“کلوزآپی از یک رویا” عنوان برنامه ای بود که روز یک شنبه ۸/۱۰/۱۳۹۲ در تالار ابن سینای شهر هرات برگزار شد. این برنامه که بزرگ داشتی بود از یک دهه فعالیت سینمایی خانم رویا سادات (کارگردان و نویسنده)، از سوی شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر، بنیاد آرمان شهر و کانون نواندیشان ، در شهر هرات برگزار شد و همکاری ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت هرات را نیز با خود داشت. در این برنامه جمعی از فعالان جامعه مدنی، شاعران و نویسندگان، اساتید دانشگاه، دانشجویان و شهروندان شهر هرات حضور داشتند.
در ابتدا آقای روح الامین امینی معاون بنیاد آرمان شهر با نگاهی مختصر به جایگاه زن در سینمای افغانستان گفت: در گذشته زنان حضور بسیار کم رنگی در سینمای کشور داشتند. این حضور به دو حالت خود را نشان می داد. زن یا نمادی از مادرانگی و نجابت بود یا نمادی از طنازی و عشوه گری؛ سیاست سینمای مردسالار در پی آن بود تا جایگاه حقیقی و حقوقی زنان را تخریب کند و یا دست کم آن را کم اهمیت جلوه دهد. خانم رویا سادات از اولین زنانی بود که زاویه ای تازه را در نسبت زن با سینما باز کرد. او نشان داد که زن فراتر از هر جبر فرهنگی، انسان است و دوست دارد در فضایی انسانی با روابطی انسانی زندگی کند. رویا سادات نشان داد که تفاوت بسیار زیادی است بین ایده آل ها و خیال های مردانه از زن عشوه گر و طناز، با زنی که در دخمه ای در یکی از روستاهای هرات زندگی می کند.
سپس آقای امینی از خانم خیراندیش رییس دفتر شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر در هرات خواست تا در مورد چالش های پیش روی زنان برای حضور و فعالیت در سینمای افغانستان صحبت نماید. خانم خیراندیش با اشاره به ده سال فعالیت سینمایی خانم رویا سادات گفت: من بسیار خرسندم که در بین ما زنی حضور دارد که مایه مباهات و سربلندی ما در کل کشور است. او در بدترین دوران، کار سینمایی خود را شروع کرد. در دورانی که هرگونه فعالیت مدنی و فرهنگی جرم محسوب می شد، رویا سادات با عزم بلند و دوراندیشی دوربین را به دست گرفت و به دورافتاده ترین نقاط کشور رفت تا وضعیت زندگی مردم را به تصویر بکشد. او از دوره ای که دانش آموز مکتب بود علاقه شدیدی به هنر سینما داشت. او اولین کار خود را در مکتب، تحت شرایط بحرانی و با ممانعت های فراوان به نمایش گذاشت. مضمون و محور اساسی و پایه ای کار رویا سادات انسان و انسانیت است. او فراتر از هرگونه تعلقات فرهنگی، قومی، زبانی و جنسیتی به قضایا نظر انداخته است. سادات سعی داشته تا درد، رنج و خشونت نهفته در بطن جامعه را به تصویر بکشد. من آرزو می کنم که خانم سادات با تیم کاری خود و خانواده هنردوست و هنرمند خود در آینده هم مثل امروز در تمام عرصه ها مخصوصا هنر کمتر شناخته شده سینما، خوش بدرخشند و همیشه موفق باشد.
سپس روح الامین امینی گرداننده این برنامه با اشاره به سخنان خانم خیراندیش گفت: رویا سادات یکی از کارگردان های شاخص سینمای متعهد در کشور ما است. وجه اجتماعی کار خانم سادات بسیار پررنگ است. رویا سادات با پرداختن به زوایای کور زندگی اجتماعی مردم افغانستان در مناطق دوردست کشور، سعی داشته تا تغییری در جهت حرکت سینمای فانتزی و به اصطلاح عاشقانه ما وارد کند. سینمایی که با تاثیرپذیری از نوع بالیوودی خود، به شدت سطحی و لمپن به نظر می رسد.
وی در ادامه برنامه از آقای آریا رئوفیان رییس ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت هرات تقاضا کرد تا در مورد وجه اجتماعی کارهای خانم سادات صحبت نماید.
آقای رئوفیان گفت: ابتدا اجازه بدهید که موفقیت و درخشش خانم رویا سادات برای سریال “بهشت خاموش” در جشنواره رومی که اخیرا در ایالت لاس وگاس امریکا برگزار شده بود را به همه فرهنگیان افغانستان، به ویژه جامعه فرهنگی ولایت هرات تبریک و تهنیت عرض نمایم. حضور اشخاصی چون بانو سادات در حوزه فرهنگ، مخصوصا هنر سینما، یک غنیمت به شمار می رود. این حضور باعث رخ دادن تحولات عظیم و چشم گیری در ساختار هنر سینمای کشور شد. البته من در جایگاهی نیستم که در مورد کارها و فعالیت های هنری خانم سادات صحبت نمایم؛ به نظر من این کار در صلاحیت اهل فن و اشخاصی است که سال ها در این راستا کار کرده اند و منتقد سینما محسوب می شوند. خانم سادات در طول تمام این سال ها هرگز از کار و زحمتی که برای اعتلای هنر سینما داشت خسته نشد و با این که صاحب چندین جایزه از معروف ترین فستیوال های جهان شد هرگز به این جوایز اکتفا نکرد و کار خود را تمام شده نیافت. سوژه ها و مضامین فیلم های خانم سادات همواره برگرفته از عمق احساس و درد خودشان و دریافت های پیرامونی شان بوده است؛ نه آن سوژه های تصنعی و فرمایشی ای که طرف توجه دیگران بوده و از طرف تمویل کنندگان و به اصطلاح دونرها برنامه ریزی و تحمیل می شود. تم اصلی آثار خانم سادات خشونت و امنیت است. او تعریفی زنانه از پدیده جنگ و خونریزی داشت و این تعریف را به شیوه ای حرفه ای و ماهرانه به تصویر کشید.
در ادامه خانم خالده خرسند، نویسنده و عضو شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر هرات، نگاهی به کارنامه خانم سادات کرد: “رویا سادات تحصیلات ابتدایی خود را در لیسه گوهرشاد هرات به پایان رسانید. در همین دوران به دلیل علاقه وافری که به هنر سینما و تیاتر داشت در صنف یازدهم کارگردانی یک تیاتر در مکتب را به عهده گرفت و توانست با کمترین امکانات این اجرا را به نمایش بگذارد. او در دوره حکومت طالبان فیلمنامه “سه نقطه” را نوشت و در ختم دوره طالبان این فیلم نامه را به اجرا گذاشت. در واقع سه نقطه آغاز کار و فعالیت سینمایی رویا سادات است. خانم سادات در سال ۲۰۰۶ از دانشکده حقوق و علوم سیاسی هرات فارغ شد. او دوره آموزشی ای را در آکادمی فیلم آسیا در کره جنوبی از سر گذراند و در آن جا توانست فیلم داستانی “یک تماس” را کارگردانی کند.
فیلم داستانی “سه نقطه”، فیلم داستانی “تار و زخمه”، مستند “مرزهای شیشه ای”، فیلم داستانی “یک تماس”، مستند “همه تلاش می کنند”، اولین فصل سریال “رازهای این خانه”، سه فصل سریال “بهشت خاموش” و بیش از دوازده فیلم مستند کوتاه و بلند در کارنامه خانم سادات وجود دارد.
وی در سال ۲۰۰۳ خانه فیلم رویا را تاسیس کرد. رویا سادات در بیش از ۳۰ جشنواره ملی و بین المللی به حیث داور اشتراک داشته است. او جوایز متعددی نیز دریافت داشته، که از آن جمله می توان به جوایز بهترین سریال داستانی از جشنواره رومی ۲۰۱۳ برای سریال بهشت خاموش، بهترین فیلم نامه از مسابقه فیلمنامه نویسی یوناما در سال ۲۰۰۷ برای فیلمنامه تار و دخمه، شش جایزه از جشنواره فیلم تلویزیون طلوع در سال ۲۰۰۶ برای فیلم سه نقطه، جایزه بهترین کارگردانی جشنواره فیلم روزنه در سال ۲۰۰۴ برای فیلم سه نقطه و جایزه بهترین فیلم از جشنواره فیلم کلن در سال ۲۰۰۴ برای فیلم سه نقطه اشاره کرد.
خانم سمیه رامش رییس کانون نواندیشان نیز یکی از سخنران های این برنامه بود او ضمن قدردانی از فعالیت های ده ساله خانم رویا سادات او را از زنان نخبه ای دانست که افغانستان را که همیشه از منظر جنگ، خشونت، افراط گرایی و مواد مخدر سر خط اخبار جهان است با صورت دیگری به جهانیان معرفی کرد.
خانم محبوبه جمشیدی، رییس امور زنان و آقای فریدون فکوری مدیر تیاتر ولایت هرات نیز با اشاره به دستاوردهای خانم رویا سادات از ایشان به خاطر تمام تلاش هایی که در این چند سال برای ارتقای جایگاه هنر سینما در افغانستان انجام داده اند، تشکر و قدردانی نموده و او را الگویی برای نسل های آینده کشور قلمداد کردند.
در پایان برنامه به رسم یادبود و قدردانی از ده سال کار و فعالیت هنری و فرهنگی خانم سادات، تقدیرنامه ای از طرف بنیاد آرمان شهر، شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر و کانون نو اندیشان به خانم سادات اهدا شد. هم چنان ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت هرات نیز لوح تقدیری را به ایشان اهدا کرد.
