تنها خبرنامهی فارسی زبانی که هر هفته شمار بزرگی از منابع بینالمللی را مرور میکند و مطالب ارزشمند را در زمینهی نقض فاحش حقوق بشر، عدالت، حقوق مدنی و سیاسی، جهانی سازی و حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، حقوق نسل سوم – توسعه، صلح، محیط زیست – زنان، فرهنگ و اندیشه را گرد میآورد.
جبر جغرافیایی و بازماندگان از تحصیل عکس: محسن اسماعیلزاده/خبرگزاری ایسنا/در تارنمای ایران وایر
نقض فاحش حقوق بشر
نهادهای دولتی
آمریکا: سال نخست ترامپ حقوق بشر را به عقب رانده است
دیده بان حقوق بشر ـ این سازمان در گزارش سالانه ۲۰۱۸ خود گفت: سال نخست دانالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا شاهد پسروی شدید در تلاش های دولت برای محافظت از حقوق بشر و ترویج آن است. دولت ترامپ سیاستهایی را به اجرا گذاشته است که به پناهجویان و مهاجران صدمه زده، از پاسخگویی پلیس به خاطر تعدی کاسته و حقوق زنان از جمله بهره مندی از خدمات مهم سلامتی را کاهش داده است. هدف سیاست های ترامپ اخراج همه مهاجران قابل اخراج است. دولت رویه اخراج و پیگرد های کیفری در مورد جرائم مربوط به مهاجرت را تشریح کرده و بر بازداشت طولانی مهاجران افزوده است.
یمن: همدستی غربی ها به بحران انسانی دامن می زند
دموکراسی باز ـ مردم محاصره شده و گرسنه به آستانه قحطی رسیده اند. بریتانیا و آمریکا و فرانسه باید رابطه خود با عربستان سعودی را دوباره مورد ارزیابی قرار دهند. روز ۲۶ دسامبر بازاری شلوغ در یمن مورد حمله هوایی ائتلاف زیر رهبری عربستان قرار گرفت و ۵۴ غیرنظامی از جمله هشت کودک کشته شدند. این آخرین نمایش خونین در این درگیری بود که بیش از هزار روز ادامه داشته و به مرگ ۱۰ هزار قربانی و نیازمندی۲۰ میلیون نفر از جمعیت ۲۸ میلیون نفری به کمک انجامیده است. بنا به یافتههای دیده بان حقوق بشر در سال ۲۰۱۶، ۶۰ درصد از مرگ غیرنظامیان در نتیجه حمله های هوایی رخ داد. درست مثل محاصره ۱۰ ساله نوار غزه به دست اسرائیل، شاهد مجازات دسته جمعی غیرنظامیان به دلایل سیاسی هستیم. محاصره غزه و یمن هر دو باعث رنج شدید انسانها شده اند و فاجعه های انسان ساخته هستند که به آسانی می توان با اراده سیاسی به آنها پایان داد. دولت های غربی از طریق فروش پرسود اسلحه به عربستان که در بمباران سه ساله ی یمن به کار می رود، به بحران در این کشور دامن زدهاند. بریتانیا اجازه فروش اسلحه به ارزش ۴.۶ میلیارد دلار را صادر کرده است. فرانسه از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۶، سلاحهایی به ارزش ۹ میلیارد یورو ـ معادل ۱۵ تا ۲۰ درصد صادرات سالانه اسلحه فرانسه ـ به این کشور فروخته است. و آمریکا در سال ۲۰۱۷ قراردادهایی به ارزش کل در حدود ۱۱۰ میلیارد دلار با عربستان تنظیم کرده است. دولت اوباما از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۶ فروش اسلحه به عربستان به ارزش کل ۱۱۵ میلیارد دلار را تایید کرده بود.
مکزیک: مسئولان مهاجرت هزاران تن از مردم آمریکای مرکزی را به طور غیرقانونی به سوی مرگ احتمالی بازمیگردانند
عفوبین الملل ـ مسئولان مهاجرت مکزیک به طور پیگیر هزاران تن از مردم هندوراس، السالوادور و گواتمالا را بدون در نظر گرفتن خطر برای جان و امنیت آنها به کشورهای شان بازمیگردانند. بر اساس تحقیقی درباره تجربه ۵۰۰ تن از مردم آمریکای مرکزی که از طریق مکزیک در راه بودند، این سازمان دریافته است که موسسه ملی مهاجرت به طور نظام مند اصل عدم بازگرداندن اجباری را در مورد کسانی که در خطر جدی آزار یا موارد دیگر نقض حقوق بشر هستند نقض میکند.
نروژ: پارلمان از محافظت از افغانها در مقابل وحشت جنگ قصور میکند
عفو بین الملل ـ پارلمان نروژ با رد پیشنهاد توقف موقت بازگرداندن اشخاص به افغانستان ضربه شدیدی به پناهجویان افغان در نروژ وارد کرد و بیتوجهی آزاردهنده ای را نسبت به زندگی کسانی که از جنگ و آزار می گریزند به نمایش گذاشت. پارلمان هم چنین پیشنهادی را رد کرد که در صورت پذیرش می توانست پیش از بازگرداندن پناهجویان به کشور خود به رعایت معیار های بیشتری بیانجامد. پذیرش این پیشنهاد قانون نروژ را به موازین بین المللی نزدیک تر می کرد.
ترکیه: دولت از رسانهها خواست تهاجم نظامی در سوریه را «وطن پرستانه» پوشش دهند
گزارشگران بدون مرز ـ سردبیران رسانههای مهم ترکیه روز ۲۱ ژانویه به نشستی احضار شدند که در آن نخست وزیر ـ همراه با معاون نخست وزیر و وزیر دفاع و سخنگوی حزب حاکم عدالت و توسعه ـ ۱۵ «توصیه» برای پوشش عملیات نظامی به شیوهای «وطن پرستانه» در اختیار آنها قرار داد. آنها به روزنامهنگاران گفتند «در هنگام نقل قول از منابع بین المللی خبری منتقد ترکیه منافع ملی را در نظر بگیرند»، «احتیاط نیروهای مسلح برای صدمه زدن به غیرنظامیان را به یاد داشته باشند» و بر «تظاهرات و بیانیه های» سازمان های سیاسی حامی حزب کارگران کردستان که در ترکیه ممنوع است، تاکید نکنند. هدف این رهنمودها در اساس جذب رسانه های ترکیه به خدمت دولت و اهداف جنگی آن است. گزارشگران بدون مرز افزایش سانسور در ترکیه از جمله رهنمودهای مربوط به «روزنامه نگاری وطن پرستانه» و موج دستگیری روزنامهنگاران منتقد را که طی تهاجم چند روزه نظامی علیه نیروهای کرد در شمال غربی سوریه رخ داده است، محکوم می کند. گزارش مرتبط: ادامه بازداشت گسترده مخالفان حمله نظامی به سوریه
روسیه: حمله و به آتش کشیدن دفتر مرکز حقوق بشر مموریال در جمهوری چچن
اندونزی: حکم شلاق یک مسیحی در ملاء عام اجرا شد
ایران:
دختر معترض خیابان انقلاب همچنان در بازداشت است
فیسبوک نسرین ستوده ـ خواهر مان کجاست؟ دختر خیابان انقلاب، همان که دلیرانه و در آرامش کامل خواسته ای ابتدایی را بیان کرد، همان که آشکارا و علنی گفت که از این اجبار به تنگ امده است. او کجاست؟ آیا می شود او آزاد باشد و همین جا پیامی را برایمان بفرستد؟ اگر نه چه نهادی او را دستگیر کرده است و الان در کجا نگهداری می شود؟ امروز من و رضا به همان محلی رفتیم که دختر خیابان انقلاب با پرچم سفیدش بر بلندایی ایستاده بود، رفتیم تا از وضعیتاش مطلع شویم. تحقیق محلی ثابت کرد که دختر جوانی که هنوز نامش را نمیدانیم، همان روز بازداشت شده است.
روزبه گیلاسیان، نویسنده معترض برای تحمل یک سال حبس به زندان رفت |
|||
اسماعیل عبدی، معلم زندانی علیرغم بیماری به اوین بازگردانده شد |
|||
عدالت
محکومیت آندیلو: نخستین محاکمهی یک جنگ سالار و نخستین گام تعیینکننده
فدراسیون بینالمللی جامعههای حقوق بشر ـ فدراسیون و سازمانهای عضو آن در جمهوری مرکزی آفریقا از محکومیت امروز رودریگ نگایبونا، جنگ سالار پیشین ضد بالاکا، مشهور به «ژنرال آندیلو» به حبس ابد استقبال میکنند. سازمانهای ما به کمک مجموعهای از وکلای دادگستری از بسیاری از قربانیان در دادگاه کیفری بانگی حمایت کردند. اتهامهای علیه او همهی جرائمی را که وی متهم به ارتکاب آنها بود دربر نمیگرفت، تشکیل دادگاه «ترکیبی» کیفری ـ یعنی دادگاه ویژهی کیفری ـ بایستی امکان روشن شدن جرائم دیگری را که آندیلو و همدستان او مرتکب شدهاند فراهم کند و جنگ سالاران دیگر آفریقای مرکزی را به محاکمه بکشاند.
دادگاه بین المللی جزایی و افغانستان: گام شجاعانه نخست، راهی دراز در پیش است
شبکههای ترکیبی اطلاعات منطقهای ـ نقض گسترده حقوق بشر و معافیت از مجازات گسترده، قربانیهای فراموششده. بنیانگذاران دادگاه بین المللی جزایی در زمان تشکیل این دادگاه درست نمونه ای مانند افغانستان را برای اجرای عدالت درباره قدرتمندان در نظر داشتند. بیش از ۱۵ سال پس از تاسیس این دادگاه، دادستان آن از قاضی ها درخواست اجازه آغاز تحقیقات درباره جنایت های جنگی و جنایت های ضد بشریت در این کشور کرده است. اما با توجه به اینکه نگاه دادستان متوجه دولت، جنگجویان و نیروهای آمریکایی است، آیا دادگاه به قربانیان بیشماری که چندین دهه گرفتار خشونت و تهدید بوده اند، بیشتر از آن وعده میدهد که در توانایی آن نهفته است؟ ارزیابی پرونده ای که ممکن است سخت ترین پرونده این دادگاه باشد، فرآیند آسانی برای دادگاه نبوده است. دادگاه بیش از یک دهه آغاز تحقیقات کامل را مورد بررسی قرار داده است. پس از پایان مهلت قربانیان برای اعلام نظر در ۳۱ ژانویه، صدور اجازه آغاز تحقیقات ممکن است چند ماه طول بکشد. ویدا احمد، مدیر انجمن اجتماعی عدالتخواهان در کابل، با استقبال از تحقیقات احتمالی می گوید: بسیاری از قربانیان به ویژه در روستاها که از وعده های سازمان های بین المللی در گذشته سر خورده اند، نسبت به دادگاه بین المللی جزایی دچار تردید هستند. آنها تجربه بدی با جامعه بین المللی، ناتو و آمریکاییها داشته اند. آنها می بینند سازمان های بین المللی به جای اینکه جنایت ها را مورد پیگرد قرار دهند مرتکب آن می شوند.
آمریکا: ۱۷۵ سال زندان برای پزشک آزاردهنده ۱۵۰ دختر ورزشکار
حقوق مدنی و سیاسی
ایران:
حکم اعدام احمد رضا جلالی به حال تعلیق درآمد
رادیو بین المللی فرانسه: حکم مجازات اعدام در بارۀ احمدرضا جلالی، پزشک ایرانی ساکن سوئد، تا پایان تحقیقات قضائی بیشتر از سوی دیوان عالی کشور در ایران، به حال تعلیق در آمده است. بگفتۀ زُهیر شیحوی، حقوقدان و از وکلای مدافع حقوق بشر در بلژیک، قرار است ماه آینده قاضی جدیدی تحقیقات تازۀ دیگری را در این زمینه آغاز کند. گزارش مرتبط: پرونده احمدرضا جلالی پزشک و پژوهشگر در انتظار نتیجه اعاده دادرسی
اعتراض شماری از زندانیان رجاییشهر با تحویل نگرفتن جیره غذای زندان |
مرگ معترضان در بازداشتگاهها: رئیس پزشکی قانونی به مجلس فراخوانده شد |
جهانی سازی & حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
تونس: مخالفت مردم با صندوق بینالمللی پول
دموکراسی باز ـ در سه هفته گذشته، فریاد آزادی و کرامت و عدالت در خیابان های تونس طنین افکنده است. همین فریادها هفت سال پیش دیکتاتوری بن علی را سرنگون کرد. مردم که از اقدام های ریاضتی خسته شدهاند، به خیابان ها ریخته اند تا خشم خود را با پیامی روشن به دولت اعلام کنند. اعتراض بزرگ ملی برای روز ۲۶ ژانویه برنامه ریزی شده است. مبارزه طبقه کارگر تونس علیه فقر، فساد و بیکاری بیش از همیشه در جریان است. کارزار تازهای با شعار « منتظر چه هستیم؟» علیه سیاست های نئولیبرال دولت گسترش یافته است. خواسته های مطرح شده از جمله از این قرار هستند: کاهش قیمت کالاهای اساسی، پایان دادن به خصوصیسازی موسسه های عمومی، آموزش رایگان، مراقبت های بهداشتی و اجتماعی برای بیکاران و نیز رفاه اجتماعی و مسکن برای خانواده های کم درآمد.
آنچه باید درباره کاهش کمک به نهاد سازمان ملل مسئول آوارگان فلسطین بدانید
شبکههای ترکیبی اطلاعات منطقهای ـ نهاد سازمان ملل که از آوارگان فلسطین حمایت میکند، میگوید پس از اینکه آمریکا اعلام کرد کمک مالی تعیین شده خود را نمی پردازد، با عمیق ترین بحران مالی در تاریخ خود رو به رو شده است. اما این نهاد همچنین اعلام کرده که به بیش از ۵ میلیون نفر در خاورمیانه کمک خواهد کرد. سخنگوی این نهاد گفت: مدرسه ها و درمانگاه ها باز خواهد ماند. راهنمای فعالیت نهاد سازمان ملل: نام این نهاد فقط به آوارگان فلسطین اشاره می کند و نه فلسطینی. زیرا تعریف آواره برای این نهاد به مکان مرتبط است. آوارگان فلسطین اشخاصی هستند که محل سکونت آنها از ۱ جون ۱۹۴۶ تا ۱۵ مه ۱۹۴۸ فلسطین بود و امکانات زیستی خود را در نتیجه درگیری در سال ۱۹۴۸ از دست دادهاند. این نهاد که از سال ۱۹۵۰ آغاز به کار کرد بعدها آوارگان جنگ ۱۹۶۷ را که به اشغالی کرانه باختری، نوار غزه و بیت المقدس شرقی به دست اسرائیل انجامید، نیز در بر گرفت. کسانی که در این تعریف می گنجند، نزد این نهاد ثبت نام کرده اند و در مناطق محل فعالیت آن زندگی میکنند ـ یعنی لبنان، اردن، سوریه، غزه و کرانه باختری شامل بیت المقدس شرقی ـ واجد شرایط دریافت خدمات از آن هستند، از جمله آموزش و مراقبت پزشکی، اسکان در اردوگاه ها در بعضی مناطق و خدمات دیگر.
بریتانیا: در حدود نیمی از کودکان در لندن، بیرمنگام و منچستر در فقر زندگی می کنند
ایندیپندنت ـ در پی هشدارهایی دال بر اینکه اصلاحات اجتماعی به بحران فقر کودکان میانجامد، اکنون تحقیقی تازه آشکار کرده است که تقریباً نیمی از تمام کودکان در بعضی از شهرهای بریتانیا در فقر زندگی می کنند. تحلیل این داده ها نشان می دهد که بیشترین افزایش در فقر کودکان در دو سال گذشته در محرومترین نقاط کشور رخ داده است. در بخش هایی از لندن و بیرمنگام بیش از ۵۳ درصد کل کودکان در فقر به سر میبرند. گزارش بنیاد مستقل جوزف رانتریدر ماه گذشته به این نتیجه رسید که مقابله با فقر در بریتانیا در خطر از هم گسیختن است و شمار کودکان و بازنشستگانی که در فقر به سر میبرند در مقایسه با پنج سال پیش به ترتیب در حدود۴۰۰ هزار و ۳۰۰ هزار افزایش یافته است.
کانادا: انتصاب بازرس مسئول رسیدگی به نقض حقوق بشر به دست شرکت های کانادایی در خارج کشور
فدراسیون بینالمللی جامعههای حقوق بشر ـ فدراسیون در تاریخ ۳۰ مارچ ۲۰۱۷ دولت کانادا را به ایجاد راهکار دولتی غیر قضایی موثر و قابل اعتماد برای دریافت شکایت های مربوط به عملیات شرکت های کانادایی در خارج از این کشور تشویق کرد. اعلامیه امروز وزیر تجارت بین المللی کانادا درباره انتصاب بازرس مسئول شرکت ها برای جوامعی که در معرض نقض حقوق خود در اثر عملیات شرکت های استخراج معدنی کانادا در خارج از این کشور بوده اند، دلگرمکننده است. این اعلامیه نخستین گام در راه محافظت از حقوق بشر در مقابل تعدی های شرکت ها در خارج از کشور و اطمینان یافتن از ارائه جبران به قربانیان است. در شرایطی که نگرانی از تاثیر شدید بر حقوق بشر و محیط زیست در نقاط محل حضور شرکتهای کانادایی افزایش مییابد، این راهکار در چارچوب وظیفه دولت برای حمایت از حقوق بشر است، به ویژه با توجه به اینکه در حدود ۷۵ درصد از شرکت های معدنی جهان در کانادا مستقر هستند.
سهم ۵۰ درصد از جمعیت جهان از ثروت صفر درصد بوده است
دویچه وله ـ به گزارش آکسفام ثروتمندترینها، که یک درصد جمعیت جهان را تشکیل میدهند، ۸۲ درصد کل ثروت دنیا را در اختیار دارند. این بنیاد خیریه میگوید بیشترین میلیاردرهای دنیا مرد هستند. چهل و دو نفر نیمی از کل ثروت دنیا را در اختیار دارند. اینکه عمده ثروت دنیا در بالا متمرکز شده است نشانه شکوفایی اقتصادی نیست، بلکه نشاندهنده یک سیستم معیوب است. سیستمی که میلیونها انسان سختکوش را که برای تولید غذا و پوشاک ما زحمت میکشند با دستمزدهایی در حد خط فقر نگه داشته است.گزارش مرتبط: ثروت ۴۵ نفر در آلمان برابر ثروت نیمی از جمعیت این کشور است
خطراتی که جهان را تهدید میکند
رادیو فردا ـ در روزهای اخیر گروه مطالعاتی بررسی خطرات جهانی، که مقر آن در ژنو (سوئیس) است، دوازدهمین گزارش سالانه خود را منتشر کرد. مهمترین ریسک هایی که با یکدیگر ارتباط زنجیرهای دارند عبارتند از: ۱- بیکاری و کار ناکافی – بیثباتی عمیق اجتماعی؛ ۲- مهاجرتهای ناخواسته در مقیاس وسیع – فشل شدن حاکمیت و یا بحرانهای مشابه آن؛ ۳- عدم توفیق در تطبیق نیازها به موازات تغییرات اقلیمی – بحران آب؛ ۴- عدم توفیق حکومتهای ملی – بیثباتی عمیق اجتماعی؛ ۵- منازعات داخلی دولتها که نتایج آن به منطقه لبریز کند- مهاجرتهای ناخواسته در مقیاس وسیع. گزارش بر پنج چالش کلیدی اشاره دارد: نابرابری فزاینده در درآمد و توزیع ثروت…
سوریه: دست کم ۱۵ آواره سوری از فرط سرما جان دادند
ایران:
جبر جغرافیایی و بازماندگان از تحصیل
ایران وایر ـ در مناطق محروم و مرزنشین کشور برخی دانش آموزان برای تحصیل مسیر دشواری را پیش رو دارند. در سالهای اخیر با حاکم شدن خشکسالی، وقوع پدیده ریزگردها و انسداد مرز، فقر مالی گریبانگیر مردم روستاهای سیستان و بلوچستان شده و این امر بهطور مستقیم بر وضعیت تحصیل دانش آموزان تاثیر گذاشته است، بسیاری از خانوادهها به ناچار برای تامین معاش و هزینههای زندگی، پسران را وارد بازار کار و دختران را راهی خانه بخت میکنند.
وزیر کار: «توزیع ناعادلانه منابع ملی موجب اعتراض در شهرهای کوچک شد» |
حقوق نسل سوم: توسعه، صلح، محیط زیست…
یمن: چرا سازمان ملل نمی تواند صلح بیاورد؟
دموکراسی باز ـ یمنی هایی که با روزنامه نگاران و دوربین بهدستان غریبه گفتگو میکنند، مثل بسیاری از کسانی که در فاجعه و سقوط دنیای اطراف خود در نتیجه جنگ و مصیبت های محیط زیستی گرفتار آمده اند، اغلب میپرسند: جامعه بین المللی کجاست؟ چرا جهان به ما کمک نمی کند؟ برای بسیاری از مردم جامعه بین المللی به معنای سازمان ملل و نهادهای آن و در وهله اول شورای امنیت و دیگر نهادهای مستقل تر مثل برنامه غذایی جهان، یونیسف و غیره است. اما سازمان ملل در سالهای اخیر اعتبار خود را به میزان زیادی از دست داده و شهرت آن در نتیجه شکست های بسیار صدمه دیده است. یمن یکی از این موارد است. جامعه بین المللی در سال ۲۰۱۱ به این نتیجه رسیده بود که باید رژیم دیگری را جایگزین رژیم صالح کرد تا برنامه اقتصادی نولیبرالی را اجرا و به مبارزه با تروریسم توجه کند.
آلمان: قطع صادرات تسلیحاتی به عربستان و امارات متحده عربی
دفاع از حقوق بشر
عربستان سعودی: زنان مدافع حقوق بشر، محکوم به سکوت
فدراسیون بینالمللی جامعههای حقوق بشر ـ گزارش برنامهی نظارت بر حمایت از مدافعان حقوق بشر (مشارکت فدراسیون و سازمان جهانی مبارزه با شکنجه) با هیجان رسانهها در پی اعلام اصلاحات نمادین در این کشور ـ مثل اصلاحاتی که در فرمان سلطنتی سپتامبر ۲۰۱۷ بالاخره به زنان اجازه رانندگی داد ـ تفاوتی اساسی دارد. این گزارش وضعیت شرم آور زنان مدافع حقوق بشر را که هنوز در این کشور باید با محدودیتهای اساسی بر حقوق خود مقابله کنند، به نمایش میگذارد. آنها به عنوان زن زیر فشار نظام مردسالارانهای هستند که پایهی آن بر نابرابری جنسیتی قرار دارد. به علاوه، آنها باید در شرایطی زندگی کنند که هرگونه ابراز مخالفت را به شدت سرکوب میکند. زنانی که خشونت خانگی را گزارش میدهند یا به عنوان کنشگر فعالیت میکنند با سرکوبی بی امان روبرو هستند. این زنان در شرایطی که اجازهی راه اندازی جنبش یا تشکل ندارند، در شبکههای اجتماعی پناه میگیرند. صفحهی ویژهی اینترنتی این گزارش
بحرین: تهدیدها و خطرهای شتاب یافته علیه حقوق بشر
فدراسیون بینالمللی جامعههای حقوق بشر ـ فدراسیون و مرکز حقوق بشر بحرین روز پنجشنبه ۲۵ ژانویه در بیروت/لبنان نگرانیهای خود را درباره وضعیت کنونی حقوق بشر در بحرین ابراز خواهند کرد و از دولتمردان این کشور خواهند خواست در یافتن راه حل برای توجه به نیازها و گرفتاری های مردم بحرین تلاش بیشتری نشان دهند. این سازمانها همچنین اطلاعات اساسی مربوط به وضعیت مدافع سرشناس حقوق بشر نبیل رجب را ارائه خواهند کرد. با حضور میشل فورست، گزارشگر ویژه سازمان ملل درباره وضعیت مدافعان حقوق بشر (ویدیویی)، رئیس فدراسیون و میثم السلمان، از مرکز حقوق بشر بحرین.
ایران:
زنان
نائومی پارکر، الهامبخش مشهورترین «پوستر فمینیستی»، در ۹۶ سالگی درگذشت |
ایران:
اعتراضات سراسری و لزوم تغییر استراتژی فعالان حقوق زنان
رادیو زمانه ـ از آغاز روزهای اولیه جنبش اعتراضی دی ماه این پرسش مطرح شد که زنان کجایند؟ تصویر و صدای زنان در فیلمهای اعتراض وجود داشت اما زنانی که در این جنبش حضور داشتند با زنانی که در جنبش سبز در خیابانها بودند تفاوت داشتند. بیشتر این زنان ساکن شهرها و شهرستانهای کوچک بودند. از سوی دیگر این پرسش مطرح شد که در بین شعارها، مطالبات زنان کجایند؟ فعالان زن نیز در اعتراضات نقش فعالی ایفا نکردند. برای یافتن پاسخ این پرسشها، با فریبا سحرخیز ( مستعار)، مریم رحمانی و جلوه جواهری و فروغ سمیع نیا، فعالان حقوق زنان در ایران گفتوگو کردهام و مشخصا این دو سوال را با آنها مطرح کردم: از آغاز اعتراضات مردمی دی ماه، فعالان زن برای تحقق حقوق زنان طبقات فرودست چه کردهاند؟ اگر بپذیریم که زنان طبقه کارگر مطالبات اولیهای دارند که لزوما دغدغه زنان طبقه متوسط به بالا نیست، نقش فعالان زن در این میان چیست؟
حجاب اجباری خشونت آمیز، تبعیض آمیز و تحقیرآمیز است
عفو بینالملل ـ این سازمان در بیانیهای گفت، ایران باید به آزار و تعقیب قضایی زنانی که دست به اعتراض مسالمت آمیز علیه آن میزنند خاتمه دهد و خواستار آزادی فوری و بی قید و شرط زنی شد که به خاطر انجام یک عمل اعتراضی مسالمتآمیز علیه حجاب اجباری در تاریخ ۲۷ دسامبر در تهران بازداشت شد. مقام های ایران باید به آزار و تعقیب قضایی زنانی که صدایشان را علیه حجاب اجباری بلند میکنند خاتمه دهند و حجاب اجباری را لغو کنند. حجاب اجباری حقوق متعدد زنان در ایران را در چند دهه گذشته نقض کرده است. این حقوق شامل حق آزادی عقیده و مذهب، حق آزادی بیان و حق محافظت در برابر تبعیض، دستگیری و بازداشت خودسرانه، شکنجه و دیگر رفتارها و مجازاتهای بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز میشوند. این سازمان اطلاع یافته که در روز ۲۷ دسامبر یک زن جوان دیگر نیز که در حدود ۱۸ سال سن دارد در ارتباط با اعتراض به حجاب اجباری در تهران دستگیر شده است و هم اکنون در زندان قرچک به سر میبرد.
دولت و رسانهها علیه زنان ورزشکار: تحقیر، تکذیب و نادیدهانگاری |
فرهنگ
ایران: «قیام خستگان»: ۳۰ شعر از ۱۰ شاعر در بیان مفهوم اعتراض
رادیو زمانه ـ اعتراضات سراسری در دی ۹۶ جامعه مستقل ادبی در خارج از ایران را تکان داده است. مفهوم «ادبیات متعهد» که در سالهای پیش از انقلاب به تاریخ ادبیات ایران شکل و جهت بخشیده بود، مجدداً به شکل متفاوتی مطرح شده است. «قیام خستگان» مجموعهای از ۳۰ شعر از ۱۰ شاعر مهاجر و تبعیدی ایرانی تلاش میکند تصویر تازهای از ادبیات متعهد به دست دهد. این کتاب توسط نشر مانیها و به کوشش و با مقدمهای از محمد تنگستانی منتشر شده است.
اندیشه
عربستان سعودی: نفرت پراکنی در کتاب های درسی
دیده بان حقوق بشر ـ مشاوران شاهزاده محمد بن سلمان و تیمهای روابطعمومی او در پایتختهای کشورهای غربی با حرارت تمام این شاهزاده پرتحرک را به عنوان «اصلاحگری شجاع» تبلیغ می کنند، اما ابتکار تازه ای در کنگره آمریکا درباره اصلاحات در کتابهای درسی عربستان سعودی میتواند آزمونی برای این روایت باشد. دو سال است که اظهارات ولیعهد درباره اصلاحات اقتصادی و اجتماعی اخبار داخلی عربستان را پر کرده اند. گفته میشود زمانی که او از تصمیم گیری جسورانه درباره بازسازی اقتصاد فارغ است، در رسانههای خبری وعده از اسلام «میانه رو تر» می دهد. این روایت درباره اصلاحات داخلی تا حدودی حقیقت دارد: مهار قدرت پلیس شریعت، پایان ممنوعیت رانندگی زنان و اجازه حضور زنان در ورزشگاهها و وعده ی رفع ممنوعیت از سینماها. اما با تمام سر و صدایی که درباره این تغییرات در سیاست های داخلی به گوش میرسد، او در باره ی موضوع نفرتپراکنی دولتی، به ویژه سخنان روحانیون دولتی در کتاب های درسی کشور و حمله به شهروندان مسلمان معتقد به شکل دیگری از اسلام به جز روایت رسمی اسلام سنی که عربستان سعودی ترویج می کند، کاملاً سکوت کرده است. آموزش های خشونت آمیز و ناروادار در پی حمله های ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ جنجال به پا کرد و مسئولان عربستان بارها قول دادهاند آنها را اصلاح کنند. با وجود این کتاب های دینی درسی در سال تحصیلی ۲۰۱۶ـ۲۰۱۷ هنوز بخشهایی در تحقیر گروههای دیگر مذهبی دارند. بیشترین حمله ها علیه یهودیان، مسیحیان و پیروان دین های دیگر است که اغلب به عنوان کافر توصیف می شوند. در بخشی از یکی از کتاب های درسی دوره دبیرستان، درباره روز قیامت از جمله آمده است: «این روز فرا نخواهد رسید مگر زمانی که مسلمانان با یهودیان بجنگند و یهودیان را بکشند»
ایران:
طبقه، سرکوب، زندانی سیاسی و “خودکشی”اش: آموزههایی از جنبش سیاهان آمریکا
رادیو زمانه ـ وضعیت پیشآمده کنونی و نیز به اصطلاح “خودکشی” زندانیان سیاسی جوان اعتراضات سرتاسری ایران با وضعیت سرکوب جنبش سیاهان، آن طور که آنجلا دیویس توصیف میکند، شباهتهایی دارد. در واقع، متن زیر شرح وضعیت تاریخی دیگری است که در آن زندان بخشی انکارناپذیر از سیاست سرکوب یک جنبش اعتراضی است و مقامهای حکومتی نه تنها بخش زیادی از معترضان را “مجرم” میخوانند، بلکه مدعی موارد پرشماری از “خودکشی” زندانیان سیاسی در داخل زندانها میشوند و همزمان نیروهای “اعتدالگرا” نیز از مبارزه طبقاتی برحق گروهی ستمدیده حمایت نمیکنند.
انتقاد از روشنفکران با نظر به خیزش دیماه
رادیو زمانه ـ روشنفکران چندان ارتباطی با مردمان کوچه و خیابان ندارند، نه از آنان چندان خبری دارند و نه بر آنان چندان تأثیری دارند. زینرو عجیب نیست اگر روشنفکران نتوانند پیشبینی کنند که این مردمان کوچه و خیابان چه خواهند کرد. خیزش دیماه «خیزشِ مردمان کوچه و خیابان» بود.
شریعت، قصاص، اعدام ـ نَسخ قصاص بر چه مبنایی؟ | شبح اکتبر بر فراز زمانه ما |
آرمانشهر
کتابخانهی آنلاین حقوق بشر آرمانشهر
هدف از راهاندازی کتابخانه آنلاین حقوق بشر ایجاد جامعترین پایگاه اطلاعاتی در این زمینه است. کوشش ما بر این است که تمام عهدنامهها و اسناد حقوق بشری موجود به زبان فارسی را در یک کتابخانه مجهز گرد آوریم. اسناد و مطالب موجود را از وبگاههای مختلف برگرفتهایم و در همه جا کوشیدهایم منبع نشر ترجمه آنها را ذکر و منبع اصلی این اسناد را نیز ارایه کنیم تا خواننده علاقهمند و آشنا به زبان دیگر بتواند از آن بهره ببرد.
انتشارات آرمانشهر/ حقوق بشر و عدالت
در این بخش، مجموعه کتابها و جزوههای منتشر شده توسط آرمانشهر در این حوزه را به صورت آنلاین دریافت و مطالعه کنید.
در این بخش مجموعه انتشارات، مقالهها، اسناد، اعلامیهها و هرآنچه را از دیدگاه آرمانشهر به جهان و جهانیان تعلق دارد مطالعه کنید.
«هفتروز نامههای حقوق بشر» (بینالمللی، زنان) در خدمت اطلاع رسانی مسئولانه گام برمیدارند اما محتوای خبرها لزوما تعیین کننده خط مشی آرمانشهر نیست.
بنیاد آرمانشهر عضو فدراسیون بینالمللی جامعههای حقوق بشر(FIDH) است .وبسایت آرمانشهر تماس با ما: contact@openasia.org
منابع این شماره: اخبار روز، ایران وایر، ایندیپندنت، بیبیسی فارسی، حقوق بشر ایران، دمکراسی باز، دویچه وله، دیدهبان حقوق بشر، رادیو بینالمللی فرانسه، رادیو فردا، رادیو زمانه، شبکههای ترکیبی اطلاعات منطقهای (IRIN)، عفو بین الملل، فدراسیون بینالمللی جامعههای حقوق بشر، فیسبوک نسرین ستوده، گزارشگران بدون مرز