سیاست
پارلمان تاجیکستان طرح حزب اسلامی برای اصلاح نظام خدمت سربازی را رد کرد
۲۷ سپتامبر، بی بی سی شورای مجلس نمایندگان تاجیکستان طرح پیشنهادی حزب نهضت اسلامی در مورد اصلاح قانون سربازی و تعهدات نظامی شهروندان را رد کرده است. این طرح از سوی محی‌الدین کبیری و سعیدعمر حسینی، اعضای پارلمان از حزب نهضت اسلامی، روز ۲۵ آوریل سال جاری برای بررسی به مجلس نمایندگان پیشنهاد شده بود. نمایندگان حزب نهضت اسلامی هدف از پیشنهاد این طرح را جلوگیری از «اوبلاوا (سربازگیری اجباری با کتک و شلاق)، تأمین بهتر دعوت جوانان به خدمت حربی، از بین بردن رشوه خواری در موسمهای دعوت جوانان به ارتش و مهیا نمودن زمینه برای تأسیس ارتش حرفه ای کشور» خوانده بودند. خدمت سربازی در تاجیکستان دوساله و اجباری است. جوانان سنین ۱۸ تا ۲۷ سال که بیمار یا معلول و یا تنها فرزند خانواده نیستند، و یا در دانشگاه یا مؤسسات آموزش عالی تحصیل نمی‌کنند، در دو موسم بهار و پاییز به خدمت سربازی اعزام می‌شوند.
آمادگی تاجیکستان برای پیوستن به کنوانسیون آپوستیل لاهه
۲۷ سپتامبر، بی بی سی تاجیکستان برای پیوستن به کنوانسیون آپوستیل لاهه که مقررات تأیید یا قانونی ساختن اسناد رسمی خارجی را در کشورهای عضو این کنوانسیون لغو می‌کند، آماده کرده است. تاجیکستان مراحل قانونی برای پیوستن به کنوانسیون آپوستیل لاهه را پشت سر کرده و انتظار می‌رود تا آخر سال۲۰۱۴ به این کنوانسیون بپیوندد. همه ساله دهها هزار نفر از شهروندان تاجیکستان برای تحصیل، دریافت شغل و مراقبت های پزشکی به خارج از این کشور سفر می‌کنند. در این زمینه صدور اسناد رسمی و تأیید و قانونی ساختن آنها در کشورهای دیگر مسئله‌ای مهم است. قبلاً برای تأیید و قانونی ساختن این اسناد وقت و انرژی و مخارج زیادی لازم بود. پیوستن به کنوانسیون آپوستیل این کار را به طور قابل توجهی آسان می‌کند.
جامعه
محدودیت دسترسی به سایتهای اینترنتی در تاجیکستان
۶ اکتبر، اوراسیا نت گزارشهای رسیده حاکیست که در برخی از مناطق تاجیکستان دسترسی به شبکه جهانی اینترنت و برخی از سایتهای اجتماعی محدود شده است. کاربران شبکه اجتماعی فیسبوک می‌گویند که از روز یکشنبه ۵ اکتبر در تاجیکستان دسترسی به این شبکه اینترنتی غیرممکن شده است. در همین حال خبرگزاری آسیا پلوس از مسدود شدن حدود ۳۰۰ تارنمای خبری در تاجیکستان خبر داده و از قول کارشناسان این اقدام دولت را به انتشار دعوت برای برگزاری تظاهرات اعتراضی در شهر دوشنبه مربوط خوانده است که در چند روز اخیر در شبکه‌های اجتماعی اینترنت دیده شده‌اند.
جسد فرخ را به تاجیکستان آوردند
۲۲ سپتامبر، رادیو آزادی جنازه فرخ ارازاف ۳۹ ساله را که بر اثر شکنجه در اداره پلیس روسیه کشته شده است به تاجیکستان منتقل شد. این شهروند تاجیکستان که در یک ساختمان بنایی می کرد شب ۱۷ سپتامبر به گمان دست داشتن در تجاوز به کودک ۶ ساله بازداشت شده بود. به گفته مقامات تاجیک بازداشت وی توسط سه افسر پلیس و همراه با ضرب و شتم بوده تا این که ارازاف دست داشتنش در تجاوز به این کودک را اعتراف نماید. طبق آمارها سالانه بیش از یک میلیون نفر از جمعیت کاری تاجیکستان در جست و جوی کار به روسیه می روند و همه ساله از آن کشور جسد بیش از ۱۰۰۰ مهاجر تاجیک به تاجیکستان برمی گردد.
ویدیو: نظرسنجی «آزادگان»: خانواده شما چند مهاجر دارد؟
۲ اکتبر، آزادگان مهاجرت از عمده ترین مشکلات جامعه تاجیکستان محسوب می‌شود. طبق آمار غیررسمی بیش از یک میلیون و نیم شهروند جامعه ی ۸ میلیونی تاجیکستان خارج از کشور در مهاجرت کاری بسر می برند. اغلب این افراد در روسیه و قزاقستان جهت تأمین زندگی خانواده هایشان زحمت می کشند. جهت دیدن این ویدیوی نظرپرسی به لینک زیر مراجعه کنید.
تنگی های حال مردم برتنگ
۲۷ سپتامبر، رادیو آزادی تنها مامای وادی برتنگ که به صدها زن باردار کمک می‌کرد به دلیل بیشتر بودن در‌آمد به افغانستان هجرت کرده است. این هجرت زنان ساکن روستای دوردست ناحیه روشان استان بدخشان کوهی را نگران کرده است. فاصله ا این روستا تا مرکز ناحیه ۴۵ کیلومتر و تا مرکز استان شهر خارغ ۱۰۰ کیلومتر و بخش بیشتر آن صعب العبور می باشد.
شهرت ۲۰ ساله در … خانه سالمندان (ویدیو)
۲ اکتبر، رادیو آزادی اقامت جوان بیست ساله در خانه سالمندان این تصور را که این خانه تنها مختص سالمندان است می شکند. شهرت بیست ساله از جمله پنج جوانی است که مکان زیست آنها خانه سالمندان شهر دوشنبه است. داستان زندگی شهرت چنین خلاصه می شود که وی گویی پدر و مادر داشته است ولی پس از جدا شدن آنها وی را به حال خود رها کرده اند. کارشناسان می گویند در دوران شوروی سابق برای گروه نیازمند و آسیب پذیر برنامه های ویژه ای عملی می شد و آنها پس از بیرون شدن از پرورشگاه در مورد دریافت شغل و منزل امتیازهایی داشته اند.
نشریه های دوشنبه: ۲ اکتبر
۲ اکتبر، بی بی سی آسیا پلوس با نزدیکان و همکاران زیورما پیراوا یک زن ۵۴ ساله که روز یکشنبه زیر چرخ ماشین فیروز خلق زاده یاور دادستان ناحیه سینا شهر دوشنبه کشته شد صحبت کرده است و جزئیات این حادثه را که مقامات از ارائه آن خودداری می کنند منتشر کرده است. نشریه ی دیگر روس زبان “شام دوشنبه” در مورد این حادثه مطلبی چاپ کرده و پیشنهادهای ساکنان شهر دوشنبه را برای جلوگیری از حوادث مشابه ارائه کرده است. “آزادگان” مقاله اخیر کارشناس سازمان بین المللی “گروه بحران” را که از احتمال افزایش اعتراض مردم تاجیکستان و قرغیزستان در زمستان سال جاری هشدار می دهد، چاپ کرده است.
زنان
زنان تاجیک می‌گویند در انتخابات به مردها رأی خواهند داد
۲۷ سپتامبر، رادیو آزادی زنان تاجیک در انتخابات پارلمانی سال آینده به نامزدهای مرد رأی خواهند داد زیرا به توانمندی‌نامزدهای زن در شرایط فعلی کشور چندان باور ندارند. زنان در تاجیکستان بیش از نصف جمعیت را تشکیل می‌دهند اگر آنها از نامزدهای زن حمایت کنند تعداد زنان در پارلمان آینده کشور می‌تواند به مراتب بیشتر شود. اما چنین به نظر می‌رسد که اغلب آنها به نامزدهای مرد برتری می دهند. برخی به جایگاه نهادینه مرد در جامعه سنتی تکیه می‌کنند و برخی دیگر می‌گویند حل مشکلات امروزه این جامعه از توان زنان فراتر است. انتخابات تاجیکستان هم در حالی برگزار می‌شوند که اغلب مردان تاجیک در مهاجرت در روسیه بسر می‌برند و در روز انتخابات اکثراَ همین زنان برای رأی دهی می روند.
عکس: کریس براون: زنان را در تاجیکستان خانه نشین می‌کنند
۳۰ سپتامبر، آزادگان یک نوجوان ۱۹ ساله انگلیس که مدتی در تاجیکستان بسر برده است خاطرات خود را از این کشور با یک تارنمای انگلیس در میان گذاشته است. براون می‌گوید: ” محل کارم در یک ده بود که در آنجا زنی به تازگی مهد کودک تاسیس کرده است. این زن برنامه ی آموزشی خاصی نداشت و آنچه ما انجام داده‌ایم ترغیب و اطلاع رسانی درباره ی این کودکستان بود”. وی دلیل اصلی این کودکستان را چنین شرح داده است: ” در تاجیکستان یک فرهنگ علیه زنان وجود دارد که سد راه کردن کار آنها می شود. به این دلیل آنها تمایل به کار کردن ندارند و خودشان پول درنمی اورند”.
آزمون کشوری “زن – بازرگان”: تعداد زنان موفق افزایش یافته است
۱ اکتبر، تاج نیوز دوره نیمه نهایی آزمون “زن – بازرگان” جهت دریافت جایزه “فرح – ۲۰۱۴” انجام شد وغالبان معین گردیدند. در آزمون امسال زنان از تمام مناطق کشوردر شش بخش مسابقه شرکت کردند. تعداد شرکت کنندگان به ۳۲۰ نفر رسیده و به دور نیمه نهایی ۴۴ نفر راه یافتند.
اقتصاد
ژاپن در فرودگاه بین‌المللی دوشنبه سرمایه‌گذاری می‌کند
۲ اکتبر، تاج نیوز وزیر دارایی تاجیکستان و قائم مقام رئیس آژانس ژاپن دائر به همکاری بین‌المللی سازشنامه ضمانتی در مورد ساختمان ترمینال بار و نصب سیستم روشنایی برای فرود هواپیما را به امضاء رساندند. همچنین به گزارش وزارت امور خارجه تاجیکستان در ملاقات در مورد «بهترسازی فرودگاه بین‌المللی دوشبه» تبادل یادداشت صورت گرفت.
روابط بین الملل
سند استراتژی ملی انرژی تدوین می‌شود
۳۰ سپتامبر، خبرگزاری فارس در همایش بین‌المللی همکاری کشورهای حوزه دریای خزر و سازمان همکاری‌های شانگهای در بندر «آکتائو» قزاقستان بر ضرورت تدوین استراتژی ملی انرژی در حوزه شانگهای و خزر تأکید شد. به گزارش خبرنگار دفتر منطقه‌ای فارس در بیشکک، در این همایش که اندیشمندان، محققین و نمایندگان سازمان‌های دولتی از کشورهای جمهوری اسلامی ایران، روسیه، قرقیزستان، چین، تاجیکستان، ازبکستان، جمهوری آذربایجان و قزاقستان حضور داشتند، موضوعات استراتژی ملی انرژی دولت‌های عضو سازمان همکاری‌های شانگهای و مدل‌های همکاری متقابل کشورهای عضو سازمان در بخش انرژی با کشورهای حوزه خزر، همکاری‌های بشردوستانه در دریای خزر و همکاری در زمینه انرژی و امنیت در آسیای مرکزی با جهت‌گیری تأسیس باشگاه انرژی سازمان شانگهای مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
مهاجران غیرقانونی؛ محور سفر دبیرکل سازمان امنیت جمعی به تاجیکستان
۲۹ سپتامبر، قطره نیکولای بوردیوژا دبیر کل سازمان امنیت جمعی سه‌شنبه هفته جاری بمنظور بررسی راهکارهای مقابله با مهاجرت غیرقانونی به تاجیکستان سفر می‌کند. به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در دوشنبه به نقل از سایت آویستی تاج، سخنگوی سازمان پیمان امنیت جمعی از سفر «نیکولای بوردیوژا» دبیر کل این سازمان در روز سه‌شنبه (هشتم مهر) به تاجیکستان خبر داد. وی گفت: هدف از این سفر برگزاری شورای هماهنگی مقامات ذی‌صلاح کشورهای عضو سازمان امنیت جمعی در مسئله مبارزه با مهاجرت غیر قانونی که در محدوده این کشورها انجام می‌گیرد، است. ولادیمیر زین الدین اف به خبرنگاران افزود، این نشست برای روز اول اکتبر در شهر «دوشنبه» برنامه ریزی شده است.
محیط زیست
خشکیدن دریاچه آرال؛ زمینه وقوع جنگ آب در آسیای مرکزی
۷ اکتبر، تاجیک اریب کارشناس مسایل سیاسی منطقه معتقد است: خشکیدن دریاچه آرال زمینه وقوع جنگ آب در آسیای مرکزی را فراهم می کند؛ موضوعی که مقامات کشورهای منطقه را به شدت نگران کرده است. به گزارش رادیو تاجیکی به نقل از سایت CA-NEWS ، خانم انا نیمتسیاوا تاکید کرده است که بر اثر آبیاری بی رویه زمین های زیر کشت در ازبکستان و ترکمنستان، اکنون دریاچه آرال که زمانی از نظر مساحت، چهارمین دریاچه بسته جهان بود، به کویر تبدیل شده است. به گفته نیمتسیا وا، ۴۰ سال قبل مساحت این دریاچه ۶۰ هزار کیلومتر مربع بود، اما اکنون به دنبال خشک شدن آن و سخت شدن شرایط زندگی، ده ها روستا بر اثر کوچ مردم، خالی از سکنه شده و وزش بادهای آلوده به نمک موجب افزایش بیماری های مختلف در مناطق پیرامون این پهنه آبی شده است.
علم و فرهنگ
چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب در دوشنبه
۳ اکتبر، خاور در نوروزگاه پایتخت چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب با شرکت ۹ کشور و ۷۸ انتشارات داخلی و خارجی افتتاح شد. دراین نمایشگاه بیش از ۱۰ هزار عنوان کتاب تازه منتشر شده به تعداد ۳۱ هزار نسخه به معرض هواداران کلام بدیع گذاشته شده است. در نمایشگاه کتاب وزیر فرهنگ جمهوری تاجیکستان و معاون رئیس اتحادیه نویسندگان سخنرانی و ذکر کردند که توجه حکومت به نشر با کیفیت کتاب، افزایش کتابفروشی ها، برگزاری کاروان های کتاب در مناطق مختلف افزایش یافته است.
تاجیکستان – میزبان دیدار
۲ اکتبر، خاور در روزهای ۱۶ الی ۲۰ اکتبر ششمین جشنواره ی بین المللی سینمایی “دیدار” با شرکت سینماگران آسیای مرکزی، ارمنستان، گرجستان، آذربایجان، روسیه، افغانستان، ایران و تاجیکستان برگزار خواهد شد. در جشنواره ی امسال تاجیکستان با فیلم جدید کارگردان شناخته شده تاجیک ناصر سعید اف و چند فیلم کوتاه معرفی خواهد شد. همچنین در همایش ششم”دیدار” کتاب کامل یارمت اف هنرپیشه و کارگردان سرشناس تاجیک که به زبان تاجیکی تهیه شده است رونمایی می شود.
معرفی «اسیان غرور» دولت سفر
۱ اکتبر، خاور به ابتکار وزارت فرهنگ و کتابخانه ملی تاجیکستان در کتابخانه ملی رونمایی کتاب‌های نویسنده تاجیک دولت صفر «اسیان غرور» و دیوان اشعار برگزار گردید. در این محفل، ادیبان، دانشمندان، دوستداران کلام بدیع و دایره وسیع از روزنامه نگارن شرکت نمودند. وی مؤلف مجموعه اشعار «پیغام اشک» (۱۹۹۸) «شعر گهواره» (۲۰۱۰)، «شهبال» (۲۰۱۰) بوده از سال ۲۰۱۰ عضو اتحادیه روزنامه نگاران تاجیکستان و برنده جایزه ادبی اتحادیه نویسندگان تاجیکستان است.
نخستین دوره ی جایزه دانشجویی «حافظ» در خجند تاجیکستان برگزار می شود
۳۰ سپتامبر، خبرگزاری موج وابستگی فرهنگی ایران در خجند، نخستین دوره جایزه دانشجویی «حافظ» با موضوع حفظ و تفسیر غزلیات این شاعر را در تالار اصلی دانشکده زبان و ادبیات دانشگاه دولتی خجند برگزار می کند. به گزارش خبرگزاری موج به نقل از روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، فراخوان نخستین دوره جایزه دانشجویی «حافظ» با موضوع حفظ و تفسیر غزلیات این شاعر از سوی وابستگی فرهنگی ایران در خجند منتشر شد. بر اساس این فراخوان، دانشجویان شاغل به تحصیل در دانشگاه‌های استان سغد می‌توانند با حفظ ۵۰ غزل از دیوان اشعار لسان الغیب حافظ شیرازی و تسلط بر معانی ابیات غزل‌ها در مسابقه این دوره شرکت نمایند.
عکس: “شاه فریدون” در صحنه جدید تئاتر اهارون
بی بی سی فارسی، تئاتر بیننده جوان به نام محمدجان قاسم اف در شهر دوشنبه موسم جدید تئاتری را با نمایشنامه «شاه فریدون» آغاز کرد.
موج «دنیا» استرفشن تا ازبکستان می‌رسد
۳ اکتبر، آزادگان در شهر استرفشن استان سغد تاجیکستان شبکه ی جدید رادیویی شروع به کار کرد. نام این شبکه “دنیا” نامگذاری شده و در روزهای نزدیک روی موج ۹۲٫۲ FM فعال می شود. «دنیا» با سرمایه گذاری تجار محلی راه اندازی شده و حال کارهای سنجش موج‌ها و تهیه برنامه‌ها ادامه دارد. این شبکه را ساکنان نواحی ظفرآباد، غانچه، شهرستان و حتی قسمت‌های مرزی ازبکستان می توانند بشنوند.
روزنامه «نگاه»: از بحث شدید با گلنظر تا اشتباه ها در کتاب شماره یک
۲ اکتبر، تاج نیوز در “نگاه” این هفته سه مطلب جالب به استقبال روز زبان دولتی منتشر شده است. اولی: “از عرش به فرش” نام دارد که مؤلف آن می‌نویسد: “حکوموت ۲۲ ساله امامعلی رحمان زبان تاجیکی را از عرش به فرش فرو اورد و دیگرباره از فرش به عرش برداشت. آنچنان برداشت که باز به فرش زد». مطلب دوم گزارش بدون متن است که مقام و منزلت، رکن های اصلی ملی و بی پروایی مسئولین جامعه شهروندی کشوررا با عکس‌ها نشان می دهد. و مطلب سوم “خط غلط، معنی غلط، املا غلط، انشاء غلط…» نام دارد که ملاحضات پژوهشگر تاجیک، قیام‌الدین ستاری را درباره «فرهنگ املا زبان تاجیکی» دربرگرفته است.
آرمان شهر
صفحه‌ی تاجیکستان در سایت آرمان‌شهر
تارنمای آرمان‌شهر مطالب مربوط به جغرافیای تاجیکستان را در این صفحه گردهم می‌آورد. برای بارور کردن آن ما را یاری دهید.
کتابخانه آنلاین حقوق بشر آرمان‌شهر/ زنان
آرمان‌شهر صفحه‌‌ای از کتابخانه آنلاین حقوق بشر خود را به زنان اختصاص داده است. هدف از راه‌اندازی «کتابخانه آنلاین حقوق بشر» ایجاد جامع‌‌ترین پایگاه اطلاعاتی در این زمینه است.
دیگر بولتن‌های آرمان‌شهر
هفت روز نامه حقوق بشر بین المللی
هفت روز نامه حقوق بشر زنان
هفت روز نامه حقوق بشر ایران
هفت روزنامه حقوق بشر افغانستان
منابع این شماره :
BBC (Persian, Tajik, English), Eurasianet.org, Fars-news, Tajik irib, Khovar.tj, Moj News, Ozodagon, Radio Ozodi, Radio Free Europe, Tojnews.tj
Haftroozname Tajikestan shomareye 58
