کارزار «واژهها مهماند: ۶۱ واژه، ۶۱ روز برای مقابله با خشونت جنسی و جنسیتی»
بنیاد آرمان شهر-OPENASIA و دیدهبان زنان برای عدالت در گذار (ObservatoryWJT#)
واژهها مهماند زیرا به ما اجازه میدهند چشمان خود را باز نگه داریم و مسیر درست را بیابیم. ما در این دوره، میخواهیم هر روز، تعریف جامع یک واژه را با هم بخوانیم و رابطه آن را با دیگر مفاهیم مربوط به خشونت جنسی و جنسیتی بدانیم. چرا که بدون دانستن این تعاریف دقیق، نمیتوانیم راهحلهای موثری بیابیم و با دیگران به گفتگو بنشینیم. این اولین باری است که مجموعهی این واژهگان در قالب یک کتاب به زبانهای انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی، عربی و فارسی گردهم آمده است.
واژه ۹، روز ۹
اصل «صدمه نزنید»
(“DO NO HARM” PRINCIPLE)
اصل «صدمه نزنید» یک اصل و وظیفه اساسی اخلاقی است که راهنمای هرگونه مداخله بشردوستانه، حقوق بشری یا پاسخگویی و تعیین مسئولیت است. این اصل عاملان مداخله را وادار میکند که تأثیر منفی احتمالی اقدامهای آنها، بهویژه بر قربانیان، شاهدان، و مردم مورد تاثیر را مورد بررسی قرار دهند و به تناسب دست به اقدامهای لازم برای جلوگیری از چنین آسیبهایی یا به حداقل رساندن آنها بزنند.[i] تجزیه و تحلیل جامعی برای درک کامل تمام پویاییهای موجود در یک زمینه، با هدف جلوگیری از تشدید درگیریهای موجود بهعنوان نتیجه مداخله و اطمینان یافتن از نتایج بهتر و پایدار، باید انجام شود.[ii]
اصل «صدمه نزنید» برای هر فعالیتی در مقابله با خشونت جنسی و جنسیتی از اهمیت اساسی برخوردار است. با توجه به آسیبهای شدید و پایدار جسمی، روحی و سایر آسیبهای ناشی از خشونت جنسی و جنسیتی به قربانیان و شاهدان، تعامل، واکنش یا حمایت ناکافی بعدی ممکن است باعث صدمه بیشتری شود، خواه از طرف دولتمردان، جامعه مدنی یا سازمانهای بشردوستانه یا رسانهها. علاوه بر این، مداخله برای مقابله با خشونت جنسی و جنسیتی نیاز به ارزیابی دقیق پویایی پیچیده جنسیت در جوامع و جامعههای محلی دارد، بهویژه در مواردی که قربانیان خشونت جنسی یا خانوادههای آنها را در معرض هرگونه بدنامی یا پیامدهای زیانبار در جامعه قرار میدهد.[iii]
هنگام ثبت خشونتهای جنسی و جنسیتی، اصل «صدمه نزنید» احترام به استقلال قربانیان، از جمله فراهم کردن امکان تصمیمگیری آنها را ضروری میسازد.[iv] اگرچه برخی از خطرها اجتناب ناپذیر است،[v] حداقل اقدامهای لازم برای رعایت اصل صدمه نزنید از این قرار است: کسب رضایت آگاهانه، انجام اقدامهای لازم جهت کاهش آسیب در سطح فردی (همچون آسیب روحی دوباره) یا ساختاری (مانند بدنام سازی)؛ هماهنگ کردن فعالیتها با دیگر عاملان برای پرهیز از انجام مصاحبههای متعدد؛ اطمینان از رازداری و ارائه امکان تأمین کمک یا خدمات دیگر.[vi] اصل صدمه نزنید فعالان را موظف میکند که امنیت، سلامت کامل (ذهنی و جسمی) و کرامت قربانیان را در کانون توجه قرار دهند، به این معنا که این فرایند باید به خواستهها و نیازهای آنها اولویت دهد.[vii]
بهعنوان مثال، صندوق جمعیت سازمان ملل متحد با اشاره به تأثیر پوشش رسانهای بر قربانیان خشونتهای جنسی و جنسیتی از روزنامهنگاران خواست که با احتیاط درباره شهادت قربانیان گزارش بدهند. این درخواست در واکنش به پوشش خشونت علیه اعضای جامعه ایزدی بود که به نظر بسیاری از قربانیان در مورد تأثیر منفی گزارشها بر آنها از توجه به اخلاق غفلت شده است.[viii]
برای خواندن مطلب به انگلیسی با جستجوی کلمه مورد نظر در متن انگلیسی کتاب به این لینک مراجعه کنید.
#Armanshahr_Foundation_OPENASIA_آرمان شهر
#کارزار_واژهها_مهماند_۶۱_واژه_۶۱_روز_برای_مقابله_با خشونت_جنسی_و_جنسیتی
#انتشارات آرمان شهر| Armanshahr Publishing
————————————————
پانوشتها:
[i] وزارت امور خارجه و مشترکالمنافع بریتانیا، پروتکل بینالمللی مستندسازی و تحقیق درباره خشونت جنسی در درگیری، چاپ دوم («پروتکلPSVI»)، مارس ۲۰۱۷، ص ۸۵.
[ii] ویدئو «اصل صدمه نزنید»، در https://www.youtube.com/watch?v=PZThWwVE_DY؛ کمیته دائمی بین نهادها (Inter-Agency Standing Committee)، رهنمودهای ادغام مداخلههای مربوط به خشونت جنسیتی در اقدامهای بشردوستانه: کاهش خطر، ارتقا مقاومت و کمک به بهبود، ۲۰۱۵، صص ۳۳ و ۵۰، در https://gbvguidelines.org/wp/wp-content/uploads/2015/09/TAG-protection-08_26_2015.pdf؛ پروژههای یادگیری مشارکتی CDA، کارگاه صدمه نزنید، کتابچه راهنمای مربی، ۲۰۱۶، در https://www.cdacollaborative.org/wp-content/uploads/2017/02/Do-No-Harm-DNH-Trainers-Manual-2016.pdf؛ کمیسرعالی پناهندگان سازمان ملل متحد (UNHCR)، «اصول بشردوستانه، نکات کلیدی»، در https://emergency.unhcr.org/entry/44765/humanitarian-principles.
[iii] بهعنوان مثال، M. Puerto، «فراتر از صدمه: توجه به خشونت مبتنی بر جنسیت در واکنشهای توسعهای به آوارگی در اوگاندا»، وبلاگهای بانک جهانی، ژوئن ۲۰۱۸، در https://blogs.worldbank.org/nasikiliza/beyond-no-harm-addressing-gender-based-violence-in-development-responses-to-displacement-impacts-in. نویسنده مطرح میکند که ساختن مدرسه در جایی که دختران به آموزش دسترسی ندارند به خودی خود میتواند عواقب زیانبار داشته باشد و بنابراین نابرابری موجود را افزایش میدهد.
[iv] پروتکل PSVI، منبع پیشگفته، ص ۸۵.
[v] پروتکل PSVI اشاره میکند که: «هنگام مستندسازی خشونت جنسی مرتبط با درگیری و جنایت، برخی از خطرها اجتناب ناپذیر هستند. تحقیقکنندگان نمیتوانند تضمین کامل محافظت و رفاه را به قربانیان، شاهدان یا کلِ جوامع محلی ارائه دهند. با این حال، تحقیقکنندگان باید به یاد داشته باشند که ایمنی و کرامت بازماندگان در کانون کل فرایند مستندسازی است.» همان، ص ۸۵.
[vi] همان، صص ۸۵-۱۰۳.
[vii] اصل «صدمه نزنید» گاهی اوقات باید با تمایل قربانی به روایت داستان خود و دریافت عدالت و غرامت متعادل شود. مطابق پروتکل PSVI، «رعایت اصل صدمه نزنید» را نباید بهصورت خودکار بهعنوان دلیل عدم پیگیری مستندسازی خشونت جنسی مرتبط با درگیری و جنایت تفسیر کرد. بلکه این میتواند راه را برای دادن فرصت ایمن و اخلاقی سخن گفتن به بازماندگان و در عین حال شناسایی سازوکارهای پشتیبانی بالقوه از آنها باز کند. این کار باید قبل از هر چیز به معنای احترام و حمایت از استقلال بازماندگان باشد.» همان، ص ۸۵.
[viii] صندوق جمعیت ملل متحد (UNFPA) «هیچ صدمه نزنید: منابع برای روزنامهنگاران برای پرهیز از آسیب دوباره به بازماندگان خشونت جنسی» (“Ne pas nuire: Ressources à l’usage des journalistes pour ne pas créer de nouveau traumatisme chez les survivantes de violences sexuelles”،)، ۲۰ دسامبر ۲۰۱۹، در https://www.unfpa.org/fr/node/21094