صد و بیست و پنجمین جلسه “گفتگو پلی میان نخبگان و شهروندان” با عنوان انتخابات و زنان روستایی روز شنبه ۲۰/۷/۱۳۹۲ در تالار همایش های مرکز ولسوالی گذره، از سوی بنیاد آرمان شهر، با همکاری ریاست امور زنان ولایت هرات برگزار شد. در این همایش جمعی از روشنفکران، فعالین جامعه مدنی، اعضای شورای ولایتی، و زنان فعال ولسوالی گذره حضور داشتند.
در ابتدا آقای روح الامین امینی، از طرف بنیاد آرمان شهر، به شرکت کنندگان این جلسه خیرمقدم گفت و از حضور گرم، صمیمی و پرشور زنان روستایی اظهار سپاس و قدردانی کرد. آقای امینی نقش زنان روستایی را در روند تکوین دموکراسی و نهادینه ساختن نظام حقوق بشری بسیار مهم و اساسی خواند. وی زن روستایی را نیرویی بالقوه دانست؛ نیرویی که نه تنها تا حال مجال تبارز نداشته بلکه از راه های گوناگون سعی شده تا صدایش خاموش شود و حرکتش سرکوب گردد. آقای امینی در ادامه سخنانش با اشاره به انتخابات پیش رو، رأی زنان روستایی را در مشروعیت بخشی و استحکام روند گذار به نظام دموکراتیک بسیار موثر دانست.
در ادامه جلسه خانم فاطمه جعفری عضو شورای ولایتی هرات، در مورد وضعیت زنان و نقش آن ها در انتخابات صحبت نمود. او دستاوردهای زنان در ده سال گذشته را چشم گیر توصیف کرد و این دستاوردها را نتیجه دادخواهی زنان و رساندن صدای خود به فعالین حقوق زن و از طریق آن ها به جامعه جهانی دانست. اما به گفته خانم جعفری “روند دادخواهی و کسب جایگاه حقوقی زنان همواره با دو مشکل بزرگ روبرو بوده است؛ مشکل اول از درون قوه اجراییه و نهاد حکومت نشات می گیرد. در این ده سال هیچ گاه عدالت به صورت دوام دار و پایدار وجود نداشته است. با این که قوانین زیادی برای نفی و محو خشونت ساخته شده اما هیچ زمانت اجرایی برای این قوانین وجود نداشته است. قوانینی که برای حفظ حقوق شهروندی زنان تصویب شده، در بسیاری از زمینه ها نظر به فشار شرع و عرف، تعدیل شده است. مشکل بعدی معطوف به مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان است. قدرت سیاسی در این ده سال از مجرای قدرت و نفوذ مردان به زنان تفویض شده است. مردان تحریک کننده و بازدارنده حرکت سیاسی زنان محسوب می شوند. حتی در حوزه مشارکت و فعالیت اجتماعی، این مردان هستند که در اکثر موارد به زنان خط مشی تعیین می کنند. پست سیاسی زنان انتصابی است و زنان صرفا نقشی سمبولیک دارند. رقابت زنان برای کسب قدرت سیاسی و اخذ کرسی پارلمان، شورای ولایتی و غیره وابسته و معطوف به حمایت قدرتمندان مرد است. “خانم جعفری با اشاره به انتخابات پیش رو گفت: زنان زمانی می توانند به حقوق سیاسی خود دست پیدا کنند که به طور مستقیم و بی واسطه قدرت سیاسی را به دست آورند؛ و این ممکن نیست مگر با انتخاب آگاهانه. حضور زنان در انتخابات کافی نیست. زنان باید به خاطر احقاق حقوق خود، انتخابی هوشیارانه داشته باشند.
خانم جعفری سخنان خود را با دو پیشنهاده به پایان رساند: زنان باید حضوری پررنگ، فعال و هوشیارانه در انتخابات داشته باشند ونهادهای مدنی باید برای آگاهی دادن به زنان و برای تحقق و یکپارچگی رأی زنان به نفع زنان، بسیار تلاش کنند.
سخنران دیگر این گفتگو خانم محبوبه جمشیدی رییس امور زنان ولایت هرات، در سخنانی از اهمیت حضور زنان در عرصه های مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی یاد کرد و از زنان روستایی خواست تا با استقلال رأی در انتخابات آینده شرکت کنند.
خانم عزیزه خیراندیش، مسوول شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر در زون غرب، در مورد جایگاه زن روستایی در خانه و خانواده صحبت کرد. وی نقش اقتصادی زنان را در نهاد خانواده بسیار کمرنگ خواند. او گفت زن روستایی با وجود این که در چرخه اقتصادی نقش مولد را دارد اما به دلیل عدم آگاهی و شناخت کافی از جایگاه اساسی اش در این چرخه، توسط مرد به حاشیه رانده می شود و کار و فعالیت اش بی اهمیت جلوه داده می شود. زنان باید جایگاه خود را در این چرخه بازشناسند. وابستگی اقتصادی زنان روستایی سبب شده تا از نگاه اجتماعی نیز به زیر کشیده شوند. زنان روستایی تقریبا از تمام حقوق و مزایای انسانی خود محروم اند.
خانم خیراندیش یادآور این نکته نیز شد که “استعمار زنان” نمود خود را در انتخابات نیز نشان می دهد. مردان باعث جهت دهی به رأی زنان می شوند. همه خوب می دانیم که زنان روستایی در جهت دهی و تعیین نوع حاکمیت و قدرت سیاسی نقشی اساسی دارند. چهل درصد رأی کشور در دستان زنان روستایی نهفته است. زنان از نگاه کمیتی قدرت اصلی و اساسی محسوب می شوند؛ نامزدان انتخابات به رأی زنان روستا کاملا وابسته اند. بنابراین شرکت زنان روستایی در انتخابات بسیار حیاتی است. زنان باید از نهادهای مدنی و رسانه ها برای درست رأی دادن و بجا رأی دادن کمک بگیرند. من از بانوان گرامی خواهش می کنم که اگر حتا به یک مرد هم رای می دهند به شخصی رأی دهند که حقوق زنان را بشناسد و به آن احترام بگذارد.
مسوولیت بخش پرسش و پاسخ این گفتگو را خانم گلثوم صدیقی (فعال زنان) به عهده گرفت او از زنان حاضر در جلسه خواست تا با حضور در پشت تریبون صدای خود را به گوش جامعه مدنی برسانند و خواست خود را از نامزدان انتخاباتی بیان کنند.
یکی از زنان کهنسال روستایی در سخنانی با بیان مشکلات عمده خانه و خانواده خود از نظر اقتصادی و مالی، از نامزدان انتخابات خواست تا مشکلات مردم را در نظر بگیرند او در قسمتی از سخنان خود گفت: متاسفانه در این چندسال، باوجود این که در هر نوبت در انتخابات های مختلف شرکت کرده، کوچکترین تغییری در زندگی روزمره و عادی او بوجود نیامده و حتا وضع زندگی اش بدتر هم شده است.
زن روستایی دیگری با قرار گرفتن در پشت تریبون از سیاست های حکومت کنونی در راستای محو کشت، تولید و مصرف مواد مخدر انتقاد کرده و این اقدامات را سطحی، موقتی و ضعیف توصیف کرد. او بزرگترین مشکل گریبان گیر جوانان روستایی را فقر و اعتیاد به مواد مخدر دانست.
سپس یک دختر که خود را گلثوم مجیدی معرفی کرد گفت که از ولسوالی بالامرغاب ولایت بادغیس است و فعلا به ولسوالی گذره ولایت هرات مهاجر شده است او در مورد مشکلات خود در روستا و فقر و تنگدستی مردم نکاتی را بیان نمود. او از تمام زنان روستایی خواست که با هوشیاری تمام، در انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی شرکت جسته و به کسانی رای بدهند که توانایی خدمت کردن و یاری رساندن به ملت را دارند. او بزرگترین همت و خدمت یک رییس جمهور را کاهش و محو فقر و بیکاری دانست.
در پایان خانم گلثوم صدیقی با اظهار خرسندی از شرکت زنان در این گفتگو، از تمام زنان روستایی خواست تا بیشتر در فعالیت های اجتماعی سهم بگیرند و خود را از انزوای خانگی رهایی بخشند.
