عکاس: متیو پلی، منبع عکس
سیاست
دادگاه نشریه «آسیا پلوس» و توتوبالینا را جریمه کرد
۲۵ فوریه، آسیا پلوس دادگاه ناحیه فردوسی شهر دوشنبه روز ۲۵ فوریه به شکایت گروهی از روشنفکران تاجیک رسیدگی کرده «آلگا توتوبالینا» سردبیر نشریه روسی زبان «آسیا پلوس»، چاپ دوشنبه و مولف مقاله ای را که بنا به تصمیم دادگاه، در آن به قشر روشنفکر تاجیکستان توهین شده است، مجازات کرد. دادستان ثریا جابراوا هنگام قراعت تصمیم دادگاه گفت: این مطلب یک نوع تحقیر به روشنفکران تاجیک است و نشریه موظف است در طول دو هفته تکذیبیه مطلب قبلی را منتشر کند. بر اساس مصوبه دادگاه، مولف این مطلب به سه نفر که با خواندن این مطلب آسیب روانی دیده اند، ۳۰ هزار سامانی (معادل ۶ هزار دلار) جریمه پرداخت کند.
جامعه
تنظیم روند مهاجرت
۲۸ فوریه، خاور وزیر محنت، مهاجرت و شغل اهالی جمهوری تاجیکستان، خانم سمن گل تغایوا با سفیر جمهوری مردمی چین در تاجیکستان فن سیان ژوان دیدار و ملاقات کرد. ضمن ملاقات طرف‌ها به مسائل همکاری در زمینه مربوط به فعالیت وزارت، تنظیم روند مهاجرت و رعایت جلب نیروی کار از چین به تاجیکستان توجه کردند. به گزارش وزارت محنت خانم تغایوا برای گسترش همکاری‌ها در سمت روابط کاری، مهاجرت، تبادل تجربه پیشنهادهای خود را ارائه نمود که مورد پذیرش طرف چینی قرار گرفت.
نصف کاربران اینترنت در آسیای میانه مخالف دو همسری هستند
۲۶ فوریه، س.ا. نیوز نظرسنجی کاربران اینترنت در آسیای میانه معین کرده است که یک سوم افراد در این منطقه طرفدار دو همسری هستند. ضمن این نظرپرسی که توسط پایگاه خبری س.ا. نیوز در ماه فوریه انجام شده است ۵۳ درصد مخالف دو همسری بوده، ۱۱٪ اقرار کردند که دارای همسر دوم هستند و ۴٪ خود زن دوم هستند. این در حالی است که مهاجرت مردان از آسیای میانه از جمله تاجیکستان منجر به ازهم پاشیدن خانواده‌ها و بی همسر ماندن زنان شده است. طبق آمار سازمان ملل متحد حدود ۳۰۰ هزار زن از ۳۰ سال به بالا در تاجیکستان شوهر ندارند. برخی از تحلیل گران برای حل این مشکل تجربه دو همسری را پیشنهاد کرده اند.
خودکشی مرد ۳۹ ساله در ناحیه غفوراف
۲۵ فوریه، آزادگان در ناحیه باباجان غفوراف استان سغد مردی دست به خودکشی زده است که علت چنین اقدامی مشخص نیست. گفته می‌شود این مرد ۳۹ ساله که به همراه مادر و برادرش زندگی می کرده و از همسرش جدا شده است. قابل ذکر است که طی یک سال اخیر در قلمرو استان سغد ۲۸۱ نفر از جمله ۱۲۸ زن و ۱۵۳ مرد دست به خودکشی زده‌اند که نسبت به سال ۲۰۱۲، ۴.۲٪ کاهش یافته است. طبق اطلاعات مسئولین بازرسی این قبیل حوادث در سال ۲۰۱۳ نشان دهنده این است که معامله بی رحمانه، تحقیر، بیماری‌های روانی، وضعیت نامساعد خانوادگی و اقتصادی، مستی و … دلایل دست زدن به این حوادث نامطلوب می باشد.
خودکشی نادره: «دیگر زیستن نمی خواهم!»
شبکه جدید اجتماعی در تاجیکستان
۲۵ فوریه، گزیتا رو در تاجیکستان شبکه جدید اجتماعی parta.tj راه اندازی شده است که در آن تنها شهروندان تاجیکستان می‌توانند ثبت نام کنند. در صفحه اول این شبکه ی اجتماعی نوشته شده است که «سایت parta.tj، ابزاریست برای برقراری ارتباط و یافتن دوستان و یا همکلاسی ها که روزانه توسط میلیون ها نفر از مردم استفاده می شود» در حال حاضر، این شبکه اجتماعی جدید، حدود ۸۰۰ نفر عضو دارد. گفتنی است که به هنگام ثبت نام به عنوان محل اقامت باید شهرک و یا ناحیه تاجیکستان ذکر گردد. این وب سایت از نظر ظاهری و داده های عملکردی شبیه فیس بوک و «همکلاسی» است. آژانس یادآوری می کند که مقامات تاجیکستان بارها فیس بوک را مسدود کرده و دلیل ایجاد یک شبکه اجتماعی را در جمهوری اعلام کرده بود.
زنان
نبود پزشکان و زایمان خطرناک در روستاهای کوهستانی ختلان
۲۶ فوریه، بی بی سی تولد فرزند برای دهها زن مناطق روستایی استان ختلان به دلیل نبود پزشکان با مشکلات مواجه است. ساکنان روستاهای کوهستانی ختلان می‌گویند که این روستاها از مراکز پزشکی شهرستان‌ها فرسخ ها دور بوده و پزشکان در این روستاها کار نمی کنند. همچنین در این دهات مراکز طبی وجود ندارند و به همین دلیل افراد بیمار مجبورند راه طولانی را طی کرده و به مراکز نواحی بروند. اما در فصل های زمستان و بهار که بارندگی زیاد است بیماران امکان رفتن به بیمارستان هارا ندارند. این در حالی است که طبق اطلاع منابع رسمی بیش از ۶۰٪ زنان باردار در این استان کم خونی دارند و آن‌ها توان زایمان در منزل را ندارند. زمستان سال جاری که در روستاهای کوهستانی بارش برف از ۳۰ تا ۹۰ سانتیمتر بود خسارات زیادی به مردم وارد کرده و همچنین زنان باردار رو به زایمان را با خطر مرگ رو به رو کرده است.
حمایت اتحادیه اروپا از حقوق زنهای زندانی تاجیک
۲۷ فوریه، بی بی سی اتحادیه اروپا طرح جدیدی برای حمایت از حقوق زنان زندانی و محبوسان آزادشده در تاجیکستان روی دست گرفته است. آویدیو میک، از مسئولان دفتر اتحادیه اروپا در شهر دوشنبه، در یک نشست خبری گفت که هزینه این طرح ۴۰۰ هزار یورو بوده و ۷۵ درصد آن را اتحادیه اروپا و ۲۵ درصد دیگر را وزارت همکاری های اقتصادی و توسعه آلمان پرداخت کرده‌اند. طرح جدید حمایت از حقوق زنان زندانی و محبوسان آزادشده در تاجیکستان در چارچوب برنامه «ابتکار اروپایی برای دموکراسی و حقوق بشر» برنامه ریزی شده و توسط انستیتوی همکاریهای بین‌المللی آلمان (DVV)، اداره حقوق بشر و رعایت قانون و سازمان غیردولتی «جهان» اجرا خواهد شد. زرینه خالق اوا، مسئول دفتر انستیتوی همکاریهای بین‌المللی آلمان در تاجیکستان، گفت که در نظر گرفته شده است که در دایره ی این طرح در مدت ۲۴ ماه در زندان زنان شهر نارک دوره‌های ویژه برای آموزش تخصص های کامپیوتر، شیرینی پزی، خیاطی و آرایشگری سازمان داده شود.
روابط بین الملل
پهپاد های روسیه در تاجیکستان
۱ مارس، آزادگان هواپیماهای بدون خلبان (پهپاد) وارد پایگاه نظامی ۲۰۱ روسیه مستقر در تاجیکستان شدند. به گفته سرهنگ «یاروسلاو روشوپکین»، یک تن از مسئولان پایگاه مذکور، این هواپیماها برای شناسایی و تشخیص منابع رادیویی طراحی شده اند. وی گفت: «این پهپادها برای پشتیبانی از نیروهای نظامی و استفاده موثر از توپخانه در نظر گرفته شده اند و به ارتقای توان دفاعی و افزایش قابلیت های رزمی پاگاه مساعدت خواهند کرد.» به گفته وی، هواپیماهای بدون سرنشین به طور قابل توجهی امور اکتشافی در طول روز و شب در مناطق گسترده را تقویت خواهند کرد.
بررسی همکاری های انرژی روسیه و تاجیکستان
۲۸ فوریه، آزادگان دورنمای همکاری تاجیکستان و روسیه در بخش برق در دیدار امامعلی رحمان، رییس جمهوری تاجیکستان با «بوریس کوالچوک» رئیس شرکت شبکه های برق رسانی روسیه روز پنج شنبه، ۲۷ فوریه مورد بررسی قرار گرفت. به گزارش خدمات مطبوعاتی رئیس جمهور تاجیکستان، در این دیدار فعالیت نیروگاه «سنگتوده ۱» در محور بحث ها قرار داشت. دو طرف همچنین در مورد راه های پرداخت بدهی های شرکت «برق تاجیک» به «سنگتوده ۱» تبادل نظر کردند. در این دیدار در مورد مسائل دیگر مربوط به ادامه و توسعه همکاری ها، از جمله ساخت پروژه های انرژی در تاجیکستان گفتگو شد.
تاجیکستان – ایران: تحکیم روابط
۲۷ فوریه، خاور ۲۶ فوریه ملاقات رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن تاجیکستان، شریف سعید با کاردار سفارت جمهوری اسلامی ایران در دوشنبه، صیاد محمود صدری برگزار گردید. به گزارش خبرگزاری خاور، ضمن این ملاقات مسایل روابط تجاری اقتصادی دو کشور مورد بررسی قرار گرفت. آقای شریف سعید به ظرفیت‌های همکاری در زمینه‌های هیدرو انرژی، حمل و نقل و ارتباطات، تولید مواد غذایی، صنایع تولید دارو و جهانگردی تأکید نمود. همچنین طرف تاجیک پیشنهاد کرد در کشور کارخانه مشترک تولید فرش دستی و بسته بندی تاسیس گردد.
سفیر قرغیزستان به دوشنبه برمی‌گردد
۲۸ فوریه، آسیا پلوس هیأت کمیسیون بین دولتی تاجیکستان و قرغیزستان در رأس معاون نخست وزیر قرغیزستان روز ۲ مارس وارد شهر دوشنبه خواهد شد. به گزارش آسیا پلوس هیأت قرغیزستان که سفیر قرغیزستان در تاجیکستان نیز شامل آن است پس از درگیری روز ۱۱ ژانویه در مرز این کشورها به بشکک فرا خوانده شده بود. جلسه کمیسیون بین دولتی تاجیکستان و قرغیزستان برای تعیین و علامت گذاری مرز دولتی روز ۳ مارس در شهر دوشنبه برگزار می شود.
پایگاه ۲۰۱ روسیه در حال آماده باش است
۲۷ فوریه، تاج نیوز پایگاه نظامی ۲۰۱ روسیه در تاجیکستان می‌گوید ۹۰٪ کارهای تدارکاتی در زمینه خروج نیروهای ائتلافی از افغانستان انجام شده است. این در حالی است که وزیر دفاع روسیه، سرگی شایگو اعلام کرد که کشورش دست به گسترش حضور نظامی خود در بعضی مناطق زده است. وزیر دفاع روسیه می گوید: ما پایگاه ۲۰۱ در تاجیکستان را به ساختار دویزیونی تبدیل کرده ایم و آن را تا ماه دسامبر ۸۰٪ تکمیل کرده و تا زمان انتخابات افغانستان و خروج نیروهای ائتلاف از آن کشور ۱۰۰٪ تکمیل خواهیم کرد. پایگاه نظامی روسیه در تاجیکستان بزرگترین پایگاه نظامی روسیه در خارج از این کشور است. طبق اطلاع رسمی این پایگاه، حدود ۷ هزار نفر از نظامیان روسیه در تاجیکستان را فرا گرفته است.
ملاقات رئیس جمهوری تاجیکستان با ریچارد هاگلند
۲۴ فوریه، خاور روز ۲۴ فوریه امامعلی رحمان، رئیس جمهوری تاجیکستان با ریچارد هاگلند، معاون اول وزیر امور خارجه آمریکا در امور کشور‌های آسیای مرکزی و آسیای جنوبی دیدار و ملاقات کرد. در این دیدار مسائل مربوط به روابط تاجیکستان و آمریکا و همکاری های متقابل سودمند میان دو کشور مورد بحث قرار گرفت و همچنین به وضعیت کنونی افغانستان نیز توجه شده است.
اقتصاد
تاجیکستان از نگاه ایمنی جاده ها در رتبه دوم جهان
۲۶ فوریه، اوستا تاجیکستان از نظر ایمنی راه ها در مقام دوم جهان قرار دارد. این نتیجه رتبه بندی است که موسسه تحقیقات حمل و نقل میشیگان بر اساس داده های سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۰۸ تهیه کرده است. محققان مشخص کردند که در کدام کشورها بیشترین تعداد مرگ و میر ناشی از تصادفات در هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت رخ می دهد. در رتبه بندی امن ترین راه ها مربوط به کشور مالدیو است که در آن از ۱۰۰ هزار نفر از ساکنان دو نفر بر اثر تصادفات رانندگی جان خود را از دست می دهند. بعد از مالدیو کشور تاجیکستان قرار دارد که در آن سه مورد مرگ از هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت ثبت شده است. کشور مالت در جایگاه سوم نیز با ۳ نفر و جایگاه چهارم کشور فیجی است که در آن چهار نفر از هر ۱۰۰ هزار نفر در جاده ها جان خود را از دست می دهند.
فرهنگ
بازتاب پرده پوشانه حوادث سال‌های ۹۰ در کتاب «تاریخ مردم تاجیک»
۲۲ فوریه، رادیو آزادی کتاب۶ جلدی «تاریخ مردم تاجیک» بازگوی تاریخ تاجیکان از زمان قدیم تا امروز است. انتشار این اثر که در ۱۶ سال اخیر به دلایلی به تأخیر می‌افتاد هفته پیش منتشر شد. مولفان کتاب اثر خود را «پدیده چشمگیر تاریخنگاری نوین» عنوان می کنند. آن‌ها می گویند با توجه به کشف ماخذهای نو و تغییر دید تاریخی، تألیف این کتاب هنوز در اواخر سال‌های ۷۰ قرن گذشته در نظر گرفته شده بود و می بایستی تا سال‌های ۹۰ به اتمام می رسید. اما حوادث سیاسی کشور، محدودیت ذخایر مالی و ترک عده‌ای از متخصصین این طرح را ناتمام گذاشته بود. اما مولفان می‌گویند این کتاب برای استفاده عالمان داخل و خارج کشور است و بنابراین به زبان روسی تهیه شده است.
اسکندر عثمان اف: «بعد از مرگ مادر انسان تنهاست و کامیابی هایش هیچ اند»
۲۲ فوریه، رادیو آزادی مصاحبه اختصاصی رادیو آزادی با اسکندر عثمان اف کارگردان جوان و موفق تاجیک. فیلم اسکندر عثمان اف کارگردان جوان و موفق تاجیک «برقیه» در یک جشنواره جهانی سینما در شهر کلکته هندوستان برنده جایزه داوران شده است. این فیلم در سال ۲۰۱۲ در جشنواره سینمای شهر خنای ویتنام برنده جایزه بهترین کارگردان شده بود. حالا اسکندر عثمان اف قصد دارد در همکاری با تولیدکننده های چک و اوکراین فیلم جدیدی را در مورد مسلمانان فیلمبرداری کند. اگرچه اسکندر عثمان اف از محتوای این فیلم نامه چیزی نگفت اما در مصاحبه با آزادی از برنامه‌های دیگر خود حرف زده و نخست از پذیرایی گرم تماشاگران فیلم «برقیه» در هند اظهار خوشنودی کرد.
تاسیس کارگاه کارگردانی برزو عبدالرزاق‌اف در بیشکک
۲۵ فوریه، آزادگان مدرسه کارگردانی برزو عبدالرزاق‌اف، کارگردان شناخته شده تاجیک، در تئاتری به نام عبدالمامن‌اف شهر بیشکک تاسیس شده است. آقای عبدالرزاق‌اف در صحبت با «آزادگان» گفت: این همان چیزی بود که می‌خواست در تاجیکستان تشکیل کند، ولی موفق نشده بود. وی گفت، حالا من به یک آرزوی خود رسیدم و مدرسه ی کارگردانی نیز تاسیس شد. برزو عبدالرزاق‌اف که حالا به طور رسمیً در تئاتری به نام چنگیز ایتمت‌اف در قرغیزستان فعالیت دارد، گفت تلاش دارد اثر «دون ژوان» – مالییر را روی صحنه بیاورد و قرار است به زودی نمایش داده شود. این کارگردان شناخته شده تئاتر تاجیک در آخر ماه ژانویه سال جاری تاجیکستان را به قصد قرغیزستان ترک کرد و نزدیکان او گفتند، برزو برای کار و زندگی به شهر بیشکک رفته است. دلیل او برای ترک تاجیکستان بکار نگرفتن او در تئاتر‌های کشورش است. عبدالرزاق‌اف یکی از کارگردان‌های شناخته شده تاجیکستان است که در گذشته رهبری تئاتری به نام کمال خجندی و تئاتر جوانان به نام محمود واحد در تاجیکستان را به عهده داشت.
آرمان شهر
صفحه‌ی تاجیکستان در سایت آرمان‌شهر
تارنمای آرمان‌شهر مطالب مربوط به جغرافیای تاجیکستان را در این صفحه گردهم می‌آورد. برای بارور کردن آن ما را یاری دهید.
کتاب‌خانه آنلاین حقوق بشر آرمان‌شهر/ زنان
آرمان‌شهر صفحه‌‌ای از کتاب‌خانه آنلاین حقوق بشر خود را به زنان اختصاص داده است. هدف از راه‌اندازی «کتاب‌خانه آنلاین حقوق بشر» ایجاد جامع‌‌ترین پایگاه اطلاعاتی در این زمینه است.
دیگر بولتن‌های آرمان‌شهر
هفت روز نامه حقوق بشر بین المللی
هفت روز نامه حقوق بشر زنان
هفت روز نامه حقوق بشر ایران
هفت روزنامه حقوق بشر افغانستان
منابع این شماره
Avesta, Asia-Plus, BBC (Persian, Tajik, English), ca-news.org, Gazeta.ru, Khovar, Ozodagon, Radio Ozodi, Taj-news
Haftroozname Tajikestan shomareye 27
