کارزار «واژهها مهماند: ۶۱ واژه، ۶۱ روز برای مقابله با خشونت جنسی و جنسیتی»
بنیاد آرمان شهر-OPENASIA و دیدهبان زنان برای عدالت در گذار (ObservatoryWJT#)
واژهها مهماند زیرا به ما اجازه میدهند چشمان خود را باز نگه داریم و مسیر درست را بیابیم. ما در این دوره، میخواهیم هر روز، تعریف جامع یک واژه را با هم بخوانیم و رابطه آن را با دیگر مفاهیم مربوط به خشونت جنسی و جنسیتی بدانیم. چرا که بدون دانستن این تعاریف دقیق، نمیتوانیم راهحلهای موثری بیابیم و با دیگران به گفتگو بنشینیم. این اولین باری است که مجموعهی این واژهگان در قالب یک کتاب به زبانهای انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی، عربی و فارسی گردهم آمده است.
واژه ۶، روز ۶
اساسنامه رُم (اساسنامه دادگاه بینالمللی جزایی)
(ROME STATUTE (ICC STATUTE))
اساسنامه رُم معاهده تأسیس دادگاه بینالمللی جزایی (ICC) است.[i] در ۱۷ ژوئیه ۱۹۹۸ دولتهای عضو که میخواستند «به مصونیت از مجازات مرتکبان [مهمترین جنایتها] پایان دهند و از این طریق به پیشگیری از این جنایتها کمک کنند،»[ii] این اساسنامه را تصویب کردند. این اساسنامه در سال ۲۰۰۲ لازمالاجرا شد و در زمان حاضر ۱۲۳ کشور این اساسنامه را تصویب کردهاند.
اساسنامه رُم با سند همراه آن، یعنی «عناصر جرم» (که جزئیات عناصر تشکیل دهنده هر جرم را شرح میدهد)[iii] بهعنوان یکی از پیشرفتهترین ابزارهای تعریف و ممنوعیت خشونت جنسی و جنسیتی بهعنوان جنایتهای بینالمللی محسوب میشود.[iv] این اساسنامه تجاوز جنسی، بردهداری جنسی، فحشای اجباری، بارداری اجباری، عقیمسازی اجباری و انواع دیگر خشونت جنسی را بهعنوان جنایتهای ضد بشریت[v] و جنایتهای جنگی[vi] ذکر کرده است. بر اساس این اساسنامه، نسلکُشی نیز بهعنوان نابودی فیزیکی کامل یا بخشی از یک گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی مورد پیگرد قانونی قرار گرفت.
برای دولتهای عضو این معاهده، تصویب اساسنامه رُم نهتنها به صلاحیت دادگاه بینالمللی جزایی در مورد جنایتهایی که در قلمرو آنها رخ داده یا شهروندان آنها مرتکب شدهاند[vii] اعتبار داد بلکه آنها را ملزم به اجرای مقررات آن در داخل کشور کرد. این امر به میزان قابل توجهی ظرفیت داخلی را برای تحقیق و پیگرد جرائم بینالمللی[viii] بنا و تقویت کرده است. به همین ترتیب، مقررات آن برای پیشبرد عدالت جنسیتی در جنبههای شکلی، محتوایی و نهادی کمک قابل توجهی به مبارزه علیه مصونیت از مجازات در مورد خشونتهای جنسی و جنسیتی در سطح جهان میکند.
مرتبط با این بخش: حقوق بینالمللی جزایی، جنایتهای جنگی، جنایتهای ضد بشریت، نسلکُشی
برای خواندن مطلب به انگلیسی با جستجوی کلمه مورد نظر در متن انگلیسی کتاب به این لینک مراجعه کنید.
#Armanshahr_Foundation_OPENASIA_آرمان شهر
#کارزار_واژهها_مهماند_۶۱_واژه_۶۱_روز_برای_مقابله_با خشونت_جنسی_و_جنسیتی
#انتشارات آرمان شهر| Armanshahr Publishing
————————————————
پانوشتها:
[i] دادگاه بینالمللی جزایی پس از لازم الاجرا شدن اساسنامه در ۱ ژوئیه ۲۰۰۲ تأسیس شد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد دادگاه، نگاه کنید به وبسایت دادگاه در https://www.icc-cpi.int/about
[ii] اساسنامه رُم، منبع پیشگفته، مقدمه.
[iii] بهعنوان مثال، نگاه کنید به عناصر جنایت ضد بشریت تجاوز جنسی: «۱) مرتکب به هر قسمت از بدن قربانی تعرض کند که منجر به دخول هر قدر کم با اندام جنسی به بدن قربانی یا دهانه مقعدی یا واژنی قربانی با هر شئی یا هر قسمت دیگر از بدن بشود. ۲) این حمله با زور یا تهدید به استفاده از زور یا اجبار صورت بگیرد، مانند آنچه در اثر ترس از خشونت، اجبار، بازداشت، ستم روانی یا سوءاستفاده از قدرت، علیه چنین شخصی یا شخص دیگری یا با بهرهگیری از شرایط اجبار صورت بگیرد یا حمله علیه شخصی انجام شود که قادر به ابراز رضایت واقعی نیست. ۳) این رفتار بهعنوان بخشی از حمله گسترده یا نظاممند علیه مردم غیرنظامی انجام شده است. ۴) مرتکب میدانست که این عمل بخشی از حمله گسترده یا نظاممند علیه مردم غیرنظامی بوده است.» دادگاه بینالمللی جزایی، عناصر جرم، منبع پیشگفته، ماده (۷(۱)(g)-1).
[iv] نگاه کنید به C. Stahn، مقدمهای مهم بر حقوق بینالمللی جزایی، کمبریج: انتشارات دانشگاه کمبریج، ۲۰۱۹، ص ۶۳-۶۴.
[v] اساسنامه رُم، منبع پیشگفته، ماده (۷(۱)(g
[vi] همان، ماده ۸(۲)(b)(xxii) و ۸(۲)(e)(vi).
[vii] همان، ماده ۱۲(۱).
[viii] نگاه کنید به فدراسیون بینالمللی جامعههای حقوق بشر، ناشنوده، به حساب نیامده: پیش به سوی پاسخگویی در مورد خشونت جنسی و جنسیتی در دادگاه بین المللی جزایی و فراتر از آن، ۲۰۱۸، ص ۹، در https://www.fidh.org/IMG/pdf/sgbv_721a_eng_au_20_nov_2018_13h_web.pdf.