کارزار «واژه‌ها مهم‌اند: ۶۱ واژه، ۶۱ روز برای مقابله با خشونت جنسی و جنسیتی»
بنیاد آرمان شهر-OPENASIA و دیدهبان زنان برای عدالت در گذار (ObservatoryWJT#)
واژه‌ها مهم‌اند زیرا به ما اجازه می‌دهند چشمان خود را باز نگه داریم و مسیر درست را بیابیم. ما در این دوره، میخواهیم هر روز، تعریف جامع یک واژه را با هم بخوانیم و رابطه آن را با دیگر مفاهیم مربوط به خشونت جنسی و جنسیتی بدانیم. چرا که بدون دانستن این تعاریف دقیق، نمیتوانیم راه‌حل‌های موثری بیابیم و با دیگران به گفت‌گو بنشینیم. این اولین باری است که مجموعه‌ی این واژه‌گان در قالب یک کتاب به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی، عربی و فارسی گردهم آمده است.
واژه ۴۶، روز ۴۶
شرایط تشدیدکننده
(AGGRAVATING CIRCUMSTANCES)
شرایط تشدیدکننده عواملی است که قاضیان در هنگام تعیین حکم برای مرتکبان جرائم معین در نظر می‌گیرند. این عوامل بر شدت جرم یا چارچوب ارتکاب آن می‌افزاید و بنابراین برای صدور حکم سنگین‌تر مد نظر قرار می‌گیرد.
دادگاه بین‌المللی جزایی (ICC) و دادگاه‌های ویژه در هنگام محکوم کردن افرادی که به جرم خشونت جنسی محکوم شده‌اند، چندین عامل تشدیدکننده را در نظر گرفته‌اند، از جمله: تعداد قربانیان؛[i] «بی‌دفاع‌بودن» و سن قربانیان؛[ii] آسیب‌های شدید جسمی، روانی، آسیب روحی (تراما) که به‌ویژه قربانیان خشونت جنسی و جنسیتی متحمل شده‌اند؛ پیامدهای اجتماعی در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت؛[iii] و سوءاستفاده از قدرت، موقعیت رسمی یا انگیزه‌های تبعیض‌آمیز.[iv] کمیسیون حقوق بشر و حقوق مردم آفریقا همچنین به دولت‌ها توصیه می‌کند که در مجازات‌های مربوط به خشونت جنسی و جنسیتی هرگونه شرایط تشدید کننده را در نظر بگیرند، از جمله وجود رابطه خانوادگی؛ رابطه به‌عنوان همسر سابق یا فعلی، شریک زندگی یا همراه زندگی مشترک؛ تعداد مهاجمان؛ حضور همدستان و/یا شاهدان؛ دانش مهاجم از ابتلای خود به ویروس اچ‌آی‌وی؛ تکرار ارتکاب جرم؛ بازگشت مجرم به ارتکاب جرم؛ و ارتکاب جرم در حضور کودک.[v]
در سال ۲۰۱۶، در پرونده ژان پیر بمبا گومبو (Jean-Pierre Bemba Gombo)، که در دادگاه بین‌المللی جزایی به اتهام جنایت‌های ضد بشریت (قتل، تجاوز و غارت) در جمهوری آفریقای مرکزی مورد پیگرد قانونی قرار گرفت (و در سال ۲۰۱۹، در دادگاه تجدید نظر تبرئه شد)، قاضیان دو عامل تشدیدکننده در مورد جنایت تجاوز یافتند: بی‌دفاعی خاص قربانیان و بی‌رحمی خاص در اعمال انجام شده.[vi] در مورد بی‌دفاعی قربانیان، قضات به‌ویژه به سن کم هشت قربانی که در زمان ارتکاب تجاوز بین ده تا هفده سال سن داشتند توجه کردند.[vii] آن‌ها همچنین شرایط زیر را در بی‌دفاعی این قربانیان موثر یافتند: غیرمسلح بودن، هدف چندین سرباز مسلح قرار گرفتن در مکان‌های منزوی یا خصوصی (خانه‌ها، درخت‌زارها، در حالی که به دنبال پناهگاه بودند) و دربند بودن اجباری.[viii] شرایط تشدیدکننده به‌ویژه ظالمانه در نتیجه آنچه قضات اقدام‌های «به‌ویژه سادیستی» خواندند،[ix] به دلایل زیر مشخص شد: مرتکبان پرشمار (در برخی موارد بیش از ۲۰ سرباز)، دلایل انجام این اعمال، تکرار آن‌ها (بعضی از قربانیان چندین بار مورد تجاوز قرار گرفتند، از طریق واژن، مقعد و دهان) و ارتباط تجاوز جنسی با جنایت‌های دیگر مانند قتل و غارت در همان حمله علیه اعضای مختلف خانواده. قضات همچنین به این واقعیت که تجاوز جنسی اغلب در حضور اعضای خانواده یا نزدیکان قربانیان صورت می‌گرفت، توجه کردند.[x]
خشونت جنسی همچنین می‌تواند عامل تشدیدکننده برای جرم دیگری باشد که به خودی خود به‌عنوان یک جرم مورد پیگرد قانونی قرار نگرفته باشد.[xi]
برای خواندن مطلب به انگلیسی با جستجوی کلمه مورد نظر در متن انگلیسی کتاب به این لینک مراجعه کنید.
#Armanshahr_Foundation_OPENASIA_آرمان شهر
#کارزار_واژه‌ها_مهم‌اند_۶۱_واژه_۶۱_روز_برای_مقابله_با خشونت_جنسی_و_جنسیتی
#انتشارات آرمان شهر| Armanshahr Publishing
————————————————
پانوشت‌ها:
[i] دادگاه بین‌المللی جزایی برای یوگسلاوی سابق، دادستان علیه میروسلاو برالو (Miroslav Bralo)، دادنامه محکومیت، IT-95-17، ۷ دسامبر ۲۰۰۵، بند ۳۰؛ دادگاه بین‌المللی جزایی برای یوگسلاوی سابق، دادستان علیه ویدوژه بلاگوجویچ و دراگان جوکیچ (Vidoje Blagojević و Dragan Jokić)، دادنامه، IT-02-60-T، ۱۷ ژانویه ۲۰۰۵، بند ۸۴۱؛ دادگاه بین‌المللی جزایی برای رواندا، دادستان علیه ژان باتیست گاتت (Jean-Baptiste Gatete)، دادنامه و حکم، ICTR-00-61-T، ۳۱ مارس ۲۰۱۱، بند ۶۷۸؛ دادگاه بین‌المللی جزایی برای رواندا، دادستان علیه ژان کامباندا ( Jean Kambanda)، دادنامه و حکم، ICTR-97-23-S، ۴ سپتامبر ۱۹۹۸، بند ۴۲.
[ii] دادگاه بین‌المللی جزایی، آئین دادرسی و شواهد و مدارک، ICC-ASP/1/3 و Corr.1بخش II.A (“ICC Rule of Procedure and Evidence”)، ۳-۱۰ سپتامبر ۲۰۰۲، قاعده ۱۴۵٫۲٫b
[iii] دادگاه بین‌المللی جزایی، شعبه محاکمه ۶، دادستان علیه بوسکو نتاگاندا (Bosco Ntaganda)، دادنامه محکومیت، ICC-01/04-02/06، ۷ نوامبر ۲۰۱۹، بند ۱۳۰؛ دادگاه بین‌المللی جزایی برای یوگسلاوی سابق، دادستان علیه تیهومیر بلازکیچ (Tihomir Blaškić)، دادنامه، IT-95-14-T، ۳ مارس ۲۰۰۰، بند ۷۸۷؛ دادگاه بین‌المللی جزایی برای یوگسلاوی سابق، دادستان علیه رادوسلاو بردانین (Radoslav Brdanin)، دادنامه، IT-99-36-T، ۱ سپتامبر ۲۰۰۴، بند ۱۱۰۵.
[iv] آئین دادرسی و شواهد و مدارک ICC، منبع پیش‌گفته، Rule 145.2.b
[v] کمیسیون حقوق بشر و حقوق مردم آفریقا (ACHPR)، رهنمودهای مبارزه با خشونت جنسی و پیامدهای آن در آفریقا.Guidelines on combating sexual violence and its consequences in Africa، نیامی، ۲۰۱۷.
[vi] دادگاه بین‌المللی جزایی (ICC)، شعبه محاکمه ۳، دادستان علیه ژان پیر بمبا گومبو (Jean-Pierre Bemba Gombo)، رأی محکومیت پیرو ماده ۷۶ اساسنامه، ICC-01/05-01/08، ۲۱ ژوئن ۲۰۱۶، بندهای ۴۱-۴۷. ژان پیر بمبا گومبو ابتدا در ۲۱ مارس ۲۰۱۶ محکوم شد، اما بعداً در ژوئن ۲۰۱۸ در دادگاه تجدیدنظر تبرئه شد. با این حال، این پرونده همچنان مهم است زیرا نمونه‌ای از مواردی است که نشان می‌دهد قضات چه چیزهایی را ممکن است به‌عنوان شرایط تشدید کننده در پرونده‌های مربوط به جنایت‌های جنسی و جنسیتی در نظر بگیرند. بوسکو نتاگاندا در سال ۲۰۱۹ بر اساس شرایط تشدید کننده مشابهی مربوط به اعمال خشونت جنسی محکوم شناخته شد. دادنامه محکومیت نتاگاندا در ICC، بندهای ۱۲۱-۱۳۲.
[vii] همانجا، بند ۴۲.
[viii] همانجا، بند ۴۳.
[ix] همانجا، بند ۴۵.
[x] همانجا، بندهای ۴۴ – ۴۷.
[xi] نگاه کنید به رأی محکومیت نتاگاندا، همانجا، بند ۱۹۴. در پرونده بوسکو نتاگاندا، قضات دادگاه بین‌المللی جزایی به قربانیانی اشاره کردند که جدا از اینکه گروهی مسلح در کودکی آن‌ها را به اجبار به خدمت گرفته بود، سربازان همان گروه مسلح آن‌ها را مورد تجاوز جنسی و بردگی جنسی نیز قرار داده بودند. این انباشت صدمه، به گفته قاضیان، در صورتی که متهم به خاطر این اعمال تجاوز جنسی و برده داری جنسی به‌عنوان جرم‌های جداگانه و مستقل محکوم نشده و حکم دریافت نکرده بود می‌توانست مراتب تشدید کننده جرم «سربازگیری و اعزام به خدمت کودکان زیر ۱۵ سال» محسوب شود. همچنین نگاه کنید به پرونده توماس لوبانگا در دادگاه بین‌المللی جزایی و رویکردی که قضات در رأی محکومیت وی در پیش گرفتند. شعبه محاکمه ۱، دادستان علیه (Thomas Lubanga Dyilo)، رأی محکومیت پیرو ماده ۷۶ اساسنامه، ICC-01/04-01/06، ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۲.
