کارزار‌های آرمان‌شهر

ثریا پوپل، رئیس آکادمی علوم جمهوری اسلامی افغانستان، قانون، صلح و ثبات را نیازهای امروز جامعه افغانستان، خاصه زنان دانسته، می‌گوید: «امروزه زنان در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی چنان درخشیده‌اند که احتمال برگشت به گذشته کمتر به نظر می‌رسد یا اصلا وجود ندارد.»

عبدالقیوم سجادی، پژوهشگر حوزه‌های جامعه‌شناسی سیاسی و دیپلوماسی، نماینده مردم غزنی در پارلمان افغانستان معتقد است: «بازگشت دوران تاریک گذشته، بازگشت به فضای پرتنش سیاسی، اجتماعی و مذهبی گذشته، یکی از هراس‌های عمومی مردم است. اگر همکاری‌های مثبت جامعه جهانی از بین برود، امکان بازگشت به دوران تاریک گذشته وجود دارد.»

صحرا کریمی، فیلمساز، در مقوله دفاع از حقوق زنان معتقد است: «نباید نگاه فمینیستی افراط‌گرایانه داشته باشیم. بخواهیم یا نخواهیم در جامعه با مردان یکجا زندگی می‌کنیم. نباید نگاه خصمانه به جامعه مردسالار داشته باشیم. باید نگاه انسانی داشته باشیم و طوری باشیم که خودمان را به عنوان انسان به جامعه مردسالار معرفی کنیم؛

رمضان بشردوست معتقد است نخبگان افغانستانی آزاداندیش نیستند. او رفتار و انتخاب‌های از پیش معین نخبگان را از موانع توسعه کشور دانسته، درباره چالش‌های پیش روی افغانستان تصریح می‌کند: «یکی از مشکلات ساختاری، نخبگان هستند. نخبگان کشورهای دیگر مردم را از چاه می‌کشند و نخبگان ما مردم را در چاه می‌اندازند.»

دکتر عالمه یکی از دستاوردهای مهم دوران جدید را تصویب قانون اساسی افغانستان می‌داند. او معتقداست که این قانون باید حفظ شود. مهم ترین مطالبه او کارزار سراسری مبارزه با بی‌سوادی است و مهم‌ترین ترس او این است که افغانستان دوباره به دورانی بازگردد که همه آزادی‌های نسبی انسانی و دستاوردهای چند سال گذشته از دست برود.

وحید قاسمی خواننده، آهنگساز و محقق در زمینه موسیقی بومی است. او آزادی بیان، برگزاری انتخابات و پیشرفت ورزش افغانستان را از دستاوردهای مهم دوران جدید می داند و نظام مردسالاری، عقاید طالبانی و حضور کمرنگ زنان در گرد همایی و فعالیت های فرهنگی را از عواملی می داند که مانع مشارکت زنان است.

بتول مردادی، فیلمساز و نویسنده، با نهادهای مدنی افغانستان همکاری نزدیکی دارد. او وقتی می‌خواهد دوره‌ کنونی را با دوره طالبان مقایسه کند، می‌گوید: «البته که روشنایی اندک بهتر از تاریکی مطلق است؛ اما اگر معیارهای حقوق بشری جهانی مد نظر باشد، نه تنها زنان و کودکان، که تمام اقشار جامعه افغانستان وضعیت خوبی ندارند.

سیدعسکر موسوی، فعال سیاسی، که عقیده دارد بدون داشتن زنان تحصیلکرده، مبارزه با ارتجاع سرانجامی نخواهد داشت، به صراحت می‌گوید: « افغانستان بدون زنان تحصیل‌کرده هرگز نه در برابر ارتجاع می‌تواند بجنگد، و نه در برابر وابستگی‌ها می‌تواند کاری بکند.»

فرخنده زهرا نادری، نماینده مجلس افغانستان است. او می‌گوید فرهنگ جنگ، فرهنگ افغانستان نیست و توضیح می‌دهد: «در بخش فرهنگ، بزرگترین مشکل سنت‌گرایی و ذهنیت جنگی است که عده‌ای آن را با فرهنگ افغانی جابه‌جا می‌کنند. فرهنگ جنگ، فرهنگ ما نیست. جنگ، سنت بی‌بندوباری است که طی سه دهه ظالم‌ها بر مظلوم‌ها تحمیل کردند.

صدیق برمک، کارگردان، می‌گوید: «ما، بین افراط و تفریط، حد وسط را هنوز نشناخته‌ایم. ما افراطی‌ترین و همزمان تفریطی‌ترین ملت دنیا هستیم.» او درباره منشأ شرایط دشوار کنونی می‌افزاید: «ملتی که همیشه در فقر، بی‌سوادی و ناآگاهی نگه داشته شده، خریدار متاع بنیادگرایی مذهبی است. »