زنان

برای پاسداشت و تکریم روز جهانی حقوق بشر دلایل زیادی وجود دارد. اما نمی توان این روز را گرامی داشت و همزمان نگاهی خاص به وضعیت زنان و دختران این سرزمین نیانداخت. نمی شود روز جهانی حقوق بشر را بدون توجه به تلاش در جهت برقراری عدالت جنسیتی، محو هر گونه خشونت علیه زنان، برابری خدشه ناپذیر حقوق زنان و مردان مورد تجلیل قرار داد.

ما، بخشی از فعالان حقوق شهروندی و حقوق زنان، به عنوان فعالین جامعه مدنی در عرصه های مختلف صنفی، مطبوعاتی، سازمان های غیردولتی، احزاب و نهادهای سیاسی و اجتماعی هستیم که طی سالیان گذشته راه های گوناگون و صعب العبوری را برای تحقق خواسته ها و مطالبات زنان و بهبود وضعیت زندگی آنان پیموده ایم و هرگاه ضرورت اقتضا می کرده، برای تحقق این خواسته ها در کنار هم گام برداشته ایم. امروز نیز مصمم شده ایم، به منظور ارائه بخشی از مطالبات خود و زنان سرزمین مان، با بهره گیری از فضای انتخاباتی، ائتلاف دیگری را شکل دهیم. این ائتلاف که هدف آن طرح مطالبات زنان است, درصدد حمایت از کاندیدایی خاص و یا مداخله در حق شهروندان در انتخابات نیست. بلکه میخواهد صدای زنان این سرزمین را هرچه رساتر به گوش جامعه برساند.

“همه ما – چه مرد و چه زن ، چه سرباز و چه صلح بان ، چه شهروند و چه رهبر – برای کمک به پایان خشونت علیه زنان مسئولیت داریم . کشورها باید به تعهدات خود برای پیشگیری از خشونت ، کشاندن عاملان خشونت ها به پیشگاه عدالت و پرداخت غرامت به قربانیان عمل کنند”

به کوشش گیسو جهانگیری و خلیل رستم خانی
با همکاری شورانگیز داداشی
مترجم: خلیل رستم خانی
تایپ: کبیر احمد نشاط
طراحی و برگ آرایی: روح‏الامین امینی
گرد آوری و انتشار: آرمان‏شهر

ما، بخشی از فعالان حقوق شهروندی و حقوق زنان، به عنوان فعالین جامعه ی مدنی در عرصه های مختلف صنفی، مطبوعاتی، سازمان های غیردولتی، احزاب و نهادهای سیاسی و اجتماعی هستیم که طی سالیان گذشته راه های گوناگون و صعب العبوری را برای تحقق خواسته ها و مطالبات زنان و بهبود وضعیت زندگی آنان پیموده ایم و هرگاه ضرورت اقتضا می کرده، برای تحقق این خواسته ها در کنار هم گام برداشته ایم.

کمپین ۵۰% زنان افعانستان در تاریخ ۲۸ ثور ۱۳۸۸ و در آستانه انتخابات دومین دور ریاست جمهوری تشکیل شد. این کمپین که متشکل از گروهی از فعالان جامعه مدنی، حقوق بشر، حقوق زنان و مطبوعات بودند با این شعار که زنان نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می دهند این کمپین را کمپین ۵۰% زنان افغانستان نام نهادند. آنها خواست ها و مطالبات خود را در زمینه حقوق سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و اصلاح قوانین و حقوق قضایی در ۷ بخش اعلام نمودند.

مجموعه کوچک شعر ” زنان صلح را می سرایند” به مناسبت ۸ مارچ، روز جهانی زنان به خوانندگان پیشکش می شود. این گلچین که اکثر شاعران آن زن هستند، شامل شعرهایی است از اهل قلم کشورهای مختلف در پاسخ به فراخوانی به نام ” کاروان هزار و یک شعر برای صلح در افغانستان” که به وسیله سازمانOPEN ASIA در زمستان ۱۳۸۰ در پنج قاره جهان پخش شد.

زنان در کشورهای مختلف منطقه به دلیل اشتراکات تاریخی، اجتماعی، فرهنگی، دینی و متاثر از نظام های سیاسی و اقتصادی حاکم که به گونه هایی همه آنها در عنصر استبداد و خودگامکی مشترک بوده اند، در وضعیت ناگوار و البته مشابهی به سر می برند. در کتاب پیش رو‏ وضعیت زنان تاجیکستان از زمان شوروی تا استقلال تاجیکستان مورد بررسی قرار گرفته و به مواردی چون نظام شوروی، استقلال تاجیکستان، مهاجرت و طلاق، چند همسری، اسلام سیاسی و زنان و تفاوت های نسل جوان و نسل قدیم تاجیکستان پرداخته شده است.

زنان در دوران طالبان تمام حقوق و آزادی های مدنی و انسانی خود را از دست دادند. شدیدترین و سختگیرانه ترین قوانین کنترلی بر آنان اعمال شد و صحبت از حقوق زنان به خط قرمز حکومت تبدیل شد. اکنون که جامعه یک دهه بعد از حکومت طالبان را تجربه کرده و زنان به آزادی‏های مدنی و سیاسی وسیعتری نسبت به دوران پیش رسیده اند، صحبت ها از مذاکره با طالبان این نگرانی و وحشت را در میان زنان ایجاد کرده است که آیا با توجه به ضعف ساختارها و نهادهای دموکراتیک، بار دیگر حقوق زنان قربانی صلحی ناپایدار خواهد شد؟ آیا جامعه به زنان به عنوان نیمی از جمعیت کشور، توجه دارد؟

آیا مبارزه زنان افغانستان برای دستیابی به حقوق برابر، یک جنبش است یا یک حرکت تصنعی از بالا به پایین؟ مطالبات مشخص زنان افغانستان چیست؟ نسبت بین مدرنیته و سنت در این مبارزه چیست؟ آیا اختصاص سهمیه به زنان در پارلمان افغانستان و تبعیض های مثبت به نفع زنان بیانگر حضور و مشارکت واقعی زنان در عرصه های سیاسی است؟ این سئوالات و سئوالات دیگر مجموعه مسائلی هستند که سعی شده در این کتاب کوچک به آن‏ها پرداخته شود.