مقدمه
اتحادیه اروپا بر مبنای اصول آزادی، مردمسالاری، احترام به حقوق بشر و آزادیهای اساسی و حاکمیت قانون بنا شده است. این اصول برای همه کشورهای عضو، مشترک بوده و احترام به حقوق بشر در زمره اهداف کلیدی سیاست مشترک خارجی و امنیت اتحادیه اروپا میباشد.
شکنجه و بدرفتاری در زمره نفرتانگیزترین موارد نقض حقوق بشر و کرامت انسانی شمارده میشوند. بر اساس اعلامیه جهانی حقوق بشر، هیچ فردی نباید در معرض مجازات یا رفتار بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز قرار گیرد و در چارچوب قوانین بینالمللی، هیچ استثنایی قابل قبول نیست. همه کشورها موظفند ممنوعیت غیرمشروط کلیه اشکال شکنجه و بدرفتاری را اجرا کنند. علیرغم تلاشهای جامعه بینالمللی، شکنجه و بدرفتاری همچنان در همه نقاط جهان مشهود بوده و مرتکبین اینگونه تخلفات در بسیاری از کشورها به مجازات نمیرسند.
تلاش در جهت پیشگیری و ریشهکنی تمامی اشکال شکنجه و بدرفتاری در اتحادیه اروپا و در سطح جهان، سیاستی است که همه کشورهای عضو اتحادیه اروپا به شدت به آن اعتقاد دارند. ترویج و حمایت از این حق، یکی از اولویتهای سیاست حقوق بشر اتحادیه اروپاست.
موارد راهنمای اتحادیه اروپا در چارچوب تلاشهای خود برای پیشگیری و ریشهکنی شکنجه و بدرفتاری عبارتند از هنجارها و استانداردهای مربوطه منطقهای و بینالمللی در باب حقوق بشر، اجرای عدالت و رفتار مناقشات مسلحانه از جمله مواردی که در ابزار ذیل تصریح گشتهاند:
– اعلامیه جهانی حقوق بشر
– میثاق بینالمللی حقوق سیاسی و مدنی و دو پروتکل الحاقی آن
– کنوانسیون منع شکنجه و سایر مجازاتها و رفتارهای بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز
– پیمان جهانی حقوق کودک
– کنوانسیون بینالمللی محو کلیه اشکال تبعیض نژادی
– کنوانسیون محو کلیه اشکال تبعیض علیه زنان
– کنوانسیون اروپایی حمایت از حقوق بشر و آزادیهای اساسی و پروتکل شماره ۶ آن و همچنین رویه قضایی مربوطه دادگاه اروپایی حقوق بشر
– کنوانسیون اروپایی پیشگیری از شکنجه و مجازات یا رفتارهای غیرانسانی و تحقیرآمیز
– مقررات دادگاه کیفری بینالمللی
– مقررات دادگاه بینالمللی یوگسلاوی سابق
– مقررات دادگاه بینالمللی رواندا
– کنوانسیونهای ژنو در مورد حمایت از قربانیان جنگ و پروتکلهای آن و همچنین مقررات مرسوم قوانین بشردوستانه مرتبط با مناقشات مسلحانه
فهرست مکمل استانداردها و هنجارهای مربوطه که اتحادیه اروپا از آنها در تماسهای خود با کشورهای ثالث بهره میگیرد در پیوست راهکارها موجود است.
ج. راهکارهای عملیاتی
بخش عملیاتی این راهکارها بهگونهای تدوین شدهاند که روشهای تلاش مؤثر را در جهت پیشگیری از شکنجه و بدرفتاری در سیاست مشترک خارجی و امنیت اتحادیه اروپا را مشخص نمایند. به طور مثال، یکی از اقدامات انجام شده در این راستا و در چارچوب سیاست فوق، تصویب مقررات صادرات سلاح اتحادیه اروپا و مثال دیگر، تلاشهای جاری برای اعمال کنترل صادرات تجهیزات شبه نظامی در سطح اتحادیه اروپاست.
ممنوعیت مجازات بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز، توأم با حدود مشخصی در بهکارگیری مجازات مرگ بوده و بنابراین، راهکارهای موجود، در واقع دارای نقشی مکمل برای راهکارهای اتحادیه اروپا در مورد مجازات مرگ در کشورهای ثالث میباشد.
اتحادیه اروپا ضمن حمایت از تلاشهای فعالان مربوطه [کمیته منع شکنجه، کمیته حقوق بشر، کمیته پیشگیری از شکنجه شورای اروپا، هیئت مشورتی سازمان امنیت و همکاری اروپا و اداره نهادهای دمکراتیک و حقوق بشری در مورد پیشگیری از شکنجه، گزارشگران ویژه سازمان ملل متحد و سایر فعالان] با جدیت تلاش میکند تا اهرمهای موجود بینالمللی مقابله با شکنجه و بدرفتاری، به طور کارآمد و مؤثر اجرا گردند.
گزارش دهی
نمایندگیهای دیپلماتیک کشورهای اتحادیه اروپا در گزارشهای دورهای خود، تحلیلی در مورد وقوع شکنجه و بدرفتاری و اقدامات انجام شده برای مقابله با آن ارائه خواهند داد. این نمایندگیهای دیپلماتیک همچنین ارزیابی دورهای تأثیر اقدامات اتحادیه اروپا را نیز ارائه کرده و امکان ارسال نمایندگان سفارتخانهها را به عنوان ناظر به محاکمی که دلایلی دال بر آنکه متهمین آن در معرض شکنجه و بدرفتاری قرار گرفتهاند نیز دارد.
ارزشیابی
گروه کاری حقوق بشر شورا و گروههای کاری جغرافیایی مربوطه با استناد به گزارشهای نمایندگیهای دیپلماتیک و سایر اطلاعات مربوطه از قبیل گزارشهای و توصیههای گزارشگران ویژه سازمان ملل متحد و همچنین سازمانهای غیردولتی، تشخیص میدهند که در چه شرایطی اقدامات اتحادیه اروپا مورد بررسی قرار گرفته و توافق بر سر اقدامات و توصیههای عالیتر ضروری است.
اقدامات اتحادیه اروپا در رابطه با کشورهای ثالث
هدف اتحادیه اروپا، تأثیرگزاری بر کشورهای ثالث بهمنظور برداشتن گامهای مؤثر علیه شکنجه و بدرفتاری و تضمین اعمال ممنوعیت شکنجه و بدرفتاری میباشد. در صورت لزوم، اتحادیه اروپا در تماسهای خود با کشورهای ثالث مسئله ضرورت مهم پیروی همه کشورها از استانداردها و هنجارهای بینالمللی را اظهار داشته و متعاقباً بر ممنوعیت شکنجه و بدرفتاری تحت قوانین بینالمللی تأکید خواهد داشت. اتحادیه اروپا این اهداف را بهعنوان بخشی لاینفک از سیاست حقوق بشر خود معرفی کرده و بر اهمیتی که برای پیشگیری از شکنجه و بدرفتاری با هدف ریشهکنی جهانی قائل است تأکید میورزد.
گفتگوی سیاسی
اتحادیه اروپا مسئله شکنجه و بدرفتاری را در موارد مربوطه در خلال مباحث حقوق بشری و گفتگوهای سیاسی خود با کشورهای ثالث و سازمانهای منطقهای مطرح خواهد کرد.
اقدامات دیپلماتیک
به منظور ترغیب کشورهای ثالث در اتخاذ گامهای مؤثر علیه شکنجه و بدرفتاری، اتحادیه اروپا اقدامات دیپلماتیک انجام داده و بیانیههای عمومی صادر خواهد کرد و در موارد لزوم، خواستار دسترسی به اطلاعات در مورد شکنجه و بدرفتاری خواهد بود. اتحادیه اروپا همچنین به تحولات مثبتی که رخ دادهاند، واکنش نشان میدهد.
در نمونههایی که شکنجه و بدرفتاری به میزان فراوان ثبت شدهاند، اتحادیه اروپا از طریق بیانیه محرمانه یا آشکار، مسئولان کشور مربوطه را ترغیب کرده تا سلامت جسمانی افراد را تضمین و از بدرفتاری پیشگیری کرده، اطلاعات فراهم نموده و اهرمهای حمایتی مربوطه را بهکار گیرند. اقداماتی که در موارد انفرادی انجام گیرند بر مبنای موردی بررسی شده و میتوانند بخشی از یک اقدام کلی را در برگیرند.
همکاریهای دوجانبه و چندجانبه
مبارزه و پیشگیری از شکنجه و بدرفتاری به عنوان اولویتی در همکاریهای دوجانبه و چندجانبه برای ارتقای حقوق بشر در کلیه همکاریها منجمله در تعامل با جامعه مدنی در زمینههای حقوقی و آموزش مطرح خواهند بود. باید توجه خاصی به چنین همکاریهایی در چارچوب ابتکار عمل اروپایی برای مردمسالاری و حقوق بشر اعمال گردد.
۲٫ در تلاشهای خود علیه شکنجه، اتحادیه اروپا در کنار سایر تلاشها، کشورهای ثالث را تشویق به اتخاذ اقدامات زیر مینماید:
شکنجه و بدرفتاری را ممنوع و محکوم نمایند
– شکنجه و بدرفتاری را در قانون کیفری ممنوع کنند؛
– همه اشکال شکنجه و بدرفتاری را در عالیترین مراتب محکوم کنند؛
– اقدامات مؤثر قانونی، اجرایی، قضایی و غیره به منظور پیشگیری از وقوع اعمال شکنجه و بدرفتاری در همه حوزههای قضایی خود اتخاد نمایند؛
– از بهکارگیری، تولید و تجارت تجهیزاتی که برای ایجاد شکنجه یا سایر مجازات و رفتار بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز طراحی شدهاند و همچنین سؤاستفاده از هرگونه وسیله دیگر برای چنین هدفی پیشگیری نماید.
از روندها و هنجارهای بینالمللی پیروی کنند
– به کنوانسیون منع شکنجه و سایر مجازاتها یا رفتارهای بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز، میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی و ابزار مربوطه منطقهای از جمله کنوانسیون اروپایی پیشگیری از شکنجه و مجازات یا رفتارهای غیرانسانی و تحقیرآمیز [به تبصره آخر این بخش مراجعه نمایید] بپیوندند؛
– شروط تحفظی که با هدف و ماهیت میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی و کنوانسیون اروپایی پیشگیری از شکنجه و مجازات یا رفتارهای غیرانسانی و تحقیرآمیز در تعارضند را لغو نمایند؛
– لغو سایر شروط تحفظ دو ابزار فوق را مورد بررسی قرار دهند؛
– اجازه ارائه شکایات فردی و بینکشوری را تحت دو ابزار فوق مورد بررسی قرار دهند؛
– مقررات دادگاه بینالمللی کیفری را تصویب نمایند؛
– از درخواستهای اقدامات موقتی حمایتی، احکام، تصمیمات و توصیههای نهادهای بینالمللی حقوق بشر متابعت کنند؛
– با سازوکارهای مربوطه سازمان ملل متحد به ویژه گزارشگران ویژه آن سازمان در مورد شکنجه و خشونت علیه زنان و در صورت لزوم، گزارشگر ویژه انتصابی آن کشور همکاری نمایند؛
– تضمین نمایند که هیچکس به اجبار به کشوری که احتمال دارد در آن در معرض شکنجه یا بدرفتاری قرار گیرد برگردانده نشود؛
– کشورهایی که بر اعمال مجازات مرگ همچنان اصرار دارند تضمین نمایند که علاوه بر اعمال محدودیتهایی که در ماده ۶ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی تصریح گشته، اجرای اعدام و شرایط بند محکومان مرگ بهگونهای باشد که توأم با حداقل مصائب جسمانی و روانی باشد؛
– از تلاشهای تصویب پیشنویس پروتکل الحاقی کنوانسیون منع شکنجه و سایر مجازات یا رفتارهای بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز که امکان دیدارهای سازوکارهای مستقل و مؤثر بینالمللی را به جهت پیشگیری از شکنجه و بدرفتاری فراهم مینمایند حمایت کرده و زمانی که این پروتکل تصویب شد به آن بپیوندند؛
– با ساز و کارهای مربوطه شورای اروپا به خصوص دادگاه اروپایی حقوق بشر و توصیههای کمیته پیشگیری از شکنجه همکاری کرده و با انتشار گزارشهای کمیته از بازدید به کشور خود موافقت نمایند.
روندها و تدابیر حمایتی در بازداشتگاهها را تصویب و اجرا نمایند
– به منظور تضمین حضور بدون تأخیر افرادی که آزادی آنان سلب شده در برابر مقامات قضایی و دسترسی آنان به وکیل و مراقبتهای پزشکی بدون تأخیر و بهطور مرتب و همچنین تضمین آنکه افرادی که آزادی آنان سلب گشته بدون فوت وقت بتوانند اقوام خود و یا اشخاص ثالث دیگر را مطلع سازند، روندها و تدابیر حفاظتی علیه شکنجه و بدرفتاری را تصویب و اجرا نمایند؛
– بازداشتگاههای مخفی را ممنوع کرده تضمین نمایند که کلیه افرادی که آزادی آنان سلب گشته در بازداشتگاههای رسمی نگهداری شده و محل اسقرار آنها معلوم باشد؛
– تضمین نمایند که روندهای بازداشت و بازجویی در انطباق با استانداردهای منطقهای و بینالمللی میباشند؛
– وضعیت اماکن نگهداری افرادی را که آزادی آنان سلب شده، طوری بهبود دهند که با استانداردهای بینالمللی و منطقهای همخوانی داشته باشد.
تضمینهای حقوقی داخلی ایجاد نمایند
– تضمین نمایند که اظهاراتی که تحت شکنجه و بدرفتاری بهدست میآید بهعنوان شواهد و قرائن در دادرسی استفاده نشوند مگر در موارد دادرسی علیه افرادی که خود، متهم به شکنجهاند و تحت رفتار آنان چنین اظهاری گرفته شده است؛
– کلیه اشکال تنبیهات بدنی قضایی را الغا نمایند؛
– تضمین نمایند که شرایط استثنایی از قبیل جنگ و یا تهدید جنگ، ناآرامی داخلی سیاسی و یا هر گونه شرایط اضطراری عمومی دیگر به هیچوجه منالوجوه به عنوان توجیهی برای شکنجه یا بدرفتاری به کار نروند؛
– تضمین نمایند که هیچ دستوری از افسر ارشد یا مقام دولتی به عنوان توجیهی برای شکنجه یا بدرفتاری به کار نرود؛
– تضمین نمایند که مقامات انتظامی، نظامی و پزشکی و سایر کارکنان مربوطه برای امتناع از اجرای فرمان ارتکاب اعمالی که به شکنجه یا بدرفتاری منجر میگردد، مجازات نشوند.
با عفو از مجازات مبارزه نمایند
– آنانی که مسئول شکنجه و بدرفتاریاند را در محاکمی که با هنجارهای بینالمللی محاکمه عادلانه همخوانی دارند و فاقد مجازات مرگ میباشند، محاکمه نموده یا به کشور دیگری که چنین تضامینی در آن برقرار است، مسترد کنند؛
– در زمینه شکنجه، تحقیقات سریع، بیطرفانه و مؤثر مطابق با مقررات استانبول پیوست قطعنامه ۴۳ کمیسیون حقوق بشر [سال ۲۰۰۰] انجام دهند؛
– تا حداکثر امکان تضمین نمایند که در موارد شکنجه، عفو قضایی [عمومی یا خصوصی] موضوعیت نداشته و اینکه موارد عفو، باعث نشوند افراد از حق برخورداری از درمان مؤثر شامل جبران خسارت و ترمیم و بازپروری محروم شوند.
به گروههای نیازمند حمایت ویژه توجه بیشتر کنند
– استانداردها و اقداماتی در رابطه با زنان، کودکان، آوارگان و افراد از خانه رانده شده داخل کشور، متقاضیان پناهندگی، مهاجرین و سایر گروههایی که نیازمند حمایت ویژه در برابر شکنجه و بدرفتاریاند ایجاد و اجرا نمایند.
روندهای داخلی برای ارائه شکایات و گزارشهای پیرامون شکنجه و بدرفتاری ایجاد نمایند
– روندهای مؤثر داخلی برای پاسخگویی و بررسی شکایات و گزارشهای شکنجه و بدرفتاری در تطابق با مقررات استانبول ایجاد و اعمال نمایند؛
– تضمین نمایند که قربانیان شکنجه و بدرفتاری، شهود، آنانی که بررسی را انجام میدهند و خانواده آنها همگی در برابر خشونت، تهدید به خشونت و هر نوع دیگر ارعاب یا تقاص که ممکن است متعاقب گزارشدهی یا بررسی انجام شود، مورد حمایت واقع شوند.
برای قربانیان، جبران خسارت و امکان بازپروری ایجاد کنند
– برای قربانیان شکنجه و بدرفتاری و متکفلین آنها جبران خسارت منجمله تاوان مالی کافی و عادلانه و مراقبت پزشکی مناسب و بازپروری اجتماعی و پزشکی فراهم نمایند.
اجازه دهند بازدیدهای داخلی انجام شوند
– اجازه دهند نمایندگان ذیصلاح جامعه مدنی از اماکن نگهداری افرادی که آزادی آنان سلب گشته، بازدید داشته باشند.
مؤسسات ملی احداث کنند
– بررسی مسئله ایجاد و راهاندازی و همچنین تقویت مؤسسات مستقل ملی [از قبیل کمیسیونها و بازرسی ویژه حقوق بشر] که بتوانند در مورد پیشگیری از شکنجه و بدرفتاری بهطور مؤثر فعالیت کنند.
آموزشهای مؤثر ارائه نمایند
– مسئولین انتظامی و کارکنان نظامی و بخش پزشکی [نظامی و غیرنظامی] را آموزش داده تا از استانداردهای مربوطه بینالمللی پیروی نمایند؛
– تضمین نمایند که مقامات قضایی، دادستانها و وکلا در حوزه استانداردهای مربوطه بینالمللی آموزش ببینند؛
– تضمین نمایند که انتقال تجهیزات و آموزش نظامی، امنیتی و پلیس باعث تسهیل شکنجه و بدرفتاری نگردند؛
– تضمین نمایند که برنامههای آموزشی برای کارکنان نیروهای انتظامی شامل آموزش پیشگیری از خشونت علیه زنان، حمایت از حقوق کودکان و محو تبعیض علیه افراد بر اساس نژاد و جهتگیری جنسی آنان باشند.
از تلاشهای کارکنان بخش پزشکی حمایت کنند
– امکان کار مستقل و محرمانه را برای کارکنان بخش پزشکی هنگامی که آنان مشاهدات خود را پیرامون موارد مظنون به شکنجه و بدرفتاری انجام میدهند، فراهم نمایند؛
– از پزشکان، متخصصین پزشکی قانونی و سایر متخصصین بخش پزشکی که گزارشهای شکنجه و بدرفتاری را تهیه میکنند، حمایت کنند.
کالبد شکافی انجام دهند
– تضمین نمایند که کالبدشکافیهای پزشکی قانونی توسط متخصصین حرفهای آموزش دیده پزشکی قانونی با رعایت استانداردهای بهرسمیت شناخته شده بینالمللی انجام گردند؛
– در تمامی موارد وقوع جراحت جدی افراد بازداشت شده، امکان معاینه مناسب پزشکی قانونی را فراهم نمایند.
ابتکارات عمل دیگر
اتحادیه اروپا تلاشهای زیر را دنبال خواهد کرد:
– ادامه طرح مسئله شکنجه و بدرفتاری در مجامع چندجانبه منجمله سازمان ملل متحد، شورای اروپا و سازمان امنیت و همکاری اروپا. اتحادیه اروپا از قطعنامههای مربوطه در نهادهای سازمان ملل متحد از قبیل مجمع عمومی و کمیسیون حقوق بشر فعالانه حمایت میکند؛
– حمایت از سازوکارهای مربوطه بینالمللی و منطقهای [بهعنوان نمونه کمیته منع شکنجه ، کمیته اروپایی برای پیشگیری از شکنجه و گزارشگران ویژه مربوطه] و تأکید بر نیاز کشورها به همکاری با این سازوکارها؛
– حمایت از صندوق داوطلبانه سازمان ملل متحد برای قربانیان شکنجه و تشویق سایر کشورها در این راستا؛
– ارائه همکاری دوجانبه یا مشترک برای پیشگیری از شکنجه یا بدرفتاری؛
– حمایت از آموزش عمومی و تلاشهای اطلاعرسانی جمعی در مورد پیشگیری از شکنجه و بدرفتاری؛
– حمایت از تلاشهای سازمانهای غیردولتی ملی و بینالمللی مربوطه برای مبارزه با شکنجه و بدرفتاری و تداوم گفتگو با آنها؛
– ادامه تأمین مالی طرحهای ارتقای آموزش کارکنان و کیفیت شرایط بازداشتگاهها و حمایت چشمگیر و مؤثر مراکز بازپروری قربانیان شکنجه در سراسر دنیا.
تبصره
با اعمال پروتکل الحاقی اول کنوانسیون اروپایی پیشگیری از شکنجه و مجازاتها یا رفتارهای غیرانسانی و تحقیرآمیز، کشورهای غیرعضو شورای اروپا نیز پس از دعوت کمیته اعضای شورای اروپا میتوانند به آن بپیوندند. در حال حاضر فقط کشور اوکراین مانده است که باید این پروتکل را امضا و موجبات اعمال آنرا فراهم نماید که پیوستن این کشور نیز قریبالوقوع است.
د. پیوستها
علاوه بر فهرست ابزاری که در بخش مقدمه راهکارها آورده شده است، اتحادیه اروپا میتواند در موارد مربوطه، حین تماسهای خود پیرامون شکنجه و بدرفتاری با کشورهای ثالث، هنجارها، استانداردها و اصول زیر را نیز بهکار گیرد.
– اعلامیه سازمان ملل متحد در مورد حمایت از همه افرادی که در معرض شکنجه و سایر مجازات و رفتار بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز قرار گرفتهاند.
– اعلامیه سازمان ملل متحد در مورد محو خشونت علیه زنان.
– کنوانسیون سازمان ملل متحد مربوط به وضعیت پناهندگان.
– اعلامیه سازمان ملل متحد در مورد حمایت از کلیه افراد در برابر ناپدید شدن تحمیلی.
– اصول سازمان ملل متحد در مورد بررسی و پیشگیری مؤثر از اعدامهای شتابزده، خودسرانه و فراقانونی.
– مقررات استاندارد حداقل سازمان ملل متحد برای رفتار با زندانیان.
– اصول اساسی سازمان ملل متحد برای رفتار با زندانیان.
– مجموعه اصول سازمان ملل متحد برای حمایت از همه افراد تحت هرگونه بازداشت یا حبس.
– مقررات سازمان ملل متحد برای حمایت از نوجوانان محروم از آزادی.
– اعلامیه سازمان ملل متحد در مورد اصول اساسی عدالت برای قربانیان جنایات و سؤاستفاده از قدرت.
– اصول اساسی سازمان ملل متحد در مورد استقلال قوه قضاییه.
– اصول اساسی سازمان ملل متحد در مورد نقش وکلا.
– راهکارهای سازمان ملل متحد در مورد نقش دادستانها.
– مقررات استاندارد حداقل سازمان ملل متحد برای اقدامات غیرتوقیفی.
– مقررات سازمان ملل متحد برای رفتار با مسئولین انتظامی.
– اصول اساسی سازمان ملل متحد در مورد استفاده از قدرت و سلاح گرم توسط مقامات انتظامی.
– اصول سازمان ملل متحد در مورد اخلاقیات پزشکی مربوط به نقش کارکنان بخش بهداشت – بویژه پزشکان – در حمایت از زندانیان و بازداشتشدگان در برابر شکنجه و سایر مجازات یا رفتار بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز.
– اصول ثبت و بررسی مؤثر شکنجه و سایر مجازات یا رفتار بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز (پروتکل استانبول) پیوست قطعنامه ۴۳-۲۰۰۰ کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد.
– اقدامات حمایتی برای تضمین حمایت از حقوق آنهایی که در معرض مجازات مرگ میباشند (قطعنامه ۵۰-۱۹۸۴ اکوساک.)
– اعلامیه و برنامه عمل وین.
– اظهارات کلی کمیته حقوق بشر سازمان ملل متحد، بهویژه شماره ۲۰ در مورد ماده ۷ و شماره ۲۱ در مورد ماده ۱۰ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی.
– توصیههای کلی شماره ۱۹ کمیته محو تبعیض علیه زنان.
– منشور آفریقایی حقوق بشر و مردم.
– منشور آفریقایی حقوق و رفاه کودک.
– کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر.
– کنوانسیون بینقارهای آمریکا در مورد پیشگیری و مجازات شکنجه.
– توصیههای کمیته وزرای شورای اروپا، شماره ۳(۸۷)R مقررات زندانهای اروپایی، شماره ۷(۹۸)R مربوط به جوانب اخلاقی و سازمانی مراقبتهای بهداشتی در زندان، شماره ۳(۹۹)R در مورد هماهنگ سازی مقررات کالبدشکافی پزشکی قانونی و شماره ۲۲(۹۹)R در مورد ازدهام و تورم جمعیت داخل زندانها.
منبع اصلی: سایت اتحادیه اروپا (http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cmsUpload/8590.en08.pdf)
متن فارسی را از منبع زیر برگرفته ایم: http://aminkazemi.blogfa.com/post-26.aspx
