انتخاب سردبیری

تشدید خشونت‌ها و گسترش دامنۀ جنگ در نقاط متفاوت‌ افغانستان، به‌ویژه در ‌دو ماه اخیر، به زندگی شهروندان کشور در عرصه‌های متفاوت آسیب‌های جدی و زیانباری ‌زده است. چنان‌‌که یافته‌های کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نشان می‌دهد که به دلیل عدم التزام طرف‌های درگیر منازعه به موازین حقوق بشر دوستانۀ بین‌المللی، میزان تلفات ملکی، بی‌جا‌شدگی شهروندان و به این ترتیب، آثار خشونت در ولایات متفاوت افزایش چشمگیری داشته است. افزون بر این، مطابق یافته‌های کمیسیون، گروه طالبان، پس از تصرف ولسوالی‌ها، در شماری از ولایت‌ها محدودیت‌هایی را بر آزادی‌های اساسی شهروندان اعمال کرده‌ و به‌ویژه دسترسی زنان به حقوق و آزادی‌های اساسی‌شان از جمله دسترسی به خدمات صحی و آموزشی را محدود‌تر کرده است.

انتشارات آرمانشهر در ادامه چاپ کتاب‌های تخصصی در حوزه حقوق بشر و عدالت، اقدام به انتشار چاپ دوم کتاب «چشم‌اندازی نو: رهیافتِ حساس‌به‌کودک در فرایندِ عدالت در دوره‌ی گذار» با ویرایش جدید کرد. نویسندگان در این گزارش به بررسی شیوه و میزانی می‌‌‌پردازند که رهیافت‌های عدالت در دوره‌ی گذار کودکان را در ‌این فرایند شرکت داده‌اند و نیازها و چشم‌اندازهای آن‌ها را در نظر گرفته‌اند؛ این بررسی بر نتایج پالایش‌شده‌ی ارزیابی‌ها در کلمبیا، منطقه‌ی ایتوری در جمهوری دمکراتیک کنگو، لیبریا و نپال استوار است. سسیل آپتل و ویرجینب لدیش، نویسندگان این گزارش، که هر دو تجربه همکاری با مرکز بینالمللی عدالت در دوره گذار در زمینه‌ی کودکان و عدالت را دارند، در اینجا، تجربه‌ی سازوکارهای حقیقت‌یابی، عدالتِ کیفری، تأمینِ غرامت و اصلاحات نهادی را تحلیل می‌‌‌کنند.‌

در «فرهنگ واژه‌گان خشونت جنسی و جنسیتی: از الف تا ی» که فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر (FIDH) آن را تدوین و انتشارات آرمان‌شهر به تازه‌گی آن را به زبان فارسی ترجمه و منتشر کرده، آمده است: خشونت جنسی را بایستی به‌ عنوان مقوله گسترده از اَعمال دارای ماهیت جنسی درک کرد. به این ترتیب، خشونت جنسی را اغلب با اشاره به لیست غیرجامعی از نمونه‌ اقدام‌هایی می‌توان تعریف کرد که بدون رضایت واقعی و یا با استفاده از زور یا در شرایط اجبار رخ دهد. این اقدام‌ها را می‌توان خشونت جنسی محسوب کرد، مانند تجاوز جنسی، برده‌داری جنسی، فحشای اجباری، ازدواج اجباری، برهنه‌گی اجباری و هرگونه اَعمال دیگری دارای ماهیت جنسی. هرنوع اِعمال خشونت جنسی نقض سلامت کامل جسمی و روانی فرد و استقلال شخصی و نوعی خشونت مبتنی بر جنسیت است.

انتشارات آرمان‌شهر برای بار دوم اقدام به انتشار کتاب «کودکان و عدالت در دوره‌ی گذار: حقیقت‌گویی، پاسخ‌گویی و آشتی» کرده است. علی‌رغم اینکه میلیون‌ها کودک در سراسر جهان، قربانی جنگ‌ها و خشونت‌ شده و می‌شوند اما جنایت‌های علیه کودکان، لزوما به شکل نظام‌مند پیگیری نمی‌شود. مجموعه مقالاتی که در این کتاب گرد آمده، با محور قراردادن اساسی‌ترین منافع کودکان، سعی در توضیح چرایی، اهمیت و ضرورت مشارکت کودکان در روندهای عدالت در گذار در جوامع پسا منازعه و در دوران گذار دارد.

۹۹‌مین گفتگوی بنیاد آرمان‌شهر، با عنوان نسل‌کشی، آپارتاید، زن‌کشی از سلسله گفتگوهای «از جنگ و حافظه جمعی» روز شنبه ۲۲ خرداد ۱۴۰۰ برابر با ۱۲ ژوئن ۲۰۲۱ و در ادامه سمینار بین‌المللی با همین عنوان و با حضور سخنرانانی از ایران، افغانستان، تاجیکستان، اقلیم کردستان و ازبکستان در کلاب‌هاوس برگزار شد. این گفتگوی مجازی در سه بخش ۱) زن‌کشی و نسل‌کشی ۲) مستندسازی و ۳) حافظه جمعی تنظیم شده بود و سخنرانان، به سئوالات مشخصی در رابطه با هر بخش پاسخ دادند.

خشونت جنسی و جنسیتی، نه تنها پشت درهای بسته‌ی خانه‌‏ها و محیط‏‌های کاری در سراسر جهان رایج است، بلکه به عنوان ابزار جنگی در تمام جنگ‌ها و درگیری‏‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. خشونت جنسی و […]

برای شناخت درست هر جامعه‌ای و شنیدن صداهای مختلف، گام اول تردید در این کلیشه است که می‌توان اعضای یک جامعه را با هویت فکری خاص شناسایی و ارزیابی کرد. این اشتباه رایج موجب میشود تفاوت‌ها و چندصدایی واقعی در جامعه، به درستی درک و دریافت نشود. مدت‌هاست محققان اجتماعی به ما هشدار داده‌اند که حتی اگر یک نگاه و یک رویکرد فکری در جامعه بنا به دلایل مختلف قدرت یافت این امر به ما اجازه تعمیم و نسبت دادن آن به تمامی بخش‌های جامعه نمی‌دهد. امور اجتماعی پیچیده‌تر از آن هستند که بتوان به سادگی به قضاوت آنها پرداخت.

افغانستان در جستجوی عدالت، دادگاه بین‌المللی جزایی همگام با مردم و دولت. مجموعه ای تحقیقی و چند رسانه ای. انتشارات تازه آرمان شهر

علی رغم آثار مثبت کنوانسیون سیدا، این کنوانسیون با چالش‌های بسیار منحصر به فردی روبرو است که سایر معاهدات حقوق بشر لزوماً با آن روبرو نیستند و این امر محافظت از زنان را دشوار می‌کند. اگر چه مساله تبعیض و نابرابریهای جنسیتی، موضوعی نیست که بتوان تنها با ایجاد چهارچوبهای حقوقی آن را حل کرد و نیازمند تغییرات بنیادین در مناسبات جنسیتی، گفتمانهای رسمی، آداب و رسوم اجتماعی، نگرشهای فرهنگی، قوانین ملی و کلیشه‌هاست، در این نوشتار خواهم کوشید نقدهایی را که کارشناسان به این کنوانسیون از دو بُعد محتوایی و ساختاری وارد کردهاند، به طور خلاصه بیاورم.

کتاب «فرودستی جنسیت در علوم اجتماعی» که توسط انتشارات آرمانشهر در سال ۱۳۹۳ از فرانسوی به فارسی برگردانده شده، به همراه مجموعه‌ای نادر در این حوزه، برای اولین بار به زبان فارسی منتشر شد. در این مجموعه جدیدترین پژوهش‌ها و نظریات فمینیستی به پژوهشگران و خوانندگان فارسی زبان معرفی شد. آنچه در آدامه می‌خوانید پیشگفتار این کتاب در چاپ چهارم آن است که بصورت الکترونیکی بازنشر می‌شود.