احمد شاه بهزداد عضو مجلس نماینده گان افغانستان است و نماینده هرات. پس از بازگشت به کشور کار روزنامه نگاری را شروع کرد و سپس راهی پارلمان شد. او معتقد است باوجودی که سبک های زندگی در افغانستان متفاوت است، نمی توان یک سبک زندگی را در افغانستان جستجو و به دیگران تحمیل کرد.
لطفا خودتان را معرفی کنید؟
من متولد شهر هرات هستم و تا سن ۱۲سالگی درآنجا بودم و بعدها دراثر وقوع جنگ مجبور شدیم به ایران بریم. تا سقوط طالبان درایران بودیم. تحصیلاتم در ایران نمیه تمام ماند. بعداز سقوط طالبان باخانواده به کشور بازگشتیم و به عنوان خبرنگار دررادیو ازادی مشغول به کارشدم. سپس خودم را کاندید ای پارلمان کردم و به آنجا راه یافتم و فعلا نیز عضو پارلمان هستم و هم چنان درسم را در دانشکده حقوق ادامه می دهم.
یک یا دو خاطره مهم که در ان حقوق شخص شما نقض شده و در زندگی شما تاثیرگذار بوده، تعریف کنید.
نخستین پایمال شدن حقوقم را دردوران مهاجرت درایران احساس کردم. هم سن سال هایم به مکتب می رفتند و من چون مدرک اقامتی نداشتم اجازه تحصیل نداشتم. بعد هم با انواع نقض حقوق بشر، چون دستگیری ها و از بین بردن مدارک اقامتی درکشور ایران مواجه شدم. همچنان دردوره کودکی مجبور به کاربودم یعنی کار غیر قانونی در سن غیر کودکی درمکان های نم دار و زیرزمینی.
سه دستاورد مهم دوران جدید افغانستان چه بوده است؟
ایجاد فضا برای زندگی متفاوت، مثلا مردم افغانستان مجال پیداکردند که حرکت کنند به سوی آینده مطمئن. قبلا جریانات سیاسی مطالبات خود را از طریق پرهزینه ترین روش ها یعنی جنگ و خشونت بدست می آوردند در حالیکه حالا از کم هزینه ترین راه استفاده می کنند. به طور مثال: قبلا با استفاده از کارهای مخفیانه و زیرزمینی و غیره حکومت را بدست می اوردند. اما حالا وارد کارزار های انتخاباتی می شوند. بازسازی و ایجاد فرصت برای رفاه مردم و امکانات بهتر برای زندگی و تطبیق بعضی پروژه ها عمرانی با نیازهای واقعی مردم از دیگر دستاوردهاست.
چه چیزی در دوران جدید اعتماد شما را جلب کرده و شما آن را به عنوان یک نواوری، ابتکار مثبت و یک اقدام خوب ارزیابی می کنید؟
اولین پیش نیاز برای یک توسعه پایدار و آینده مطمئن، باز شدن ذهن افراد جامعه است. در حال حاضر این علاقمندی در نسل جوان کشور وجود دارد و به مراکز آموزشی هجوم می برند. مراکز اکادمیک و دانشگاهی زیادی هم ایجاد شده است.
مهم ترین ترس امروز شما چیست؟
عمده ترین نگرانی من امکان غلبه یافتن قشر کهنه گرا و واپسگرا است. این موضوع زمانی امکان خواهد داشت که حاکمیت فعلی مناسبات خودرا با جهان قطع سازد. اما هرگاه توجه جهان به افغانستان وجود داشته باشد چنین چیزی ممکن نیست.
از نظر شما سه چالش بزرگ ساختاری، اجتماعی و فرهنگی پیش روی افغانستان چیست؟
این علاقمندی در بعضی گروه ها و دسته ها وجود دارد که می خواهند مناسبات گذشته و نظام قبیله ای را به عنوان یک راه و چاره مدنظر قرار دهند که گاهی خود را درقالب حرکات خشونت آمیز نشان می دهد. دخالت های دولتهای همسایه و کشور های خارجی که در سه دهه گذشته از این بابت بازار گرمی داشتند و حالا هم به این فکر افتاده اند. مشکلات فرهنگی که درکشور ما وجود دارد از دیگر چالش هاست. به طور مثال درافغانستان باورهای دینی که درگذشته ترویج شده در قالب مناسبات قبیله ای نضج یافته است که می توان از آنها به عنوان بنیاد گرایی های خشن مذهبی _قومی نام برد. این رفتار ریشه در مناسبات فرهنگی و آموزه های دینی دارد که باید اصلاح شود.
شما فکر میکنید جامعه افغانستان امروز اجازه خواهد داد که دوباره سناریوی بسته شدن مکاتب به روی دختران و عدم حضور اجتماعی زنان تکرار شود؟
من این چنین فکر نمی کنم اما کسانی هستند که چنین فکرمی کنند. با وجودی که سبک های زندگی در افغانستان متفاوت است، نمی توان یک سبک زندگی را در افغانستان جستجو و به دیگران تحمیل کرد.
یک خاطره که در آن حقوق فردی یکی از اعضای زن خانواده و یا آشنایان شما نقض شده، تعریف کنید؟
مهاجرت شامل حال خانواده من نیز بود و همه در طول ۳۰ سال مهاجرت درمراحل مختلف از زندگی، به نوعی از نقض حقوق بشر برخورد کرده ایم. موضوع و مشکلات مربوط به معیشت، تعلیم وتربیت وصحت و بهداشت و … دامنگیر اعضای خانواده ما نیز بود.
سه عامل بازدارنده ساختاری، اجتماعی و فرهنگی در مقابل مشارکت زنان در عرصه های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی چیست؟
- نوع نگاه دینداران به حقوق زن و قرائت دینی که نگاه زن ستیزانه دارد.
- کمبود تعداد تحصیل کرده ها درکشور و زندگی بدوی در دهات.
- حاکمیت عرف و سنت های ناپسند درجامعه.
سه مطالبه عمده زنان به طور کلی چیست؟
- نگاه انسانی بدون تعصب و تبعیض.
- اصلاح سطح رهبری دولت و اداره کننده گان جامعه وسیاست گذارن.
- قرائت دینی حاکم برجامعه انسانی تر و زن مدرانه باشد ولازم است تا تفاسیربه روزتر ارائه شود.
منابع و مراکز قابل اتکا در داخل افغانستان برای پیشبرد حقوق و مطالبات زنان چه کسانی و نهادهایی هستند؟
بعضی از اعضای پارلمان، رسانه ها که حقوق انسانی زنان و نقض آن را برملا می کنند و خانه ها ی امن.
برای دختر خودتان چه آرزویی دارید؟
به آنچه خودش آرزو دارد برسد و سرنوشت سایر دختران کشور ما را نداشته باشد که هیچ نوع آزادی در انتخاب شریک زندگی، کار و آموزش ندارند.
با توجه به صحبتهای که در این مصاحبه انجام دادید، شما در حوزه خصوصی و یا عمومی یعنی فعالیتهای مدنی و حرفه ای خود برای رفع موانع ذکر شده بویژه جمله تبعیض چه کرده اید و چه می کنید؟
درقسمت تصویب قانون احوال شخصیه برای اهل تشیع کارهای مهمی انجام دادم وموضع گیری مختلف که در پارلمان داشتم. موضع گیری هایی که اکثر آن چه مستقیم و چه غیر مستقیم به محو و یا کاهش تبعیض کمک می کرد. بطور مثال می توان از قانون رسانه ها، قانون منع خشونت و غیره نام برد.
درزندگی خصوصی ام نیز نسبت به دختران و پسرانم هیچ تفاوتی قائل نیستم.
اگر پیام خاصی دارید، بفرمایید؟
به امید فعالیت های وسیع وگسترده زنجیروار و تثبیت حقوق انسانی شهروندان افغانستان حرکت کنیم.
-
«افغانستان به روایت دیگر» کمپینی است که به وسیله آرمان شهر OPEN ASIA و فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشرFIDH به مدت ۱۰۰ روز تا انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان جریان دارد. در این کمپین شخصیت های برجسته اجتماعی، سیاسی و فرهنگی با گفتگو در مورد جامعه ای که دربرگیرنده حقوق زنان و حقوق انسان باشد، صدای مترقی افغانستان را به گوش میرسانند.
شما می توانید روزی یک مصاحبه از کمپاین «افغانستان به روایت دیگر» را در روزنامه ۸ صبح و انگلیسی آن را در وبسایت روزنامه هافینگتون پست (Huffington Post) بخوانید. همچنین این مصاحبه ها در وبسایت فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر (FIDH) نیز قابل دسترس است.
وبسایت فدراسیون بین المللی حقوق بشر: www.fidh.org
وبسایت روزنامه هافینگتون پست: www.huffingtonpost.com/unveiling-afghanistan
kabirahmad2013