haft-690x259
DSC01259_0_45762
شهر باستانی خجند در تاجیکستان – منبع: تاجیکی نیوز

 سیاسی

جناب عالی، پادشاه، یلباسی، آرکاداغ: کشورهای آسیای مرکزی بعد از رفتن این رهبران منتظر چه باید باشند؟
۵ دسامبر، آسیا پلوس  شخصیت پرستی خاص تمام کشورهای آسیای مرکزی است. تاجیکستان: «رحمان– آفتاب ماست» امامعلی رحمان زمام ریاست جمهوری را از سال ۱۹۹۴ در دست داشته ۶۱ سال سن دارد. ازبکستان: «پادشاه عاقل کریم اف» اسلام کریم اف در اصل از سال ۱۹۸۹ سرور ازبکستان است. در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۹۹۱ پیروز گردید و طبق رأی دهی همگانی سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۷ صلاحیتش تمدید کرده شد. قزاقستان– یلباسی «پیشوای ملت» نورسلطان نظربایف از سال ۱۹۹۱ طی مدت ۲۲ سال رئیس جمهور قزاقستان است. ترکمنستان: از «پدر همه ترکمن ها» تا «آرکاداغ». قربانگلی بردی محمد اف زمام امور ترکمنستان را در سال ۲۰۰۷ گرفت. تا آن زمان به مدت ۱۷ سال سفرمراد نیازاف رئیس جمهور بود. ساختار حکومت در این کشور تغییر جدی نکرده است. تاریخ گواه است که حکومت طولانی یک نفر به آزادی کشور تأثیر منفی دارد و به شخصیت پرستی منجر می شود.

دادستان برای زید سعیداف مجازات ۲۸ سال زندان را تقاضا کرد
۵ دسامبر، بی بی سی دادستان پرونده جنایی زید سعیداف، تاجر بازداشت شده، در محاکمه دادگاهی حکم ۲۸ سال زندان با مصادره مال و  اموال را برای آقای سعیداف از قاضی درخواست کرده است. به گفته وکیلان مدافع آقای سعیداف، روز پنج‌شنبه‌ ۵ دسامبر عبدالسمیع دادابایف این درخواست را در جلسه دادگاه اعلام کرده است. شهرت قدرت اف، یکی از وکلای آقای سعیداف، به بی بی سی گفت که وکلای مدافع با این درخواست دادستان مخالفند و روز دوشنبه آینده در سخنرانیهایشان به این نکته تأکید خواهند کرد. آقای قدرت اف می‌گوید، که موکل آنها اتهامات وارده علیه خود را صد درصد رد می‌کند. وی افزود که سه نفر از وکلای مدافع وی نیز این درخواست را غیرعادلانه می‌دانند. این در حالیست که وکلای مدافع زید سعیداف، تاجر سرشناس و وزیر سابق صنایع که از شش ماه پیش به این سو در بازداشت به سر می‌برد، در اواسط ماه نوامبر بازرس پرونده جنایی موکلشان را به جعل اسناد مربوط به آزمایش “دی ان ای” آقای سعیداف متهم کرده بودند.

رؤسای فرهنگستان علوم و کمیته زبان برکنار شدند
۶ دسامبر، بی بی سی امامعلی رحمان با صدور فرمانهایی به تغییرات گسترده کادری در بخش علم و فرهنگ تاجیکستان دست زده است. از جمله رؤسای فرهنگستان علوم و کمیته زبان و اصطلاحات تاجیکستان به دلیل بازنشستگی از سمتهایشان برکنار شدند. فرهاد رحیم‌اف که تا حال معاون وزیر آموزش و پرورش تاجیکستان بود، جایگزین محمدشاه هلال اف در فرهنگستان علوم شد. گوهر شرافزاده رئیس سابق دانشکده تکمیل تخصص ماموران دولتی، جایگزین دادخدا سیم الدین اف در کمیته زبان و اصطلاحات شد. به نوشته سایت رسمی ریاست جمهوری تاجیکستان، با تغییرات کادری در بخش علم و فرهنگ، اکنون ترکیب سن و سالی رهبران مؤسسات علمی و فرهنگی کشور جوان تر شده و مثلا، فرهاد رحیم‌اف، رئیس جدید فرهنگستان علوم، «فقط ۴۵ سال دارد».

 جامعه

محرومیت گسترده کودکان تاجیک از کودکستان ها
۶ دسامبر، بی بی سی تاجیکستان کشوری با جمعیت بالای روستایی است و در بیشتر روستاها کودکستان و یا مهدکودک وجود ندارد. در شهرها نیز بیشتر زن‌ها خانه دار هستند و ترجیح می‌دهند کودکان خودرا در خانه نگه دارند. به گفته مسؤلین وزارت آموزش پرورش تاجیکستان کمبود کودکستان ها دلیل اصلی فراگیری کم‌تر کودکان به آموزش و پرورش است. این در حالی است که شمار جمعیت تاجیکستان در مقایسه با زمان شوروی به مراتب افزایش یافته اما تعداد مدرسه‌ها و کودکستان ها کاهش یافته است. تا سال ۱۹۹۱ در کشور ۹۴۵ کودکستان فعالیت داشت و بیش از ۱۴۱ هزار کودک به تعلیم و تربیت دسترسی‌ پیدا کردند. در سال ۲۰۱۰ شمار کودکستان ها به ۴۸۸ رسیده است. بر اساس آمار رسمی امروز در تاجیکستان بیش از ۷۲۰ مراکز رشد کودک فعالیت دارد.

هشدار ساختارهای انتظامی مسکو به مهاجران تاجیک
۷ دسامبر، بی بی سی دادگاه های استان مسکو بالغ بر ۲ هزار و ۲۹۰ شهروند تاجیکستان را  برای صادر نمودن تخلفات مختلف به پرداخت جریمه موظف کرده اند. گفته می شود در صورت سرپیچی شهروندان تاجیکستان  بازداشت و زندان خواهند شد. مقامات قضایی مسکو اظهار داشته‌اند که تنها با توجه به شرایط مشکل مهاجران تاجیک دادگاه‌ها تصمیم گرفته‌اند که آن‌ها باید جریمه پرداخت کنند. این مقامات هشدار داده‌اند که چنانچه تا ۲۰ دسامبر سال جاری مهاجران تاجیک تصمیم دادگاه را در مورد پرداخت جریمه اجرا نکنند، مورد پیگرد فدرالی روسیه قرار خواهند گرفت.

مدودف: «ما به کارگان مهاجر نیاز داریم»
۶ دسامبر، رگنوم دمیتری مدودف، نخست‌وزیر روسیه گفت که روسیه تصمیم اعمال روادید یا ویزا با کشور‌های آسیای مرکزی را ندارد. او این نکته را ضمن مصاحبه با نماینده‌های پنج شبکه بزرگ تلویزیون کشورش که ظهر ۶ دسامبر به طور مستقیم پخش شد، اظهار داشته‌است. وی گفت: اما ما قصد داریم که عبور مرز توسط شناسنامه‌ها صورت بگیرد. باید تمام مقررات اجرا شود. همه مدارک، از قبیل شناسنامه و بیمه ثبت کرده شود. به قول مدودف نظام بدون ویزا با کشور‌های اتحاد دولت‌های مستقل باید حفظ شود، چرا که روسیه به کادر‌های متخصص نیاز دارد. وی تاکید کرد، برای ما هم آن‌هایی که کار ساخت و ساز می‌کنند و هم آن‌هایی که کار نسبتاً اختصاصی انجام می‌دهند، ضرورند.

مهاجران اخراج ‌شده تاجیک: «روس‌ها گفتند، دیگر به وطن ما نآیید»
۹ دسامبر، آزادگان خدمات فدرالی مهاجرت روسیه با راه‌اندازی یک عملیات ویژه به اخراج اجباری شهروندان تاجیکستان پرداختند. عبدالمنانف امان‌اف، شهروند اخراج‌شده تاجیکستان از روسیه، شام ۸ دسامبر هنگام خارج شدن از فرودگاه دوشنبه گفت: از روز ۱ دسامبر سال جاری در شهر سامارای روسیه عملیات اخراج مهاجران تاجیک آغاز شده است، که در پی آن تا کنون ده‌ها ساکن کشور به وطن باز گردانده شده اند. این مهاجر تاجیک می‌گوید، شهروندان تاجیکستان از سوی کارمندان خدمات فدرالی مهاجرت روسیه در فرودگاه سامارا در حالی بازداشت می‌شوند، که هیچ مشکلی در مدارک خود ندارند. هر سال حدود ۲ میلیون شهروند تاجیکستان برای جستجوی کار به روسیه رفته، سالانه حدود ۴ میلیارد دلار به کشور پول انتقال می دهند.

 اقتصاد

آمادگی ایران برای ادامه‌ سرمایه‌گذاری در تونل «استقلال»
۲۹ نوامبر، آزادگان تونل «استقلال» ۵٫۲ کیلومتر طول داشته و در مسیر دوشنبه-خجند که مناطق مرکزی و شمال تاجیکستان را به هم متصل می‌کند، واقع است. دولت ایران آمادگی خود را برای ادامه‌ سرمایه‌گذاری در این طرح  اعلام کرده است. طبق اطلاع یک منبع از سفارت ایران در تاجیکستان، فعلا کارشناسان شرکتهای ایرانی «فراب» و «صابر» مشغول محاسبه مخارج اضافی این طرح هستند. تونل «استقلال» سال۲۰۰۶ با شرکت رؤسای جمهور تاجیکستان و ایران افتتاح گردید، ولی امور ساختمانی آن تا حال به انجام نرسیده است. جانب ایران در صدد است تا اواسط ماه آینده مبالغ ضروری را به شرکتهای ایرانی پرداخت کند و امور ساختمان و بازسازی این تونل از سر گرفته شود. تا باز شدن تونل «استقلال» آمد و رفت ساکنان توسط گردنه‌های انزاب و شهرستان صورت می‌گیرد و در فصل سرما حرکت وسایل حمل و نقل در این مسیر متوقف می‌شود.

تلاش تاجیکستان برای جذب سرمایه گذاری های کویت
۵ دسامبر، آزادگان تاجیکستان تلاش دارد صندوق توسعه بین المللی کویت را برای سرمایه گذاری در بازسازی نیروگاه آبی «بایغازی» بر روی رودخانه وخش و ترمیم جاده کولاب – قلعه خمب، جذب کند.  به گفته وزارت امور خارجه تاجیکستان، اخیرا سفیر تاجیکستان در کویت با مدیر کل صندوق کویت ملاقات کرد. در این جلسه اجرای توافقات میان دو کشور بررسی شد. طرفین اشاره کردند که همکاری های اقتصادی دوجانبه تمایل به تقویت و توسعه دارد . وزارت خارجه تاجیکستان در اطلاعیه خود نوشته است که در دیدار مذکور مسائل مربوط به تقویت همکاری های دو جانبه، از جمله در اجرای پروژه های سرمایه گذاری و بازسازی نیروگاه «بایغازی»، ساخت و ساز جاده کولاب – قلعه خمب و دیگر طرح های زیر بنایی مورد بحث قرار گرفت.

بررسی ظرفیت های گردشگری تاجیکستان
۵ دسامبر، آزادگان مرکز تجارت بین المللی (ITC) در زمینه گردشگری و صنایع خلاق، مانند صنایع دستی، ظرفیت های توریستی تاجیکستان را ارزیابی و معرفی خواهد کرد. بنا به گزارش این نهاد بین المللی، «فرانسوا لوران، مشاور ITC در امور گردشگری بین المللی ماموریت دوم خود را در تاجیکستان در تاریخ ۲۸ نوامبر سال جاری به پایان رساند. لوران در تاجیکستان دو ماموریت در ماه های اکتبر و نوامبر انجام داد. وی طی ماموریت های خود ظرفیت های گردشگری مناطق اصلی توریستی، از جمله دره «زرفشان» و استان بدخشان را از نزدیک بررسی کرد. هدف از این ماموریت ارزیابی نیازهای گردشگری و مطالعه امکان سنجی برای ایجاد سازمان های ترویج گردشگری بود. به گفته وی، تاجیکستان دارای پتانسیل بسیار زیادی برای توسعه صنعت گردشگری و جذب هزاران نفر از گردشگران است.

گازپروم نفت نرخ بنزین را در تاجیکستان کاهش می‌دهد
۹ دسامبر، بی بی سی نخستین واگن های حامل بنزین بدون عوارض اضافی گمرکی از روسیه به تاجیکستان منتقل شدند. در حال حاضر کاهش قیمت بنزین تنها در مراکز بنزین فروشی متعلق به شرکت «گازپروم نفت – تاجیکستان» مشاهده می شود. این شرکت نخستین شرکتی است که مواد سوخت را بدون عوارض گمرکی به تاجیکستان وارد کرده است و با ورود این مواد از سوی شرکت های دیگر ارزش آن به طور قابل ملاحظه کاهش خواهد یافت.

 مبلغ ۱۵۰هزار دلار جهت ترمیم آثار خانه‌های تاریخی تاجیکستان
۲۹ اکتبر، آسیا پلوس در راستای برنامه خزینه سفیران ایالات متحده آمریکا دائر به حفظ میراث فرهنگی سفارت ایالات متحده آمریکا به منظور مرمت و احیاء آثارخانه های تارخی شهرهای حصار و کانبادام از دو پروژه، پشتیبانی مالی خواهد کرد. از سال ۱۹۹۲ تا امروز آمریکا توسط برنامه و کمک‌های بشردوستانه برای پشتیبانی از نهادهای دموکراتیک و بخش‌های تندرستی، فرهنگ، معارف و رشد اقتصادی تاجیکستان مبلغ بیش از یک میلیارد دلار آمریکا را اختصاص داده است.

 روابط بین المللی

پنج سناریو احتمالی آینده آسیای مرکزی
۶ دسامبر، تاج نیوز طبق ارزیابی تحلیلگران، آسیای مرکزی در آینده یا به روسیه می‌پیوندد و یا به بخشی از امپراتوری جدید چین شامل خواهد شد. تحلیل گر روس آندری کازانتسیو ۵ سناریو احتمالی رشد حوادث و رویدادهارا در منطقه ارائه کرده است: ۱. آسیای مرکزی شامل چین خواهد شد. ۲. روسیه به خاطر می‌آورد که زمانی امپراطوری بود و سعی خواهد کرد کشورهای این منطقه را تحت سلطه خود دراورد. ۳. اتحادیه آسیای مرکزی به وجود می آید؛ این طرح در سال ۱۹۹۰ مورد بررسی قرار گرفته بود. ۴. خلافت اسلامی. ۵. فروپاشی کامل، در این صورت کشورهای آسیای مرکزی دچار گرداب خشونت های ملی و مذهبی می شوند.

 تاجیکستان و افغانستان یک کمیسیون مشترک ایجاد می‌کنند
۳ دسامبر،  آزادگان تاجیکستان و افغانستان توافق کرده اند که یک کمیسیون مشترک در زمینه امنیت مرزی، مبارزه با قاچاق مواد مخدر و تقویت همکاری مناطق مرزی دو کشور، تشکیل دهند. بازمحمد احمدی، معاون وزیر امور داخلی افغانستان این مطلب را روز دوشنبه ۲ دسامبر در یک کنفرانس مطبوعاتی در شهر دوشنبه بیان کرد. وی بعد از پایان کنفرانس همکاریهای تاجیکستان و افغانستان در بخش مبارزه با مواد مخدر، گفت دولت افغانستان و کشورهای دیگر منطقه تلاش های زیادی در مبارزه با قاچاق مواد مخدر به خرج می دهند. کنفرانس مذکور توسط دفتر سازمان ملل متحد در مورد مواد مخدر و جرایم (UNODC)، در چارچوب برنامه های منطقه ای برای افغانستان و کشورهای همسایه، برگزار شد.

 آغاز مذاکرات بین دوشنبه و تاشکند برای انتقال گاز
۹ دسامبر، آزادگان تاجیکستان برای خریداری گاز در سال ۲۰۱۴ با ازبکستان مذاکرات را آغاز کرده‌است. رئیس شرکت تاجیک ترانس گاز  روز ۹ دسامبر  گفت مکاتبه را با طرف ازبکستان در مورد خریداری گاز در سال ۲۰۱۴ آغاز نموده ایم. این در حالیست که ازبکستان از اول سال جاری انتقال گاز طبیعی را به تاجیکستان قطع کرده است. که در نتیجه آن، ۵۰ درصد کارگران شرکت بیکار مانده‌اند: «نصف کارگرهایمان در مرخصی بدون مهلت قرار دارند». ازبکستان تا اول سال جاری تنها تامین ‌کننده تاجیکستان با گاز طبیعی محسوب می شد، که آن گاز برای تامین کارخانه های «تلکا» و «تاجیک سیمینت» انتقال می‌شد. اما از اوایل سال جاری انتقال گاز از ازبکستان کاملا قطع شده است.

 چینی‌ها در تاجیکستان برج می‌سازند
۹ دسامبر، چاینا پرو شرکت ساختمانی «دون فان» قصد دارد در تاجیکستان برج ۲۴ طبقه ای مسکونی بسازد. بلندی این برج ۸۷ متر بوده و از بلندترین برجهای شهر دوشنبه محسوب خواهد شد.

«اشاره»پوتین به ملی گرایان روس
۹ دسامبر، تاج نیوز رئیس جمهور روسیه، پوتین، در همایش جبهه عمومی مردمی روس گفته است که «شهروندان روسیه نباید طبق دین مذهب و یا ملیت شان حقوق ویژه طلب نمایند. روس ها مردم دولت آفرند اما روسیه تنها به دلیل تنوع ملیتی خود قدرتمند است. اگر ما می‌خواهیم قدرت را نگه داریم باید به این مسئله توجه داشته باشیم». از سوی دیگر پوتین اظهار داشت که نمایندگان  تمام ملیت و مذاهب باید از حقوق برابر برخوردار باشند. مؤلف مقاله خلاصه کرده است که «روحیه ضد مسلمانان و ضد مهاجرین تنها در پایتخت دولت روسیه احساس نمی شود. طبق اطلاعات دفتر حقوق بشر ۵۰٪ ساکنین روسیه حس بیگانه ستیزی دارند. نمایندگان ادیان دیگر نیز از نژادپرستان این کشور در هراسند».

 فرهنگ

«تاجیکستان – اسم من» کتاب جدید مؤمن قناعت  ۹ دسامبر، تاج نیوز مجموعه اشعار استاد مؤمن قناعت تحت عنوان «تاجیکستان– اسم من» منتشر گردید. این مجموعه شامل داستان‌های بلند، سلسله شعرهای «صوت های شیراز» و شعرهایی که طی سال‌های اخیر سروده است، می باشد. تا امروز بیش از ۱۲ مجموعه از اشعار مؤمن قناعت منتشر شده است. بنا به گفته ادبیات شناسان داستان‌های «سروش ستالینگراد»، «تاجیکستان- اسم من»، «گهواره سینا»، «مسعود نامه» و «صوت های شیراز» او را به شمار معروف ترین شاعران پارسی گوی سده بیست شامل کرده اند.

معرفی آثار جدید در بخش حقوق در دوشنبه
۹ دسامبر، اوستا شش کتاب تازه منتشر شده در بخش حقوق برای نخستین بار توسط استادان دانشگاه ملی تاجیکستان روز ۹ دسامبر در هتل «سیرینا» شهر دوشنبه معرفی می شوند. در این مراسم نمایندگان مراکز علمی و دانشگاهی کشور شرکت خواهند کرد. تمامی آثار به زبان تاجیکی آماده و نشر شده اند.

 نمایشگاه هنرهای دستی در دوشنبه
۹ دسامبر، رادیو آزادی این نمایشگاه روزهای ۱۲ الی ۱۴ دسامبر در مرکز اسماعیلیه با شرکت ۸۰ نفر از هنرمندان برگزار خواهد شد. به گفته رئیس مرکز فرهنگی باختر «احیا و گسترش هنر مردمی و ایجاد فضای مساعد برای بازاریابی محصولات» هدف اصلی این نمایشگاه است. نمایشگاه با کمک و پشتیبانی مرکز اسماعیلیه دوشنبه، سفارت های آلمان، آمریکا و فرانسه برگزار می گردد.

 آرمان شهر

صفحه‌ی تاجیکستان در سایت آرمان‌شهر
تارنمای آرمان‌شهر مطالب مربوط به جغرافیای تاجیکستان را در این صفحه گردهم می‌آورد. برای بارور کردن آن ما را یاری دهید.

کتاب‌خانه آنلاین حقوق بشر آرمان‌شهر/ زنان
آرمان‌شهر صفحه‌‌ای از کتاب‌خانه آنلاین حقوق بشر خود را به زنان اختصاص داده‌ است. هدف از راه‌اندازی «کتاب‏خانه آنلاین حقوق بشر» ایجاد جامع‌‌ترین پایگاه اطلاعاتی در این زمینه است.

 دیگر بولتن های آرمان شهر

هفت روز نامه حقوق بشر بین المللی
هفت روز نامه حقوق بشر زنان
هفت روز نامه حقوق بشر ایران
هفت روزنامه حقوق بشر افغانستان


منابع:
 Asia-Plus, Avesta.tj, BBC (Persian, Tajik, English), Centrasia.ru, Express-news.ru, Faraj.tj, Khovar.tj, K-news.kg, Ozodagon, Odnako.ru, Oreanda.ru, Radio Ozodi, Russian.china.org, Radio Free Europe, Ridus.ru, Times of Central Asia, Tojnews.tj, tv.ua,

شماره چهاردهم هفت روز نامه تاجیکستان

پیوست‌ها: