سال هشتم، دورۀ دوم، شماره ۹۰۳
۲۴ قوس/ آذر ۱۴۰۰ برابر با ۱۵ دسامبر ۲۰۲۱
هفت‌روزنامۀ حقوق بشر در خدمت اطلاع‌رسانی مسؤولانه گام برمی‌دارد اما محتوای خبرهای وارده لزوماً تعیین‌کننده خط مشی بنیاد آرمان شهر نیست.
عکس: شبکه‌های اجتماعی (مردی در بلخ که کفش‌هایش را برای فروش در دست گرفته است)
در پانزده روز اخیر افغانستان شاهد خشونت‌های بیشتری در راستای سرکوب آزادی‌های مدنی، حقوق زنان، گسترش ترورها و انتقام‌کشی‌های سیاسی و شخصی بوده است. با این‌که طالبان ادعای تأمین امنیت سراسری را داشته‌اند اما خبرها حاکی از آن است که در وضعیت امنیتی هیچ بهبودی پیدا نشده است. همزمان، فقر و گرسنگی دامنش را گسترده است. خطر بزرگی که بر مبنای پیش‌بینی سازمان‌های مستقل تا ۹۸ درصد مردم افغانستان را دربر خواهد گرفت.
نقض فاحش حقوق بشر
افراد طالبان یک افسر نظام پیشین را در پنجشیر تیرباران کردند
خبرگزاری رها ۱۰/۹/۱۴۰۰ منابع مردمی از ولایت پنجشیر می‌گویند که افراد وابسته به طالبان روز سه شنبه ۹ قوس/آذر) «مختار محمدی» یک افسر نظامی دولت پیشین را در ولسوالی شتل ولایت پنجشیر ابتدا دستگیر و سپس تیرباران کرده‌اند.
دادگاه صحرایی یک دندان‌پزشک در بدخشان
ایندیپندنت فارسی ۱۶/۹/۱۴۰۰ سرور نادری، دندان‌پزشک اهل شهرستان کشم استان بدخشان افغانستان، از محل کارش در مرکز کشم ربوده و تا سرحد مرگ شکنجه شد. طالبان تصمیم داشتند او را تیرباران کنند اما مردم محلی او را که زیر شکنجه از حال رفته بود، نجات دادند.
طالبان چهار تن را در ارزگان به اتهام تجاوز جنسی سنگ‌سار کردند
۸صبح ۱۶/۹/۱۴۰۰ مقامات محلی طالبان در ولایت ارزگان چهار تن را در پیوند به تجاوز بر دو زن بازداشت و سپس سنگ‌سار کرده‌اند.
قاضی دادگاه دولت پیشین در ولایت کنر کشته شد
خبرگزاری رها ۹/۹/۱۴۰۰ منابع می‌گویند قاضی صاحب‌زاده رئیس محکمۀ ابتدایی ولسوالی خاص ولایت کنر شب گذشته توسط افراد مسلح ناشناس به قتل رسید.
نیروهای طالبان در کندز با رنجرشان یک پیرمرد را زیر گرفتند
نیروهای طالبان در کندز با رنجرشان یک دانش‌آموز را زیر گرفتند
طالبان یک جوان را در ایست بازرسی‌شان در شهر کابل کُشتند
طالبان: جسدهای ۱۷ تن که هویت شان شناسایی نشد دفن شدند
رادیوآزادی ۲۳/۹/۱۴۰۰ هفده جسد بدون شناسایی هویت‌شان روز دوشنبه ۲۲ قوس/آذر در قندهار به خاک سپرده شدند. مقام‌های طالبان در قندهار گفتند: «از آغاز به قدرت رسیدن آن‌ها ۶۰ جسد در سردخانۀ شفاخانۀ میرویس موجود بود که اکنون به خاک سپرده می‌شوند.»
داعش مسئولیت حملات به خودروهای شخصی در غرب کابل را برعهده گرفت
بی‌بی‌سی فارسی ۱۹/۹/۱۴۰۰ گروه داعش مسؤولیت حملات در منطقۀ هزاره و شیعه‌نشین در غرب کابل را برعهده گرفته است. انفجارهای جداگانه در غرب کابل پایتخت افغانستان در روز جمعه دست‌کم «دو نفر کشته و چهار نفر زخمی» به جا گذاشته است.
ادعای بازداشت و شکنجه نزدیکان یک افسر ارتش حکومت پیشین در تخار از سوی طالبان
ادعای «انتقام‌جویی» طالبان در دایکندی؛ «به‌خاطر عضویت بچه‌هایم در نهادهای عدلی و قضایی شکنجه شدم»
طالبان آمر پیشین حقوق بشر پولیس تخار را بازداشت کردند
تفنگ‌داران ناشناس یک افسر پیشین قومندانی امنیه نورستان را کشته‌اند
۸صبح ۱۶/۹/۱۴۰۰ منابع محلی در ولایت نورستان تایید می‌کنند که حنیف الله سرجنگ، افسر پیشین قومندانی امنیه ولایت نورستان از سوی تفنگ‌داران ناشناس کشته شده است.
سه نفر به‌شمول یک افسر پولیس پیشین در یک درگیری در شهر کابل کشته شدند
افراد ناشناس یک مرد ۲۲ ساله را در فاریاب تیرباران کردند
افراد ناشناس یک کودک را در تخار سر بریدند
تفنگ‌داران ناشناس یک زرگر را در کندز کشتند
یک زن و کودک در شهر کابل به قتل رسیدند
یک راننده زرنج در نتیجۀ انفجار در کابل کشته شد
دفاع از حقوق بشر
افغانستان: سقوط دولت با «جنایات جنگی مکرر و خونریزی های بی امان» مشخص شده است
عفو بین‌الملل ۲۴/۹/۱۴۰۰ در گزارش جدیدی اعلام کرد که طالبان، ارتش ایالات متحده و نیروهای امنیتی افغانستان همگی مسئول حملاتی بودند که منجر به رنج غیرنظامیان بی‌شمار قبل از فروپاشی دولت این کشور در اوایل سال جاری شد. این گزارش با عنوان فرار نه: جنایات جنگی و آسیب‌های غیرنظامیان در طول سقوط افغانستان به دست طالبان، موارد شکنجه، اعدام های غیرقانونی و کشتار توسط طالبان در مراحل پایانی در افغانستان و همچنین تلفات غیرنظامیان در طول یک سری عملیات زمینی و هوایی توسط نیروهای دفاع و امنیت ملی افغانستان (ANDSF) و نیروهای نظامی ایالات متحده مستند کرده است. اگنس کالامار، دبیر کل عفو بین الملل می‌گوید: «خانه‌ها، بیمارستان‌ها، مدارس و مغازه‌ها به صحنه جنایت تبدیل شدند، مردم مکررا کشته و مجروح شدند».
«امریکا به مصونیت از مجازات پایان دهد» عدم پاسخگویی فراتر از حمله هواپیماهای بدون سرنشین کابل است
دیده بان حقوق بشر ۲۳/۹/۱۴۰۰ گفت که تصمیم ارتش امریکا برای عدم پاسخگویی به کشتن ۱۰ غیرنظامی در حمله هواپیمای بدون سرنشین در اوت ۲۰۲۱ در کابل،باعث نگرانی عمیق است. این واکنش دولت به‌ویژه به دلیل عدم انتشار گزارش کامل ارتش امریکا درباره آنچه در کابل رخ داد، مشکل‌ساز است. پنتاگون به جای انتشار گزارش، یک برگه اطلاعات غیرشفاف با یک خودارزیابی ناقص منتشر کرد که نشان دهد این حمله قوانین جنگ را نقض نمی‌کند. اما، حقایق حمله که توسط نیویورک‌تایمز و واشنگتن‌پست به تفصیل شرح داده شده است، شواهد قانع کننده‌ای ارائه می‌دهد که نشان می دهد تیم حمله ایالات متحده در انجام همه اقدامات ممکن برای به حداقل رساندن آسیب به غیرنظامیان شکست خورده است. علاوه بر این، اطلاعات ارائه شده تصمیم مبنی بر تبرئه پرسنل ایالات متحده را از بی‌احتیاطی جنایی یا سهل‌انگاری جنایی توجیه نمی‌کند.
حملۀ هوایی مرگبار به خانوادۀ احمدی؛ پنتاگون می‌گوید کسی تنبیه نمی‌شود.
بیانیه فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر FIDH برای نشست مجمع کشورهای عضو اساسنامه ICC
آرمانشهر ۲۳/۹/۱۴۰۰ روز ۸ دسامبر/۱۷ آذر، گیسو جهانگیری، معاون FIDH و مدیر OPEN ASIA|آرمانشهر طی یک پیام ویدیویی بیانیه FIDH را در جریان بیستمین نشست مجمع کشورهای عضو اساسنامه دادگاه بین‌المللی جزایی، ارائه کرد. در این بیانیه آمده: ما از شروع مجدد تحقیقات توسط دفتر دادستانی دادگاه در رابطه با افغانستان استقبال می کنیم، اما عمیقاً نگران هستیم که دادستان دامنه تحقیقات را محدود کرد و بدین‌وسیله برخی از متهمان را از چنگال عدالت حذف کرد. «…یک تحقیق مناسب باید ابتدا بر جنایات متمرکز شود و سپس بر شناسایی افراد مسئول آن جنایات تمرکز کند».
دیده‌بان حقوق بشر: دولت‌ها باید فشار بیشتری بر طالبان وارد کنند
ایندیپندنت فارسی ۱۶/۹/۱۴۰۰ پاتریشیا گاسمن، معاون بخش آسیا در سازمان دیده‌بان حقوق بشر، به ایندیپندنت فارسی گفت، گزارش اخیر این سازمان که از کشتار نیروهای امنیتی دولت پیشین افغانستان به دست طالبان پرده برداشت، نگرانی‌های عمیقی برانگیخته است و دولت‌ها باید فشار بیشتری روی طالبان وارد کنند تا جلو نقض گستردۀ حقوق بشر در افغانستان گرفته شود.
نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل دربارۀ افغانستان برگزار شد
بی‌بی‌سی فارسی ۲۳/۹/۱۴۰۰ نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل دربارۀ افغانستان روز ۲۳ قوس/آذر در ژنو برگزار شد. در این نشست ندا النشیف، معاون کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل در سخنرانی خود با شرح وضعیت افغانستان نگرانی خود را نسبت به بحران بشری و نقض حقوق بشر به خصوص حقوق زنان ابراز کرد.
«عدالت و پاسخگویی» برای رسیدگی به حقوق بشر و بحران بشری در افغانستان ضروری است
دیده‌بان حقوق بشر ۲۳/۹/۱۴۰۰ طی بیانیه‌ای اعلام کرده: ما از به روزرسانی شفاهی کمیساریای عالی در مورد افغانستان استقبال می‌کنیم. تسلط طالبان بر کشور، بحران حقوق بشر در افغانستان را سرعت بخشیده و یک فاجعه انسانی را تسریع کرده است. طالبان به شدت حقوق زنان و آزادی رسانه‌ها را که مهمترین دستاوردهای سال‌های پس از ۲۰۰۱ بود، عقب راند. علیرغم وعده‌های طالبان، اکثریت قریب به اتفاق مدارس متوسطه دخترانه همچنان بسته است و مقامات تحصیل مختلط را ممنوع کرده‌اند، که بسیاری از دختران و زنان را از تحصیلات عالی باز می‌دارد. زنان از کار کردن در اکثر مشاغل خارج از آموزش و مراقبت‌های صحی منع شده اند و طالبان در بسیاری از ولایات محدودیت‌های شدیدی وضع کرده اند که امدادگران زن نتوانند وظایف خود را انجام دهند. طالبان تقریباً همه زنان را از پست های رهبری در خدمات ملکی اخراج کرده اند، زنان را فقط در مشاغلی نگه داشته‌اند که فکر می کنند مردان نمی توانند انجام دهند مانند نظافت توالت‌ها.
امریکا و ۲۰ کشور دیگر خواستار تحقیق سریع کشتار نظامیان حکومت پیشین افغانستان شدند
اطلاعات روز ۱۴/۹/۱۴۰۰ ایالات متحدۀ امریکا و متحدانش در بیانیه‌یی، قتل و ناپدیدشدن نظامیان حکومت پیشین توسط طالبان را محکوم کرده و خواستار تحقیقات سریع در این زمینه شده‌اند.
رسانه‌ها و آزادی بیان
طالبان یک خبرنگار را در کابل لت‌وکوب کردند
۸صبح ۲۰/۹/۱۴۰۰ مرکز خبرنگاران افغانستان، می‌گوید که سید راشد کاشفی، خبرنگار روز شنبه، بیستم قوس/آذر، در کابل از سوی طالبان لت‌وکوب شده است. طبق گزارش این مرکز، نیروهای طالبان سید راشد کاشفی را در هنگام پوشش برنامۀ خبری توزیع کمک در سیلوی مرکزی لت‌وکوب کرده‌اند.
محدودیت‌های طالبان بر رسانه‌ها؛ نشر صدای زنان و موسیقی در بلخ، تخار و جوزجان ممنوع شد
اطلاعات روز ۲۱/۹/۱۴۰۰ کمیتۀ مصونیت خبرنگاران افغان می‌گوید که گروه طالبان در ولایت‌های بلخ، تخار و جوجان، نشر صدای زنان و موسیقی از رسانه‌ها را ممنوع کرده است.
زنان
افغانستان: بازماندگان خشونت‌های جنسی و جنسیتی پس از تسلط طالبان رها شدند
عفو بین‌الملل ۱۳ آذر ۱۴۰۰ طی یک گزارش تحقیقی، اعلام کرد که خدمات ضروری برای زنان و دختران قربانی خشونت‌های جنسی و جنسیتی، پس از تسلط طالبان بر این کشور از بین رفته است. در ۲۶ مصاحبه جدید، بازماندگان و ارائه دهندگان خدمات به عفو بین‌الملل گفتند که طالبان خانه‌های امن را بسته و زندانیان را از زندان آزاد کردند، از جمله بسیاری از محکومان به جرایم خشونت‌های جنسی و جنسیتی. بسیاری از قربانیان – و همچنین کارکنان خانه‌های امن، وکلا، قضات، مقامات دولتی و سایر افرادی که در خدمات حفاظتی دخیل هستند – اکنون در معرض خطر خشونت و مرگ هستند.
فرمان ملا هبت‌الله: زن مال نیست، رضایتش در نکاح ضروری است
۸صبح ۱۲/۹/۱۴۰۰ ملا هبت‌الله، رهبر حکومت سرپرست طالبان دستور داده است که حقوق زنان و دختران در کشور به صورت جدی مراعات شود. او در این فرمان گفته است که رضایت دختران بالغ حین نکاح ضرورت است.
واکنش دو جنبش زنانه از کابل به فرمان جدید طالبان در مورد حقوق زنان
نیم‌رخ ۱۴/۹/۱۴۰۰ «حرکت خودجوش زنان مبارز افغانستان» و «جنبش زنان عدالتخواه افغانستان» که از چهره‌های جدید زنان در کابل شکل گرفته و علیه سیاست‌های طالبان در قبال زنان مبارزه می‌کنند، فرمان جدید طالبان را که از سوی ملا هبت‌الله، رهبر این گروه صادر شده محدود به نقش خانه‌داری برای زنان میخوانند.
طالبان سه مرد و یک زن را به اتهام داشتن «روابط نامشروع» در ارزگان در ملاء عام نمایش دادند
اطلاعات روز ۱۴/۹/۱۴۰۰ منابع معتبر در ولایت ارزگان تأیید می‌کنند که نیروهای گروه طالبان سه مرد و یک زن متهم به «روابط نامشروع» را در ولسوالی گیزاب این ولایت به‌گونۀ صحرایی محاکمه کرده‌اند.
یک داکتر زن توسط شوهرش در بغلان به قتل رسید
یک دختر جوان در مرکز دایکندی خودش را حلق‌آویز کرد
یک زن جوان در فاریاب خودکشی کرد
حقوق اقتصادی، سیاسی و مدنی
افزایش ۵۰ درصدی بهای نان؛ روزشمار بدترین فاجعۀ بشری در افغانستان
ایندیپندنت فارسی ۲۳/۹/۱۴۰۰ شامگاه دوشنبه، ۲۲ قوس/آذر، در ادامۀ سقوط آزاد ارزش پول ملی افغانستان در برابر دلار، «اتاق پیشه‌وران و مغازه‌داران افغانستان» با انتشار اطلاعیه‌یی خبر داد که به دلیل افزایش بی‌سابقه بهای آرد و گاز، این نهاد در مشورت با شهرداری کابل تصمیم گرفته است که برای نان نرخ جدیدی اعلام کند. در همین حال سازمان ملل هشدار داده که بحران گرسنگی و فقر در افغانستان بدترین بحران بشری جهان است.
صلیب سرخ و هلال احمر: افغانستان در چنگال بدترین بحران خشک‌سالی و گرسنگی قرار دارد
عکس: شبکه‌های اجتماعی (صف مردم گرسنه دم در نانوایی)
کمک‌های بشردوستانه به افغانستان؛ طالبان ۱۶ میلیون دالر را به‌گونۀ نقد تحویل گرفتند
سازمان ملل به خانواده‌های نیازمند در افغانستان مستقیماً پول نقد می‌پردازد
طالبان تک‌تیرانداز ماهرشان در فاریاب را به‌حیث شهردار میمنه تعیین کردند
کارمندان پیشین بانک مرکزی افغانستان خواهان لغو عضویت اجمل احمدی در دانشگاه هاروارد شدند
کارمندان دادگاه عالی از «بی‌کاری و بی‌معاشی» شکایت دارند
حملۀ طالبان بر یک محفل عروسی در تخار
طالبان در بدخشان: تراشیدن ریش ممنوع است و زنان باید با محرم شرعی به بازار بروند
ساکنان برخی قریه‌ها: طالبان باردوش مردم شده اند
ادیب و شاعر شناخته شدۀ افغان به خاطر تنگ‌دستی کتاب‌هایش را به لیلام گذاشت
یک جوان در بغلان با شلیک گلوله به زندگی خود پایان داد
وزارت امر به معروف طالبان: نظامیان باید ظاهرشان را مطابق سنت آراسته کنند
شکایت باشندگان رستاق تخار: نیروهای طالبان در کنار عشر و زکات، غذای اجباری می‌خواهند
نماز اجباری در افغانستان؛ افراد غایب جریمه می‌شوند
یک معلم وسایل خانه‌اش را در مقابل دفتر والی طالبان برای بامیان به فروش گذاشته است
خودکشی یک فرد در گردیز در اثر مشکلات اقتصادی
مقاومت
ادامۀ اعتراض زنان علیه محدودیت آموزش و کار
بی‌بی‌سی فارسی ۹/۹/۱۴۰۰ جمعی از زنان در افغانستان در اعتراض به محدودیت تحصیل دختران در مکاتب و محدودیت‌های اشتغالی زنان و جلوگیری از فعالیت آنان در صحنه‌های ورزشی و علمی در سطح جامعه روبه‌روی یکی از مکاتب در کابل تجمع کردند.
معترضان در کابل: در نهادهای دولتی به زنان سهم برابر با مردان داده شود
دانش‌آموزی از هرات در فهرست ۲۵ زن تاثیرگذار جهان قرار گرفت
۸ صبح ۱۱/۹/۱۴۰۰ روزنامۀ معتبر «فایننشل تایمز»، نام ستوده فروتن، دانش‌آموز نوجوان هراتی را در فهرست ۲۵ زن تأثیرگذار جهان در سال ۲۰۲۱ میلادی قرار داده است.
مهاجرت
خودسوزی یک مهاجر افغان در اندونیزیا
بی‌بی‌سی فارسی ۹/۹/۱۴۰۰ یک هماهنگ‌کنندۀ محلی پناهندگان در اندونیزیا به آژانس خبری فرانسه گفته است که یک پناهجوی افغان روز سه شنبه در اعتراض به انتظار هفت ساله خود برای اسکان مجدد در کشور ثالث خودسوزی کرده است.
تداوم اعتصاب غذایی مهاجران افغان در اندونیزیا
هند ۱۱۰ فرد هندوباور و متون مذهبی سیک مربوط به قرن پنجم را از کابل منتقل کرده است
۸ صبح ۱۹/۹/۱۴۰۰ رسانه‌های هندی گزارش داده‌اند که دولت این کشور بیش از ۱۰۰ تن از شهروندان هندوباور و سیک افغانستان را به هند منتقل کرده است.
بیش از نود درصد اعضای زن پارلمان افغانستان کشور را ترک کرده‌اند
بی‌بی‌سی دری ۱۹/۹/۱۴۰۰ بر اساس یک تحقیق بی‌بی‌سی، در پی قدرت گرفتن طالبان، نزدیک به ۹۰ درصد از اعضای زن پارلمان افغانستان کشور خود را ترک کرده‌اند. تنها ۹ نماینده از مجموع ۶۹ عضو منتخب پارلمان در افغانستان مانده‌اند، و بیشترشان مخفی شده و در هراس زندگی می‌کنند.
پس از سقوط کابل، تقاضای پناهندگی افغان‌ها از اتحادیه اروپا ۷۲ درصد افزایش یافته است
فرانسه عملیاتی برای خروج نزدیک به ۳۳۰ نفر از افغانستان انجام داده است
اقدامات مرزی ترکیه مانع ورود پناهجویان افغانستان به این کشور شده است
وال استریت ژورنال: ایران پناهجویان گریخته از دست طالبان را «مجبور» به بازگشت می‌کند
افغانستان و جهان
قطع‌نامۀ سازمان ملل در مورد افغانستان؛ روند به رسمیت شناختن حکومت سرپرست طالبان به تعویق افتاد
۸ صبح ۱۶/۹/۱۴۰۰ مجمع عمومی سازمان ملل متحد قطع‌نامۀ تازه‌یی در مورد افعانستان صادر کرده است که براساس آن، به رسمیت شناخته شدن حکومت سرپرست طالبان به تعویق می‌افتد.
سازمان ملل شناسایی رسمی دولت طالبان را برای «مدت نامعلوم» به تعویق انداخت
سازمان ملل نمایندۀ رسمی طالبان در این سازمان را نپذیرفت
خدمات کنسولی عربستان در افغانستان از سر گرفته شد
کانادا می‌خواهد که خدمات کنسولی‌‌اش در کابل را از سر گیرد
تبادل آتش بین طالبان و مرزبانی ایران در نزدیکی ولایت نیمروز افغانستان
یورونیوز ۱۰/۹/۱۴۰۰ بنا به گزارش‌ها درگیری‌های مرزی بعدازظهر چهارشنبه در منطقۀ شغالک در نزدیک ولایت نیمروز افغانستان روی داد. خبرگزاری تسنیم گزارش داده است که عبور کشاورزان ایرانی از دیواری که در داخل خاک ایران کشیده شده برای نیروهای طالبان این تصور را پدید آورده است که آن‌ها وارد خاک افغانستان شده‌اند.
بانک جهانی ۲۸۰ میلیون دالر پول‌های امدادی برای افغانستان را آزاد کرد
دویچه‌وله دری ۲۰/۹/۱۴۰۰ بانک جهانی پول‌های کمکی با ارزش ۲۸۰ میلیون دالر، معادل ۲۴۷ میلیون یورو را برای افغانستان آزاد کرد. افغانستان بعد از به قدرت رسیدن طالبان، در یک بحران شدید بشری قرار دارد.
امریکا: طالبان اجازۀ دسترسی به ذخایر ارزی افغانستان را نخواهند داشت
آرمانشهر
کتابخانه آنلاین حقوق بشر آرمانشهر
آرمانشهر، بخشی از فعالیتهای خود را به ایجاد کتابخانه آنلاین حقوق بشر اختصاص داده است. هدف از راه‌اندازی این کتابخانه؛ ایجاد جامع‌ترین پایگاه اطلاعاتی در این زمینه است. کوشش ما بر این است که تمام عهدنامه‌ها و اسناد حقوق بشری به زبان فارسی را در یک کتابخانه مجهز گرد آوریم. در این بخش می‌توانید از اسناد بین‌المللی و ملی، مقالات، گزارش‌ها، اعلامیه‌ها و گزارش‌های چندرسانه‌ای بهره‌مند شوید.
همچنین برای دسترسی به کتابهای انتشارات رماآرآرمانشهر در زمینه های حقوق بشر و عدالت، حقوق زنان، شهروند و دموکراسی، فرهنگ و ادبیات به لینک بالا مراجعه کنید.
منابع این شماره: خبرگزاری رها، بی بی سی فارسی، بی بی سی دری، عفو بین‌المل، آرمانشهر، دیده‌بان حقوق بشر، اطلاعات روز، هشت صبح، خامه‌پرس، نیم‌رخ، ایندیپندنت فارسی، رادیو آزادی، یورونیوز و دویچه‌وله دری.
فایل پی دی اف شماره ۹۰۳ را نیز می‌توانید از همینجا دریافت کنید.
