازمانی وارد شود .
۲-اطلاعات محرمانه گردآوری شده به وسیله سازوکار پیشگیرانه ملی باید مصون از افشا باشند. هیچ اطلاعات شخصی نباید بدون رضایت ابراز شده شخص مربوطه منتشر شود .
ماده ۲۲
نهادهای صلاحیتدار کشور طرف مربوطه توصیه‌های سازوکار پیشگیرانه ملی را بررسی می‌کنند و درباره تدابیر اجرایی ممکن آنها با آن وارد گفتگو می‌شوند .
ماده ۲۳
کشورهای طرف این کنوانسیون متعهد می‌شوند گزارش‌های سالانه سازوکارهای پیشگیرانه ملی منتشر و پخش کنند .
بخش پنجم: اعلامیه
ماده ۲۴
۱-کشورهای طرف به محض تصویب، می‌توانند با صدور اعلامیه‌ای اجرای تعهدات خود را براساس بخش سوم یا چهارم این پروتکل به تاخیر اندازند .
۲-این تاخیر برای حداکثر سه سال معتبر خواهد بود. پس از مکاتبات لازم به وسیله کشور طرف و بعد از مشورت با کمیته فرعی مربوط به پیشگیری، کمیته ضدشکنجه می‌تواند آن دوره را دو سال دیگر تمدید کند .
بخش ششم: مفاد مالی
ماده ۲۵
۱-هزینه اجرای این پروتکل به وسیله کمیته فرعی پیشگیری را سازمان ملل متحد تقبل خواهد کرد .
۲-دبیرکل سازمان ملل متحد کارکنان وتسهیلات لازم را برای انجام موثر وظایف کمیته فرعی پیشگیری براساس این پروتکل تامین خواهد کرد .
ماده ۲۶
۱-صندوقی ویژه مطابق با آیین‌نامه‌های مربوطه مجمع عمومی تشکیل خواهد شد تا براساس مقررات و قوانین سازمان ملل متحد اداره و به تامین مالی اجرای توصیه‌های کمیته فرعی پیشگیری پس از دیداری از یک کشور طرف، و همچنین برنامه‌های آموزشی سازوکارهای پیشگیرانه ملی کمک کند .
۲-صندوق ویژه می‌تواند از طریق کمک‌های داوطلبانه دولت‌ها، سازمان‌های بین دولتی و غیر دولتی و سایر نهادهای خصوصی یا عمومی تامین مالی شود .
بخش هفتم: مفاد نهایی
ماده ۲۷
۱-این پروتکل برای امضا به وسیله هر کشوری که کنوانسیون را امضا کرده مفتوح است .
۲-این پروتکل در معرض تصویب هر کشوری است که کنوانسیون را تصویب کرده یا به آن پیوسته است. اسناد تصویب باید به دبیرکل سازمان ملل سپرده شود .
۳- ـ این پروتکل برای پیوستن هر کشوری که کنوانسیون را تصویب کرده یا به آن پیوسته مفتوح است .
۴ــ پیوستن با سپردن سند پیوستن به دبیرکل سازمان ملل متحد اعتبار خواهد داشت .
۵ــ دبیرکل سازمان ملل متحد به همه کشورهایی که این پروتکل را امضا کرده یا به آن پیوسته‌اند سپردن هر سند تصویب یا پیوستن را اطلاع خواهد داد .
ماده ۲۸
۱-این پروتکل در روز سی‌ام پس از زمان سپردن بیستمین سند تصویب یا پیوستن، به دبیرکل سازمان ملل متحد رسمیت یافته و به مرحله اجرا درخواهد آمد .
۲-برای هر کشور که پس از سپردن بیستمین سند تصویب یا پیوستن به دبیرکل سازمان ملل متحد این پروتکل را تصویب می‌کند یا به آن می‌پیوندد، این پروتکل در سی‌امین روز پس از تاریخ سپردن سند تصویب یا پیوستن خود آن کشور رسمیت یافته و به مرحله اجرا درخواهد آمد .
ماده ۲۹
مفاد این پروتکل بدون هیچ محدودیت یا استثنایی برای همه بخش‌های کشورهای فدرال تعمیم می‌یابد .
ماده ۳۰
هیچ شرطی نباید برای این پروتکل قائل شد .
ماده ۳۱
مفاد این پروتکل بر تعهدات کشورهای طرف براساس هر کنوانسیون منطقه‌ای که نظامی از دیدارها از مکان‌های بازداشت را تشکیل می‌دهد، تاثیری نخواهد داشت. کمیته فرعی مربوط به پیشگیری و هیات‌های ایجاد شده براساس چنان کنوانسیون‌های منطقه‌ای تشویق می‌شوند به منظور اجتناب از دوباره‌کاری و همچنین حمایت موثر ازهدف‌های این پروتکل، مشورت وهمکاری کنند .
ماده ۳۲
مفاد این پروتکل بر تعهدات کشورهای طرف چهار کنوانسیون ۱۲ اوت ۱۹۴۹ ژنو و پروتکل‌های اضافی ۸ ژوئن ۱۹۷۷ مربوط به آن، یا بر فرصت موجود برای هر کشور طرف به منظور مجاز کردن کمیته بین‌المللی صلیب سرخ برای دیدار از مکان‌های بازداشت در موقعیت‌هایی که به وسیله حقوق بین‌الملل بشردوستانه پیش‌بینی نشده، تاثیر نخواهد داشت .
ماده ۳۳
۱- هر کشور طرف می‌تواند این پروتکل را در هر زمان با اطلاعیه کتبی خطاب به دبیرکل سازمان ملل متحد، که سپس موضوع را به کشورهای طرف دیگر این پروتکل و کنوانسیون اطلاع خواهد داد، فسخ کند. فسخ یک سال پس از تاریخ دریافت اطلاعیه به وسیله دبیرکل رسمیت خواهد یافت .
۲- چنین فسخی تاثیر آزاد کردن کشور طرف از تعهدات آن براساس این پروتکل را در رابطه با هر اقدام یا موقعیتی که ممکن است پیش از تاریخی رخ دهد که فسخ موثر می‌شود یا نسبت به اقداماتی که کمیته فرعی مربوط به پیشگیری تصمیم گرفته یا ممکن است تصمیم بگیرد با توجه به کشور طرف مربوطه انجام دهد؛ نخواهد داشت، همچنان که فسخ به هیچ طریقی بر ادامه رسیدگی به هیچ موضوعی که پیش از تاریخی که لغو موثر می‌شود به وسیله کمیته فرعی مربوط به پیشگیری در دست بررسی بوده، تاثیر نخواهد گذاشت .
۳- پس از تاریخی که فسخ کشور طرف قابل اجرا می‌شود، کمیته فرعی مربوط به پیشگیری رسیدگی به هیچ موضوع جدیدی را در رابطه با آن کشور شروع نخواهد کرد .
ماده ۳۴
۱- هر کشور طرف این پروتکل می‌تواند ماده اصلاحی پیشنهاد و برای دبیرکل سازمان ملل متحد ارسال کند. دبیرکل سپس در نامه‌ای اصلاحیه پیشنهادی را با این درخواست که کشورهای طرف این پروتکل به او اطلاع دهند آیا با تشکیل کنفرانسی از کشورهای طرف به منظور رسیدگی و رای دادن به آن پیشنهاد موافقند یا نه، برای این کشورها خواهد فرستاد. در صورتی که در طول چهار ماه از تاریخ چنین نامه‌ای حداقل یک سوم کشورهای طرف با تشکیل چنین کنفرانسی موافق باشند، دبیرکل کنفرانس را تحت نظارت سازمان ملل متحد تشکیل خواهد داد. هر ماده اصلاحی مصوب اکثریت دوسوم کشورهای طرف حاضر و رای دهنده در کنفرانس باید به وسیله دبیرکل سازمان ملل متحد برای پذیرش به همه کشورهای طرف تسلیم شود .
۲- اصلاحیه‌ای که مطابق پاراگراف یک این ماده تصویب می‌شود وقتی به وسیله اکثریت دوسوم کشورهای عضو این پروتکل مطابق با فرآیندهای قانونی مربوطه آنها پذیرفته شده، به اجرا درخواهد آمد .
۳- وقتی اصلاحیه‌ها به اجرا درمی‌آیند برای کشورهای طرفی که آنها را پذیرفته‌اند، کشورهای طرف دیگری که هنوز موظف به اجرای مفاد این پروتکل و هر اصلاحیه قبلی دیگری که پذیرفته‌اند هستند، الزام‌آور خواهند بود .
ماده ۳۵
به اعضای کمیته فرعی مربوط به پیشگیری و سازوکارهای پیشگیرانه ملی باید امتیازها و مصونیت‌های لازم برای انجام مستقل وظایف آنان داده شود. به اعضای کمیته پیشگیری باید مزایا و مصونیت‌های تصریح شده در بخش ۲۲ کنوانسیون مربوط به مزایا و مصونیت‌های سازمان ملل متحد مورخ ۱۳ فوریه ۱۹۴۶ ، براساس مفاد بخش ۲۳ آن کنوانسیون اعطا شود .
ماده ۳۶
اعضای کمیته فرعی مربوط به پیشگیری هنگام دیدار از یک کشور طرف، بدون تاثیر پذیرفتن از مفاد و مقاصد این پروتکل ومزایا و مصونیت‌هایی که ممکن است از آنها برخوردار باشند؛ (الف) باید به قوانین و مقررات کشور مورد بازدید احترام بگذارند؛
(ب) ازانجام هر اقدام یا فعالیت مغایر با ماهیت بیطرفانه و بین‌المللی وظایف خود امتناع کنند .
ماده ۳۷
۱- این پروتکل که نسخه‌های عربی، چینی، انگلیسی، فرانسوی، روسی و اسپانیایی آن اعتبار یکسان دارند، نزد دبیرکل سازمان ملل متحد امانت است .
۲- دبیرکل سازمان ملل متحد نسخه‌های گواهی شده این پروتکل را برای همه کشورها ارسال خواهد کرد .
http://www.unic-ir.org/hr%5Coptional%20protocol%20to%20the%20convention%20against%20torture.html
*******
ترجمه دوم
پروتکل اختیاری کنوانسیون ضد شکنجه و سایر مجازات یا رفتار بیرحمانه ، غیرانسانی یا تحقیر آمیز
مصوب ۱۸ دسامبر ۲۰۰۲ در پنجاه و هفتمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متـحد در قـطعنامه ۱۹۹/۵۷/ RES /A
این پروتکل برای امضا،تصویب والحاق از۴فوریه ۲۰۰۳(یعنی تاریخی که نسخه اصلی آن تدوین شد) درمقر سازمان ملل درنیویورک موجوداست.
مقدمه
کشورهای طرف پروتکل حاضر ،
با تأکید مجدد این امر که شکنجه و سایر مجازات یا رفتار بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز ممنوع است و نقض شدید حقوق بشر به شمار می‌آید،
با اعتقاد به این امر که برای تحقق اهداف کنوانسیون ضد شکنجه وسایر مجازات یا رفتار بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیر آمیز ( که از این به بعد به آن به عنوان کنوانسیون اشاره خواهد شد ) و حمایت بیشترازاشخاص محروم ازآزادی خود در برابر شکنجه وسایر مجازات یارفتار بیرحمانه،غیرانسانی یاتحقیرآمیزانجام اقدامات و تدابیر بیشتری ضرورت دارد،
با یادآوری این امر که ماده‌های ۲ و ۱۶ این کنوانسیون هر کشور طرف را موظف می‌سازد برای پیشگیری از اعمال شکنجه و سایر مجازات یا رفتار بیرحمانه ، غیرانسانی یا تحقیرآمیز اقدامات و تدابیر موثری به عمل آورد،
بابه رسمیت شناختن این امرکه کشورهابرای اجرای آن ماده‌ها مسئولیت اصلی دارند ، و این امر که حمایت بیشتر از مردم محروم از آزادی و رعایت کامل حقوق بشر آنان مسئولیت مشترک همگانی است و این امر که نهادهای اجرایی بین‌المللی تدابیر و اقدامات ملی را تکمیل و تقویت می‌کنند،
با یاد آوری این امر که پیشگیری موثر از شکنجه و سایر مجازات یا رفتار بیرحمانه ، غیرانسانی یا تحقیرآمیز نیازمند آموزش و اتخاذ ترکیبی از تدابیر گوناگون قضائی ، اداری ، قانونگذاری و غیره است،
همچنین با یادآوری این امر که کنفرانس جهانی در باره حقوق بشر قاطعانه اعلام کرد تلاش‌ها برای ریشه کن کردن شکنجه باید نخست و بیش از هر اقدام دیگری بر پیشگیری متمرکز باشد و خواستار تصویب پروتکلی اختیاری برای این کنوانسیون شد ، تا نظامی پیشگیرانه متکی بر دیدارهای مرتب از محل‌های بازداشت به وجود آورد،
با اعتقاد به این امر که نظام حمایت از اشخاص محروم از آزادی خود در برابر شکنجه و سایر مجازات یا رفتار بیرحمانه ، غیرانسانی یا تحقیرآمیز را می‌توان با ابزارها و روش‌های غیرقضائی دارای ماهیت پیشگیرانه ، برمبنای دیدارهای مرتب از محل‌های بازداشت ، تقویت کرد ، در باره مسائل زیر موافقت کرده‌اند:
بخش اول
اصول کلی
ماده ۱
هدف پروتکل حاضر ایجاد نظامی برای انجام دیدارهای مرتب از سوی نهادهای مستقل ملی و بین‌المللی از اماکنی است که مردم در آنجا از آزادی خود محروم هستند ، تا از شکنجه و سایر مجازات یا رفتار بیرحمانه ، غیرانسانی یا تحقیرآمیز پیشگیری شود.
ماده ۲
۱- کمیته فرعی پیشگیری از شکنجه و سایر مجازات یا رفتار بیرحمانه ، غیرانسانی یا تحقیرآمیز کمیته ضد شکنجه ( که از این به بعد به آن به عنوان کمیته فرعی پیشگیری اشاره خواهد شد )
تشکیل می‌شود تا وظایف تعیین شده در پروتکل حاضر را انجام دهد.
۲- کمیته فرعی پیشگیری کار خود را در چارچوپ منشور ملل متحد انجام می‌دهد و از مقاصد و اصول آن و ضوابط سازمان ملل متحد در باره رفتار با مردم محروم از آزادی خود پیروی می‌کند.
۳- کمیته فرعی پیشگیری همچنین باید با رعایت اصول رازداری وحفظ اسرار ، بیغرضی ، غیرگزینشی بودن ، همگانیت وجامعیت،وبیطرفی وعدم تعصب هدایت واداره شود.
۴- کمیته فرعی پیشگیری و کشورهای طرف در اجرای پروتکل حاضر همکاری می‌کنند.
ماده ۳
هر کشور طرف باید یک یا چند نهاد دیدار کننده برای پیشگیری ازشکنجه و سایر مجازات یا رفتار بیرحمانه ، غیرانسانی یا تحقیرآمیز در سطح محلی تشکیل دهد ، منصوب کند یا حفظ و نگهداری نماید ( به این نهاد پس از این به عنوان ساز و کار پیشگیرانه ملی اشاره خواهد شد ).
ماده ۴
هر کشور طرف مطابق پروتکل حاضر باید اجازه دیدارهای ساز و کارهایی که در ماده‌های ۲ و ۳ به آنها اشاره شده از هر مکان تحت اختیار و کنترل خود را بدهد که اشخاص در آنجا از آزادی خود ، چه به علت دستور داده شده از سوی یک مرجع و نهاد عمومی یا به تحریک یا رضایت یا اشتیاق و پذیرش آن از آزادی خود محروم هستند، یا ممکن است بشوند ( به این مکان‌ها از این به بعد به عنوان مکان‌های بازداشت اشاره خواهد شد). این دیدارها باید به منظور افزایش ، در صورت ضرورت ، حمایت از این اشخاص علیه شکنجه و سایر مجازات یا رفتار بیرحمانه ، غیرانسانی یا تحقیرآمیز انجام شود.
۲- برای مقاصد پروتکل حاضر ، محروم کردن از آزادی یعنی هر شکل بازداشت یا زندانی کردن یا قرار دادن شخصی در یک محیط بازداشت عمومی یا خصوصی است که آن شخص اجازه نداشته باشد به دستور هر مقام قضایی ، اداری یا غیره آزادانه از آنجا خارج شود.
بخش دوم
کمیته فرعی پیشگیری
ماده ۵
۱- کمیته فرعی پیشگیری متشکل از ده عضو خواهد بود. پس از پنجاهمین مورد تصویب یا الحاق به پروتکل حاضر ، تعداد اعضای کمیته پیشگیری باید به ۲۵ نفر افزایش یابد.
۲- اعضای کمیته فرعی پیشگیری باید از میان اشخاص دارای خصوصیات اخلاقی عالی، تجربه حرفه ای ثابت شده در زمینه اجرای عدالت ، به ویژه قانون کیفری ، ادراه زندان یا پلیس ، یا در زمینه‌های گوناگون مربوط به رفتار با زندانیان محروم از آزادی خود ، انتخاب شوند.
۳- در ترکیب کمیته فرعی پیشگیری باید توجه لازم به توزیع عادلانه جغرافیایی و حضور شکل‌های گوناگون تمدن و نظام‌های حقوقی گوناگون کشورهای طرف معطوف شود.
۴- در این ترکیب به تعادل حضور جنسیتی بر مبنای اصول برابری و عدم تبعیض نیز باید توجه کافی مبذول شود.
۵- هیچ دو عضو کمیته فرعی پیشگیری نباید شهروند یک کشور باشند.
۶- اعضای کمیته فرعی پیشگیری به عنوان شخصیت‌های مستقل خدمت می‌کنند و باید مستقل و بیطرف بوده و زمان کافی برای خدمت موثر در کمیته فرعی پیشگیری اختصاص دهند.
ماده ۶
۱- هر کشور طرف می تواند، مطابق پاراگراف ۲ ماده حاضر، حداکثر تا ۲ نامزد دارای ویژگی هاو برخوردار از شرایط تعیین شده در ماده ۵ ، معرفی کند ودر جریان انجام این کار باید اطلاعات مشروح درباره ویژگی های نامزدها ارائه دهد.
۲- الف )- نامزدها باید دارای تابعیت یک کشور طرف نامزد کننده باشند؛
ب ) حداقل یکی از دو نامزد باید دارای تابعیت کشور طرف نامزد کننده باشد؛
ج ) بیش از دو تبعه از هر کشور طرف نباید نامزد شوند؛
د ) پیش از این که یک کشور طرف تبعه کشور طرف دیگری را نامزد کند باید رضایت آن کشور طرف را جلب کند و به دست آورد.
۳- حداقل پنچ ماه قبل از تاریخ تشکیل جلسه کشورهای طرف که در جریان آن انتخابات برگزار خواهد شد ، دبیرکل سازمان ملل متحد در نامه‌ای از کشورهای طرف دعوت خواهد کرد اسامی نامزدهای خود را طی سه ماه ارائه دهند. دبیرکل فهرستی از همه اشخاصی که به این ترتیب نامزد شده‌اند ، به ترتیب الفبا ، ارائه می دهد و در آن به نام کشورهای طرفی که آنان را نامزد کرده‌اند ، اشاره کند.
ماده۷
۱- اعضا کمیته فرعی پیشگیری به شیوه زیر انتخاب خواهند شد:
الف) توجه اصلی باید به تحقق شرایط و ضوابط ماده ۵ پروتکل حاضر معطوف شود؛
ب ) انتخابات اولیه نباید دیرتر از شش ماه پس از به اجرا در آمدن پروتکل حاضر برگزار شود؛
ج ) کشورهای طرف اعضای کمیته فرعی پیشگیری را با آرای مخفی انتخاب می‌کنند؛
د ) انتخابات برای تعیین اعضای کمیته فرعی پیشگیری در جلسات دو سالانه کشورهای طرف ، که از سوی دبیرکل سازمان ملل متحد تشکیل می‌گردد، برگزار می شود. در جلسات فوق ، که حضور دو سوم کشورهای طرف برای رسمیت یافتن جلسه لازم است ، اشخاص انتخاب شده برای کمیته فرعی پیشگیری کسانی خواهند بود که بیشترین آرا و اکثریت مطلق آرای نمایندگان کشورهای طرف حاضر و رأی دهنده را به دست می‌آورند.
۲- اگر در جریان روند انتخابات دو تبعه یک کشور طرف واجد شرایط خدمت به عنوان عضو کمیته پیشگیری تشخیص داده شده باشند، نامزدی که آرای بیشتری به دست آورده به عنوان عضو کمیته فرعی پیشگیری خدمت خواهد کرد. در صورتی که تعداد آرای دو تبعه یک کشور طرف برابر باشد، برای انتخاب یکی از آنان رویه زیر اعمال خواهد شد:
الف ) در شرایطی که فقط یک نفر از سوی کشور طرفی نامزد شده که تبعه آن است ، آن تبعه باید به عنوان عضو کمیته فرعی پیشگیری خدمت کند؛
ب ) در شرایطی که هر دو نامزد از سوی کشور طرفی نامزد شده باشند که تبعه آن هستند ، رأی گیری جداگانه با رأی مخفی انجام می شود تا معلوم گردد کدام تبعه باید عضو کمیته فرعی شود؛
ج ) در شرایطی که هیچ یک از دو نامزد از سوی کشور طرفی نامزد نشده باشد که نامزدها تبعه آن هستند ، رأی گیری جداگانه با رأی مخفی انجام می شود تا معلوم گردد کدام نامزد عضو کمیته فرعی شود.
ماده ۸
اگر عضوی از اعضای کمیته فرعی پیشگیری فوت یا کناره‌گیری کند، یا به هر علتی دیگر نتواند وظایف خود را انجام دهد، کشور طرفی که آن عضو را نامزد کرد باید شخص واجد شرایط دیگری را که دارای ویژگی‌ها و شرایط تعیین شده در ماده ۵ باشد، با در نظر گرفتن ضرورت تعادل مناسب بین زمینه‌های گوناگون صلاحیت، نامزد کند تا زمان تشکیل جلسه بعدی کشورهای طرف خدمت نماید، البته به شرط تأئید اکثریت کشورهای عضو. اصل بر تائید اعضا است مگر این که نصف یا بیشتر از نصف کشورهای عضو طی شش هفته پس از مطلع شدن از انتصاب پیشنهادی از سوی دبیرکل سازمان ملل متحد، پاسخ منفی بدهند.
ماده ۹
اعضای کمیته فرعی پیشگیری برای دوره چهار ساله انتخاب می‌شوند و در صورتی که بار دیگر نامزد شوند یک دوره دیگر می‌توانند انتخاب شوند. دوره کار نیمی از اعضای انتخاب شده در انتخابات نخست در خاتمه دو سال پایان می‌یابد . بلافاصله پس از برگزاری انتخابات اول ، اسامی این اعضا با قرعه به وسیله رئیس جلسه که در ماده ۷ ، پاراگراف یک ( ج ) اشاره شده تعیین خواهد شد.
ماده ۱۰
۱- کمیته فرعی پیشگیری مسئولان خود را برای یک دوره دوساله انتخاب می‌کند. آنان می‌توانند بار دیگر انتخاب شوند.
۲- کمیته فرعی پیشگیری آئین نامه ویژه خود را تدوین می کند. آئین نامه از جمله درباره موارد زیر پیش بینی می کند:
الف ) نیمی از اعضا به علاوه یک نفر تشکیل حدنصاب می‌دهند؛
ب ) تصمیم‌های کمیته فرعی پیشگیری با اکثریت آرای اعضای حاضر گرفته خواهد شد؛
ج ) جلسات کمیته فرعی پیشگیری علنی خواهد بود.
۳- دبیر کل سازمان ملل متحد جلسه اولیه کمیته فرعی پیشگیری را تشکیل می‌دهد. کمیته فرعی پیشگیری پس از جلسه اولیه خود در زمان‌هایی که در آئین نامه آن پیش بینی شده تشکیل جلسه خواهد داد. کمیته فرعی پیشگیری و کمیته ضد شکنجه جلسات خود را به صورت همزمان حداقل یک بار در سال تشکیل خواهند داد.
بخش سوم
ماموریت کمیته فرعی پیشگیری
ماده ۱۱
۱- کمیته فرعی پیشگیری باید:
الف ) از محل‌هایی که در ماده ۴ به آنها اشاره شده دیدن کند و به کشورهای طرف درباره حمایت از اشخاص محروم از آزادی خود علیه شکنجه و سایر مجازات یا رفتار بیرحمانه ، غیرانسانی یا تحقیرآمیز پیشنهادهایی بدهد؛
ب ) در زمینه ساز و کارهای ملی مربوط به پیشگیری:
یک ) به کشورهای طرف، در صورت ضرورت، در ایجاد این ساز و کارها کمک کند و مشورت دهد؛
دو ) با سازوکارهای ملی مربوط به پیشگیری تماس مستقیم ، و در صورت لزوم محرمانه برقرار کند و به منظور تقویت ظرفیت‌های آنها ، آموزش و یاری فنی پیشنهاد دهد؛
سه ) در ارزیابی نیازها و وسایل لازم برای تقویت حمایت از اشخاص محروم از آزادی خود دربرابر شکنجه و سایر مجازات یا رفتار بیرحمانه ، غیرانسانی یا تحقیرآمیز به آنها مشاوره و یاری دهد؛
چهار ) به منظور تقویت ظرفیت و ماموریت ساز و کارهای ملی مربوط به پیشگیری برای پیشگیری از شکنجه و سایر مجازات یا رفتار بیرحمانه ، غیرانسانی یا تحقیرآمیز به کشورهای طرف پیشنهادهایی بدهد و اظهار نظرکند؛
ج ) برای پیشگیری از شکنجه به طور کلی، با ارکان و سازوکارهای مربوطه سازمان ملل متحد ، همچنین با موسسات یا سازمان‌های بین‌المللی ، منطقه‌ای و ملی که در جهت تقویت حمایت از همه اشخاص دربرابر شکنجه و سایر مجازات یا رفتار بیرحمانه ، غیرانسانی یا تحقیرآمیز فعالیت می‌کنند ، همکاری کند.
ماده ۱۲
کشورهای طرف به منظور قادر ساختن کمیته فرعی پیشگیری برای انجام ماموریت خود، آن گونه که در ماده ۱۱ تصریح شده ، تعهد می‌کنند:
الف ) کمیته فرعی پیشگیری را در قلمرو خود بپذیرند و امکان دسترسی آن را به اماکن بازداشت ، آن گونه که در ماده ۴ پروتکل حاضر تعریف شده ، فراهم سازند؛
ب ) همه اطلاعات مربوطه را که ممکن است کمیته فرعی پیشگیری برای ارزیابی نیازها وانجام تدابیری نیاز داشته باشد که باید برای تقویت حمایت از اشخاص محروم از آزادی خود علیه شکنجه و سایر مجازات یا رفتار بیرحمانه ، غیرانسانی یا تحقیرآمیز انجام شود، فراهم سازند؛
ج) تماس‌ها بین کمیته فرعی پیشگیری و سازوکارهای ملی مربوط به پیشگیری را تشویق و تسهیل کنند؛
د) پیشنهادهای کمیته فرعی پیشگیری را بررسی ودرباره اجرای احتمالی تدابیرباآن واردگفتگو شوند.
ماده ۱۳
کمیته فرعی پیشگیری باید ، نخست به قید قرعه ، برنامه‌ای برای دیدارهای مرتب ازکشورهای طرف تدوین کند تا ماموریت خود را آن گونه که در ماده ۱۱ تعیین شده، انجام دهد.
۲- کمیته فرعی پیشگیری، پس از مشاوره، باید برنامه خود را به کشورهای طرف اطلاع دهد تا آنها بتوانند بدون درنگ ترتیبات عملی لازم را برای اجرای این دیدارها به عمل آورند.
۳- این دیدارها باید حداقل به وسیله دو عضو کمیته فرعی پیشگیری انجام شود. این اعضا را، در صورت نیاز، کارشناسانی با دانش و تجربه حرفه‌ای نشان داده شده در زمینه‌های تحت پوشش پروتکل حاضر می‌توانند همراهی کنند که باید از فهرستی از کارشناسان انتخاب شوند که بر مبنای پیشنهادهای ارائه شده کشورهای طرف، دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد و مرکز سازمان ملل متحد برای پیشگیری بین‌المللی از جرم تهیه می‌شود. برای تهیه این فهرست، کشورهای طرف مربوطه نباید بیش از پنج کارشناس ملی پیشنهاد دهند. کشور طرف مربوطه می‌تواند با گنجاندن(حضور) یک کارشناس بخصوص در دیدار مخالفت کند که در آن صورت کمیته فرعی پیشگیری باید کارشناس دیگری را پیشنهاد دهد.
۴- اگر کمیته فرعی پیشگیری مناسب تشخیص دهد ، می‌تواند پس از یک دیدار عادی ، دیدار کوتاه دیگری برای پیگیری پیشنهاد کند.
ماده ۱۴
کشورهای طرف پروتکل حاضر به منظور توانمند ساختن کمیته فرعی پیشگیری برای اجرای ماموریت خود متعهد می‌شوند امکانات زیر را برای آن فراهم سازند:
الف ) دسترسی نامحدود به همه اطلاعات مربوط به تعداد اشخاص محروم از آزادی خود در مکان‌های بازداشت، آن‌گونه که در ماده ۴ تعریف شده، همچنین تعداد مکان‌های بازداشت و محل آنها؛
ب ) دسترسی نامحدود به همه اطلاعات مربوط به رفتار با آن افراد و موقعیت و شرایط بازداشت آنان؛
ج ) براساس پاراگراف ۲ زیر، دسترسی نامحدود به همه مکان‌های بازداشت و تاسیسات و تسهیلات آنها؛
د ) داشتن امکان گفتگوی خصوصی با اشخاص محروم از آزادی خود بدون حضورشهود، چه شخصاً یا، در صورت لزوم، با حضور مترجم، همچنین با هر شخص دیگری که کمیته فرعی پیشگیری بر این باور است می‌تواند اطلاعات مربوطه را ارائه دهد؛
هـ – داشتن آزادی انتخاب مکان‌هایی که می‌خواهد از آنها دیدن کند و اشخاصی که می خواهد با آنان گفتگو نماید.
۲- اعتراض به دیدار از یک مکان بازداشت ویژه فقط در صورت وجود زمینه‌های اضطراری و ناگزیر دفاع ملی ، امنیت عمومی ، فاجعه طبیعی یا بی‌نظمی و اختلال جدی در محل مورد بازدید که موقتاً مانع از انجام چنین دیداری گردد می‌تواند انجام شود. وجود حالت اضطراری اعلام شده به معنای دقیق کلمه نمی‌تواند از سوی یک کشور طرف به عنوان دلیلی برای اعتراض به یک دیدار مورد استفاده قرار گیرد.
ماده ۱۵
هیچ نهاد یا مقامی نباید دستور دهد ، اعمال کند ، اجازه دهد یا تحمل کند که هیچ شخص یا سازمانی برای دادن هر گونه اطلاعاتی، اعم از اطلاعات درست یا غلط، به کمیته فرعی پیشگیری یا اعضای آن مجازات شود، و به عبارت دیگر چنین شخص یا سازمانی نباید به هیچ وجه در معرض لطمه و زیان قرار گیرد.
ماده ۱۶
۱- کمیته فرعی پیشگیری باید توصیه‌ها و اظهار نظرهای خود را محرمانه به کشور طرف و، در صورت اقتضاء ، به سازوکار پیشگیری ملی ، اطلاع دهد.
۲- کمیته فرعی پیشگیری گزارش خود را، همراه با هر گونه اظهار نظر کشور طرف مربوطه، هر گاه از سوی کشور طرف ازآن خواسته شود چنین کند ، منتشر خواهد کرد. اگر کشور طرف قسمتی از گزارش را علنی کند، کمیته فرعی پیشگیری می‌تواند قسمتی یا کل گزارش را منتشر کند. با این حال، هیچ اطلاعات شخصی نباید بدون رضایت ابراز شده شخص مربوطه انتشار یابد.
۳- کمیته فرعی پیشگیری باید در باره فعالیت‌های خود گزارش سالانه عمومی(علنی) به کمیته ضد شکنجه ارائه دهد.
۴- اگر کشور طرف از همکاری با کمیته فرعی پیشگیری مطابق با ماده‌های ۱۲ و۱۴امتناع کند ، یا از انجام اقداماتی برای اصلاح وضعیت در زمینه توصیه‌های کمیته فرعی پیشگیری خود داری کند ، کمیته ضد شکنجه می‌تواند، به درخواست کمیته فرعی پیشگیری، با اکثریت اعضای خود، پس از این که کشور طرف از فرصت خود برای ابراز نظرگاه های خویش استفاده نکرد ، تصمیم بگیرد اعلامیه‌ای علنی درباره مسأله صادر کند یا گزارش کمیته فرعی پیشگیری را منتشر نماید.
بخش چهارم
ساز و کارهای پیشگیری ملی
ماده ۱۷
هر کشور طرف باید ، حداکثر یک سال پس از به اجرا در آمدن پروتکل حاضر یا تصویب آن یا الحاق به آن، یک یا چند سازوکار پیشگیری ملی مستقل برای پیشگیری از شکنجه در سطح ملی و داخلی نگهداری، تعیین یا ایجاد کند. سازوکارهای ایجاد شده از سوی واحدهای تمرکز زدایی شده می‌توانند به عنوان سازوکارهای پیشگیری ملی برای مقاصد پروتکل حاضر تعیین شوند،البته اگر با مواد آن مطابقت داشته باشند.
ماده ۱۸
۱- کشورهای طرف باید استقلال کاری سازوکارهای پیشگیری ملی و استقلال پرسنل آنها را تضمین کنند.
۲- کشورهای طرف باید برای تضمین این که کارشناسان سازوکار پیشگیری ملی توانایی‌ها و دانش حرفه‌ای لازم را داشته باشند اقدامات ضروری را انجام دهند. آنها باید برای برقراری تعادل جنسیتی و حضور کافی گروه‌های قومی و اقلیتی در کشور تلاش کنند.
۳- کشورهای طرف تعهد می‌کنند منابع لازم برای انجام وظیفه سازوکارهای پیشگیری را فراهم سازند.
۴- کشورهای طرف هنگام ایجاد سازوکارهای پیشگیری ملی باید به اصول مربوط به موقعیت نهادهای ملی برای ترویج و حمایت از حقوق بشر توجه لازم مبذول دارند.
ماده ۱۹
به سازو کارهای پیشگیری ملی باید حداقل اختیار انجام امور زیر داده شود:
الف ) رفتار با اشخاص محروم از آزادی خود در مکان‌های بازداشت را، به گونه‌ای که در ماده ۴ تعریف شده، به منظور تقویت، در صورت ضرورت، حمایت از آنان در برابر شکنجه و سایر مجازات یا رفتار بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز مرتباً بررسی کنند؛
ب ) توصیه‌هایی با در نظر گرفتن ضوابط و معیارهای مربوطه سازمان ملل متحد به مقامات مربوطه به منظور اصلاح رفتار یا شرایط اشخاص محروم از آزادی خود و پیشگیری از شکنجه و سایر مجازات یا رفتار بیرحمانه ، غیرانسانی یا تحقیرآمیز ارائه دهند؛
ج ) پیشنهادها و اظهار نظرهایی درباره قوانین موجود یا پیش‌نویس آنها ارائه نمایند.
ماده ۲۰
کشورهای طرف پروتکل حاضر به منظور توانمند ساختن سازوکارهای پیشگیری ملی برای انجام ماموریت خود متعهد می‌شوند امکانات زیر را در اختیار آنها قرار دهند:
الف ) دسترسی به همه اطلاعات مربوط به تعداد اشخاص محروم از آزادی خود در مکان‌های بازداشت، به گونه‌ای که در ماده ۴ تعریف شده، همچنین تعداد این مکان‌ها و محل آنها؛
ب ) دسترسی به همه اطلاعات مربوط به رفتار با آن اشخاص و شرایط و ضعیت بازداشت آنان؛
ج ) دسترسی به مکان‌های بازداشت و تاسیسات و تسهیلات آنها؛
د ) دادن فرصت انجام گفتگوهای خصوصی با اشخاص محروم از آزادی خود بدون حضور شهود ، چه به تنهایی یا با حضور مترجم در صورت لزوم، همچنین با هر شخص دیگری که سازوکار پیشگیری ملی بر این باور باشد که می‌تواند اطلاعات مربوطه ارائه دهد؛
هـ ) آزادی انتخاب مکان‌هایی که می‌خواهند از آنها دیدن کنند واشخاصی که خواهان گفتگو با آنان هستند؛
و ) حق برقراری تماس با کمیته فرعی پیشگیری ، ارسال اطلاعات برای آن و ملاقلات با آن.
ماده ۲۱
هیچ نهاد یا مقامی نباید دستور دهد ، اعمال کند، اجازه دهد یا تحمل کند هیچ شخص یا سازمانی برای دادن اطلاعات به سازوکار پیشگیری ملی، اعم از اطلاعات درست یا غلط، مجازات شود و به عبارت دیگر هیچ شخص یا سازمانی که به کمیته فرعی اطلاعات داده نباید به هیچ وجه در معرض لطمه و زیان قرار گیرد.
۲- اطلاعات محرمانه گردآوری شده از سوی سازوکار پیشگیری ملی نباید فاش شود. هیچ اطلاعات شخصی نباید بدون رضایت صریح شخص مربوطه منتشر شود.
ماده ۲۲
نهادها و مراجع صالح کشور طرف مربوطه باید پیشنهادهای سازوکار پیشگیری ملی را بررسی کرده و برای اتخاذ تدابیر اجرایی احتمالی با آن وارد گفتگو شوند.
ماده ۲۳
کشورهای طرف پروتکل حاضر متعهد می‌شوند گزارش‌های سالانه سازوکارهای پیشگیری ملی را پخش و منتشر کنند.
بخش پنجم
اعلامیه
ماده ۲۴
۱-کشورهای طرف به محض تصویب می توانند با صدور اعلامیه‌ای اجرای تعهدات خود براساس بخش سوم یا چهارم پروتکل حاضر را به تأخیر بیندازند.
۲- این تأخیر برای حداکثر سه سال معتبر خواهد بود. پس از ادای توضیحات لازم از سوی کشور طرف و بعد از مشورت با کمیته فرعی پیشگیری ، کمیته ضد شکنجه می‌تواند این دوره را برای دو سال دیگر تمدید کند.
بخش ششم
مطالب و ماده‌های مالی
ماده ۲۵
۱- هزینه‌هایی را که کمیته فرعی پیشگیری برای اجرای پروتکل حاضر متحمل می‌شود سازمان ملل متحد پرداخت خواهد کرد.
۲- دبیر کل سازمان ملل متحد کارکنان و تسهیلات لازم را برای انجام موثر وظایف کمیته فرعی پیشگیری بر اساس پروتکل حاضر فراهم خواهد کرد.
ماده ۲۶
۱- صندوقی ویژه مطابق با روش‌های مربوطه مجمع عمومی تشکیل خواهد شد که براساس قواعد و مقررات مالی سازمان مللل متحد اداره می‌شود ، تا از نظر مالی به اجرای پیشنهادهای داده شده از سوی کمیته فرعی پیشگیری پس از دیداری از کشور طرف، و برنامه‌های آموزشی سازوکارهای پیشگیری ملی کمک کند.
۲- صندوق ویژه را می‌توان از طریق مساعدت‌های داوطلبانه دولت‌ها، سازمان‌های بین دولتی و غیردولتی و دیگر نهادهای خصوصی یا عمومی تأمین مالی کرد.
بخش هفتم
مطالب و ماده‌های نهایی
ماده ۲۷
۱- پروتکل حاضر برای امضای همه کشورهایی که کنوانسیون را امضا کرده‌اند مفتوح است.
۲- پروتکل حاضر آماده تصویب از سوی همه کشورهایی است که کنوانسیون را تصویب کرده یا به آن ملحق شده اند. اسناد تصویب نزد دبیرکل سازمان ملل متحد ودیعه گذاشته خواهد شد.
۳- پروتکل حاضر برای الحاق از سوی هر کشوری که کنوانسیون را تصویب کرده یا به آن ملحق شده مفتوح خواهد بود.
۴- الحاق با سپردن سند الحاق نزد دبیرکل سازمان ملل متحد رسمیت می یِابد.
۵- دبیرکل سازمان ملل متحد به همه کشورهایی که پروتکل حاضر را امضا کرده یا به آن ملحق شده‌اند سپردن هر سند تصویب یا الحاق را اطلاع خواهد داد.
ماده ۲۸
۱- پروتکل حاضردر سی‌امین روز پس از تاریخ سپردن بیستمین سند تصویب یا الحاق نزد دبیرکل سازمان ملل متحد به اجرا در خواهد آمد.
۲- برای هر کشور طرف که پروتکل حاضر را پس از سپردن بیستمین سند تصویب یا الحاق نزد دبیرکل سازمان ملل متحد تصویب می‌کند یا به آن ملحق می‌شود ، پروتکل حاضر در سی‌امین روز پس از تاریخ سپردن سند تصویب یا الحاق خود آن کشور رسمیت خواهد یافت و به مرحله اجرا در خواهد آمد.
ماده ۲۹
همه ماده های پروتکل حاضر بدون هیچ محدودیت یا استثنا در همه بخش‌های دولت‌های فدرال اجرا خواهد شد.
ماده ۳۰
هیچ شرط و شروطی درباره پروتکل حاضر پذیرفته نخواهدشد.
ماده ۳۱
ماده‌های پروتکل حاضر تاثیری بر تعهدات کشورهای طرف براساس هیچ کنوانسیون منطقه‌ای، که نظامی از دیدارها از مکان‌های بازداشت را تشکیل می‌دهد، نخواهد داشت. کمیته فرعی پیشگیری و نهادهای ایجاد شده براساس این گونه کنوانسیون‌های منطقه‌ای تشویق می‌شوند به امید اجتناب از دوباره کاری و ترویج و حمایت موثر از هدف‌های پروتکل حاضر مشورت و همکاری کنند.
ماده ۳۲
ماده‌های پروتکل حاضر بر تعهدات کشورهای طرف نسبت به چهار کنوانسیون ژنو مورخ ۱۲ اوت ۱۹۴۹ و پروتکل‌های اضافی مورخ ۸ ژوئن ۱۹۷۷ آنها تاثیر نخواهد داشت. همچنان که بر امکان موجود در اختیار همه کشورهای طرف برای دادن اجازه به کمیته بین‌المللی صلیب سرخ به منظور دیدار از مکان‌های بازداشت در وضعیت‌هایی که تحت پوشش حقوق بشر دوستانه بین‌المللی نیست، تاثیر نخواهد داشت.
ماده ۳۳
۱- هر کشور طرف می‌تواند پروتکل حاضر را در هرزمانی با اطلاعیه کتبی خطاب به دبیرکل سازمان ملل متحد، که موضوع را به دیگر کشورهای طرف پروتکل حاضر و کنوانسیون اطلاع خواهد داد، فسخ کند. فسخ یک سال پس از تاریخ دریافت اطلاعیه از سوی دبیرکل رسمیت خواهد یافت.
۲- این گونه فسخ تاثیری در رهایی کشور طرف از تعهدات آن براساس پروتکل حاضر در زمینه هیچ اقدام یا وضعیتی نخواهد داشت که ممکن است پیش از تاریخی رخ داده باشد که در آن فسخ موثر می‌شود ، یا نسبت به اقداماتی که کمیته فرعی پیشگیری تصمیم گرفته یا ممکن است تصمیم بگیرد درباره کشور طرف مربوطه انجام دهد ، همچنان که فسخ به هیچ طریق بر ادامه بررسی هیچ موضوعی که از قبل از سوی کمیته فرعی پیشگیری تحت بررسی قرار گرفته پیش از تاریخی که فسخ در آن زمان موثر واقع می‌شود، تاثیر نخواهد گذاشت.
۳- پس از تاریخی که در آن زمان فسخ کشور طرف قطعیت می یابد، کمیته فرعی پیشگیری نباید رسیدگی به هیچ موضوع جدیدی را درباره آن کشور آغاز کند.
ماده ۳۴
۱- هرکشور طرف پروتکل حاضر می‌تواند اصلاحیه ای را پیشنهاد کند و آن را برای دبیرکل سازمان ملل متحد ارسال دارد. دبیرکل متعاقباً اصلاحیه پیشنهادی را برای کشورهای طرف پروتکل حاضر ارسال و از آنها خواهد خواست به وی اطلاع دهند آیا با تشکیل کنفرانسی از کشورهای طرف برای بررسی پیشنهاد فوق و دادن رای درباره آن موافق هستند یا نه. در صورتی که در طول چهار ماه از تاریخ چنین مکاتبه‌ای حداقل یک سوم کشورهای طرف از تشکیل کنفرانس طرفداری کنند،دبیرکل کنفرانس را تحت حمایت سازمان ملل متحد تشکیل خواهد داد. هر اصلاحیه مصوب اکثریت دوسوم کشورهای طرف حاضر و رأی دهنده در کنفرانس از سوی دبیرکل سازمان ملل متحد به همه کشورهای طرف برای پذیرش تسلیم خواهد شد.
۲- هر اصلاحیه تصویب شده برحسب پاراگراف یک پروتکل حاضر هنگامی به اجرا در خواهد آمد که از سوی اکثریت دوسوم کشورهای طرف پروتکل حاضر مطابق با رویه‌های قانونی مربوطه آنها پذیرفته شده باشد.
۳- وقتی اصلاحیه‌ها به اجرا در می‌آیند در مورد آن کشورهای طرف که آنها را پذیرفته‌اند، الزامی خواهند بود اماکشورهای طرف دیگرهمچنان به ماده‌های پروتکل حاضر و هر اصلاحیه قبلی که پذیرفته‌اند، ملزم خواهند بود.
ماده ۳۵
به اعضای کمیته فرعی پیشگیری و سازوکارهای پیشگیری ملی چنان امتیازا ت و مصونیت‌هایی اعطا خواهد شد که برای اجرای مستقل وظایف آنها ضروری است. به اعضای کمیته فرعی پیشگیری امتیازات و مصونیت‌های تصریح شده در بخش ۲۲ کنوانسیون امتیازات و مصونیت‌های سازمان ملل متحد مورخ ۱۳ فوریه ۱۹۳۶، براساس ماده های بخش ۲۳ آن کنوانسیون، اعطا خواهد شد.
ماده ۳۶
اعضای کمیته فرعی پیشگیری هنگام دیدار از هر کشور طرف باید، بدون تاثیر بر ماده‌ها و مقاصد پروتکل حاضر و مزایا و مصونیت‌های مشابه که ممکن است از آنها برخوردار باشند:
الف ) قوانین و مقررات کشوری را که از آن دیدن می‌کنند رعایت نمایند و به آنها احترام بگذارند.
ب ) از انجام هر اقدام یا فعالیت ناسازگار با ماهیت بیطرفانه و بین‌المللی وظایف خود اجتناب کنند.
ماده ۳۷
۱- پروتکل حاضر ، که متون عربی ، چینی ، انگلیسی ، فرانسوی ، روسی و اسپانیایی آن از اعتبار یکسان برخوردارند نزد دبیرکل سازمان ملل متحد ودیعه خواهد بود.
۲- دبیرکل سازمان ملل متحد نسخه‌های تأئید شده پروتکل حاضر را برای همه کشورها ارسال خواهد کرد.
