سال هشتم، دورۀ دوم، شماره ۹۰۹
۲۴ اسفند/ حوت ۱۴۰۰ برابر با ۱۵ مارچ ۲۰۲۲
هفت‌روزنامۀ حقوق بشر در خدمت اطلاع‌رسانی مسؤولانه گام برمی‌دارد اما محتوای خبرهای وارده لزوماً تعیین‌کننده خط مشی بنیاد آرمان شهر نیست.
در هفته‌های اخیر بر علاوۀ گسترش گرسنگی و ناامنی در افغانستان ترورهای هدفمند از سوی نظامیان طالب بیش از پیش شده است. هدف عمدۀ این ترورها نظامیان پیشین حکومت بوده‌اند. طوری که غالب اخبار مربوط به ترورها از قربانیان نظامیان پیشین کشور حکایت دارند. همچنان وضع سرسام‌آور قیودات علیه زنان پابرجاست. در این شماره رویدادهای ۹ تا ۲۴ حوت/اسفند در افغانستان گردآوری شده است.
خیرالدین نظامی پیشین که از سوی افراد طالبان در ولسوالی تاله و برفک ولایت بغلان تیرباران شد. عکس/ شبکه‌های اجتماعی
نقض فاحش حقوق بشر
کشتار نظامیان سابق و شکنجه غیرنظامیان؛ خانواده‌های قربانیان از ترس مصاحبه نمی‌کنند
اطلاعات روز ۲۳/۱۲/۱۴۰۰ مقام‌های ارشد حکومت سرپرست طالبان بر پایبندی بر عفو عمومی تأکید دارند، اما به‌تازگی دو نظامی سابق در ولایت‌های هرات و غور تیرباران شده‌اند. مسؤولان محلی طالبان در این ولایت‌ها نمی‌پذیرند که این دو کارمند نظامی سابق حکومت بوده‌اند.
یک نظامی پیشین در ارزگان مقابل چشمان اعضای خانواده تیر باران شد
خبرگزاری رشد ۲۱/۱۲/۱۴۰۰ نزدیکان این نظامی پیشین می‌گوید که شب گذشته (۲۰ حوت) شماری از افراد مسلح وارد خانه خیر محمد شده و او را هنگام غذا خوردن در مقابل چشمان اعضای خانواده تیر باران کرده است.
طالبان یک نظامی پیشین را در ولسوالی تاله‌وبرفک بغلان تیرباران کردند
صبح کابل ۲۲/۱۲/۱۴۰۰ در ادامۀ قتل‌های هدفمند از سوی طالبان، این بار افراد این گروه یکی از اعضای نیروهای امنیت ملی پیشین را در ولسوالی تاله‌وبرفک ولایت بغلان تیرباران کرده‌اند.
تفنگ‌داران ناشناس یک سرباز پیشین امنیت ملی را در فراه کشتند
صبح کابل ۲۴/۱۲/۱۴۰۰ سخن‌گوی فرماندهی پلیس طالبان در فراه، می‌گوید که او در گذشته با امنیت ملی فراه کار می‌کرد؛ اما تاهنوز مشخص نیست که از سوی چه کسانی ترور شده است.
ترور کارمندان واکسیناسیون پولیو؛ چهار جوان قرار است از سوی طالبان اعدام شوند
صبح کابل ۲۴/۱۲/۱۴۰۰ منابع محلی تأیید می‌کنند که طالبان قرار است چهار جوان را به اتهام ترور کارمندان واکسیناسیون پولیو در ولایت‌های کندز و تخار اعدام کنند.
افزایش بازداشت ساکنان دایکندی؛ مسؤولان محلی از وابستگان نیروهای امنیتی پیشین اسلحه می‌خواهند
۸ صبح ۱۰/۱۲/۱۴۰۰ منابع متعدد محلی در دایکندی در صحبت با روزنامۀ ۸صبح تأیید می‌کنند که مسؤولان محلی در جریان دو هفته اخیر چندین غیرنظامی را بازداشت کرده‌اند. به قول منابع، مسوولان محلی از آنان، که تعداد‌شان وابسته‌گان نیروهای امنیتی پیشین‌اند، خواهان اسلحه استند.
نتیجۀ تلاشی خانه‌به‌خانۀ طالبان؛ رییس پیشین ترافیک کابل سکته کرد و جان باخت
صبح کابل ۱۰/۱۲/۱۴۰۰ منابعی، تأیید می‌کنند که جنرال نظام‌الدین دادخواه، رییس پیشین ترافیک کابل به دلیل خشونت طالبان در جریان تلاشی خانه‌اش، سکته کرده و جان باخته است.
در تیراندازی نظامیان طالبان در بدخشان و تخار سه نفر از جمله دو دانشجو کشته شدند
۸ صبح ۹/۱۲/۱۴۰۰ طبق اعلام منابعی در ولایت‌های بدخشان و تخار، در پی تیراندازی و درگیری میان خودی نظامیان در این دو ولایت سه نفر از جمله دو دانشجو کشته شده‌اند. همچنان سه نفر در ولایت تخار در اثر رویداد تیراندازی زخمی شده‌اند.
طالبان یک غیر نظامی را در غرب کابل کشتند
نیروهای طالبان در کابل و دایکندی دو غیرنظامی را با موتر کشتند
یک راننده در خنجان ولایت بغلان پس از لت‌وکوب از سوی نظامیان طالبان، جان باخت
یک باشنده ولایت بلخ از سوی نظامیان کشته شد
افراد ناشناس پنج عضو یک خانواده را در هرات سر بریدند
صبح کابل ۱۴/۱۲/۱۴۰۰ ثابت هروی، مسؤول بخش مطبوعاتی استخبارات طالبان در هرات می‌گوید که این رویداد جمعه‌شب (۱۲ حوت)، در ولسوالی انجیل این ولایت رخ داده است.
در دو رویداد جداگانه؛ دو مرد در ولایت‌های غور و هلمند کشته شدند
دو جسد در ولایت دایکندی پیدا شد
باقر محسنی استاد دانشگاه و تحلیلگر تلویزیونی منتقد طالبان «بازداشت» شده است
بی‌بی‌سی فارسی ۱۴/۱۲/۱۴۰۰ بستگان یک استاد دانشگاه و تحلیلگر منتقد طالبان در تلویزیون‌های کابل می‌گویند او «بازداشت شده است.» سید باقر محسنی (کاظمی) در بحث‌های تلویزیونی در کابل به صراحت از حکومت طالبان انتقاد می‌کرد. او طالبان را متهم به «تصرف نامشروع و انحصار قدرت» و «مدیریت ناکارآمد سیاسی و اقتصادی» می‌کرد.
طالبان یک فعال فرهنگی را بازداشت کردند
ایندیپندنت فارسی ۱۵/۱۲/۱۴۰۰ فعالان حقوق بشر در افغانستان از ادامۀ بازداشت‌ها نگران‌اند و می‌گویند طالبان چندین فعال مدنی از جمله ندیمه کاکی را از چند هفته پیش زندانی کرده است.
یک ورزشکار و برادرش توسط استخبارات طالبان در کابل بازداشت شدند
اطلاعات روز ۱۸/۱۲/۱۴۰۰ بستگان یک ورزشکار در کابل می‌گویند که استخبارات طالبان او و برادرش را به‌دلیل نامعلوم از خانه با خود برده‌اند و با گذشت دو روز تا کنون از سرنوشت آنان خبری نیست.
نشر ویدیوی تیرباران یک جوان پنجشیری پس از شش ماه واکنش‌برانگیز شد
۸ صبح ۲۰/۱۲/۱۴۰۰ منابع محلی در ولایت پنجشیر می‌گویند که نظامیان یک جوان را در این ولایت تیرباران کرده‌اند. یک منبع معتبر مردمی که از ذکر نامش خودداری می‌کند روز شنبه، ۲۱ حوت در صحبت با روزنامۀ ۸صبح، گفت که این جوان بلال نام داشت و از حصارک ولایت پنجشیر بود.
یک مرد و زن به‌اتهام داشتن رابطۀ نامشروع در غور به قتل رسیدند
اطلاعات روز ۲۱/۱۲/۱۴۰۰ مسئولان امنیتی طالبان در ولایت غور تأیید می‌کنند که یک مرد و زن به‌اتهام داشتن رابطه‌ی نامشروع در ولسوالی تیورۀ این ولایت به قتل رسیده‌اند. گفته می‌شود قاتل از بستگان زن بوده است.
دفاع از حقوق بشر
اتحادیۀ اروپا: زنان افغانستان باید اجازۀ نمایندگی از خودشان را داشته باشند
اطلاعات روز ۲۰/۱۲/۱۴۰۰ توماس نیکلاسون، نمایندۀ ویژه اتحادیۀ اروپا برای افغانستان یک‌بار دیگر بر سهم‌گیری و نقش زنان افغانستان در مسایل مربوط به این کشور تأکید کرده و گفته است که آنان [زنان] باید اجازۀ نمایندگی از خود را داشته باشند.
دیدبان حقوق بشر خواستار لغو محدودیت‌های سفر بر زنان افغانستان شد
صبح کابل ۲۳/۱۲/۱۴۰۰ همزمان با سفر فلیپو گراندی، کمیشنر عالی سازمان ملل در امور پناهندگان به افغانستان، دیدبان حقوق بشر خواستار لغو محدودیت‌های سفر بر زنان افغان شده است. مسؤول بخش زنان دیدبان حقوق بشر همچنان از ریاست پاسپورت خواسته است که پاسپورت‌های مصادره‌شده را بازگردانند
زنان
آینده زنان افغانستان زیر سایه حاکمیت طالبان
بی بی سی ۱۷/۱۲/۱۴۰۰ حمله روسیه به اوکراین، از میزان توجه “روزمره و سطحی” جهان و رسانه‌ها به وضعیت زنان افغانستان کاسته و مجال بیشتری برای مانور طالبان میسر شده است. شش ماه تمام است که زنان افغانستان پس از استیلای طالبان در تمام ابعاد زیست فردی و اجتماعی، مصادره هویتی گردیده و متحمل هزینه‌های گزاف و در بسیاری موارد غیرقابل جبران شده اند.
نظرسنجی اتحادیه خبرنگاران: ۶۰ درصد خبرنگاران زن افغانستان کار خود را از دست داده‌اند
افغانستان اینترنشنال ۱۸/۱۲/۱۴۰۰ نتیجه نظرسنجی اتحادیۀ ملی خبرنگاران افغانستان نشان می‌دهد که از زمان به‌قدرت رسیدن طالبان شمار خبرنگاران زن به طرز چشمگیری کاهش یافته و تبعیض علیه آنان به شدت افزایش یافته است. این اتحادیه گفته که ۸۷ درصد خبرنگاران زن تبعیض را تجربه کرده و ۶۰ درصد کار خود را از دست داده‌اند.
وزارت امر به معروف و نهی از منکر: مراجعان زن بدون حجاب اجازه داخل شدن به وزارت‌ها را ندارند
۸ صبح ۱۲/۱۲/۱۴۰۰ وزارت امر به معروف و نهی از منکر اعلام کرده است که به زنان مراجعه‌کننده بدون حجاب در وزارت‌خانه‌ها اجازه ورود داده نشود.
طالبان از برگزاری کمپاین اهدای خون به مناسبت ۸ مارچ جلوگیری کردند
افغانستان اینترنشنال ۱۸/۱۲/۱۴۰۰ شماری از فعالان زن می‌گویند که طالبان از برگزاری یک کمپاین اهدای خون به مناسبت ۸ مارچ جلوگیری کرده اند. مونسه مبارز، از هماهنگ‌کنندگان این کمپاین به خبرگزاری اسوشیتدپرس گفته است که وقتی طالبان متوجه شدند کمپاین اهدای خون یک حرکت اعتراضی است، مانع برگزاری آن شدند.
وحیده امیری: تا هنوز کابوس‌های تلخ زندان «طالبان» در ذهنم مجسم می‌شود
صبح کابل ۱۶/۱۲/۱۴۰۰ وحیده امیری، از زنان معترضی که حدود هفده روز را در زندان طالبان سپری کرده، می‌گوید که تا هنوز کابوس‌های تلخ زندان طالبان در ذهنش مسجم شده و او را رنج می‌دهد. بانو امیری روز یک‌شنبه (۱۵ حوت)، در برگۀ توییترش، نوشته است: «انگار آزاد می‌شدم؛ اما کدام آزادی! پس از ۱۷ روز در زندان طالبان و آخرین دقایقی که قرار بود آزاد شوم؛ ساعت ۰۳:۱۵ قفل در زندان باز شد، پاهایم کرخت بود و از ترس به سختی می‌توانستم راه بروم.»
مکتوب وزارت امر بالمعروف به وزارت صحت طالبان: دفاتر زنان از مردان جدا شوند
رادیوآزادی ۲۲/۱۲/۱۴۰۰ رادیو آزادی به مکتوبی دست یافته که وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان عنوانی وزارت صحت عامۀ طالبان نوشته و در آن قیود جدیدی را وضع کرده است. رعایت حجاب اسلامی و جداسازی دفترهای کارمندان زن این وزارت از کارمندان مرد در صدر این قیود قرار دارد.
حقوق اقتصادی، سیاسی و مدنی
بحران آوارگان داخلی افغانستان؛ رئیس آژانس پناهندگان سازمان ملل با مقام‌های طالبان دیدار کرد
بی بی سی ۲۴/۱۲/۱۴۰۰ فیلیپو گراندی، رئیس کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان، در راس هیأتی برای ارزیابی وضعیت انسانی در افغانستان و همچنین برای دیدار با مقامات طالبان به کابل سفر کرده است. همچنین سازمان بین‌المللی مهاجرت در تازه ترین گزارش خود اعلام کرد که در حال حاضر نزدیک به شش میلیون افغان در داخل کشور آواره هستند. آقای گراندی در گفتگو با خبرنگاران در میدان هوایی/فرودگاه کابل گفته است که با وجود بحران در اوکراین و سایر نقاط جهان، افغانستان همچنان در اولویت کار آژانس پناهندگان سازمان ملل (UNHCR) قرار دارد.
قاضیان برکنار شده: طالبان با خشونت مانع اعتراض ما شدند
دویچه‌وله دری ۱۱/۱۲/۱۴۰۰ شماری از قضات دولت پیشین افغانستان روز چهارشنبه در مقابل ستره محکمه طالبان اعتراض کردند و خواهان برگشت به وظیفه قبلی شان شدند. آن‌ها می‌گویند که طالبان حتی اجازه ندادند که خواسته‌های خود را مطرح کنند.
روند جذب «کادر علمی» در دانشگاه‌ها؛ متقاضیان باید از سوی «استخبارات و والی کابل» تأیید شوند
۸ صبح ۱۳/۱۲/۱۴۰۰ همزمان با اعلام روند جذب کادر علمی در دانشگاه‌ها و موسسات تحصیلات عالی دولتی کشور، برخی از متقاضیان ادعا می‌کنند که قرار است وزارت تحصیلات عالی افراد را برخلاف لایحه قبلی این وزارت استخدام کند.
گرفتن تصویر یادگاری در غور ممنوع شد
۸ صبح ۱۷/۱۲/۱۴۰۰ دفتر مطبوعاتی ولایت غور با نشر خبرنامه‌ای گفته است که براساس دستور وزارت امر به معروف و نهی از منکر گرفتن عکس‌های غیرضروری «یادگاری» ممنوع است.
طالبان برای وزرات تحصیلات عالی مأمور امر بالمعروف منصوب کردند
خبرگزاری اطلس ۱۶/۱۲/۱۴۰۰ برخی رسانه ها اعلام کردند که حکومت طالبان در وزارت تحصیلات عالی مامور امر به معروف و نهی از منکر منصوب کرده است. بر اساس این گزارش، رئیس امر به معروف و نهی از منکر وزارت تحصیلات عالی، به دانشجویان خوابگاه دانشگاه پلی‌تخنیک هر سه‌شنبه شب درس رهنمودهای دینی می‌دهد.
پدری در فاریاب دختر ۱۰ ساله‌اش را به فروش گذاشت
سلام‌وطندار ۱۹/۱۲/۱۴۰۰ پدری در فاریاب دختر ۱۰ ساله‌اش را در بازار شهر میمنه، مرکز این ولایت در بدل ۲۰۰ هزار افغانی به فروش گذاشته است. این مرد با دختر و دو پسرش به بازار شهر میمنه رفته و به‌دنبال خریداری برای فروش دخترش است.
کارمندان پروژه‌های صحی در دایکندی: ماه‌ها است که معاش دریافت نکرده‌ایم
اطلاعات روز ۱۹/۱۲/۱۴۰۰ شماری از کارمندان صحی پروژه‌های صحتمندی و کووید-۱۹ در دایکندی از پرداخت‌نشدن چندین ماه معاش و بی‌سرنوشتی‌شان شکایت دارند.
واکنش‌ها به حذف واژۀ «دانشگاه» از لوحۀ دانشگاه بلخ؛ «فارسی‌زدایی و عصبیت آشکار قومی»
اطلاعات روز ۲۰/۱۲/۱۴۰۰ حذف واژۀ فارسی «دانشگاه» از لوحۀ دانشگاه بلخ با واکنش‌های گسترده مواجه شده است.
اعتصاب کارمندان مراکز توزیع شناس‌نامۀ الکترونیک در کابل؛ «هفت ماه معاش نگرفته‌ایم»
اطلاعات روز ۲۱/۱۲/۱۴۰۰ کارمندان شماری از مراکز توزیع شناس‌نامۀ الکترونیک در شهر کابل در اعتراض به عدم پرداخت معاش‌شان، دست به اعتصاب کاری زدند.
مقاومت
راه‌رفتن روی برف با پای برهنه؛ اعتراض یک جوان در دایکندی به توزیع ناعادلانه کمک‌ها
اطلاعات روز ۱۱/۱۲/۱۴۰۰ یک جوان در ولایت دایکندی در اعتراض به آنچه که توزیع ناعادلانه کمک‌های بشردوستانه می‌خواند، در یک حرکت نمادین کیلومترها مسافت را با پای برهنه در میان برف طی کرده است.
مهاجرت
حدود سه صد افغان پناهجو از کمپ ابوظبی به کشور برگشتهاند
رادیوآزادی ۲۳/۱۲/۱۴۰۰ شماری از پناهجویان در کمپ ابو ظبی می‌گویند، حدود سه‌صد تن از افغان‌هایی که به هدف اسکان در کشورهای غربی، ماه‌هاست در دو کمپ ابوظبی، پایتخت امارات متحدۀ عربی بودند، دوباره به کشور بازگشتند.
اسلام آباد: افغان‌ها پس از این نمی‌توانند بدون ویزا وارد پاکستان شوند
رادیوآزادی ۲۴/۱۲/۱۴۰۰ پاکستان می‌گوید به افغان‌ها دیگر اجازه نمی‌دهد که بدون ویزا وارد این کشور شوند.
گزارش‌ها می‌رسانند که پاکستان اکنون مقررات شدیدتری برای دادن ویزا به افغان‌ها وضع کرده است.
افغانستان و جهان
آیا با آغاز بهار افغانستان به طرف جنگ داخلی تازه می‌رود؟
بی بی سی ۲۰/۱۲/۱۴۰۰ آنتونیو جوستوزی، استاد کالج سلطنتی لندن، به آخرین تحولات نظامی و سیاسی نیروهای مقاومت ضد طالبان و تنش‌های قومی میان طالبان نگاه کرده است تا چشم‌انداز مقاومت مسلحانه جدید علیه طالبان در بهار آینده را ارزیابی کند.
حامد کرزی ممنوع‌الخروج شدن خود و عبدالله را تأیید کرد
افغانستان اینترنشنال ۱۷/۱۲/۱۴۰۰ حامد کرزی ممنوع‌الخروج شدن خود و عبدالله عبدالله را تایید کرد.
رییس‌جمهور پیشین افغانستان به شبکۀ العالم گفت در سفرهایی که قرار بود او و آقای عبدالله داشته باشند «مشکلاتی وجود داشت که امیدواریم برطرف شود»
یک تروریست جهانی تحریم شده، معاون رییس بانک مرکزی افغانستان است
ایندیپندنت فارسی ۲۲/۱۲/۱۴۰۰ احمد ضیا آغا، مهم‌ترین تامین‌کننده مالی طالبان در خارج از افغانستان بود که به حیث معاون رییس بانک مرکزی افغانستان از سوی طالبان تعیین شده است.
افراد بدون ریش و زیر سن از صفوف نظامیان ادارۀ محلی پنجشیر اخراج می‌شوند
۸ صبح ۲۲/۱۲/۱۴۰۰ مسوولان در ریاست امر به معروف و نهی از منکر ولایت پنجشیر می‌گویند که افراد بدون ریش، کم‌ریش، زیرسن و افراد بدنام از صفوف نظامیان اداره محلی این ولایت اخراج شوند.
آرمان‌شهر
کتابخانه آنلاین حقوق بشر آرمان‌شهر
آرمان‌شهر، بخشی از فعالیتهای خود را به ایجاد کتابخانه آنلاین حقوق بشر اختصاص داده است. هدف از راه‌اندازی این کتابخانه؛ ایجاد جامع‌ترین پایگاه اطلاعاتی در این زمینه است. کوشش ما بر این است که تمام عهدنامه‌ها و اسناد حقوق بشری به زبان فارسی را در یک کتابخانه مجهز گرد آوریم. در این بخش می‌توانید از اسناد بین‌المللی و ملی، مقالات، گزارش‌ها، اعلامیه‌ها و گزارش‌های چندرسانه‌ای بهره‌مند شوید.
همچنین برای دسترسی به کتابهای انتشارات آرمان‌شهر در زمینههای حقوق بشر و عدالت، حقوق زنان، شهروند و دموکراسی، فرهنگ و ادبیات به لینک بالا مراجعه کنید.
منابع این شماره: اطلاعات روز، هشت صبح، افغانستان اینترنشنال، صبح کابل، خبرگزاری رشد، ایندیپندنت فارسی، دویچه‌وله دری، بی‌بی‌سی فارسی، سلام وطندار و خبرگزاری اطلس و رادیو آزادی.
فایل پی دی اف شماره ۹۰۹ هفت‌روزنامه افغانستان را نیز می‌توانید از همینجا دریافت کنید.
