خانم زهرا کارمند باغ وحش شهر دوشنبه در حال بیرون بردن شیری به بام وادیک، عکس از سایت اورونیوز
سیاسی
کارت هویت ملی جایگزین شناسنامه های داخلی میشود
۶ ژانویه، میر ۲۴ دولت تاجیکستان تا ۲ ماه دیگر با لغو شناسنامههای داخلی شهروندان این کشور، شناسنامههای الکترونیکی صادر میکند. بنابر بیانیه وزارت دادگستری تاجیکستان به فرمان «امامعلی رحمان» رئیس جمهور این کشور تا ۲ ماه دیگر با لغو شناسنامه داخلی شهروندان، شناسنامه الکترونیکی (ID Card) را راهاندازی میکند. هدف از انجام این طرح تأمین حقوق قانونی اتباع تاجیکستان در سایر کشورها عنوان شده است. بر اساس فرمان رئیس جمهور تاجیکستان همزمان با آغاز «آی.دی کارت»، شناسنامههای داخلی اتباع این کشور نیز تا پایان مهلت اعتبار خواهد داشت. رئیس جمهور تاجیکستان در این فرمان همچنین از نهادهای دولتی خواسته که قبل از به کارگیری این شناسنامههای الکترونیکی تمامی قوانین و مقررات را تکمیل و همچنین کشورهای خارجی را از اجرای این طرح مطلع و امنیت مسافرت شهروندان به خارج از این کشور را تأمین کنند. اکنون معلوم نیست که شناسنامه الکترونیکی در تاجیکستان، گذرنامههای بیومتریک را که تمام نشانههای فوقالذکر در مورد شخص را دارد در آینده عوض خواهد کرد یا فقط برای کشورهایی که توافقنامه ورود و خروج بدون روادید به تاجیکستان را دارند، استفاده میشود.
جامعه
نژادپرستان روس بیشتر به شهروندان آسیای مرکزی حمله میکنند
۶ ژانویه، انترفاکس بیشتر موارد حمله نژادپرستان روس طی سال ۲۰۱۳ در مسکو و سانکت – پتربرزگ اتفاق افتاده است. در این باره “اینترفاکس” به نقل از مرکز “ساوا” خبر داده است. حامیان حقوق این مرکز گفتهاند بر اساس اطلاعات اولیه، در سال ۲۰۱۳ در پی حملههای نژادپرستان در ۳۲ منطقه روسیه ۲۰ نفر کشته و دست کم ۱۷۳ نفر جراحت برداشته اند. مسکو با ۸ کشته و ۵۳ زخمی،سانکت – پتربرزگ با ۳ کشته و ۳۲ زخمی مثل سالهای قبل در این زمینه “پیش گام” هستند. در استان «لپیتسک» بر اثر حمله ملت گرایان ۴ تن کشته و ۹ نفر مجروح شدند و در استان های “چیلیبنسک” و مسکو ۸ نفر مجروح شدهاند. در استان”سویردلاوسک”از کشته شدن ۲ نفر و مجروح شدن ۴ تن خبر رسیده است. در مجموع در سال ۲۰۱۳ بیشتر از همه شهروندان کشورهای آسیای مرکزی مورد حمله نژادپرستان روس قرار گرفته، ۱۳ نفر کشته و ۳۹ تن زخمی شده اند.
کشته شدن پنج عضو یک خانواده تاجیک بر اثر آتش سوزی در مسکو
۴ ژانویه، میر ۲۴ پنج عضو یک خانواده از کارگران مهاجر تاجیک در پی آتش سوزی در روستای تیمنیکاوا در استان مسکو کشته شدند. به گزارش شبکه تلویزیونی «میر-۲۴» پس از مهار آتش در یک منزل مسکونی اجاره ای که در اختیار یک خانواده از کارگران مهاجر تاجیک بود، اجساد ۵ تن از جمله دو کودک ۸ ماهه و۴ ساله شناسایی شده است. این شبکه با استناد به کارمندان کمیته بازجویی استان مسکو اعلام کرده است که قربانیان این آتش سوزی شهروندان تاجیکستان بوده اند. این کارمندان علت احتمالی این حادثه را نقص وسایل برقی عنوان کرده اند. طی سال های اخیر به طور میانگن همه ساله اجساد نزدیک به هزار نفر از شهروندان تاجیکستان که در روسیه به دلایل مختلف جان خود را از دست می دهند، به کشور منتقل می شود.
ممنوعیت پخش موسیقی پاپ و راک در مکانهای عمومی تاجیکستان
۱۰ ژانویه، آزادگان شهردار دوشنبه با امضای سندی پخش موسیقی پاپ و راک را در مکانهای حمل و نقل عمومی ممنوع اعلام کرد. «شکوت سعیداف» سخنگوی شهرداری دوشنبه در این رابطه تصریح کرد، مطابق با این سند طرح اقداماتی در جهت تنظیم پخش موسیقی در وسایل نقلیه عمومی برنامهریزی شده و مورد اجرا قرار میگیرد. وی افزود: بر اساس این مصوبه به تمام مقامات نهادهای شهری سفارش شده که به منظور اجرای این طرح و جلوگیری از پخش هرگونه موسیقی دور از سنتهای مردمی اقدامات لازم را به اجرا برسانند. در چارچوب این تصمیم به معاونان شهردار و مسئولان بخشهای پلیس دستور داده شده که با برگزاری عملیات ویژه و گشتهای مشترک کارمندان نهادهای انتظامی از پخش موسیقی بیگانه در وسایل نقلیه عمومی جلوگیری کنند. در همین حال، بخشی از ساکنان شهر دوشنبه با استقبال از این اقدام پیشنهاد کردهاند که اگر خودروها میخواهند موسیقی پخش کنند از شبکههای رادیویی این کشور که موسیقی و ترانههای انتخابی و برگزیده دارند، استفاده کنند. شهرداری دوشنبه ۳ ماه قبل نیز با تصویب سندی فعالیت مراکز سرگرمی و رستورانها پس از ساعت ۱۱ شب را ممنوع اعلام کرده بود.
«فرار» جوانان از فیس بوک
۱۱ ژانویه، رادیو آزادی با انجام پژوهشی یک محقق انگلیس به این نتیجه رسیده است که شبکه اجتماعی فیسبوک جایگاهش را در بین جوانان از دست می دهد. طبق پژوهشی که از سوی تحلیلگران در تاجیکستان انجام شده است در طول دو سال اخیر تعداد بازدیدکنندگان فیسبوک در این کشور به مراتب افزوده شده است. امروز فیسبوک از جانب تاجیکان برای دریافت خبرهای روز استفاده می شود. به گفته تحلیل گران مسائل اینترنتی طی سالهای اخیر فیسبوک در تاجیکستان بیشتر جنبه اجتماعی و جدی دارد. و جوانانی که با اهداف تفریحی و آشنایی و صحبتهای عادی از شبکههای اجتماعی استفاده میکنند بیشتر وارد «ادناکلاسنیکی» میشوند که آن هم بین تاجیکان معروف است. تحلیل گران بر این نظرند که از فیسبوک در تاجیکستان بیشتر جوانان تحصیل کرده استفاده می کنند.
روابط بین الملل
تلاش قرقیزستان و تاجیکستان برای برطرف کردن اختلافات مرزی
۷ ژانویه، آسیا پلوس «تاکان مامیتاف» معاون نخستوزیر قرقیزستان در رأس یک هیئت رسمی وارد تاجیکستان شد تا در نشستی ۲ روزه با مقامات تاجیک، اختلافات مرزی ۲ کشور را برطرف کنند. بررسی مسائل مربوط به تعیین و علامتگذاری مرز مشترک ۲ کشور از اهداف این نشست عنوان می شود. طرفین بر جلوگیری از حوادث مرزی برای مردم دو کشور در سرزمینهای مورد اختلاف تاکید دارند. در این مذاکرات علل برخی حوادث مرزی، به خصوص چند مورد درگیری بین ساکنان نواحی مرزی در پایان سال ۲۰۱۳، از جمله حادثهای که اواسط ماه دسامبر سال گذشته در روستای «واروخ» منطقه «اسفره» تاجیکستان رخ داد، تبادلنظر خواهد شد. ساکنان روستای «آکسای» منطقه «باتکن» قرقیزستان در ماه گذشته میلادی به دلیل مظنون دانستن اتباع تاجیکستان در آتشسوزی یک خانه ییلاقی، بزرگراه میان نواحی «باتکن» و «اسفره» را مسدود کردند که باعث تجمع چندصدنفری ساکنان مناطق در ۲ طرف مرز مشترک شد. بر اساس گزارش منابع رسمی، امتداد مرز مشترک قرقیزستان و تاجیکستان حدود ۹۸۰ کیلومتر بوده و تاکنون۴۷۰ کیلومتر این مرز علامتگذاری نشده که مورد بحث و اختلاف طرفین است.
درگیری تازه در منطقه مرزی بین تاجیکستان و قرقیزستان
۱۱ ژانویه، بی بی سی اخیراً از موارد زیاد مناقشههای مرزی بین قرقیزیستان و تاجیکستان گزارش شده است. حداقل پنج نفر در اثر درگیری میان مأموران مرزی تاجیک و قرقیز در منطقه مرزی بین اسفره، در شمال تاجیکستان، و بادکند، در جنوب قرقیزستان، زخمی شدهاند. بعد از ظهر روز شنبه ۱۱ ژانویه پس از آرامی نسبی که چند مدت در مرز تاجیکستان و قرقیزستان ادامه داشت، دوباره در روستای آقسای ناحیه بادکند بین مرزبانان تاجیک و قرقیز زدوخوردی سر زده و مرزبانان به سوی همدیگر تیر شلّیک کردند. گفته میشود در نتیجه چند تن از مرزبانان از هر دو جانب جراحتهای سنگین برداشته و به بیمارستان منتقل شدهاند. در طول چند ماه گذشته برای بار سوم است که در مرز میان تاجیکستان و قرقیزستان درگیری های مسلّحانه رخ میدهد. طبق خبرهای رسیده از محل حادثه، در پی درگیری روز شنبه چندی از ساکنان دهستان چارکوه به مرکز ناحیه اسفره به نزد نزدیکان وخویشاوندان خود فرار کردهاند. به گزارش رسانههای قرقیزستان سه مرزبان زخمی شده قرقیز در بیمارستان نظامی بادکند بستری شده و همچنین یک مرزبان از ران پای راستش و مرزبان دیگر از شانه دست راستش زخمی شده اند که او نیز به بیمارستان منتقل شده است. مقامات هر دو کشور برای مدت زمان طولانی برای جلوگیری از درگیری های مرزی و رفع تمام مسائل مربوط به تعیین خطوط مرزی میان دو کشور تلاش میکنند.
تاکید دوشنبه – کابل بر گسترش همکاری ها
۹ ژانویه، خاور چشم انداز همکاری های دو جانبه میان تاجیکستان و افغانستان در دیدار روز ۸ ژانویه سراج الدین اصل اف، وزیر امور خارجه تاجیکستان با عبدالغفور آرزو، سفیر افغانستان مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در اطلاعیه وزارت امور خارجه تاجیکستان در این مورد از جمله آمده است، دو طرف طیف گسترده ای از مسائل مربوط به وضع کنونی و چشم انداز همکاری های دو جانبه در زمینه های سیاسی، تجارت، اقتصادی، فرهنگی و بشردوستانه را بررسی کرده، و بر ضرورت توسعه بیش از پیش همکاری ها تاکید کردند. طرفین پیشنهادات خود را در جهت استفاده از ظرفیت های موجود در دو کشور در زمینه های مختلف ارائه کردند.
اقتصاد
اقتصاد پیش تاز چین در آسیای میانه
۱۰ ژانویه، آزادی چین دیرتر از آمریکا و روسیه برنامه اقتصادی و تجاری آسیای مرکزی را پیشنهاد کرد اما در تطبیق آن جلوتر از این دو کشور است. مقامات کشورهای آسیای مرکزی در مورد آن رسماَ اظهار نظر نکرده اند. برنامه مذکور از طرف رئیس جمهور چین به سران منطقه پیشنهاد شده با این پیام که پکن میخواهد به همراه این کشورها در کنار راه بزرگ ابریشم یک «کمربند اقتصادی» بنیاد کند. سران کشورهای منطقه به این پیشنهاد چین پاسخ مثبت دادهاند و خواهان شرکت در این طرح بزرگ شده اند. طرح از سه بخش عبارت است: رشد جاده ها، راه آهن و خطوط هوایی در آسیای مرکزی و پیوند این کشورها با چین، وسعت استخراج گاز و نفت و سایر معادن طبیعی در منطقه. این تلاش چین از دکترین نظامی و امنیتی این کشور منشأ می گیرد. در ضمن روسیه طبق آمار رسمی شریک اصلی اقتصادی تاجیکستان باقی میماند و حجم گردش کالا در نه ماه سال ۲۰۱۳ هفتصد و هفت میلیون دلار را تشکیل داده است. این در حالی است که حجم گردش کالای تاجیکستان و چین کمی بیش از ۴۸۰ میلیون دلار است.
نگرانی مشاور ارشد رئیس جمهور تاجیکستان از کالای بی کیفیت بازار
۱۰ ژانویه، آسیا پلوس مشاور ارشد رئیس جمهور تاجیکستان سبحان کاشان اف در همایش مسائل بی خطری بیولوژی از محصولات بی کیفیت که از کشورهای همسایه به بازارهای کشور وارد میشود اظهار نگرانی کرد. وی از جمله گفت: «ویفرهای که از ایران وارد میشوند از کیفیت خیلی پایین برخوردارند. باری دیدم که هنگام آتش زدن آنها مثل شمع می سوختند. یا محصولات وارداتی گوشتی که در بازارها فراوان به نظر میرسند میتوانند به سلامتی ضرر داشته باشند». به گفته او در محصولات غذایی تولیدات تاجیکستان مواد افزودنی و رنگهای خوراکی کمتر به نظر می رسند.
مرکز گرمایشی دوشنبه ۲ در پایتخت تاجیکستان به بهره برداری رسید
۱۰ ژانویه، میر ۲۴ بخشی از مرکز گرمایشی دوشنبه ۲ با ظرفیت تولید یک میلیون و ۲۵۰ هزار کیلووات بر ساعت نیروی برق در شبانهروز مورد بهره برداری قرار گرفت. امامعلی رحمان رئیس جمهور تاجیکستان گفت که این مقدار نیروی برق در شرایط کمبود انرژی در تاجیکستان کمک بسیاری به شبکه برق کشور محسوب می شود. در نظر است در نیم سال اول سال جاری بخش دوم این مرکز نیز فعال شده و میزان تولید نیروی برق در آن تا ۲.۵ میلیون کیلووات بر ساعت در شبانهروز افزایش یابد و گرمی در منازل ۴۰٪ ساکنان شهر دوشنبه تأمین می گردد. روزهای نزدیک یک خط بلند شدت ۲۲۰ کیلووات از این مرکز به بنگاه توزیع برق «دوشنبه ۵۰۰» پیوست کارها برای وصل یک لوله سه کیلومتری گرمی به سیستم گرمی رسانی شهر دوشنبه ادامه دارد. به گزارش مقامات شهرداری دوشنبه حال گرمی در حدود ۲۵ درصد منازل ساکنان این شهر تأمین شده است.
زنان
زنان پلیس در خیابان های دوشنبه
۱۰ ژانویه، رادی، آزادی در طول یک هفتهای که زنان پلیس در پایتخت کار کردند بیشتر با قربانیان خشونت خانوادگی رو به رو شدند. زنان پلیس کارمندان حفظ حقوق با دوچرخه از ساعت ۸ صبح تا ظهر طی مدت یک هفته در پایتخت گشت زدند و بیشتر به زنان قربانی خشونت خانوادگی و کودکان بی سرپرست کمک کرده اند. آنان بیشتر با زنانی روبه روشدند که شوهران شان آنها را از خانه بیرون کرده و به علت نداشتن نکاح خط نتوانسته اند از حقوق خویش دفاع کنند. وظیفه زنان دیدبان از این عبارت بوده است که به حل مشکل قربانیان خشونت و کودکان خیابانی رسیدگی کنند و به آنها کمک روانی کنند و به نهادهای مربوطه در مورد حل مشکل آنان توصیه دهند. چنین گروههای دیدبانی از حساب زنان در شهر خجند استان سغد هم تاسیس شده اند. همچنین مقامات تصمیم دارند در نزدیکترین فرصت در دیگر شهرهای کشور چنین گروههای دیدبان را از حساب زنان تاسیس کنند. چندی پیش یک گروه کارمندان وزارت کشور از حساب زنان با حمایت سفارت آمریکا در دوشنبه دوره های آموزشی را پشت سر گذاشته اند.
فرهنگ
نگرانی مقامات از وضعیت بد صد ها مؤسسه فرهنگی در تاجیکستان
۸ ژانویه، بی بی سی گزارش وزارت فرهنگ تاجیکستان در سال ۲۰۱۳ از وضع بد مؤسسات فرهنگی در شهر و نواحی کشور ابراز نگرانی کرده است. در این گزارش آمده است که تعداد زیادی از مؤسسات فرهنگی سالهای زیادی تعمیر و بازسازی نشدهاند و قسمتی از ساختمانهای این مؤسسات به دلیل کم توجهی رهبران محلی در ورطه خرابی قرار دارند. از جمله در این گزارش آمده است: «در شهر و روستا های استان ختلان بنای ۱۵۸ مؤسسه فرهنگی، در استان سغد ۱۲۵ و در استان بدخشان ۱۳۷ و در شهر و نواحی تابع مرکز ۲۳۷ مؤسسه فرهنگی سال هاست که تعمیر نشدهاند و قابل استفاده نیستند». همچنین گفته میشود که چندی از مؤسسات فرهنگی در کشور از جانب افراد بطور جداگانه خصوصی شده و به منافع شخصی و یا به عنوان منزل زیست مورد استفاده قرار دارند.
دانشمند تاجیک سزاوار جایزه بنیاد «منوچهر فرهنگی» شد
۱۱ ژانویه، رادیو آزادی دادخدا سیم الدین اف دانشمند تاجیک برنده جایزه بنیاد «منوچهر فرهنگی» در سال ۲۰۱۳ برای پژوهش در رشته زبانهای فارسی میانه در سالهای گوناگون شده است. جایزه بینالمللی «منوچهر فرهنگی» برای پژوهش های علمی در رشته آثار تاریخی، زبانهای باستانی و ایرانی میانه ، فرهنگ گذشته همه ساله به عالمان پژوهشگر داده می شود. منوچهر فرهنگی تاجر خیر ایرانی سال ۲۰۰۸ در اسپانیا کشته میشود و تمام دارائی وی بر پایه وصیتش برای آموزش و رشد علم صرف می گردد. همچنین جایزه بنیاد بینالمللی «منوچهر فرهنگی» را با نام «نوبل» ایرانی هم می شناسند. دادخدا سیم الدین اف محقق زبان فارسی قبل از اسلام بوده تا کنون ۱۰۰ تحقیق علمی در این زمینه تألیف کرده است.
دستاوردهای عالمان جوان تاجیک در خارج
۱۱ ژانویه، رادیو آزادی در فیسبوک گروهی به نام «Tajik PhDs Abroad» فعال است که در طول مدت ۲ سال در اروپا و آمریکا و ژاپن و کشورهای خاور میانه بیش از ۱۰۰ تن دانشمندان تاجیک مقیم کشورهای خارجی عضو این گروه است. اغلب این دانشمندان را جوانان تشکیل می دهند. آنها در مدت یکی دو سال اخیر کتاب و مقاله های علمی منتشر کرده و از رساله های دکترا دفاع کرده اند. هدف از تشکیل چنین گروهی تبادل افکار بین جوانان دانشمند و مشاوره و راهنمایی دانشجویان ایرانی مقطع دکترا (عنوانجو) در کشورهای گوناگون جهان است. حالا گروه مذکور ۱۱۰ نفر عضو دارد. دانشمندان جوان تاجیک در کشورهای مختلف میخواهند به تاجیکستان برگردند و سهم خودرا در آبادانی کشور و همچنین تربیت جوانان بگذارند.
بررسی همکاری دانشگاه ملی تاجیکستان با دانشگاههای افغانستان
۱۰ ژانویه، خاور به منظور آشنایی از وضع تطبیق سازشنامه ها و جستوجوی راههای نو همکاری سفیر افغانستان در تاجیکستان دکتر عبدالغفور آرزو با رئیس دانشگاه ملی تاجیکستان ملاقات کرد. طرفها در مورد تبادل استادان و دانشجویان و آموزش تجربه پیشرفته همدیگر اظهار رضایت نمودند. دانشگاه ملی تاجیکستان با ۷ دانشگاه و مؤسسه تحقیقاتی افغانستان سازشنامه همکاری دارد. ملاقات سفیر افغانستان در حالی برگزار شد که در دانشگاه ملی ۲۸ نفر از شهروندان افغانستان در مقاطع گوناگون تحصیل می کنند و تحقیقات علمی انجام می دهند. سال گذشته ۴ شهروند این کشور همسایه دانشگاه را با بالاترین رتبه ختم نمودند.
دعوت ” گلوب سپاتس ” از جهانگردان برای سفر به تاجیکستان
۸ ژانویه، گلوب سپاتس صفحه اینترنتی “گلوب سپاتس” تاجیکستان را در صدر کشورهای جالب برای فوریت های جهانگردی در سال ۲۰۱۴ قرار دادهاست. به اطلاع “گلوب سپاتس” تاجیکستان بعد از مالت دومین کشوری است که برای جهانگردی ماجراجویانه خیلی مساعد است. این منبع تاکید میکند که تاجیکستان در بن بست ارتباطی قرار دارد و حاضر شدن در این کشور خود یک ماجراجویی است. “تاجیکستان یک کشور کوچک که با افغانستان، قرقیزستان، ازبکستان و چین هم مرز میباشد و هر گردشگر دوستدار تفریح فعال را مفتون میکند .” در مورد تاجیکان مسئولین “گلوب سپاتس” نوشتهاند که مثل دیگر مردم آسیای میانه، تاجیکان خیلی مهربان و مهمان دوست میباشند. منظره های تاجیکستان هیچ فردی را بیتفاوت نمی گذارد. یخچال ها، دریاچه های با آب صاف کوهی، دشتها و مراتع سبز که برای تماشای آنها میتوانید از دوچرخه، خودرو، الاغ استفاده کنید یا پای پیاده بروید. راه به پامیر که میان کوهساران شرق و جنوب کشور قرار دارد، یکی از مکان های مشهور برای سیاحت ماجراجویانه است.”
مَحبت شاه روزه داراف: در تفکر جوانان بدخشان تجزیه طلبی تشکیل مییابد
۱۰ ژانویه، رادیو آزادی نمایندگان مقامات دولتی ضمن یک همایش در کتابخانه ملی تاجیکستان از ناآگاهی جوانان در مسائل دولت داری اظهار نگرانی کرده اند. در این رابطه مشاور رئیس جمهور مَحبت شا روزه داراف گفت: «برای اغلب مردم وطن همان جایی است که شرایط خوب زندگی داشته باشند». به اعتقاد وی نخبگان علمی و فرهنگی کشور میتوانند به جوانان مفهوم واژههای ملت، وطن و وطنداری، افتخار و غرور ملی را بفهمانند. روزه داراف افزود در تفکر جوانان بدخشان تاجیکستان ما افکار تجزیه طلبی زیاد به نظر می رسد. بررسی این موضوع برای امروز و فردای ما اهمیت زیادی دارد، در این میز گرد حدود ۱۵۰ نفر شرکت داشتند، از جمله میرزاشاه رخ اصراری سابق وزیر فرهنگ، گل نظر کلدی شاعر مردمی، عبدالرحمان خان اف نماینده مجلس ، دیگر نمایندگان دستگاه ریاست جمهوری تاجیکستان و جوانان.
آرمان شهر
صفحهی تاجیکستان در سایت آرمانشهر
تارنمای آرمانشهر مطالب مربوط به جغرافیای تاجیکستان را در این صفحه گردهم میآورد. برای بارور کردن آن ما را یاری دهید.
کتابخانه آنلاین حقوق بشر آرمانشهر/ زنان
آرمانشهر صفحهای از کتابخانه آنلاین حقوق بشر خود را به زنان اختصاص داده است. هدف از راهاندازی «کتابخانه آنلاین حقوق بشر» ایجاد جامعترین پایگاه اطلاعاتی در این زمینه است.
دیگر بولتن های آرمان شهر:
هفت روز نامه حقوق بشر بین المللی
هفت روز نامه حقوق بشر زنان
هفت روز نامه حقوق بشر ایران
هفت روزنامه حقوق بشر افغانستان
منابع:
Asia-Plus, Avesta, BBC (Persian, Tajik, English), Interfax.ru, Globespots.com, Khovar, Mir24.tv, Ozodagon, Radio Ozodi, Radio Free Europe, Taj-News,