زنان-690x259

C:\Users\VAio\Desktop\naqde.jpg

کتاب جدید انتشارات ارمان شهر: فرهنگ نقد فمینیستی

  موارد فاحش نقض حقوق بشر 

افغانستان : کمپاین شانزده روزه محو خشونت زیر نام ‘حذف تراژدی’ در کابل راه اندازی شد
خبرگزاری بخدی ۱۱ دسامبر ۲۰۱۴ در ادامه برنامه کمپاین جهانی محو خشونت علیه زنان زیر نام شانزده روز نارنجی، شماری از فرهنگیان و بانوان کشور برنامه محو خشونت علیه زنان زیر نام “حذف تراژدی” در کابل برگزار کردند.برنامه حذف تراژدی با حضور ده ها تن از پسران، دختران و فعالان جامعه مدنی به مدت شانزده روز در کابل بزگزار شد که روز گذشته، چهارشنبه این برنامه به پایان رسید.

ریاست امور زنان قندز: قضایای خشونت علیه زنان افزایش یافته است
رادیو آزادی ۷ دسامبر ۲۰۱۴ مسوولان ریاست امور زنان ولایت قندز از افزایش قضایای خشونت علیه زنان در سال جاری در این ولایت خبر می دهند. ناهید آصفی مسوول ریاست امور زنان قندز گفت: در هشت ماه امسال حدود هفتاد قضیه خشونت علیه زنان ثبت شده است. خانم آصفی گفت: فقر و بی کاری، بی سوادی و نبود امنیت از عوامل عمده خشونت در برابر زنان در ولایت قندز خوانده می شود.

افغانستان: متهم تجاوز جنسی بر دختر ۵ ساله خودکشی کرد
افغانستان رو ۱۲دسامبر ۲۰۱۴ مسئولان امنیتی در ولایت بلخ در شمال افغانستان اعلام کردند که فرد متهم به تجاوز بر یک دختر ۵ ساله در ولسوالی شولگره ، در بازداشتگاه خودکشی کرده است. عبدالرزاق قادری؛  آمر امنیت پولیس ولایت بلخ  می گوید: پسری به نام «نوید» که چند روز قبل در ولسوالی شولگره بر یک دختر ۵ ساله تجاوز کرده بود، خود را در بازداشتگاه حلق آویز کرد.

افغانستان : مادری در پروان، پسرش را با چاقو کشت
یک دختر جوان در بامیان به قتل رسید
اففانستان : یک خانم و یک دختر در هرات به قتل رسید
افغانستان: مردان ناشناس در هلمند پس از قتل خانم حامله به جسد او تیزاب پاشیدند
افغانستان : پیدا شدن جسد دو زن در ولایت بلخ افغانستان

ایران :بازداشت نسرین ستوده در روز جهانی حقوق بشر
شهرزاد نیوز ۱۱ دسامبر ۲۰۱۴ صبح روز چهار شنبه ۱۰ دسامبر، روز جهانی حقوق بشر، نسرین ستوده، وکیل حقوق بشری و همسرش رضا خندان توسط ماموران وزارت اطلاعات بازداشت شدند. رضا خندان حدود ساعت ۱۲ ظهر آزاد شد، نسرین ستوده نیز بعد از چند ساعت آزاد می شود.

هندوستان: راننده «اوبر» در هند به اتهام تجاوز به یک مسافر زن بازداشت شد
صدای آمریکا ۱۵ دسامبر ۲۰۱۴ به دنبال شکایت زن جوان هندی که عصر جمعه سوار خودروی یک راننده شبکه مسافربری «اوبر» شده بود، مرد راننده به اتهام تجاوز جنسی بازداشت شد.شیو کومار یاداو، ۳۲ ساله، متهم به تعرض به یک زن ۲۶ ساله است که روز جمعه در دهلی نو از طریق اپلیکیشن اوبر، خودرویی را برای رفتن به مقصدش رزرو کرده بود.

     دفاع از حقوق بشر

روز اول هفته حقوق بشر: مشارکت سیاسی زنان و حفظ دستاوردها
ارمان شهر ۷ دسامبر ۲۰۱۴ صد و سی و هفتمین گفتگوی ارمان شهر به مناسبت کمپاین ۱۶ روز فعالیت برای محو خشونت علیه زنان و هفته بزرگداشت حقوق بشر. سخنرانان: خانم شینکی کروخیل نماینده پارلمان، منیره یوسف زاده فعال مدنی و یکی از شرکت کنندگان کنفرانس لندن، نفیسه عظیمی رییس کمیسیون امور زنان، جامعه مدنی و حقوق بشر پارلمان، داکتر عالمه مشاور سیاسی و روابط بین الملل وزارت امور زنان و آقای اکرم ذکی مسوول بخش رایزنی آکسفام. گزارش کامل را در لینک بالا بخوانید.

فدراسیون حقوق بشر: بزرگداشت کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان CEDAW در ۳۵امین سالگشت تصویب آن
فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر ۱۶ دسامبر ۲۰۱۴ به مناسبت سی و پنجمین سالگشت تصویب کنوانسیون بین المللی رفع همه اشکال تبعیض علیه زنان (CEDAW)، فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر در روز ۱۸ دسامبر ۲۰۱۴ (۲۷ آذر ۱۳۹۳) شماری از امکانات خلاق که دانشجویان دانشکده هنرهای تزیینی پاریس طراحی کرده اند در اختیار عموم قرار می دهد. این عهدنامه جهانی که در دستاوردهای عظیم در زمینه حقوق زنان نقش داشته، امروز مثل همیشه مطرح است.

ایران :توقف خشونت علیه زنان یک اقدام فوری و عملی است
مدرسه فمینیستی ۲۶ نوامبر ۲۰۱۴ توجه به موضوع خشونت علیه زنان و منع آن از اواخر دهه ۱۹۶۰ میلادی در غرب آغاز شده است اما در ایران حدود دو دهه است که به ویژه از طرف فعالان حقوق زن به بحث خشونت علیه زنان به عنوان یک موضوع جدی از نظر ترویجی و پژوهشی پرداخته می شود. مدیر مؤسسه خیریه ایرانی: موفقیت فنلاند در کاهش خشونت علیه زنان

هندوستان: زنان هند برای مقابله با تجاوز آموزش می‌بینند
رادیو زمانه ۱۴ دسامبر ۲۰۱۴ سال گذشته میلادی بیش از ۳۳  هزار و ۷۷ مورد تجاوز در هند ثبت شده است. در پی رسانه‌ای شدن گستره تجاوز در هند در دو سال اخیر، برخی مدارس این کشور، درس دفاع شخصی برای دختران را اجباری کرده‌اند.

ایران : گردهمایی پرستاران مقابل ساختمان ریاست جمهوری در اعتراض به تبعیض
رادیو زمانه ۱۴ دسامبر ۲۰۱۴ شماری از پرستارانی که در بیمارستان‌های دولتی و خصوصی کار می‌کنند، صبح یکشنبه ۲۳ آذر در اعتراض به اختلاف درآمد بین پرستاران و پزشکان مقابل ساختمان نهاد ریاست جمهوری تجمع کردند.

کودکان

ملاله یوسف‌زی: چرا پخش سلاح آسان است و پخش کتاب دشوار؟
رادیو بین المللی فرانسه ۱۰ دسامبر ۲۰۱۴ سخنرانی ملاله یوسف زی در مراسم دریافت جایزه صلح نوبل. وی در این سخنرانی به حقوق کودکات تاکید می کند.

افغانستان : جلوگیری از انتقال غیرقانونی اطفال افغان به پاکستان
صدای آمربکا ۱۲ دسامبر ۲۰۱۴ ریاست امنیت ملی امروز گفت که فردی بنام سید کریم باشنده ولایت نورستان ۲۷ تن اطفال  بین سنین ۵ تا ۱۰ سال را از مربوطات ولایت نورستان جمع آوری و قصد داشت تا آن ها را به ایالت پنجاب پاکستان انتقال دهد و در انجا تحت پوشش آموزش های دینی از آنها برای حملات انتحاری استفاده نمایند در شهر جلال اباد مرکز ولایت ننگرهار  دستگیر نموده است.

افغانستان: هشدار طالبان: کسی مانع رفتن کودکان به مکتب نشود
افغانستان رو ۱۲ دسامبر ۲۰۱۴ طالبانی که در ولایت فاریاب واقع در شمال افغانستان هستند اعلامیه ای را منتشر کردند که در آن هشدار داده اند کسی نباید مانع رفتن کودکان به مکاتب شود.در این اعلامیه که به دست مسوولان محلی فاریاب نیز رسیده آمده است در صورتی که مردم از این اطلاعیه سرپیچی کنند با متخلفین برخورد شدید صورت می گیرد.

افغانستان: اکثر دختران در مناطق دور دست بلخ از نعمت سواد محروم اند
صدای ازادی ۱۴ دسامبر ۲۰۱۴  مسوولان وزارت معارف کشور می گویند که هنوز هم در مناطق دور دست ولایت بلخ دختران به سواد و ادامه تحصیل دست رسی ندارند. داکتر سید حمید الله معین اداری وزارت معارف در صحبت با رادیو آزادی گفت که موجودیت عرف نا پسند در جامعه، ایجاد نا امنی از سوی مخالفین مسلح دولت و نبود تعمیر برای بیش از ۵۰ درصد از مکاتب در مناطق دور افتاده سبب شده است تا اکثریت مطلق از دختران در اطراف از نعمت سواد و تحصیل محروم شوند.

افغانستان ۱۶ دانش آموز در نتیجه‌ی انفجاری در ولایت ننگرهار زخم برداشتند
طلوع نیوز ۱۴ دسامبر ۲۰۱۴ مقام‌های محلی ولایت ننگرهار روز یکشنبه می‌گویند که در انفجاری که در نزدیکی مکتبی در ولسوالی بهسود این ولایت اتفاق افتاد ۶ دانش آموز زخم برداشتند.

یونیسف: ۱۵ میلیون کودک در سال ۲۰۱۴ گرفتار خشونت و آوارگی شده‌اند
سال ۲۰۱۴؛ سالی «ویرانگر» برای میلیون‌ها کودک

      قوانین و لوایح

نظر فقها/ آیا زن می‌تواند ضمن عقد شرط کند که شوهرش همسر دوم نگیرد؟
مهر خانه ۱۴ دسامبر ۲۰۱۴ ازدواج نیز عقد است و آنچه در مورد عقود مطرح است، آنست که طرفین عقد می‌توانند شروطی را به عنوان شروط ضمن عقد مطرح کنند؛ در چنین حالتی طرفین نیز ملزم به انجام و رعایت شروط مطرح‌شده خواهند بود.

ایران: قوانین سقط جنین، ازدواج و همجنس‌گرایی در هفته‌ای که گذشت
مهر خانه ۱۴ دسامبر ۲۰۱۴ اهدای اسپرم و رحم اجاره‌ای در حال شکل دادن به اشکال جدید و غیرقابل قبولی از زندگی خانوادگی است. با گسترش دانش پزشکی و رواج سبک‌های نامتعارف زندگی شخصی و خانوادگی، برخی افراد که مایل به برقراری رابطه جنسی با شریک دیگری نیستند، قادر به باروری و رسیدن به لذت مادرانگی شده‌اند.

برانگیختن حس رقابت و خدشه‌دارکردن خلاقیت کودک؛ ازجمله مصادیق خشونت‌ علیه کودکان در مدارس/ مشاهده خشونت علیه کودک و عدم شکایت، جرم است
اکثر دختران در مناطق دور دست بلخ از نعمت سواد محروم اند

        حقوق مدنی و سیاسی

افغانستان : نقش زنان در شورای صلح در برخی موارد نمایشی است
صدای ازادی ۱۱ دسامبر ۲۰۱۴  در چهار سال از فعالیت شورای عالی صلح در افغانستان در هیچ یک از گفتگوهای این شورا با مخالفین مسلح، زنان سهمی نداشته اند.این را صدیقه بلخی یک عضو شورای عالی صلح در صحبت با رادیو آزادی گفته است.

افغانستان : ایجاد نخستین مرکز آموزشی برای پولیس زن
هشت صبح  ۱۳ دسامبر ۲۰۱۴ وزارت داخله تفاهم‌نامه ایجاد مرکز آموزشی مستقل برای پولیس زن را با پولیس اتحادیه اروپا امضا کرده است.به گزارش صدای امریکا، محمد ایوب سالنگی، سرپرست وزارت داخله گفته که پولیس اتحادیه اروپا در زمینه فراهم‌آوری تجهیزات آموزشی، استخدام و آموزش پولیس‌ زن و طرح و تطبیق نصاب تعلیمی این مرکز با وزارت داخله همکاری خواهد کرد.

نادری: رسانه های محلی فعالیتهای حقوق بشری را تنها به زنان اختصاص داده اند
خامه پرس ۱۱ دسامبر ۲۰۱۴ فرخنده زهرا نادری، عضو مجلس نمایندگان افغانستان می گوید: رسانه برخی رویدادهای ضد حقوق بشری را گزارش نداده اند. حقوق بشر تمام ابعاد حقوق انسانی را در بر می گیرد و تمرکز رسانه تنها روی حقوق زن و خشونت علیه زنان، پیامدهای منفی را در پی دارد، چون حقوق بشر را تنها محدود به یک قشر می کند.

بحران امنیت شغلی زنان کشاورز در ایران
شهرزاد نیوز ۱۲ دسامبر ۲۰۱۴ بر پایه آخرین آمار های مرکز آمار ایران، سهم اشتغال زنان در بخش کشاورزی در تابستان سال ۸۹ بیش از یک میلیون و ۷۷ هزار نفر بوده، که این رقم در تابستان ۹۳ با افت قابل توجهی به ۷۶۶ هزار و ۸۲۰ نفر رسیده است.

مشاور امور زنان‌ و خانواده وزیر کار: تسهیل فرآیند ایجاد تعاونی برای زنان ایران
مهر خانه ۱۴ دسامبر ۲۰۱۴  مشاور امور زنان و خانواده وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در مورد اولویت‌های کاری خود گفت: آموزش‌های کاربردی به زنان،  بیمه‌های اجتماعی و تسهیل فرآیند ایجاد تعاونی برای آنها از جمله الویت‌های دفتر امور زنان و خانواده این وزارتخانه خواهد بود

      فرهنگ و جامعه

ترکیه : زندگی دوگانه زنان در ترکیه
توانا ۱۳ دسامبر ۲۰۱۴ زندگی زنان در ترکیه پر از تناقض است. زنان ترک در سال ۱۹۳۴ و قبل‌‌تر از بسیاری همتایان‌‌شان در اروپا دارای حق رأی شدند و نسبت به دیگر زنان مسلمان در گوشه و کنار دنیا زندگی اجتماعی‌‌تر و فعال‌‌تری دارند، آنقدر که این مسئله و این تفاوت سبک زندگی زنان ترک همیشه زبانزد جهانگردان خارجی بوده است. اما زندگی به عنوان یک زن در ترکیه روی دیگری نیز دارد و آن خشونت خانگی و قتل‌‌های ناموسی است.

افغانستان : فغان افغانها از ‘شوخ شهر آشوب’ کابل
بی بی سی ۱۰ دسامبر ۲۰۱۴ صاحب عکس بالا مشخص نیست. کسی حتی نام او را نمی داند و دقیقا معلوم نیست از کجا آمد به کجا رفت و چرا در سردی استخوان سوز ماه آبان کابل، پا برهنه در خیابانهای این شهر بدون اینکه کفشی به پا داشته باشد، قدم زد.تلاشهای شمار زیادی از خبرنگاران در کابل برای یافتن او نیز بی نتیجه ماند و سوالهای زیادی بی پاسخ.

زنان  استرالیایی برای ازدواج با تکفیری‌ها به سوریه رفته‌اند
مهر خانه ۱۴ دسامبر ۲۰۱۴ به نقل از فارس، ۲ زن جوان استرالیایی به خاورمیانه رفته‌اند تا ضمن پیوستن به تکفیری‌ها، با آنها ازدواج کنند. روزنامه انگلیسی «ساندی‌تلگراف» در این مورد نوشت که یکی از آنها ۱۸ ساله به نام «هدن» و دیگری به نام «حفصه» ۲۰ ساله  به سوریه رفته‌اند و قصد دارند،به عنوان عروسان این گروه تروریستی، به داعش بپیوندند.

      سیاست

افغانستان :فوزیه کوفی : راستی او مرا به چای دعوت نکرد و من تشنه برگشتم!
هشت صبح ۱۰ دسامبر ۲۰۱۴ گفتگو با فوزیه کوفی عضو مجلس نمایندگان چرا کوفی؟ به دو دلیل:یک، او به‌عنوان بانوی موفق، بهترین گزینه برای این گفتگو است؛ دوم، او میانه‌ی خوبی با خبرنگاران دارد .قبل از گفتگو این‌بار اعداد ده‌رقمی که در صفحه گوشی‌ام به کار رفت، اتصال‌کننده‌ی فوزیه کوفی عضو مجلس نمایندگان بود.

صدیقه بلخی: نقش زنان در شورای صلح در برخی موارد خیلی ضعیف و نمایشی است
رادیو آزادی ۱۰ دسامبر ۲۰۱۴ شماری از زنان در شورای عالی صلح افغانستان می گویند: نقش زنان در این شورا در برخی از موارد، خیلی ضعیف و نمایشی بوده است. صدیقه بلخی یک عضو این شورا گفت: در چهارسال از فعالیت شورای عالی صلح در افغانستان در هیچ یک از گفتگوهای این شورا با مخالفین مسلح، زنان سهمی نداشته اند.

وعده‌خلافی ما به زنان افغانستان
روزنامه اطلاعات روز  ۹ دسامبر ۲۰۱۴ نویسنده: جان اگلند، دبیر‌کل اداره‌ی مهاجرت ناروی- مجله‌ی تایمز در سال ۲۰۰۶ او را در جمله‌ی «صد مرد تأثیرگذار در جهان‌»‌ قرار داد.همان‌طور که جنگ راه‌حل موقتی ندارد، برای چندین دهه نقض حقوق زنان نیز راه‌حل انسانی وجود ندارد. رهبران بین‌المللی در هفته‌ی جاری در کنفرانس لندن گرد هم آمدند تا در مورد مسایل افغانستان بحث کنند و ما بار دیگر بیانیه‌های مشابه در مورد حمایت از افغانستان و تجدید تعهدات به مردم این کشور، به‌ویژه زنان و دختران‌ را شنیدیم.

زنان و داعش: فراتر از جهاد نکاح
رادیو زمانه ۸ دسامبر ۲۰۱۴ «گوشی پزشکی دور گردنم و کلاشنیکف روی دوشم، شهادت آرزوی من است.» «هر قدر هم که غرب سعی کند افکار ما را با فمینیسم منحرف کند، ما زنان در نهایت برای مادر شدن و همسر شدن آفریده شده‌ایم.» «خواهرانی که قرار است اینجا ازدواج کنید با خودتان از غرب جواهرات و لوازم آرایش بیاورید، اینجا هیچ چیز پیدا نمی‌شود، مگر این‌که بخواهید شبیه دلقک‌ها به نظر برسید.»

  گزارش، پژوهش و کتاب

آرمان شهر منتشر کرد: فرهنگ نقد فمینیستی
آرمان شهر دسامبر ۲۰۱۴ کتاب «فرهنگ نقد فمینیستی» گزیده‏ای از مجموعه فرانسوی Dictionnaire critique du féminisme  زیر نظر: اِلِنا ایراتا، فرانسواز لَبوری، اِلِن لو دوآرِه و دانیل سِنوتیه؛ نشر دانشگاهی فرانسه است که برای اولین بار از فرانسه به فارسی برگردانده شده است. در این کتاب مفاهیمی مانند جنس و جنسیت، رفتار جنسی، تقسیم جنسی کار و روابط اجتماعی جنسیتی، کار خانگی، خانواده، سلطه، خشونت و آزار جنسی و … با رویکردی انتقادی به تعاریف مختلفی که از این مفاهیم تاکنون در علوم اجتماعی ارائه شده، مورد بررسی قرار گرفته است.

هانا آرنت: میان گذشته و آینده
رادیو زمانه ۱۱ دسامبر ۲۰۱۴ نخستین اثر مهم آرنت با عنوان ریشه‌های توتالیتاریسم[۱] در سال ۱۹۵۱ منتشر شد. وی در این کتاب، ضمن تحلیل نظام‌های توتالیتر، هشدار می‌‌دهد که توتالیتاریسم با از میان رفتن آلمان نازی یا شوروی استالینیستی، نابود نمی‌‌شود، زیرا تا زمانی که انسان برای «ساختن تاریخ» خشونت به‌کار می‌برد، به رشد جنبش‌ها و نظام‌های توتالیتر کمک می‌رساند.

مایکل کافمن: مردان هم باید در مبارزه با خشونت علیه زنان درگیر شوند
مدرسه فمینیستی ۲۸ نوامبر ۲۰۱۴ مایکل کافمن در این گفتگو می گوید: «بسته به این که درباره کدام کشور حرف می زنیم، بین ۵۰ تا ۹۰ درصد دختران و زنان مستقیماَ در معرض خشونت هستند و این مسئله خیلی وقت ها موجب از هم پاشیدن خانواده ها می شود. و از آن مهم تر این که خشونت جنسیتی، نقض حقوق انسانی دختران و زنان است. خشونت، باعث تضعیف آموزش دختران در اجتماع می شود.

ایران :نرگس آبیار رمان شیار ۱۴۳ را روانه بازار نشر می‌کند
خبرگزاری مهر ۱۵ دسامبر ۲۰۱۴  نرگس آبیار از تالیف رمان شیار ۱۴۳ و انتشار آن توسط انتشارات سوره مهر خبر داد. به گزارش خبرگزاری مهر، فیلم شیار ۱۴۳به نویسندگی و کارگردانی نرگس آبیار که این روزها در سینماهای کشور در حال اکران است، در قالب رمان توسط آبیار به رشته تحریر درآمده است.

به مناسبت ۱۰ دسامبر: بنیادگرایی و ضدیت با حقوق بشر
مدرسه فمینیستی:۱۰ دسامبر ۲۰۱۴  اعلامیهٔ جهانی حقوق بشر، میثاقی بین‌المللی با هدف برقراری تضمین حقوق و آزادی‌های برابر برای همه مردم است. متن این میثاق عموم بشری سرانجام در تاریخ ۱۰ دسامبر ۱۹۴۸، در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در پاریس به تصویب رسید. این اعلامیه نتیجه ی مستقیم فاجعه انسانی در جنگ جهانی دوم است و برای نخستین بار حقوق و حمایتی را که تمام انسان ها (فارغ از نوع نژاد، رنگ پوست، نوع مذهب، جنسیت و ملیت شان) را شامل می شود در وسعتی به پهنای همه ی جهان، بیان می کند.

ایران :بارداری در سن ۱۸ تا ۲۵ سالگی موجب افزایش ضریب هوشی کودک می‌شود
مهر خانه ۱۴ دسامبر ۲۰۱۴ یک جراح و متخصص زنان گفت: بارداری در سن ۱۸ تا ۲۵ سالگی باعث ضریب هوشی بالاتر کودک می شود و سلامت مادر را بیشتر تأمین می‌‌کند. البته این به معنی عدم شانس بارداری بعد از این سنین نیست و زنان می‌توانند تا ۴۰ سالگی باردار شوند.به نقل از فارس، عبدالرسول اکبریان با بیان اینکه جمعیت فعال می‌تواند موجب ترقی و تعالی کشور شود، اظهار داشت: داشتن جمعیتی با سن بالا و پیر موجب می‌شود پیشرفت آ‌ن کشور رو به افول برود.

  آرمان شهر

کتاب‌خانه آنلاین حقوق بشر آرمان‌شهر/ زنان
آرمان‌شهر، صفحه‌ای ازکتاب‌خانه آنلاین حقوق بشر خود را به زنان اختصاص داده‌ است. هدف از راه‌اندازی «کتابخانه آنلاین حقوق بشر» ایجاد جامع‌ترین پایگاه اطلاعاتی در این زمینه است. کوشش ما بر این است که تمام عهدنامه‌ها و اسناد حقوق بشری به زبان فارسی را در یک کتابخانه مجهز گرد آوریم. در این بخش می‌توانید از اسناد بین‌المللی و ملی، مقالات، گزارش‌ها، اعلامیه‌ها و گزارش‌های چندرسانه‌ای بهره‌مند شوید.

 منابع این شماره:  آرمان شهر، فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر، خبرگزاری بخدی، بی بی سی فارسی ، مهرخانه، شهرزاد نیوز، طلوع نیوز پژواک، تریبون زمانه، خبرگزاری جمهور، اخبار روز، مدرسه فمینیستی،  توانا ، رادیو آزادی ، هشت صبح، شهزاد نیوز ، خامه پرس، طلوع نیوز، افغانستان رو، صدای آمریکا،  پژواک ، رادیو کلید .رادیو زمانه .

۷۴

پیوست‌ها: