معرفی: حافظهی جمعی بیانگر دردهای مشترک تاریخی مردمانی است که در یک مرز و بوم، رنجهای مشترک را تجربه کرده اند و بار این دردها و رنج ها همواره بر آنان سنگینی میکند. حافظهی جمعی به خاطر داشتن رنج آدمی و انسانیت پایمال شده به وسیلهی جانیان است. دولتهای غیر دموکراتیک و خودکامه در جهان همیشه کوشیدهاند که دردها و رنجهای مردم را به فراموشی بسپارند و خاطرات مردم را در فضای غیر دموکراتیک با جبر پاک سازند. این کوششی بوده است که تاکنون هم در افغانستان به صورت مستقیم و غیر مستقیم ادامه دارد. در حالی که هنوز سایههای جنگ بر خاطرههای مردم سنگینی میکند و همواره بر رنجها و دردهای مردم افزوده میشود. اما در برخی کشورها ملتها و دولتها به لایه های تاریک و پنهان خشونت، جنگ، تبعیض و خودکامگی رجوع می کنند و این معضلات را برای همیشه از ریشه می خشکانند. در عین حال آزادی، حق و حیثیت از دست رفتهی قربانیان را دو باره ترمیم میکنند و جنایتکاران را به جزای اعمال شان میرسانند. در این کتاب سعی بر آن بوده است که تاریخ به روایت قربانیان مورد بررسی قرار گیرد.کتاب حاضر حاصل سخنرانیهای شصت و پنجمین گفتگوی آرمانشهر است. متن سخنرانیهایی از آقایان کاظم یزدانی (تاریخ نگار)، اسد بودا (استاد جامعه شناسی) و شیوا شرق (روزنامه نگار) در این کتاب منتشر شده است.
مبحث اصلی نگاه نقادانهای به تاریخ افغانستان بوده و همچنین در قسمت دوم سخنرانی با عنوان «خاطره، تاریخ، فراموشی» از مهمترین سخنرانیهای پروفسور پل ریکور (فیلسوف فرانسوی) آمده است. پل ریکور در آغاز سخنان خود میگوید «من به نسلی تعلق دارم که شاهد فجیع ترین جنایات تاریخ بشر بوده است. جنایاتی که در اروپا در سالهای ۱۹۳۲ تا ۱۹۴۵ به وقوع پیوست. این نسل امروز در حال اضمحلال است و مسألهی مهم برای آخرین بازماندگان آن ارتباط بین خاطره و تاریخ است.»
شناسنامه
گردآوری، ویرایش و انتشار: بنیاد آرمانشهر
طرح جلد و برگ آرایی: روحالامین امینی
تایپ: جواد دروازیان
چاپ: زمستان ۱۳۸۹
شماره گان: ۱۰۰۰