آخرین برنامه پنجمین دوره هفته حقوق بشر بنیاد آرمان شهر در سال ۱۳۹۶ میزگرد “پرسش و پاسخ: افغانستان و دادگاه بین المللی جزایی” بود که در دفتر موسسه جامعه مدنی و حقوق بشر در تاریخ ۲۱ قوس در کابل برگزار شد.
در این میزگرد آقای احسان قانع عضو گروه هماهنگی عدالت انتقالی، آقای حسین معین هماهنگ کننده بخش تحقیق و آمبودزمن کمیسیون مستقل حقوق بشر و خانم حمیرا ثاقب عضو گروه هماهنگی عدالت انتقالی و فعال زنان به عنوان سخنران حضور داشتند.
آقای هادی معرفت عضو گروه هماهنگی عدالت انتقالی، گرداننده این میزگرد بود و برنامه را با معرفی کوتاهی از دادگاه بین المللی جنایی، سازوکارهای این دادگاه و تصمیم اخیر آن مبنی بر رسیدگی به پرونده افغانستان آغاز کرد.
دادگاه بین المللی جزایی طی یک اعلامیه مطبوعاتی در تاریخ ۱۲ عقرب ۱۳۹۶ خبر داد که خانم فاتو بنسودا دادستان دادگاه بین المللی جزایی از شعبه مقدماتی این دادگاه برای رسیدگی به جنایت های جنگی و ضد بشری در افغانستان طلب اجازه قضایی کرده است.
افغانستان در می ۲۰۰۳ میلادی عضویت این دادگاه را به دست آورد و بر این اساس مطابق به اساس نامه رم دادگاه صلاحیت رسیدگی به جرایمی که از این تاریخ به بعد در افغانستان روی داده است را داراست.
انتشار این خبر موجی از حمایت گروه های طرفدار عدالت و قربانیان در افغانستان را در پی داشت و همراه شد با انتشار اعلامیه ها و برگزاری برنامه هایی در حمایت از این اقدام دادگاه در افغانستان.
“پرسش و پاسخ: افغانستان و دادگان بین المللی جزایی” میزگردی بود در چهار چوب برنامه های هفته حقوق بشر آرمان شهر که با همکاری و همراهی گروه هماهنگی عدالت انتقالی و تعدادی دیگر از نهادهای فرهنگی و حقوق بشری در کابل برگزار شد.
پس از درخواست دادستان دادگاه بین المللی جنایی برای شروع تحقیقات روی پرونده افغانستان، شعبه مقدماتی این دادگاه موافقت خود را برای اختصاص دادن سه ماه فرصت به قربانیان جرایم جنگی و جرایم علیه بشریت (تا ۱۱ دلو ۱۳۹۶)، اعلام کرد.
در میزگرد “پرسش و پاسخ: افغانستان و دادگاه بین المللی جزایی” که به حضور اعضای گروه هماهنگی عدالت انتقالی، تعدادی از نمایندگان قربانیان، استادان دانشگاه و فعالان حقوق بشر برگزار شد بر علاوه توضیح و تشریح ساز و کار دادگاه و نیاز افغانستان به عدالت، نمایندگان قربانیان و فعالان حقوق بشر خواستار همکاری نزدیک حکومت با دادگاه بین المللی جزایی شدند.