www.khaama.com

تیرماه ۱۴۰۲

با نقض گسترده، سیستماتیک و فراگیر حقوق زنان توسط طالبان،‌ بحران حقوق بشری زنان در افغانستان به سطح بی‌سابقه‌ای نه تنها در کشور که در سطح جهان رسیده است. هیچ کشوری در جهان وجود ندارد که در آن حقوق اولیه انسانی زنان و دختران محدودتر از افغانستان باشد. در سال ۲۰۲۳، افغانستان تنها کشوری است که دسترسی زنان و دختران به تحصیلات متوسطه و عالی توسط مقامات فعلی حکومتی منع شده است. گستره، وسعت و شدت سیاست‌های جداسازی و تبعیض که توسط طالبان، علیه دختران و زنان دنبال می‌شود، سیستم آزار و اذیت جنسیتی را ایجاد کرده است که برخی از کارشناسان بین‌المللی حقوق بشر آن را به عنوان آپارتاید جنسیتی Gender Apartheid طبقه‌بندی کرده‌اند (علیرغم نبود متن صریح بین‌المللی در تعریف و تبیین آن و فقدان چهارچوب‌های قانونی برای پیگرد آن). برخی نیز این وضعیت را مصداق آزار و شکنجه زنان بر اساس جنسیت Gender Persecution می‌دانند که می‌توان طبق قوانین دادگاه بین‌المللی جزایی ICC به عنوان جنایت علیه بشریت عاملین آن را به محکمه کشاند. 

برای جهانی که رفع تبعیض جنسیتی تا سال ۲۰۳۰ را یکی از اهداف خود برای توسعه پایدار در اولویت قرار داده، تحلیل قوانین بین‌المللی حقوق بشر با ملاحظات جنسیتی خلاء موجود در زمینه متن را برطرف و گام بزرگ رو به جلو برای ایجاد سازوکارهای قانونی بین‌المللی جدید برای مقابله با تبعیض جنسیتی و بسیج جهانی برای  ‌تحقق وعده‌های حقوق بین‌الملل در مورد جهانی بودن حقوق و برابری خواهد بود. هنجارهای اساسی که برای محافظت از افراد طراحی شده‌اند باید در عمل و کاربرد واقعا جهانی و برای محافظت از مردان و زنان باشند. این هنجارها باید حقوق واقعی بشر باشد نه فقط حقوق مردان. 

ما با گردآوری مجموعه تحقیقی‌-‌چند رسانه‌ای حال حاضر کوشیده‌ایم روشنی بیشتری بر مفهوم آپارتاید جنسیتی و آزار و شکنجه زنان بیاندازیم. به این منظور به منابع آکادمیک، نشریات تخصصی، اسناد حقوق بین‌المللی و فعالیت‌های مدنی فعالان حقوق بشر و جنبش‌های مدنی علیه آپارتاید نژادی به منظور استفاده از دانش و تجربه آنها نگاهی انداخته‌ایم که در ادامه در اختیار فعالان حقوق بشر و مدافعان حقوق زنان، دانشجویان، محقیقن و علاقمندان قرار می گیرد.  ضمن اینکه این مجموعه به روز‌ خواهد شد. 

الف)‌ اسناد بین‌المللی:‌  

ب) گزارش نهادهای بین‌المللی و حقوق‌بشری در زمینه افغانستان

Campaign: End Gender Apartheid Today

ج) مقاله، کتاب، پژوهش: 

A “BENIGN” “APARTHEID”: HOW GENDER “APARTHEID” HAS BEEN RATIONALIZED

The International Obligation to Counter Gender Apartheid in Afghanistan

AFGHANISTAN under the Taliban: A state of “Gender Apartheid”?

The International Campaign Against Gender Apartheid in Afghanistan

Gender apartheid: The challenges of breaking into “man’s world”

Narrating Gender and Sex in and through Apartheid Divides

Through her Eyes: Relational References in Black Women’s Narratives of Apartheid Racism

Sex, Death and the Fate of the Nation: Reflections on the Politicization of Sexuality in Post-Apartheid South Africa

Sex Gender Becoming: Post-Apartheid Reflections

Constituting Sexuality: The Struggle for Sexual Orientation in the South African Bill of Rights

Human Rights of Women: National and International Perspectives

State Responsibility Goes Private: A Feminist Critique of the Public/Private Distinction in international Human Rights Law

ر) هنر اعتراضی

ز) کتابخانه حقوق‌بشر آرمان‌شهر 

برای مطالعه بیشتر در زمینه حقوق زنان، خشونت‌های جنسی و جنسیتی به منابع زیر از انتشارات آرمان‌شهر مراجعه کنید

در ادامه تهیه مجموعه‌های تحقیقی و چندرسانه‌ای حول موضوعات مشخص،‌ آرمان‌شهر، برای کمک به گسترش دانش و مطالعه بیشتر علاقه مندان در ارتباط با نسل‌کشی، آپارتاید و زن‌کشی مجموعه‌ای از مقالات، گزارش‌ها، بیانیه‌ها و مستندها را گردآوری کرده که در لینک بالا در دسترس است. این بسته چندرسانه‌ای برای پشتیبانی از ۱۹۸مین سمینار آنلاین « نسل‌کشی، آپارتاید، زن‌کشی» در زیر مجموعه «از جنگ و حافظه جمعی» که در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱ با حضور کارشناسانی از فلسطین، افغانستان، کانادا، کردستان، مکزیک و ایران برگزار گردید، تهیه شد.

شناسنامه

 آپارتاید، آپارتاید جنسیتی، آپارتاید نژادی

مجموعۀ تحقیقی و چند رسانه ای

گردآوری: شورانگیز داداشی

تیرماه ۱۴۰۲

انتشارات آرمان شهر