ایندیپندنت ـ رابرت فیسک: چگونه میتوان نسلکشی موفقی را سازماندهی کرد، در میان ارامنه در ترکیه یک قرن پیش، در اروپای زیر اشغال نازی ها در دهه ۱۹۴۰ یا در خاورمیانه امروز؟
بر اساس پژوهش قابل توجهی به توسط محقق جوان هاروارد که توجه اصلی آن به کشتارارمنی ها در یک شهر ترکیه عثمانی ۱۰۳ سال پیش است، پاسخ ساده است: دولت مجری نسل کشی باید از پشتیبانی محلی در همه بخشهای مورد احترام جامعه یعنی ماموران مالیات، قاضی ها، بازپرس ها، ماموران پایین رتبه پلیس، روحانیون، وکلای دادگستری، بانکداران و دردناکتر از همه همسایگان قربانیان برخوردار باشد.
رساله مشروح امید کورت درباره کشتار ارمنی ها در آنتپ در جنوب ترکیه در سال ۱۹۱۵در آخرین شماره «ژورنال پژوهش نسل کشی» منتشر شده به سلب مالکیت، تجاوز و قتل ۲۰ هزار تن از یک و نیم میلیون مسیحی ارمنی به دستترک های عثمانی در اولین هولوکاست قرن بیستم میپردازد. او نه تنها شماری از اخراج های بهدقت تدارک یافته از آنتپ و امید سادهلوحانه کسانی را که به طور موقت نجات یافته بودند ـ قصه غم انگیزی که به بسیاری از روایت های مربوط به گتوهای یهودی در اروپای شرقی شباهتدارد ـ شرح میدهد بلکه املاک و دارایی هایی را که مقام های شهری و دهقانان از قربانیان به سوی مرگ اعزام شده غارت میکردند برمیشمارد.
درست مثل یهودیان اروپا که در آغاز از کشتار همکیشان خود برکنار ماندند، ارمنی های شهر آنتپ نیز نمیتوانستند سرنوشت احتمالی خودرا باور کنند. همچون خانوادههای شجاع لهستانی و چند نمونه مانند اسکار شیندلر در آلمان نازی، چند تن از ترک های شجاع نیز با نسلکشی ارمنیها به مخالفت برخاستند. جلال بی، فرماندار حلب در ۶۱ مایلی آنتپ حاضر به اخراج ارمنیها نشد. اما او را برکنار کردند ومسیحیانارمنی آنتپ به فنا محکوم شدند. به طور اتفاقی، در هفته جاری کتاب تکان دهنده مارتین وینستون درباره تاریخ حاکمیت نازی ها در لهستان اشغالی ـ قلب تاریک اروپایی هیتلر ـ را می خواندم و متوجه شدم که یهودیان و لهستانی های ورشو، کراکو و لوبلین اغلب همان فرایند امیدهایبیپایه، همکاری و نابودی ارمنی های آنتپ را پشت سر گذاشته اند. به گفته وینستون، اقلیتی از غیریهودیان لهستان ـ و به این دلیل است که دولت لهستان تهدید کرده که هر کسی را که سخن از همکاری لهستانی ها با نازی ها بگوید، مجازات کند ـ «به طور مستقیم در فرایند کشتارمشارکت کردند»، از جمله پلیس «آبی» یعنی پاسبان های عادی با اونیفورم های آبی همیشگی و نیز دهقانان محلی در منطقه لوبلین که بسیاریشان پیش از اینکه قربانیان را به قصد کشت بزنند، اموال آنها را دزدیدند.
متن کامل این مقاله را اینجا به زبان اصلی بخوانید.