کارزار «واژه‌ها مهم‌اند: ۶۱ واژه، ۶۱ روز برای مقابله با خشونت جنسی و جنسیتی»
بنیاد آرمان شهر-OPENASIA و دیده‌بان زنان برای عدالت در گذار (ObservatoryWJT#)
واژه‌ها مهم‌اند زیرا به ما اجازه می‌دهند چشمان خود را باز نگه داریم و مسیر درست را بیابیم. ما در این دوره، میخواهیم هر روز، تعریف جامع یک واژه را با هم بخوانیم و رابطه آن را با دیگر مفاهیم مربوط به خشونت جنسی و جنسیتی بدانیم. چرا که بدون دانستن این تعاریف دقیق، نمیتوانیم راه‌حل‌های موثری بیابیم و با دیگران به گفت‌گو بنشینیم. این اولین باری است که مجموعه‌ی این واژه‌گان در قالب یک کتاب به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی، عربی و فارسی گردهم آمده است.
واژه ۴۹، روز ۴۹
صلاحیت قضایی جهانی
(UNIVERSAL JURISDICTION)
صلاحیت قضایی جهانی به دولت‌ها امکان می‌دهد و گاهی آن‌ها را ملزم می‌کند که صلاحیت خود را در موردجنایت‌های مهم بین‌المللی ـ از جمله جنایت‌های جنگی، جنایت‌های ضد بشریت، نسل‌کُشی، شکنجه، ناپدید کردن قهری و اعدام‌های فراقضایی[۱] ـ بدون در نظر گرفتن محل ارتکاب جنایت‌ها، و بدون توجه به ملیت مرتکب و قربانی اعمال کنند.[۲] بنابراین، صلاحیت قضایی جهانی وسیله‌ای اساسی علیه مصونیت از مجازات است، از جمله در مواردی که شامل خشونت جنسی و جنسیتی است.[۳] به‌عنوان مثال، قربانیانی که در کشور خود به عدالت دسترسی ندارند، می‌توانند براساس صلاحیت قضایی جهانی، در جاهای دیگر به دنبال عدالت باشند.
شرایط اعمال صلاحیت قضایی جهانی با توجه به جرم و قانون کشور مربوطه متفاوت است، هرچند که اغلب دولت‌ها به نوعی به حضور (حضور پیش بینی شده، حضور واقعی، اقامت) مرتکب متهم در قلمرو خود نیاز دارند تا صلاحیت قضایی جهانی را به اجرا بگذارند. حتی اگر این حضور در حقوق بین‌المللی، به‌عنوان مثال در مورد نقض فاحش کنوانسیون‌های ژنو، الزامی نباشد.[۴]
قربانیان جرائم بین‌المللی، از جمله خشونت جنسی و جنسیتی در مواردی که راه دیگری برای عدالت در دسترس نیست – غالباً در همراهی با سازمان‌های غیردولتی – به‌طور فزاینده‌ای از صلاحیت قضایی جهانی استفاده می‌کنند. این کار به‌عنوان مثال در موردجنایت‌های ارتکابی در رواندا، سوریه، افغانستان، جمهوری دموکراتیک کنگو، لیبریا، شیلی، آرژانتین، ایالات متحده آمریکا، اسپانیا و جاهای دیگر انجام شده است.[۵]
برای خواندن مطلب به انگلیسی با جستجوی کلمه مورد نظر در متن انگلیسی کتاب به این لینک مراجعه کنید.
#Armanshahr_Foundation_OPENASIA_آرمان شهر
#کارزار_واژه‌ها_مهم‌اند_۶۱_واژه_۶۱_روز_برای_مقابله_با خشونت_جنسی_و_جنسیتی
#انتشارات آرمان شهر| Armanshahr Publishing
————————————————
پانوشت‌ها:
[۱] نگاه کنید به Trial International، FIDH، REDRESS، ECCHR و FIBGAR، چالش‌های مربوط به ارائه‌ی مدارک در پرونده‌ها، بررسی سالانه صلاحیت قضایی جهانی ۲۰۱۹، ص ۹، در https://www.fidh.org/IMG/pdf/trialinternational_ujar5_final_digital.pdf؛ برای مطالعه بیشتر در مورد صلاحیت قضایی جهانی، نگاه کنید به گزارش کمیسیون حقوق بین‌المللی سازمان ملل متحد، A/73/10، ۲۰۱۸، پیوست ۱ «صلاحیت کیفری جهانی»، ص ۳۰۷.
[۲] همان منبع
[۳] نگاه کنید به TRIAL International، «صلاحیت قضایی جهانی چیست؟»، در https://trialinternational.org/topics-post/universal-jurisdiction/؛ دیده‌بان حقوق بشر، «حقایق اساسی در مورد صلاحیت قضایی جهانی»، آخرین بار در تاریخ ۱۹ اکتبر ۲۰۰۹ به‌روز شد، در https://www.hrw.org/news/2009/10/19/basic-facts-universal-jurisdiction
[۴] مجمع عمومی سازمان ملل متحد، «توجه به گستره، کاربرد صلاحیت قضایی جهانی، سخنرانان کمیته ششم در مورد بهترین جا برای بحث‌های بعدی در مورد تعریف اصول بحث می‌کنند»، ۱۱ اکتبر ۲۰۱۷، در https://www.un.org/press/en/2017/gal3549.doc.htm؛ برای مروری بر قانون‌ها مربوط به صلاحیت قضایی جهانی، نگاه کنید به J-M. Henckaerts و L. Doswald-Beck، حقوق بشر دوستانه بین‌المللی عرفی، جلد دوم: عمل، کمبریج: انتشارات دانشگاه کمبریج و کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، ۲۰۰۵، عملکرد مربوط به قاعده ۱۵۷: صلاحیت قضایی در مورد جنایت جنگی، ص ۳۸۸۳-۳۹۴۰؛ همچنین نگاه کنید به برخی از نمونه‌های اصلی در عمل از سال ۲۰۱۸ در بررسی سالانه صلاحیت قضایی جهانی ۲۰۱۹، منبع پیش‌گفته.
[۵] همان؛ همچنین نگاه کنید به Trial International، FIDH، REDRESS، ECCHR and FIBGAR، بررسی سالانه صلاحیت قضایی جهانی ۲۰۲۰، https://redress.org/wp-content/uploads/2020/03/UJAR_2020_WEB.pdf.
