کارزار «واژه‌ها مهم‌اند: ۶۱ واژه، ۶۱ روز برای مقابله با خشونت جنسی و جنسیتی»
بنیاد آرمان شهر-OPENASIA و دیدهبان زنان برای عدالت در گذار (ObservatoryWJT#)
واژه‌ها مهم‌اند زیرا به ما اجازه می‌دهند چشمان خود را باز نگه داریم و مسیر درست را بیابیم. ما در این دوره، میخواهیم هر روز، تعریف جامع یک واژه را با هم بخوانیم و رابطه آن را با دیگر مفاهیم مربوط به خشونت جنسی و جنسیتی بدانیم. چرا که بدون دانستن این تعاریف دقیق، نمیتوانیم راه‌حل‌های موثری بیابیم و با دیگران به گفت‌گو بنشینیم. این اولین باری است که مجموعه‌ی این واژه‌گان در قالب یک کتاب به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی، عربی و فارسی گردهم آمده است.
واژه ۵۰، روز ۵۰
عدالت انتقالی
(TRANSITIONAL JUSTICE)
عدالت انتقالی (عدالت در دوره گذار) فرایندی است که به نقض گسترده و نظام‌مند حقوق بشر در کشورهایی در دوره پس از درگیری یا سرکوب می‌پردازد تا میراث نقض حقوق بشر و تعدی را جبران کند.[i] عدالت در این دوره اقدام‌های قضایی و غیرقضایی را دربر می‌گیرد و به‌طور کلی چهار ستون دارد: پیگردهای کیفری دست‌کم برای مقصرترین مسئولان نقض حقوق بشر؛ حقیقت جویی در مورد نقض حقوق بشر از طریق فرایندهای غیرقضایی؛ دادن غرامت‌های فردی، جمعی، مادی یا نمادین به قربانیان؛ و انجام اصلاحات لازم برای جلوگیری از تکرار جنایت‌ها و بازگرداندن اعتماد به ساختار داخلی.[ii] هر یک از این ستون‌ها هدف و تأثیر خاص خود را دارند و می‌توان آن‌ها را به‌طور موازی دنبال کرد.[iii] این فرایندها به‌ویژه از این نظر اهمیت دارند که رویکردی جامع را ارائه می‌دهند که تعهدات دولت‌ها را طبق حقوق بین‌المللی و حقوق و نیازهای قربانیان به دانستن حقیقت، رسیدن به عدالت و غرامت در نظر می‌گیرد.[iv]
در فرایندهای عدالت در دوره گذار، دولت‌ها و دیگر ذینفعان باید اقدام‌های لازم را انجام دهند تا اطمینان حاصل شود که نیازهای ویژه قربانیان خشونت جنسی و جنسیتی به اندازه کافی مورد توجه قرار گیرد.[v] نهادهای عدالت انتقالی باید علت‌ها، انگیزه‌ها و شرایطی را که خشونت‌ها در آن انجام شده است و پیامدهای چنین خشونت‌هایی را روشن کنند. به سکوت کشاندن قربانیان چنین خشونت‌های رایجی شکافی در گذار به جامعه فراگیرتر و حمایتکننده ایجاد خواهدکرد.[vi] عدالت در دوره گذار با توجه به خشونت جنسی و جنسیتی که اغلب نتیجه تبعیض ساختاری جنسیتی یا سایر هنجارهای سکسیستی است،[vii] می‌تواند واسطه‌ای برای توجه به رسیدگی به عوامل ریشه دار این خشونت باشد. [viii]
چندین کمیسیون حقیقت به‌عنوان بخشی از فرایندهای عدالت در دوره گذار، در فعالیت خود به خشونت جنسی و جنسیتی رایج پرداختند که امکان تجزیه و تحلیل عمیق‌تر و نشان دادن واکنشی متناسب را فراهم کرد. کمیسیون‌های حقیقت در گواتمالا، آفریقای جنوبی، پرو، کنیا، لیبریا، مراکش، سیرا لئون، تیمور شرقی و جزایر سلیمان از این جمله هستند.[ix] درگزارش‌های منتشر شده در پایان کار آن‌ها از جمله توصیه‌ها می‌توان مسیرهایی را برای پاسخ‌گویی و ارائه غرامت یافت.[x] بعضی از آن‌ها چندین فصل کامل را به خشونت جنسی و جنسیتی اختصاص داده‌اند.[xi]
مرتبط با این بخش: پاسخ‌گویی / تعیین مسئولیت
برای خواندن مطلب به انگلیسی با جستجوی کلمه مورد نظر در متن انگلیسی کتاب به این لینک مراجعه کنید.
#Armanshahr_Foundation_OPENASIA_آرمان شهر
#کارزار_واژه‌ها_مهم‌اند_۶۱_واژه_۶۱_روز_برای_مقابله_با خشونت_جنسی_و_جنسیتی
#انتشارات آرمان شهر| Armanshahr Publishing
————————————————
پانوشت‌ها:
[i] مرکز بین‌المللی عدالت انتقالی (ICTJ)، «عدالت انتقالی چیست؟»، در https://www.ictj.org/about/transitional-justice؛ برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد عدالت انتقالی،نگاه کنید به C. Lawther، L. Moffett and D. Jacobs (Eds.)، کتاب راهنمای تحقیق در مورد عدالت انتقالی، انتشارات ادوارد الگار، ۲۰۱۷. همچنین نگاه کنید به «فرهنگ عدالت در دوره‌ی گذار: الف تا ی»، فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر (FIDH) وOPEN ASIA /بنیاد آرمانشهر، چاپ دوم، ۲۰۱۲، در https://fr.calameo.com/read/0015316380668518336f9
[ii] سازمان ملل، یادداشت راهنمای دبیرکل، رویکرد سازمان ملل متحد به عدالت انتقالی، مارس ۲۰۱۰، ص ۲.
[iii] همان، ص ۳ و ۵.
[iv] نگاه کنید به (۲۰۱۶) J. E, Méndez، قربانیان به‌عنوان شخصیت‌های اصلی در عدالت انتقالی («Victims as Protagonists in Justice Transitional»)، در International Journal of Transitional Justice، دوره ۱۰(۱)، ص ۱-۲.
[v] رویکرد سازمان ملل متحد به عدالت انتقالی ۲۰۱۰، منبع پیش‌گفته، ص ۴-۵
[vi] شورای حقوق بشر، گزارش گزارشگر ویژه در مورد خشونت علیه زنان، علل و پیامدهای آن، رشیده منجو، A/HRC/14/22، ۲۳ آوریل ۲۰۱۰، بندهای ۲۹-۲۶.
[vii] همان، بند ۳۱. در مورد اهمیت توجه به «تبعیض ساختاری که خشونت جنسی و مبتنی بر جنسیت را امکان‌پذیر و به ایجاد جامعه‌ای با برابری جنسیتی بیشتر کمک می‌کند»، نگاه کنید به شورای حقوق بشر، تحقیق تحلیلی با توجه به خشونت جنسی و جنسیتی در رابطه با عدالت انتقالی، A/HRC/27/21، ۳۰ ژوئن ۲۰۱۴، بند ۵۱.
[viii] نگاه کنید به L. Arbor (2006)، «عدالت اقتصادی و اجتماعی برای جوامع در حال گذار»، مقاله برای مرکز حقوق بشر و عدالت جهانی (Center for Human Rights and Global Justice) شماره ۱۰، ص ۱۴-۱۵، در https://chrgj.org/wp-content/uploads/2016/09/WPS_NYU_CHRGJ_Arbour_-Final.pdf؛ دفتر کمیسرعالی حقوق بشر، خشونت جنسی و جنسیتی در شرایط عدالت انتقالی، ۲۰۱۴، ص ۱، در https://www.ohchr.org/Documents/Issues/Women/WRGS/OnePagers/Sexual_and_gender-based_violence.pdf.
[ix] شورای حقوق بشر، تحقیق تحلیلی با توجه به خشونت جنسی و جنسیتی در رابطه با عدالت انتقالی، گزارش دفتر کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل، A/HRC/27/21، ۳۰ ژوئن ۲۰۱۴، بندهای ۱۵-۱۷.
[x] مرکز بین‌المللی عدالت انتقالی (ICTJ)، جستجوی حقیقت: عناصر ایجاد کمیسیون موثر حقیقت، ۲۰۱۳، ص ۶۵، در https://www.ictj.org/sites/default/files/ICTJ-Book-Truth-Seeking-2013-English.pdf.
[xi] برای مثال، نگاه کنید به کار کمیسیون حقیقت برای پرو (Comisión de la Verdad y Reconciliación: Informe Final)، ۲۸ آگوست ۲۰۰۳، دوره VIفصل ۱، و دوره VIIIفصل ۲، در https://www.cverdad.org.pe/ingles/ifinal/index.php.
