کارزار «واژهها مهماند: ۶۱ واژه، ۶۱ روز برای مقابله با خشونت جنسی و جنسیتی»
بنیاد آرمان شهر-OPENASIA و دیدهبان زنان برای عدالت در گذار (ObservatoryWJT#)
واژهها مهماند زیرا به ما اجازه میدهند چشمان خود را باز نگه داریم و مسیر درست را بیابیم. ما در این دوره، میخواهیم هر روز، تعریف جامع یک واژه را با هم بخوانیم و رابطه آن را با دیگر مفاهیم مربوط به خشونت جنسی و جنسیتی بدانیم. چرا که بدون دانستن این تعاریف دقیق، نمیتوانیم راهحلهای موثری بیابیم و با دیگران به گفتگو بنشینیم. این اولین باری است که مجموعهی این واژهگان در قالب یک کتاب به زبانهای انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی، عربی و فارسی گردهم آمده است.
واژه ۵۴، روز ۵۴
قربانی
(VICTIM)
قربانی در نظامهای حقوق بشری و عدالت کیفری به افرادی گفته میشود که بهطور انفرادی یا جمعی در نتیجه نقض حقوق بشر خود آسیب دیدهاند.[i] این افراد نوعی از خشونت جنسی و جنسیتی را از سر گذراندهاند و میتوان از آنها بهعنوان «قربانیان» و همچنین «بازماندگان» یاد کرد.[ii] قانون حقوق معینی را برای «قربانی» مشخص میکند (بهعنوان مثال برای طرح شکایت، مشارکت در دادرسی، دریافت غرامت). بهعنوان مثال، قربانیانی که به علت جنایت جنگی، جنایت ضد بشریت، نسلکُشی یا تجاوز به سرزمین صدمه دیدهاند، باید در دادگاه بینالمللی جزایی بهعنوان «قربانی» شناخته شوند و با توجه به اتهامهای مورد پیگرد قانونی در یک مورد مشخص، حق مشارکت در دادرسی و درخواست غرامت را دارند.[iii]
قربانیان میتوانند مستقیم یا غیرمستقیم قربانی باشند.[iv] قربانیان مستقیم بهطور مستقیم صدمه دیدهاند، در حالی که قربانیان غیرمستقیم مستقیماً در معرض صدمه قرار نگرفتهاند، اما با وجود این به دلیل تعدی صورت گرفته علیه قربانی مستقیم متحمل صدمه شدهاند.[v] بهعنوان نمونه، در مورد تجاوز جنسی، قربانی مستقیم شخصی است که مورد تجاوز قرار گرفته است و شخصی که مجبور شده شاهد تجاوز باشد، در حالی که منظور از قربانیان غیرمستقیم ممکن است اعضای نزدیک خانواده و «افرادی که مراقب قربانیان هستند،» بهویژه کودکان متولد شده از تجاوز باشد.[vi] جامعه محلی یا کسانی که «در جریان مداخله برای کمک به قربانیان در پریشانحالی یا جلوگیری از قربانی شدن آسیب دیدهاند» نیز میتوانند قربانیان (غیرمستقیم) باشند.[vii]
قربانیان خشونت جنسی ممکن است خود را بازمانده خطاب کنند و ترجیح دهند چنین نامیده شوند (نگاه کنید در بالا).
مرتبط با این بخش: بازمانده
برای خواندن مطلب به انگلیسی با جستجوی کلمه مورد نظر در متن انگلیسی کتاب به این لینک مراجعه کنید.
#Armanshahr_Foundation_OPENASIA_آرمان شهر
#کارزار_واژهها_مهماند_۶۱_واژه_۶۱_روز_برای_مقابله_با خشونت_جنسی_و_جنسیتی
#انتشارات آرمان شهر| Armanshahr Publishing
————————————————
پانوشتها:
[i] اصول و رهنمودهای اساسی سازمان ملل متحد در مورد حق جبران حقوقی و غرامت قربانیان نقض حقوق بینالمللی حقوق بشرو حقوق بینالمللی بشردوستانه، ۱۶ دسامبر ۲۰۰۵، بند ۸؛ همچنین نگاه کنید به کمیته ضد شکنجه، نظر عمومی شماره ۳ – اجرای ماده ۱۴ توسط کشورهای عضو، CAT/C/GC/3، ۱۹ نوامبر ۲۰۱۲، بند ۳؛ کمیسیون حقوق بشر و حقوق مردم آفریقا (ACHPR)، رهنمودهایی برای مبارزه با خشونت جنسی و عواقب آن در آفریقا، نیامی، ۲۰۱۷، بند ۳.۲(a). این رهنمودها قربانیان خشونت جنسی را این طور تعریف میکنند: «افرادی که به طور فردی یا جمعی، از طریق لطمه جسمی، روانی یا اقتصادی، یا نقض جدی حقوق اساسی آنها، ناشی از عمل خشونت جنسی، آسیب دیدهاند یا زخمی شدهاند».
[ii] بهعنوان مثال، ببینید که سازمان ملل چگونه از هر دو اصطلاح به جای یک دیگر استفاده میکند. نهاد زنان سازمان ملل و همکاران، بستههای خدمات ضروری برای زنان و دختران مشمول خشونت، واحد ۳: عدالت و پاسبانی، ۲۰۱۵، ص ۱۰، https://www.unwomen.org/-/media/headquarters/attachments/sections/library/publications/2015/essential-services-package-module-3-en.pdf?la=en&vs=3520؛ همچنین نگاه کنید به RTI International، در Sexual Assault Kit Initiative، قربانی یا بازمانده: واژگان از تحقیق تا پیگرد قانونی صفحه ۱، در: https://sakitta.org/toolkit/docs/Victim-or-Survivor-Terminology-from-Investigation-Through-Prosecution.pdf؛ شبکه ملی تجاوز جنسی، تعدی و زنای با محارم (RAINN)، «واژهها و اصطلاحهای کلیدی»، در https://www.rainn.org/articles/key-terms-and-phrases؛ مجمع عمومی سازمان ملل متحد، گزارش دبیرکل: تحقیق عمیق در مورد تمام انواع خشونت علیه زنان، A/61/122/Add.1، ۶ جولای ۲۰۰۶، بند ۲۱.
[iii] دادگاه بینالمللی جزایی (ICC)، آئین دادرسی و شواهد و مدارک، ICC-ASP/1/3 و Corr.1بخش II ۳-۱۰ سپتامبر ۲۰۰۲، قاعده ۸۵ (a). در دادگاه بینالمللی جزایی موارد زیر را نیز میتوان بهعنوان قربانیان در نظر گرفت: «سازمانها یا نهادهایی که صدمه مستقیمی به هر یک از اموال آنها وارد شده که مختص دین، آموزش، هنر، علم یا اهداف خیرخواهانه و بناهای تاریخی، بیمارستانها و دیگر مکانها و اشیا مختص اهداف بشردوستانه بودهاند،» قاعده ۸۵(b).
[iv] نگاه کنید به K. Matison Hess، C. Hess Orthmann and H. Lim Cho، مقدمهای بر اجرای قانون و عدالت کیفری، چاپ دوازدهم، Cengage Learning، ۲۰۱۸، ص ۱۰۷. در حالی که بیشتر تعریفهای «قربانیان» در چارچوبهای قانونی قربانیان “مستقیم” و “غیرمستقیم” را به رسمیت میشناسند، «قربانی ثانویه» بهعنوان مثال در کمیسیون حقوق بشر و حقوق مردم آفریقا، اصول و رهنمودهای حقوق بشر و حقوق مردم هنگام مقابله با تروریسم در آفریقا مورد استفاده قرار گرفته است، بنجول، ۲۰۱۵، ص ۳۵.
[v] از جمله «خانواده نزدیک یا وابسته به قربانی مستقیم». مجمع عمومی سازمان ملل، اعلامیه اصول اساسی عدالت برای قربانیان جنایت و سوء استفاده از قدرت، ۲۹ نوامبر ۱۹۸۵، اصل الف، بند ۲.
[vi] وضعیت کودکان «قربانی» متولد شده در نتیجه تجاوز جنسی موضوع بحثهای مختلفی بوده است. آنها اکنون معمولاً در صحنه بینالمللی بهعنوان قربانی غیرمستقیم شناخته میشوند. نگاه کنید به J. Mantilla Falcon، «پرونده پرو، جنسیت و عدالت انتقالی»، در L. Yarwood (ویراستار)، زنان و عدالت انتقالی، تجربه زنان بهعنوان مشارکت کننده، Routledge، ۲۰۱۳، ص ۱۸۵۴-۱۹۷، ص ۱۹۴.
[vii] دبیرکل سازمان ملل متحد، یادداشت راهنمای دبیرکل: غرامت برای خشونتهای جنسی مرتبط با درگیریها، ۲۰۱۴، ص ۳؛ اصول و رهنمودهای سازمان ملل متحد در مورد حق جبران حقوقی و غرامت ۲۰۰۵، منبع پیشگفته، بند ۸؛ همچنان که JdD. Sikulibo نشان داده است، غرامت به نفع جامعه است. نگاه کنید به خشونت جنسی و جبران موثر برای قربانیان در وضعیتهای پس از درگیری: تحقیقات و فرصتهای نوظهور،Research Insights، ۲۰۱۹، ص ۱۳۵-۱۳۶.