ثریا پرلیکا، مسئول اتحادیه سراسری زنان افغانستان و همچنین فعال حقوق زنان وحقوق بشر است. او در سالهای پایانی دهه هفتاد میلادی هم زندانی سیاسی شده و در آنجا تحت شکنجه بوده و هم به خاطر فعالیت هایش در حوزه زنان مورد حمله قرارگرفته که بواسطه ی آن دچار آسیب های زیادی شده است. او سهم زنان در پارلمان، ایجاد کمیسیون مستقل حقوق بشر و همچنین توشیح قانون منع خشونت علیه زنان را دستاوردهای مهم دوران جدید می داند. در عین حال او معتقد است که دولتمردهای ما معاملات پشت پرده را با مخالفین حضور زنان انجام می دهند
لطفا خودتان را معرفی کنید.
ثریا پرلیکا مسئول اتحادیه سراسری زنان افغانستان و فعال حقوق زنان و حقوق بشر هستم.
اگر خاطره ای دارید که در آن حقوق بشری شخص شما نقض شده و این مساله در زندگی شما تاثیرگذار بوده، تعریف کنید.
فکر می کنم هر کسی دراین کشور بخصوص از سال ۱۹۹۲به بعد، خاطره ای دارد که در آن حقوق بشری اش نقض شده است. درسال ۱۹۷۸ به خاطر فعالیت های سیاسی که انجام داده بودم برای مدت یک و نیم سال بدون محکمه به طور منزوی زندانی شدم و در جریان تحقیق قبل از اینکه به زندان پلچرخی انتقال یابم توسط « کام» (سازمان استخباراتی وقت) شکنجه شدم. بعداز رهایی از زندان نیز یک کنفرانس بین المللی را درسال ۱۹۷۹درباره زنان راه اندازی کردم. بعد از پایان کنفرانس مورد اصابت مرمی های مخالفان قرار گرفتم و شش ماه متوالی بستری بودم و به مدت طولانی زیر نظر پزشکان معالجه می شدم.
سه دستاورد مهم دوران جدید چه بوده است؟
سهم زنان در پارلمان، ایجاد کمیسیون مستقل حقوق بشر و همچنین توشیح قانون منع خشونت.
چه چیزی در دوران جدید اعتماد شما را جلب کرده و شما آن را به عنوان یک ابتکار مثبت ارزیابی می کنید.
توجه به نقش زنان، نقش نهادهای جامعه مدنی در تصمیم گیری ها مثلا درکمیسیون مستقل انتخابات و یا کمیسیون رسیدگی به شکایات.
مهم ترین ترس امروز شما چیست؟
وخامت وضعیت امنیتی، عدم مصونیت زنان و امنیت عمومی شان، عدم تصویب قانون منع خشونت در پارلمان، ازبین رفتن دستاورد های ۱۰ سال زنان در مذاکرات پشت پرده، امضا نکردن موافقت نامه امنیتی با آمریکا؛ زیرا اگر موافقت نامه امضا نشود، امریکا نیروهایش را از افغانستان خارج می کند و زمینه برای نفوذ دشمنان کشور فراهم می شود و در نتیجه مخالفت با زنان و حضور زنان در عرصه های سیاسی اجتماعی بیشتر خواهد شد.
از نظر شما سه چالش بزرگ پیش روی افغانستان چیست؟
عدم تطبیق قانون، فساد اداری و همچنین قاچاق مواد مخدر و غاصبین زمین.
فکر میکنید جامعه افغانستان امروز اجازه خواهد داد که دوباره سناریوی بسته شدن مکاتب به روی دختران و عدم حضور اجتماعی زنان تکرار شود؟
اگر افغانستان پشتیبانی جهانی را ازدست بدهد و قوای ناتو از کشور خارج شود ممکن است زنان دوباره با چنین سرنوشت فلاکت باری مواجه شوند زیرا دولتمردهای ما تعهد جدی ندارند و معاملات پشت پرده ای را با مخالفین حضور زنان انجام می دهند.این معاملات و نزدیک شدن به مخالفین کشور ارزش های حقوق بشری را نقض می کند که مهمترین آن دسترسی زنان به آموزش و مشارکت درعرصه های مختلف اجتماعی و سیاسی است.
سه عامل بازدارنده در مقابل مشارکت زنان در عرصه های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی چیست؟
عدم تعهد دولت مردان درمورد مشارکت زنان در عرصه های مختلف سیاسی اجتماعی، عدم تطبیق قانون و همچنین فساد اداری.
به نظر شما سه مطالبه عمده زنان به طور کلی چیست؟
تطبیق یکسان قانون، مجازات عاملین خشونت علیه زنان و نیز تعمیم و رشد تعلیم و تربیت برای زنان و استقلال اقتصادی زنان.
منابع و مراکز قابل اتکا در داخل افغانستان برای پیشبرد حقوق و مطالبات زنان کدامند؟
جامعه مدنی، زنانی که در پارلمان حضور دارند و همچنین مردان روشنفکر حاضر در پارلمان، هماهنگی زنان درتمام عرصه ها، مشارکت سیاسی و سهم گیری درانتخابات و ایجاد روابط با کاندیداهایی که نگاه خوبی دارند تا در آینده بتوانند حمایت این اشخاص را بدست آورند.
برای دختر خودتان چه آرزویی دارید؟
آرزویم برای تمام دخترهای افغانستان یکسان است؛ زندگی آرام و دور از تشویش و تبعیض و میسر شدن زمینه رشد فکری و آموزش آنان.
در حوزه خصوصی و یا عمومی یعنی فعالیتهای مدنی و حرفه ای خود برای رفع موانع ذکر شده از جمله تبعیض چه کرده اید و چه می کنید؟
درزندگی خصوصی هیچوقت با تبعیض روبرو نشده ام و خودم نیز دیگران را از تبعیض جنسیتی منع کرده ام. درحوزه عمومی من یکی از اعضای لویه جرگه قانون اساسی بودم و در تسوید قانون اساسی نظر دادم تا زنان براساس سهمیه در پارلمان حضوریابند. همچنین درسال ۱۹۶۵ سازمان دموکراتیک زنان افغانستان را ایجاد کردم. در انتخابات پارلمانی دهه دموکراسی درزمان ظاهرشاه من سه زن را تشویق کردم تا در پارلمان شرکت کنند و همچنین سایر زنان را ترغیب کردم تا به کاندیداهای زن رای دهند. درآن زمان دکتور اناهیتا و معصومه عصمتی در قندهار و یک نفر درهرات که اسمش را به خاطر ندارم به پارلمان راه یافتند و توانستند یک صدای قوی را بخاطر دفاع از حقوق زن در پارلمان ایجاد کنند. در همان زمان تعدادی از مردها در پارلمان پیشنهاد کرده بودند که زنان بدون وجود محرم نمی توانند به خارج سفر کنند. ما پنجاه روز تظاهرات کردیم تا بالاخره پارلمان و حکومت را مجبور کردیم تا از این عمل خود صرفنظر کنند.
اگر پیام خاصی دارید، بفرمایید.
زنان باید بدون دخالت و تاکید مردان کاندیدای خود را انتخاب کنند و فعالانه درانتخاب شرکت کنند و رای بدهند. همچنین بیوگرافی و سابقه کاندید ها را بخوانند و به شخص مورد نظر رای بدهند و فقط به برنامه اتکا نکنند زیرا کاندیداها فقط به صرف تاکتیک های انتخاباتی در برنامه هایشان از حقوق زنان و دفاع ازآن حرف می زنند درحالی که در عمل مغایر آن رفتار می کنند.
«افغانستان به روایت دیگر» کمپینی است که به وسیله آرمان شهر OPEN ASIA و فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشرFIDH به مدت ۱۰۰ روز تا انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان جریان دارد. در این کمپین شخصیت های برجسته اجتماعی، سیاسی و فرهنگی با گفتگو در مورد جامعه ای که دربرگیرنده حقوق زنان و حقوق انسان باشد، صدای مترقی افغانستان را به گوش میرسانند.
شما می توانید روزی یک مصاحبه از کمپاین «افغانستان به روایت دیگر» را در روزنامه ۸ صبح و انگلیسی آن را در وبسایت روزنامه هافینگتون پست (Huffington Post) بخوانید. همچنین این مصاحبه ها در وبسایت فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر (FIDH) نیز قابل دسترس است.
وبسایت فدراسیون بین المللی حقوق بشر: www.fidh.org
وبسایت روزنامه هافینگتون پست: http://www.huffingtonpost.com/unveiling-afghanistan/
